Þjóðviljinn - 21.11.1976, Blaðsíða 10

10 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 21. nóvember 1976
Svört ský
Þorvaldur
Skúlason
Undanfarinn hálfan
mánuð hefur Þorvaldur
Skúlason sýnt 38 gvass-
túsk- og krítarmyndir í
sýningarsalnum Loftinu
við Skólavörðustíg, gerðar
á árabilinu 1962-1975.
bað er nú liðinn um það bil heill
áratugur siöan borvaldur Skúla-
son hélt sina siðustu einkasýn-
ingu. Nú hefur hann sett saman
sýningu á gvass- túsk- og kritar-
m-yndum frá timabilinu 1962-1975
og er sýningin forvitnileg fyrir
margra hluta sakir. Hér getur
m.a. að lita ýmsar formhug-
myndir, sem hann hefur siöan
yfirfært i oliu, og gefið þeim þar
annáð gildi, svo hér má m.a. fá
ákveðna innsýn i vinnuaðferðir
hans og formrænar kannanir.
bó þessi hlið sýningarinnar sé
vissulega áhugaverö þá væri það I
raun mikill misskilningur að lita
á þessar myndir einungis i skjóli
hinna fullgerðu oliuverka. bvert
á móti er hér i flestum tilvikum
um að ræöa algerlega sjálfstæð
og fullgild verk, sem hafa sitt eig-
ið sérstaka gildi mótað af þeim
eiginleikum efnisins, sem þau eru
gerð af.
Rikur formheimur
bar sem þessar myndir ná yfir
10 ára timabil gefst hér jafnframt
ágætt tækifæri til að skoða þær
Nafnlaus
formrænu breytingar sem átt
hafa sér stað i verkum hans á
þessu timabili. í þeim elstu er þaö
samhljómur geómetriskra flata,
sem ræður meginsvip, hvort sem
þeir eru felldir inn i rólega lóö-
rétta stuðlun ellegar settir i kraft-
mikla og agaða hringbyggingu.
1 þeim verkum, sem næst koma
á eftir, beinist viðleitni hans m.a.
ÓLAFUR KVARAN
SKRIFAR
UM MYNDLIST
Fagra veröld
að þvi að brjóta upp þenn-
an harða samhljóm, og að losa
þess i stað um hvert form og veita
þeim rikari þenslu og ,f'lug.
Myndrúmið allt verður opnara
og mýkra, hvort sem teflt er sam-
an hörðum og lifrænum formum
eða mjúkt samofið linuspil bindur
allan flötinn i eina órofa heild. 1
yngstu myndunum er það gjarna
létt flug svifforma og þandar við-
kvæmar linur sem gripa um iif-
ræn form sem setja meginmark
þá formgerðina. bessi margvis-
legi forheimur borvalds sýnir vel
þá miklu formrænu breidd, sem
list hans býr yfir og þá einsstæöu
hnitmiðun og kunnáttusemi i
handbragðinu sem ávallt er til
staðar i verkum hans.
Olafur Kvaran.
...iiiiniii""11 wjm-f-'
Lágnætti
Beðið eftir bátunum.
Veturliði Gunnarsson
Veturliði Gunnarsson
sýnir þessa dagana að
Kjarvalsstöðum 134 verk
unnin í olíu, vatnslit og krít
og spanna þau yfir tíma-
bilið 1950—1976.
Þorpsmyndir.
Veturliði Gunnarsson hefur nú
dregið saman að Kjarvalsstöðum
sýningu á verkum sinum yfir ára-
bilið 1950—1976, svo eflaust má fá
dágott yfirlit um listrænan feril
höfundar á þessu timabili. 1 elstu
verkunum á sýningunni frá 1950
sækir hann einatt myndefnið á
æskustöðvar sinar, sjávarþorp á
Vestfjörðum. Hér er það fyrst og
fremst samlif mannfólksins
innbyröis og við umhverfi sitt
sem um er fjailað. Hann fellir
gjarna saman i eina myndræna
heild ýmsar hliðar þorpslifsins og
sérhver myndefnisþáttur er
markaöur svartri útlínuteikningu
sem er ekki einungis afmarkandi,
heldur ber einnig uppi ákveöið
litagildi á fletinum.
bessi verk eru gjarna bundin
saman i eina samþjappaða til-
finningalega heild, er þungir og
dimmir litir gefa myndefninu
þann þunglyndislega einmana-
leikablæ sem m!a. verður eitt
mégininntak þessara verka.
Framhald þessara mynda, síöar
á sjötta áratugnum.er að timi og
rúm þorpsins eru þurrkað út og
hinar ýmsu hliðar þess taka nú á
sig táknmyndir, sem hann dreifir
frjáislega yfir allan myndflötinn.
Hér er gjarna teflt saman ýmsum
náttúruformum eða brotum hlut-
lægra forma sem hann bindur oft
saman á sannfærandi hátt með
einum heiium litafleti.
Tassismi og bátamyndir.
begar sýning Veturliða er skoð-
uö i heild sinni, þá eru það þessi
áðurnefndu verk frá sjötta
áratugnum, sem tvimælalaust
eru sterkasti og heillegasti hluti
sýningarinnar. Sá óhlutlægi ex-
pressjónismi eða tassismi, sem er
að mestu ráðandi i verkum hans
upp úr 1960, þar sem sterk nátt-
úruhrif liggja til grundvallar hafa
þegar best lætur einungis
ákveðna ljóðræna vidd, þó oftar
slái yfir i ósamstillta og tilvilj-
unarkennda litanotkun.
betta abstrakta skeið i list
Veturliða stóð reyndar stutt, þar
eð hann hefur á ný mörg undan-
farin ár sótt myndefni sin að
mestu i þorpsliíið og landslag
viðsvegar af landinu, sem hann
útfærir á expressjóniskan hátt, en
útkoman er óneitanlega ansi mis-
jöfn.
Annars vegar eru nokkur
áhugaverð verk, þar sem hann
bindur myndefnið i eina sam-
ræmda litaheild með samlifi
dökkra litaflata, en hins vegar er
fjöldi verka þar sem óyfirveguð
og handahófsleg vinnubrögð eru
ráðandi. Á það sér eflaust þá
skýringu að höfundi virðist tamt
að feta spor hins kappsfuila
framleiðanda sem setur magn of-
ar gæðum.
Ólafur Kvaran.