Þjóðviljinn - 24.11.1974, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 24. nóvember 1974.
NOÐVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson
Framkvæmdastjóri: Eióur Bergmann Ritstjórn, afgreiósla, auglýsingar:
Ritstjórar: Kjartan ólafsson, Skólavöröust. 19. Slmi 17500 <5 iinur)
Svavar Gestsson Prentun: Blaöaprent h.f.
ÞAÐ SEM ÁUNNÍST HEFUR
í setningarræðu sinni á landsfundi Al-
þýðubandalagsins ræddi Ragnar Arnalds
meðal annars um það hvað hefði áunnist á
valdaárum vinstristjórnarinnar. Ragnar
sagði:
„Litum fyrst á landhelgismálið. Ef
vinstri stjórnin hefði aldrei verið mynduð,
værum við vafalaust enn i svipuðum spor-
um og Norðmenn með aðeins 12 milna
landhelgi, og hægri rikisstjórn væri enn i
mesta lagi að undirbúa útfærslu. Málið
væri „i athugun”. ,
En útfærsla landhelginnar varð að veru-
leika, og er nú einn af þeim sigrum, sem
aldrei verður aftur tekinn. Það táknar að
sjálfsögðu ekki, að undanlátssemin gagn-
vart voldugum vinum i NATO sé úr sög-
unni. En málið er nú komið i þann farveg,
að ekki verður aftur snúið. Þjóðin hefur
sannað fyrir sjálfri sér, að hún getur risið
upp og knúið fram vilja sinn, ef forustan
er fyrir hendi.
Það er einmitt vitundin um eigin sam-
takamátt, sem hér ræður úrslitum. Við
eigum sjálfsagt eftir að horfa upp á alvar-
leg vixlspor i landhelgismálinu af hálfu
hinna nýju valdhafa. En þeir munu jafn-
framt kynnast þvi, að i þessu máli er
býsna þungt að róa á móti straumi. Við
sjáum hvernig fór um samningana við
vestur-þjóðverja. Einar Ágústsson og
Matthias Bjarnason voru raunverulega
búnir að gefa grænt ljós á 17 verksmiðju-
togara i islenskri landhelgi. Þeir stóðu
með samninginn tilbúinn i höndunum, en
þeir voru reknir með hann öfugir til
baka.
Landhelgismálið er einmitt skýrt dæmi
um það, hvernig vinstri stjórninni tókst að
opna þjóðinni nýja útsýn og jafnvel að
reka fleig lángt inn i raðir
andstæðinganna.
Uppbygging atvinnulifsins viðs vegar um
land er annað dæmi. Áróðurinn fyrir þvi,
að erlend stóriðja verði vaxtarbroddurinn
i islensku atvinnulifi hefur beðið alvarleg-
an hnekki. Fólkið sér með eigin augum, að
árvisst atvinnuleysi i strálbýlinu viðs veg-
ar um land er alls ekki óhjákvæmilegur
fylgifiskur atvinnuþróunar i nútimaþjóð-
félagi, eins og margir voru farnir að trúa
eftir 12 ára ihaldsstjórn. Það sér, að hinni
háskalegu öfugþróun i byggðamálum er
unnt að snúa við og það veit að breytingin
á ekki aðeins við um eigið byggðarlag —
það blasir einfaldlega við i mannfjölda-
skýrslum, að á starfstima vinstristjórnar-
innar þótt stuttur væri urðu loksins afger-
andi straumhvörf.
1 löngum talningalistum má auðveld-
lega rekja hvernig fjölmörg byggðarlög
hafa skroppið saman ár frá ári, mismun-
, andi hratt, en þó stöðugt niður á við áratug
eftir áratug. En það er einmitt á árinu
1973, liðlega einu ári eftir tilkomu vinstri-
stjórnar, að taflið snýst við. Þá gerist það
loksins að staðir sem fólkið flýði áður,
fara aftur að vaxa.
Þó að aðstæður kunni að breytast veru-
lega þá lifir vitundin meðal fólksins um
það, sem gerst hefur, og sú vitneskja er
okkur stökkpallur til nýrrar sóknar.
Eins er um lifskjör almennings, sem
aldrei hafa verið betri en i tið fráfarandi
stjórnar. Framundan er að visu hörð
varnarbarátta og harðnandi timar. Sóknin
til betri lifskjara hefur verið stöðvuð. En
þeim mun sterkari verður viðspyrnan til
frekari sóknar, þegar næsta tækifæri
gefst.”
bækur
Enginn má
undan líta
Enginn má undan Uta nefnist
ný bók frá Erni og örlygi, Er hún
eftir Guölaug Guömundsson en
hann er höfundur bókarinnar
Reynistaöabræöur, sem út kom
fyrir sex árum. Bókin er sagn-
fræöilegt skáldrit og fjallar um
morömálin I Húnaþingi um miöja
siöustu öld er þau Agnes og
Friörik voru hálshöggvin fyrir aö
hafa brennt kofann ofan af Natan
Ketilssyni og hjúum hans.
Höfundur birtir i bókinni mörg
áöur óbirt skjöl sem sennilega
hafa ekki veriö hreyfö úr pökkum
I hartnær heila öld.
ALLIR ERU
ÓGIFTIR
ÍVERINU
Út er komin hjá Erni og örlygi
þriöja bók Snjólaugar Braga-
dóttur frá Skáldalæk en hún er
starfandi blaöamaöur viö
Timann. Aöur hefur Snjólaug
gefiö út bækurnar Næturstaöur og
Ráöskona óskast I sveit, en nýja
bókin heitir Allir eru ógiftir I
verinu.
A bókarkápu segir sv o um efni
bókarinnar:
Hvaö liggur beinast viö fyrir 24
ára, ólifsreynda, aölaöandi
stúlku, sem stendur skyndilega
ein uppi meö miljónir króna til
umráöa. Njóta lifsins.
Já, Jóhanna gerir þaö, en
skynsemin segir henni, aö meö
sama áframhaldi liggi leiöin
beint I hundana. Af tilviljun hittir
hún mann, sem beinir huga
hennar á aörar brautir og hún er
minnt á, aö hún átti einhvers
staöar fööur Leiöin liggur á
vertiö vestur á firöi, sumpart til
aö kynnast annarri hliö á lifinu,
sumpart til aö leita einhverrar
vitneskju um fööurinn.
I frystihúsinu kynnist hún
daglega striti og misjöfnu fólki og
á Lágeyri finnur hún lika
hamingjuna, en gegnur hálf illa
aö höndla hana. Vonsvikin fer hún
burt, en...”
Allir eru ógiftir I verinu er sett I
prentsmiöju G. Benediktssonar,
prentuö í Viöey og bundin i
Arnarfelli. Káputeikningu geröi
Hilmar Þ. Helgason.
Návígi á norðurhjara
örn og örlygur hafa sent frá
sér fjóröu bók striös- og njósna-
bókahöfundar sem nefnist Colin
Forbes. Ber bókin heitiö Návlgi á
norðurhjara og er baksviö hennar
skákeinvlgi þeirra Spasskis og
Fischers sem háö var hér I
Laugardalshöllinni.
Um söguþráö bókarinnar segir
svo á kápu: ,,Hún hefst á harðvlt-
ugum sviptingum og spennan
helst linnulaus allt til söguloka. Á
helköldum Ishafsauönum úti fyrir
noröausturströnd Grænlands
veröa grimmileg átök þrautþjálf-
aöra rússneskra leyniþjónustu-
manna og bandariskra andstæð-
inga þeirra, er bresk-kanadiski
garpurinn Beaumont fer viö
þriöja mann til móts viö rúss-
neskan vlsindamann sem hugöist
ganga bandarlkjamönnum á
hönd. Þaö er þó ekki rússinn
sjálfur sem mest er um vert,
heldur upplýsingarnar sem hann
flytur meö sér, en þær eru ná-
kvæm lýsing á gervöllu neöan-
sjávarkerfi rússa á noröurslóö-
um. Ef Bandarikjaforseti gæti
haldiö til toppfundarins i Moskvu
meö önnur eins gögn i fórum sin-
um, væri óhætt aö segja aö hann
stæöi þar vel aö vfgi. Rússum
veröur þetta ljóst og leyniþjón-
usta þeirra, undir forystu siberlu-
mannsins bráösnjalla, Igors Pap-
anin tekur skjótt til sinna ráöa.
Flótti Rússans fyrir viösjárverö-
an úthafsis, seigdrepandi aöstæö-
ur á sjó og landi, átök og klækja-
brögö I nistandi kulda heim-
skautanæturinnar og úrslitasigur
.á orrustuvellinum eru megin-
þættir þessarar sögu sem Colin
Forbes segir okkur af sllku öryggi
og óhikaðri nákvæmni aö lesand-
inn lætur sannfærast — hafi þess-
ir atburöir ekki gerst i vikunni
sem leiö hljóta þeir aö vera á döf-
inni núna. Þetta er hörkuspenn-
andi og vel skrifuö lýsing á full-
komlega sennilegum atburöum”.
Bókin er sett hjá prentstofu G.
Benediktssonar, prentuö I Viöey
og bundin I Arnarfelli. Kápu-
teikningu geröi Hilmar Þ. Helga-
son og kápuna prentaði prent-
smiöjan Edda h.f.
Af góðum
grönnum
Hvað um átsmögu-
leika brauðsins?
Markaöshorfur saltfisksins erf-
iöar.... Álitshnekkir Islandsloön-
unnar I Japan.
Fyrirsagnir IMogga.
Drykkjufasismi
i skólum
Kennararnir fá sopann sinn, en
nemendurnir ekki
Fyrirsögn I VIsi
Holl og þörf
leiðbeining
Vatn er ekki aöeins gott i formi
bununnar úr sturtunni heldur líka
til aö drekka þaö.
Vlsir
Stéttaskipting
i skytteriinu
Skaut fyrst á stýrimanninn, síö-
an á lögregluþjón
Fyrirsögn I Mogga.
Starfið er margt
Rokufréttasmiöir leita aö at-
vinnu, bjóöast til aö setja heims-
met I aö láta grafa sig lifandi.
Auglýsing I Kieler Nachrichten.
Sterkur
hafstraumur
MOSKVA (APN) 2000 kíló-
metra breiður hafstraumur
streymir réttsælis umhverfis
Suöurheimsskautslandið i gegn-
um Kyrrahaf, Atlantshaf og Ind-
landshaf. Þessi mikli straumur,
er mörgum sinnum sterkari en
Golfstraumurinn.
Sovésk hafrannsóknarskip hafa
safnað nákvæmum upplýsingum
um straum þennan. Hann berst
milli 35 og 60 gráðu suölægrar
breiddar og flytur með sér 25
milljarða kúbikmetra á hverri
sekúndu.