Dagblaðið Vísir - DV - 23.08.1995, Blaðsíða 12

12
MIÐVIKUDAGUR 23. ÁGÚST 1995
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjómarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Ritstjórar: JÖNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjóri: ELlAS SNÆLAND JONSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
.Auglýsingastjóri: PÁLL STEFÁNSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK, SlMI: 563 2700
FAX: Auglýsingar: 563 2727 - Aðrar deildir: 563 2999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 6272. Áskrift: 800 6270
Stafræn útgáfa: Heimasiða: http://www.skyrr.is/dv/
Ritstjórn: dvritst@ismennt.is - Auglýsingar: dvaugl@ismennt.is. - Dreifing: dvdreif@ismennt.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 461 1605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: ISAFOLDARPRENTSMIÐJA HF.
Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuði 1550 kr. m. vsk. Lausasöluverð 150 kr. m. vsk., helgarblað 200 kr. m. vsk.
Gölluð brú og dýr
Hús voru skipulögð of nálægt mótum Vesturlandsveg-
ar og Höfðabakka löngu eftir að umferðaræðar voru
skipulagðar á þann hátt, að ljóst varð, að umferð á gatna-
mótunum mundi kalla á mikil umferðarmannvirki. Þessi
mistök gera nýju brúna dýrari og óhagkvæmari en ella.
Þrengslin við brúna valda því, að ekki er hægt að
hafa umferðarslaufu við eitt hom hennar. Þetta takmark-
ar kostina og leiddi til þess, að gatnamótin vom hönnuð
án umferðarslaufa og með dýmm sveigjum á brúnni
sjálfri að umferðarljósum, sem em á henni miðri.
Slaufur gera umferðarljós óþörf. Þau spara ökumönn-
um tíma og einkum þó eldsneyti. Þess vegna er yfirleitt
reynt að fullnýta dýr gatnamót með slaufum, ef búizt er
við mikilli umferð. Og þess vegna er reynt að þrengja
ekki um of að stöðum, þar sem slík gatnamót verða.
Miklabraut er dæmi um fyrirhyggju af þessu tagi, að
undanskildum kaflanum um Hlíðamar. Víðast hvar er
gott svigrúm til að koma fyrir umferðarmannvirkj um
framtíðarinnar. Skipulag húsa við mót Vesturlandsvegar
og Höfðabakka er frávik frá þessari fyrirhyggju.
Áratuga gamalt aðalskipulag Reykjavíkur gerir ráð
fyrir, að þessi gatnamót taki við mikiili umferð. Eför þá
ákvörðun gat enginn fullyrt, að ekki mundi einhvern
tíma vera þörf á viðstöðulausri slaufuumferð á hominu.
Og slíkt er ekki enn hægt að fullyrða árið 1995.
Mislæg gatnamót með umferðarljósum bæta það
ástand, sem fyrir var, en fela ekki 1 sér þann árangur,
sem vænta hefði mátt af miklum kostnaði. Niðurstaðan
er hallærisleg málamiðlum milh þarfarinnar annars veg-
ar og erfiðra aðstæðna við gatnamótin hins vegar.
Yfirleitt ofmeta skipulagsmenn og verkfræðingar ekki
þörfina á svigrúmi við umferðaræðar og umferðarhom
framtíðarinnar. Við höfum áður séð verra klúður en
það, sem blasir við á þessum gatnamótum. Mót Hafnar-
Úarðarvegar og Kársnesbrautar em dæmi um það.
Þar var byggt á þrjá vegu of nálægt hominu. Ein afleið-
ingin er sú, að umferðin frá Reykjavík út á Kársnes er
ekki leidd í eðlilegan sveig áður en komið er að brúnni,
heldur leidd yfir hana og síðan í snöggum sveig upp
undir húsvegg og loks þvert yfir umferðaræð.
^ Reykjavíkursvæðið var snemma skipulagt sem um-
ferðarkerfi, löngu áður en farið var að skipulegga einstök
hverfi innan rammans. Þess vegna hefur víðast verið
gott tækifæri til að hindra, að óhóflega þröng byggð tak-
markaði kostina við gerð umferðarmannvirkj a.
Ábyrgðarmenn hönnunar á gatnamótum Vesturlands-
vegar og Höfðabakka bera sig mannalega og segja, að
alltaf hafi verið vitað, að þar þyrfti ekki umferðarslauf-
ur. Það er röng og sérkennileg fullyrðing. Þetta var þvert
á móti aldrei vitað og verður seint vitað með vissu.
Hinar dým sveigjur á nýju brúnni og umferðarljós
hennar, sem sóa tíma og eldsneyti ökumanna, era minn-
isvarði um fyrri skipulagsmistök, sem mörkuðu hönnun
brúarinnar of þröngan bás. Þama hefði átt að vera bein
brú með góðum slaufum á öllum homum gatnamótanna.
Vonandi láta menn sér þetta að kenningu verða. Þegar
hönnuðir skipuleggja byggðarhverfi framtíðarinnar, er
mikilvægt, að þeir gefi gott svigrúm við hom umferðar-
æða, svo að mannvirki í nágrenninu séu ekki fjötur um
fót, þegar kemur að hönnun á rándýrum gatnamótum.
Mislæg gatnamót kosta skattborgarana mikið fé, sem
nýtist þá aðeins ökumönnum til fullnustu, að niðurstaO-
an feh í sér gatnamót með viðstöðulausum akstri.
Jónas Kristjánsson
Greiöslurnar renna beint til tvö þúsund bænda fyrir að framleiða 9000 tonn af kjöti. Það eru yfir 100 þús-
und krónur á sauðfjárbónda á mánuði," segir Stefán Ingólfsson í grein sinni.
Sauðfjárbændur eða
ungir borgarbúar
Framsóknarmenn fara meö hús-
næðismál og landbúnaðarmál. í
síðustu kosningum fengu þeir fylgi
ungs fólks með loforðum um að
taka á skuldum heimilanna. Flokk-
urinn er einnig málsvari bænda.
Nú renna 2700 milljónir í styrk til
sauðfjárbænda á ári en 1300 millj-
ónir í húsnæðisaðstoð til Reykvík-
inga. Framsóknarmenn geta skipt
þessu fé á annan hátt og lagt aukna
áherslu á málefni unga fólksins.
Hagsmunir nýrra og gamalla kjós-
enda togast á.
Vandi á tvennum vígstöðv-
um
Framsóknarmenn fara nú með
húsnæðismál og landbúnaðarmál.
Mikill vandi er í báðum málaflokk-
um. í landbúnaði endurspeglast
vandi landsbyggðarinnar. Sauð-
fjárrækt hefur hrakað í tvo áratugi
og fátt bendir til bjartari tíma. Að
óbreyttu getur hún ekki framleitt
jafn ódýra vöru og greinar sem hún
keppir við. Grundvöllur greinar-
innar, sem burðaráss í íslenskum
landbúnaði, er brostinn. Sauðfjár-
ræktinni verður ekki haldið gang-
andi nema með stórfelldum
greiðslum af opinberu fé. í hús-
næðismálum endurspeglast vandi
ungs fólks í þéttbýb. Með breyting-
um á húsnæðislánakerfmu hefur
fótunum verið kippt undan hús-
næðiskaupum margra fjölskyldna.
Af því leiðir síaukinn greiðslu-
vanda heinúlanna. Skuldasöfnunin
kemur verst niður á ungu fólki á
stærstu þéttbýhsstöðunum. Stuðn-
ingur við húsnæðiskaupendur
minnkar stöðugt. Grundvöbur þess
að ungt fólk geti almennt búið í
eigin húsnæði er að bresta. Aðeins
skipulagsbreytingar og aukin opin-
ber aðstoð geta breytt því.
Sauðfjárbú eða ungtfólk
í þéttbýli
Ef marka má fjclmiðla nemur
beinn opinber stuðningur við
sauðfjárbændur 2700 mibjónum á
ári. Greiðslurnar renna beint til tvö
KjaUarinn
Stefán Ingólfsson
verkfræðingur
und fjölskyldna, sem eru í vanskb-
um með húsnæðislán, eru líklega
hátt í 8 þúsund í Reykjavík.
Hver fær féð?
í síðustu kosningum höfðuðu
framsóknarmenn tb ungra kjós-
enda í þéttbýb með loforðum um
að taka á skuldasöfnun heimil-
anna. Það náði vel tb fólks og skb-
aði flokknum góðri kosningu í kjör-
dæmum þar sem fylgi var lítið fyr-
ir. í þingbð flokksins bættist ungt
fólk sem vafalaust þekkir hús-
næðismálin betur en vanda land-
búnaðarins. En Framsóknarflokk-
urinn hefur um áratugi verið helsti
málsvari bænda. Traustasta fylgið
er enn í landbúnaðarkjördæmum
og núverandi kerfi framleiðslu-
stýringar var tekið upp þegar hann
fór með landbúnaðarmál í rbús-
„Nú renna 2700 milljónir í styrk til
sauðfjárbænda á ári en 1300 milljónir
í húsnæðisaðstoð til Reykvíkinga.“
þúsund bænda fyrir að framleiða
9000 tonn af kjöti. Það eru yfir 100
þúsund krónur á sauðfjárbónda á
mánuði. Það eru háar fjárhæðir
sem þó hafa lækkað síðustu ár.
Bændur leggja áherslu á að halda
þessum styrk óskertum í nýjum
búvörusamningi. í Reykjavík eru
tugþúsundir fjölskyldna að kaupa
húsnæði, þar á meðal fjölmargt
ungt fólk. Eina opinbera aðstoðin
er vaxtabætur, greiddar í gegnum '
skattakerfiö. Á þessu ári fá hús-
næðiskaupendur í Reykjavík út-
borgaðar 1300 miUjónir í vaxtabæt-
ur. Það er öb aöstoð ríkisins við
höfuðborgarbúa sem eru að reyna
að kaupa sér húsnæði. Vaxtabæt-
urnar hafa lækkað stöðugt reiknað
á föstu verðlagi á meðan greiðslu-
vandinn vex stöðugt. í hópi 18 þús-
stjóm. í húsnæðismálum og land-
búnaðarmálum verða fljótlega
teknar mikbvægar ákvarðanir um
skiptingu á opinbera fé. Takmark-
að fjármagn er tb ráðstöfunar því
ríkissjóður eyðir meiru en hann
aflar. Áöurnefndum 2700 milljón-
um má þó væntanlega skipta á
miUi ungra húsnæðiskaupenda og
sauðfjárbænda. Framtíð sauðfjár-
ræktar sem atvinnugreinar og
sjálfseignarstefnunnar í húsnæðis-
málum takast á. Ef framlag til
sauðfjárbænda minnkar um helm-
ing má auka húsnæðisaðstoðina
um 50%. Brátt mun koma í ljós
hvorir hafa meira vægi, sauðfjár-
bændur eða ungir húsnæðiskaup-
endur í þéttbýU.
Stefán Ingólfsson
Skoðanir artnarra
Ný tækiffæri á haffinu
„íslendingar hafa enga reynsiu af túnfiskveiðum
og vita lítið um fiskinn annað en aö hann er til í
niðursuöudósum og notaður í salat og sem álegg á
brauö ... Nauðsynlegt er að hefja skipulega leit á
þeim hafsvæðum, sem við þekkjum lítiö sem ekkert
til. Viö erum þegar famir að veiða tegundir, sem
engum datt í hug að nýta fyrir nokkrum árum. Ný-
legt dæmi er búrinn, sem veiddur hefur verið í
grennd við Vestmannaeyjar. Þótt minna hafi orðið
úr þeim veiðum en vonir stóöu tb er ástæða tb að
leggja aukna áherzlu á þær.“
Úr forystugrein Mbl. 22. ágúst.
Röng skilaboð til ungdómsins
„Fjölmiðlunin er vitandi vits eða óafvitandi sífebt
að koma misvísandi og röngum skbaboðum tb unga
fólksins varðandi fikniefnanotkun ... Vafasamar
fyrirmyndir og og röng skbaboð eru ein af þeim
ástæðum sem valda því að eiturefnanotkun vex eftir
því sem harðar er barist gegn henni ... Öflugustu
íjölmiölarnir eru á bandi þeirra sem lofa og prísa
fíkn og lausung og þarf enginn að vera hissa þótt
krakkarnir gefi sjálfum sér lausan tauminn á um-
brotatímum gelgjuskeiðsins.“
Oddur Ólafsson í Tímanum 19. ágúst.
Stríðið um bestu bitana
„Þeir vita hvert þeir ætla að fara með ríkisbankana
og Póst og síma og hverjir eiga að fá þá, og bíða
auövitað spenntir eftir að þeir komist í þennan sölu-
búning... Ég ítreka enn sem fyrr, að hvort sem þaö
eru einkabankamir eða Póstur og sími sem settir
verða í hlutafélög, þá hefst hömlulaust stríð um að
kaupa bestu bitana en ríkið situr eftir méö þjón-
ustuna og tapið ... Málinu er ekki lokið.“
Guðni Ágústsson alþm. í Tímanum 22. ágúst.