Þjóðviljinn - 07.03.1976, Blaðsíða 2

Þjóðviljinn - 07.03.1976, Blaðsíða 2
' V'ííl? ' V/fil'irrtf'tili! fWBI BiBm T •nj*jiibufittfj>í .jy. 2 SIDA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 7. mars 1976. Umsjón: Vilborg Haröardóttir. Afsakiö p Þau mistök urðu á , siðustu jafnréttissíðu, að r Guðmundur J. Guðmunds- < son var kallaður formaður ’ Dagsbrúnar. Þarna átti að standa varaformaður, því eins og f lestum er kunnugt er Eðvarð Sigurðsson for- maður þessa verklýðs- félags. Guðmundur er hinsvegar formaður Verkamannasambandsins. Eru þeir báðir beðnir velvirðingar á þessum ruglingi á síðunni. Þá urðu ennfremur þau mistök, að myndatexti með mynd úr bréfi Þuríðar Pétursdóttur var settur neðst í belginn, en ekki undir myndina, en vonandi hefur þetta nú skrlist samt sem áður. ALÞJÓÐADAGUR KVENNA / Mynd frá kvennabaráttu fyrri tíma. Einn fyrsti verklýösfundur þar sem konur töluöu. Vinnukonur mynda samtök i Leipzig byltingaráriö 1848. Á morgun 8. mars, er alþjóða- dagur kvenna. Þar sem ýmsum mun vera óljós uppruni dagsins er rétt að rekja hér, að það var þýsk baráttukona Clara Zetkin, sem stakk upp á þvi á alþjóðaráð- stefnu sósialistiskra kvenna i Kaupmannahöfn 1910 aö gera þennan dag að sérstökum alþjóðlegum degi kvenna. Þótt það komi ekki fram i alfræðibókum þegar flett er uppá þessum degi, þá var val hans áreiðanlega ekki tilviljun, dagurinn átti sina forsögu i sambandi við kvennabaráttuna. Það var 8. mars sem fyrsta kvennaverkfallið hófst i Bandarikjunum, — konur i fata- verksmiðju i New York lögðu niður vinnu og körfðust hærri, launa og styttingu vinnutimans — niður i 12 tima á dag! Verk- fallið endaði sorglega. Verk smiðjan var brennd ofan af kon- unum og margar þeirra fórust i eldinum. 8. mars 1908 var haldin fyrsta rússneska kvennaráðstefnan og sama dag fóru konur i New York i kröfugöngu og heimtuðu kosningarétt og afnám barna- vinnu. Þýskar konur efndu til mikill- ar kröfugöngu fyrsta alþjóðlega kvennadaginn 1911 og 1915 héldu evrópskar konur ráðstefnu gegn striði og ræddu hvernig konur gætu barist fyrir friði. 8. mars 1917 varð sögulegur, en þá lögðu rússneskar verka- konur niður vinnu og heimtuðu brauð og frið og markaði sú að- gerð raunar upphaf byltingar- innar. 1960 mynduðu kinverskar fiskimannadætur eigin flota — 8. mars fiskiflotann. Fundur — Opið kvöld Þrenn samtök hér á landi, MFIK, Kvenfélag sósialista og Friðarhreyfingin halda sameiginlegan fund i tilefni 8. mars að Hallveigarstöðum i dag, sunnudag, kl. 3 sd. Þar mun Inga Birna Jónsdóttir kynna Stokkhólmshreyfinguna nýju, Steinunn Harðardóttir flytja ávarp og Jakobina Siguröardóttir les úr eigin verk- um. Rauðsokkar ætla að hafa opið kvöldið 8. mars i Sokkholti, Skólavörðustig 12. Dagskrá verður opin og óskipulögð að mestu og þess vænst, að sem flestir rauðsokkar komi og leggi sitt til málanna. Má einstæð móðirsofa hjá? Fyrir skömmu átti ég tal við unga konu, einhleypa, með tvö börn á framfæri. Hún býr uppi i sveit, en vegna skólagöngu barn- anna flytur hún i næsta kauptún, þann tima, sem skólarnir starfa, ogbýrþáhjá vinisinum. Þótt þau búi þannig saman hluta úr árinu, sér hún algjörlega fyrir sér og sinum börnum. En viti menn, nú um áramótin var feild niður greiðsla á mæðralaunum til henn- ar á þeirri forsendu, að hún byggi með manni þessum. Þrátt fyrir að hún hafi rætt sinar aöstæður við fulltrúa tryggingastofnunar- innar á staðnum, hefur hún engu fengið umþokað og er enn án mæðralauna. Þetta varð til þess, að ég hafði samband við aðra einstæða móð- ur, sem deilir heimilishaldi með bróður sinum, og komst að þvi, að hún fær sin mæðralaun og að aldrei hefur verið gerð tilraun til að svipta hana þeim. óneitanlega dettur manni ým- islegt ljótt i hug, þegar þessi dæmi eru borin saman, og þá fyrst, að „kerfið” sé að straffa sveitakonuna fyrir skirlifisbrot. Eða þykir það óhæfa, að kona fyrir ungt fólk á aldrinum 18- 40 ára, hún er fjölmennasta hreyfing ungs fólks i heimin- um i dag og starfar i yfir 80 þjóðlöndum viösvegar um heiminn, hún tekur ekki tillit til stjórnmálaskoðana.og gérii hvorki greinarmun á litar- hætti fólks né trúarhrögðum.” Ekki veit ég, hvort verslunarvaldiö hefur þarna einhverra sérstakra hags- muna að gæta, en svo mikið er vist, að tekið er fram, að hing- að til lands hafi hreyfingin boristfyrir tilstuðlan forstjóra SIS og að heimili Junior Chamber á tslandi sé i húsa- kynnum Verslunarráðs Islands og meira að segja, að sú aðstaöa sé ókeypis! — Er að furða, að ,,nú nýlega hlaut islenska hreyfingin þann mikla heiður, að tsland var út- nefnt sem eitt af 8 bestu J.C.- löndum i heiminum”? Siðan kemur hjartnæm lýs- ing á hvernig vakni með ung- um mönnum ábyrgöartilfinn- ing, forvitni og svolitil met- oröalöngun, en til að svala þessu séu til tvær leiðir, sem- sagt annarsvegar að ganga i stjórnmálafélag og hinsvegar ORÐ í BELG Ungt fólk=karlmenn? „Norðanstúlka" skrifar: Blöð hér á Akureyri hafa að undanförnu varið talsverðu af plássi sinu til kynningar á Júnior Chamber — „vettvangi ungra manna”, að þvi er segir i fyrirsögu „Dags”. I kynning- unni, sem samkvæmt undir- rituðum upphafsstöfum litur út fyrir að vera skrifuð af for- seta (sic!) Junior Chamber deildarinnar hér á staðnum, er ma. lýst breiöum grundvelli hennar og hve opin hún sé fyrir allskonar fólk, þeas. ungt fólk. Þar segir orðrétt: „JUNIOR CHAMBER hreyfingin er félagsskapur sem sefur hjá karlmanni fái að vera sjálfstæð manneskja? Nú eru mæðralaun fyrir tvö börn vissulega engin stórupphæð, en fyrir konu, sem hefur lágar tek jur — og flestar konur tilheyra lág- launahópnum i þjóðfélaginu — getur munað þeim, hvort hún neyðist til að gerast háð annarri manneskju á þann hátt, sem hún kannske kærir sig ekkert um. Ef upp kemst, að einstæð móðir sefur ekki ein (einnig hér hef ég ákveðiðdæmi i huga), missir hún ekki bara mæðralaunin, heldur eru fjölskyldubæturnar umsvifa- aö leita til hlutlausra félaga sem ekki hafa pólitik á stefnu- skrá sinni, heldur aðeins féla gslega uppbyggingu einstaklingsins. Og: „JUNIOR CHAMBER er eini félagsskapurinn, sem hefur þetta eitt á stefnuskrá sinni, og er auk þess f jölmenn- asta hreyfing ungs fólks i heiminum með um hálfa milljón félagsmanna i um 9000 félögum.” Markmið hreyfingarinnar eru flokkuð i þrennt: námskeið, skipulögð nefndar- störf, og kynningu — til upp- byggingar félagslegs þroska einstaklingsins til að gera hann hæfari sem stjórnanda og siðast en ekki sist til að kynnast innbyrðis i hreyfing- unni innanlands og utan. En slik kynni „geta orðið mjög gagnleg, bæði til ánægju og ekki siður til viðskipta.” (Verslunarstéttin aftur?). Núnú. Stefnan: „Junion Chamber stefnir að félagslegri uppbyggingu einstaklingsins án tillits til stjórnmálaskoðana, trúar- bragða eða litarháttar. Þetta er þvi sannur félagsskapur laust færðar karlmanninum til tekna, þ.e. koma til frádráttar opir.berum gjöldum lians, þótt fjárhagur sé annars með öllu aðskilinn. Éghélt endilega að konur hefðu lögum samkvæmt umráðarétt yf- ir tekjum sinum, en það virðist sem þeim rétti fylgi einhverskir- lifisákvæði. Stelpur, ég legg til að við göng- um Ur skugga um hvort lögin eru okkar megin eða ekki. Ef þau eru það, krefjumst við þess að þeim sé fylgt. Ef þau eru það ekki, fyrir ungt fólk, sem vill á hlut- lausan hátt þroska félagslöng- un sina og kynnast öðru ungu fólki með sömu áhugamál. Stefnan er SJALFSÞROSKI.” Þó nokkuð aðlaðandi, ekki satt? Fyrir „ungt fólk”.En ef lesendur imynda sér nú, að þeir hafi fundið tækifærið, bæði til sjálfsþroska og jafn- vel til aö koma sér áfram i við- skiptalifinu, og það þótt þeir séu kommar, búddatrúar eða negrar, þá hugi þeir að einu: Kynferöi sinu. Konur teljast nefnilega ekki til fólks hjá Junior Chamber. Þessi ofsa- lega opna hreyfing er lokuð helmingi landsmanna. Harð- lokuð. Þó geta eiginkonur Junior Chamber manna kom- ist i sérstök eiginkvennasam- tök, þar sem þær geta samein- ast um aö hjálpa eiginmönn- um sinum við að komast áfram i lifinu, liklega? Það stendur varla til að þær öðlist viðskiptasambönd. Né heldur aðrar konur. Slikt er aðeins fyrir karla að þvi er næst verður komist við lestur þeirra skrifa sem trónuðu á opnum „Dags” og krefjumst við þess, að þeim verði breytt. Þuriður Magnúsdóttir „tslendings” i miðju verkfall- inu. Hjátrú og hindurvitni! Um leið og ég vil hvetja lesendur til að láta meira frá sér heyra um það sem aflaga fer varðandi stöðu kynjanna eða öfugt, þe. það sem hefur lagast, verð ég að minna á, að gefnu tilefni að nafnlaus bréf geta ekki birst. Hinsvegar er sjálfsagt að birta ekki nafn, þegar um það er beðið, en umsjónarmaður siðunnar verður að vita hver skrifar eða hringir. Bréf sendist til Jafn- réttissiðu Þjóðviljans, Skóla- vörðustig 19, Rvik, en simi umsjónarmanns er 20482. Að lokum smáatvik sem kona sagði mér nýlega af reynslu sinni á Landsbóka- safninu fyrir nokkrum árum. Hún kom þar inn og'Spurði um kvennamálefni. Jú, jú, henni var visað á það sem til var. Það var flokkað i deildinni „Hjátrú og hindurvitni”! — vh. mm m

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.