Dagblaðið Vísir - DV - 31.05.1995, Síða 15

MIÐVIKUDAGUR 31. MAÍ 1995
15
Kærleiksheimilið
Hveitíbrauðsdagar ríkisstjórnar-
innar eru í algleymingi en ástar-
hótin eru með þeim hætti að flest
bendir til að hjónabandsráðgjafa
verði þörf á hverri stundu. Að
sönnu taldi enginn að stjórnin
kæmist nokkru sinni í Metabók
Guinnes fyrir farsæld. Fáa óraði
hins vegar fyrir því að stjórnar-
flokkamir legðu fyrstu drög að
hjónaskilnaði nánast áður en brúð-
kaupsnóttin væri úti.
Heimilisböl
Vorþingið hafði samt ekki staðið
nema í slétta þrjá daga þegar
stjórnin fór að trosna á saumunum.
Nýjum og ágætum landbúnaðar-
ráðherra blöskraði svo hvernig for-
veri hans skildi við málefni bláfá-
tækra sauðfjárbænda að hann fékk
ekki orða bundist.
Fyrstu ræðu sína í þinginu notaði
því Guðmundur Bjarnason til að
gagnrýna Halldór Blöndal með afar
óvenjulegum hætti. Þar setti hann
merkilegt íslandsmet. Þess eru
nefnilega engin dæmi að nýr ráð-
herra noti fyrstu ræðu sína til að
setja fram harða ádeilu á kollega í
sömu stjórn fyrir slæleg vinnu-
brögð.
En sjálfstæðismenn kunna að
svara í sömu mynt. Þegar á næsta
þingdegi var gefið út veiðileyfi á
Ingibjörgu Pálmadóttur heilbrigð-
isráðherra. Við umræður utan dag-
skrár um afleit mistök hennar í
deilu um sérkjör hjúkrunarfræð-
inga réðst nýr þingmaður Sjálf-
stæðisflokksins, Kristján Pálsson,
harkalega að Ingibjörgu fyrir að
skerða m.a. þjónustu við barnshaf-
andi konur. Kristján klykkti út
KjáUaiinn
Össur Skarphéðinsson
þingmaður fyrir Alþýðuflokkinn
með orðum sem eiga eftir að verða
fræg: „Svona gerir maður ekki,
hæstvirtur heilbrigðisráðherra!“
Semsagt: Ekki var vika liðin af
fyrsta þingi kjörtímabilsins áður
en þingmenn stjómarliðsins vom
komnir í hár saman. Vanir menn,
- eða hvað?
Fúkyrðasafn Sjálfstæðis-
flokksins
Þetta þarf hins vegar engum að
koma á óvart. Viku fyrir kosningar
var dreift riti til allra Reykvíkinga
þar sem eftirfarandi tilvitnun birt-
ist: „Kjósendur ættu að vera farnir
að átta sig á þvi að síst af öllu er
ástæða til að treysta framsóknar-
mönnum þegar fjármál eru annars
vegar... Sagan kennir okkur að
framsóknarmenn fara hvorki vel
með eigið fé né annarra."
„Að sönnu taldi enginn að stjórnin
kæmist nokkru sinni í Metabók Guinn-
es fyrir farsæld. Fáa óraði hins vegar
fyrir því að stjórnarflokkarnir legðu
fyrstu drög að hjónaskilnaði nánast
áður en brúðkaupsnóttin væri úti.“
„Vorþingið hafði samt ekki staðið nema í slétta þrjá daga þegar stjórn-
in fór að trosna á saumunum," segir m.a. í greininni. - Formenn stjórnar-
flokkanna á hljóðskrafi á Alþingi
Hver ritar svo skynsamlega um
hina ágætu framsóknarmenn?
Textinn var að sönnu nafnlaus en
ritið var gefið út af Sjálfstæðis-
flokknum í Reykjavík.
í Morgunblaðinu var birt auglýs-
ing rétt fyrir kosningar sem fiallaði
um Framsókn. Þar var sagt að
Framsóknarflokkurinn hefði verið
ábyrgur fyrir áratugaóstjórn.
Hann hefði brennt upp sparifé
landsmanna: Sett verðbólguna yfir
100 prósent; skapað skjól fyrir póh-
tísk hrossakaup; staðið fyrir stór-
felldu sjóðasukki og sóað 45 millj-
örðum af fé skattborgaranna. Þar
var staðhæft að póhtísk spilMng í
stjórnartíð Framsóknar hefði verið
svo gífurleg að fiármunum hefði
beinMnis verið úthlutað eftir
flokksskírteinum.
Það voru ekki góðvinir Fram-
sóknar í Alþýðuflokknum sem
sömdu þetta fáheyrða safn köpur-
yrða. Nei, þetta var birt á ábyrgð
formanns Sjálfstæðisflokksins sem
þó er orðvar maður eins og þjóð
veit.
Þessi ástarhót mfllum þeirra, sem
nú þæfa sameiginlegt sokkaband á
kærleiksheimiM ríkisstjórnarinn-
ar, eru aðeins 6 vikna gömul. Það
þarf því enginn að vera hissa þótt
stjórnarMðarnir rjúki saman eins
og hrútar þegar í fyrstu viku þings-
ins. Þetta er bara byijunin.
össur Skarphéðinsson
Verðbólgan rýrir kjörin
Því er oft haldið fram að launþeg-
ar hafi þurft að greiða fómarkostn-
að til þess að hægt væri að ná tök-
um á verðbólgunni. Þetta er rangt.
Verðbólgan tryggði aldrei lífskjör.
Hún rýrði þau. Fómarkostnaður-
inn, sem launþegar á íslandi
greiddu, var því vegna verðbólg-
unnar.
Sjálfsagt verður það aldrei að
fullu metið hversu verðbólgan bak-
aði mikið tjón hér á landi. Aðeins
eitt getum fuMyrt með vissu. Það
var gríðarlegt. Við sjáum það í
hrundum spamaði, vantrú á inn-
lánsstofnunum og fiárfestingarm-
istökum almennings, atvinnulífs
og hins opinbera. Verðbólguhugs-
unarhátturinn mengaði aMt svo
óbætanlegt var.
Samband hagvaxtar og
stöðugleika
Fyrir skemmstu var gerð heyrin-
kunn mikM úttekt í Bretiandi á
skaðsemi verðbólgunnar. Þar eins
og hér á landi hafa menn stundum
ímyndað sér að svoMtiM slatti af
verðbólgu væri ekki svo ýkja
slæmur. Þetta er hugsunarháttur
hófdrykkjumannsins sem telur að
örMtið áfengistár skaði ekki, svo
lengi sem menn forðist stóra túra.
Það gleymist hins vegar aö enginn
veit hvenær hófið verður að óhófi
KjaUaiinn
Einar K. Guðfinnsson
alþingismaður Sjálfstæðis-
flokksins á Vestfjörðum
og væg verðbólga að hinu versta
kýM.
Niðurstaðan sem menn hafa
komist að í Bretlandi er sú að það
sé þráðbeint samband á milM hag-
vaxtar og efnahagslegra framfara
annars vegar og Mtilla almennra
verðbreytinga hins vegar. Með
vaxandi veröbólgu skaðist efna-
hagslífið og dragi úr hagvextinum.
10% verðbólgan rýrir hagvöxt um
0,3% á ári.
Útreikningar benda til þess að ef
verðbólga aukist um 10 prósent
minnki árlegur hagvöxtur um 0,2
til 0,3 prósent. Á þijátíu ára tíma-
biM jafngildir þetta því að vöxtur-
inn í hagkerfinu sé 4 til 7 prósent-
um minni en hann ella væri.
TM þess að átta sig á þýðingu
þessara talna er kannski rétt að
minna á það að í útvarpsfréttum á
dögunum var frá því greint að hin
ánægjulega búbót, síldveiðin,
kynni kannski að auka hagvöxtinn
um 0,5 prósent. Með öðrum orðum:
áviimingurinn af síldveiðinni í ár
gæti kannski samsvarað því sem
þjóðarbúið glutraði niður á ári
hverju vegna óðaverðbólgunnar á
síðasta áratug.
Miðað við þessar forsendur má
vel sjá að verðbólgan hér á landi,
sem fór mest yfir 100 prósent, hafði
skelfileg áhrif á Mfskjörin. Fróðlegt
væri að meta út frá þessum for-
sendum hversu sú lífskjaraskerð-
ing var mikM hér á landi.
Verðbólgan er
í sjálfu sér slæm
Nú skiptir þess vegna öMu máM
að varðveita stöðugleikann.
Lýðskrumarar reyna stundum að
halda því fram að stöðugleiki í
efnahagsMfinu hafi ekki skilað sér
til almennings í landinu. En það
er rangt. Hann gerir það þegar með
margvíslegum hætti. En fyrst og
síðast mun það koma fram í bætt-
um kjörum fólksins í landinu og
fyrirtækjanna vegna þess að kyrr
verðlagshjör eru forsenda þess að
vel takist til í atvinnu- og efnahags-
lífinu.
Verðbólga eykur ekki hagvöxt
heldur drepur hann niður. Verð-
bólga fiölgar ekki raunverulegum
störfum heldur rústar atvinnu-
tækifærin. Hún er því í sjálfu sér
slæm.
Einar K. Guðfinnsson
„Með öðrum orðum: ávinningurinn af
síldveiðinni í ár gæti kannski samsvar-
að því sem þjóðarbúið glutraði niður á
ári hverju vegna óðaverðbólgunnar á
síðasta áratug.“
Innfluttarbúvörur30%
dýrarieninnlendar
skilyrði
„íslenskur
landbúnaður
getur ekki
keppt við er-
lendan land-
búnað. Meg-
inástæðan er
minni fram-
leiðslueining-
ar, erfiðari
veðurfers- ■K'XSwE
SKÍIyrÖl Og Ingabœnda.
slæm starfsskMyrði, sérstaklega
hjá svína-, eggja- og kjúkMnga-
bændum.
Krafan um lækkun á landbún-
aöarvörum á fuMan rétt á sér svo
framarlega sem bændum séu bú-
in sömu starfsskilyrði og erlend-
um bændura. Raunlækkun á ís-
lenskum landbúnaðarvörum hef-
ur verið veruleg á síðustu árum
ef miðað er við framfærsluvísi-
tölu.
Ef innflutningur verður mikill
mun þaö eyðileggja íslenskan
landbúnað á skömmum tima.
Hvert tonn sem innflutningur
tekur frá innlendri framleiðslu
gerir bændur vanhæfari tM
áframhaldandi lækkunar á inn-
lendum landbúnaðarvörum en
ella vegna lélegri nýtingar á
framleiðslu tækj unum. “
i
einokunar
„Ég vil mót-
mæla því að
t.d. mjólkur-
iönaðurinn,
sem búiö hef-
ur við skjól
innflutnings-
tolla, þurfi að
fá verndar-
tolla sem
verða a m k Jén •>nharm»*-
u ' »». fromkvœmdaatlörl
30% hærrt en asnua..
innlend vara. Talsmenn mjólkur-
iðnaöarins hafa lengi vel sagt aö
iðnaðurinn hafi veriö að und-
irbúa sig tU að taka á móti er-
lendri samkeppni. Þaö hafa fyrir-
tækih gert með því að safna i
digra sjóði í skjóli einokunar.
Eg óttast að þá aölögun sem
þeir fá með GATT-samningum
muni þeir nota til að mjólka neyt-
endur sem aldrei fyrr. Það er
löngu orðið tímabært aö neytend-
ur á islandi fái aö kaupa landbún-
aðarvörur á sambærilegum verð-
um og í nágrannalöndunum. Það
á eftir aö koma á daginn þegar
tollar lækka að mjólkurmafían á
eftir að taka til hjá sér, þ.e.a.s.
hagræöa með því að lækka kostn-
að. Það er hins vegar alveg Ijóst
aö það verður ekki gert á meöan
iðnaðurinn býr við einokun eða
30% ofurtoMa sem verða ef eitt-
hvað er tmklu hærri á mjólkur-
vörur. Verndartollur á smjöri
verður t.d. 690 kr, á kíló eöa tvö-
falt útsöluverð á islensku vör-
unni.
Bónus mun undirbúa innflutn-
ing á vörum eins og ís, tilbúnum
réttum og jógúrt. Einnig skapast
færi á aö flyfia nin vörur sem eru
betri að gæðum en íslenska varan
svo fólk sættlr sig við aö borga
30% rneira. Má þar t.d. nefna
nýja uppskeru af kartöflum sem
Evrópu á sarna tima og islenska
varan er orðin gömul og skemmd
og ekki samkeppnishæf þó hún
sé 30% ódýrari.