Þjóðviljinn - 23.11.1976, Blaðsíða 2

2 StÐA — ÞJ6ÐVILJINN Þriðjudagur 23. nóvember 1976
Skrifið
eða
hringið.
Sími: 81333
F elumaður
— Tvivegis hefur undirritaöur
skorað á þriðjudagsspeking
Þjóðviljans að svara vifilengju-
laust þeirri fyrirspurn minni
hver þau kaupfélög eru, sem
þegið hefðu „Esso-gróða” og ,,
hagnýtt hann til ýmissa verka”.
Arangur enginn. Tvivegis hef ég
rcynt að særa hann fram úr
fylgsni sinu. Enn er hann i fel-
um.
I þriðjudagsblaðinu 12. þ.m.
fer felumaður á stúfana, tekur
mig á kné sér og þykist heldur
en ekki ætla að leiða mig i allan
sannleika i margra dálka löngu
máli. En gallinn er sá að „svar-
ið” er ekkert svar við fyrirspurn
minni. bað er að mestu efnisleg
endurtekning á gifuryröagrein
felumanns frá 17. ágúst, s.l. —
að þvi viðbættu, að undirritaður
hafi „á bernskuárum” hrærst
„i kyrrstöðuþjóðfélagi fyrri
tima” svo og að Oliufélagið hafi
m.a. verið „grundvallað á
hlutafé fjölmargra byggða-
kaupfélag t.d. KEA og KA, svo
að hin stærstu séu nefnd.”
Eigi er mér kunnugt um
hlutafjáreign þessara félaga né
annara en hitt veit ég, að Kaup-
félag Skagfirðinga, sem er eitt i
röð hina stærstu kaupfélaga,
keypti á slnum tima hlutabréf I
Oliufélaginu fyrir 200 þús. kr.
Nú mun þetta hlutafé hafa
hækkað að krónutölu vegna út-
gáfu jöfnunarhlutabréfa. Vexti
fær kaupfélagið að sjálfsögðu
greidda, og minnir mig að á s.l.
ári væru þeir 12 eða 13%. Það er
„Essó-gróði” Kaupfélags Skag-
firðinga, sem vex felumanni svo
ógurlega i augum, enda notaður
til grunsamlegra athafna, að
þvi er gefið er i skyn. Hverskon-
ar athafnir eru það, felumaður
góður?
Þessi siðari þriöjudagsgrein
er, sem hin fyrri, samsafn stað-
hæfinga, sleggjudóma og jafn-
vel svivirðinga um einstaka
menn, ónafngreinda, lifandi og
látna. Og söguþekking felu-
manns er ámóta og skyn hans á
samvinnumálum. Hann heldur
aö fyrsti áratugur þessarar ald-
ar, þegar undirritaður var að
vaxa til nokkurs vits, hafi verið
„kyrrstöðuþjóðfélag fyrri
tima”. Hann heldur að kaup-
félögin séu þriklofin. Hann veit
ekki, að Islensk samvinnuhreyf-
ing er ein og óklofin. Hann veit
ekki, aö kaupfélögin eru lang-
flest hvorttveggja I senn, fram-
leiðslufélög og neytendafélög.
Hann veit ekki, aö kaupfélögin
hafa i áratugi og vinna enn aö
hinni einu og sönnu byggða-
stefnu, sem til þessa hefur verið
framkvæmd I sveitum landsins.
Og þó heldur þessi fáfræðingur,
að hann sé þess umkominn að
skrifa um samvinnumál af ein-
hverju viti.
Felumaður fordæmir öll
hlutafélög, sem samvinnumenn
standa að. Hann telur þau vera
eina grein auðvaldsins, brask-
félög, stofnuð i þeim tilgangi að
féfletta fáfróðan almenning.
Þetta er i skemmstu máli hans
evangelium. Nú vill svo til að
eitt þessara bannfærðu félaga
þekki ég mætavel. Fiskiðja
Sauðárkróks er hlutafélag,
stofnað fyrir röskum 20 árum,
dótturfélag Kaupfélags Skag-
firöinga, eign þess að mestum
hluta og lýtur að nokkru sömu
stjórn. Framkvæmdastjóri
Fiskiðjunnar h.f. leggur
reikninga hennar fram á aðal-
fundi kaupfélagsins, skýrir þá
og dreifir meöal fulltrúa. A
ýmsu hefur oltið um hag og
gengi þessa þarfa fyrirtækis,
eins og fleiri slikra. En hræddur
er ég um að torvelt myndi felu-
manni reynast að koma þvi inn i
kollinn á verkafólki á Sauöár-
króki, að Fiskiðjan h.f. hafi ver-
ið stofnuö þvi til bölvunar og
rekstri hennar stefnt gegn hags-
munum þess.
Til eru, sem betur fer, margir
einlægir samvinnuvinir i öðrum
stéttum en þeim, sem stunda
erfiðisvinnu. En þar eru lika
falsspámenn og hræsnarar.
Menn eru ólikir að innviðum.
Sr. Gunnar Benediktsson, sá
mæti maður, sagöi nýlega i
Þjóöviljanum, aö hann myndi
aldrei hafa notið sin „i felum”.
Þriðjudagsmaður Þjóðviljans
unir sér best i felum. Hann tek-
ur Vilmund sér til fyrirmyndar
um rógsiðju. En hann er læri-
meistaranum þeim mun aum-
ari, að hann þorir ekki að skriöa
út úr fylgsni sinu.
Þessi sami felumaður skrifar
siöustu grein sina i anda her-
námsandstæöinga. En hver þor-
ir að treysta einlægni hans?
Væri eigi slikur huldumaður
best kominn i andskotaflokki
hernámsandstæðinga?
30.-10.- 1976
Gisli Magnússon.
Ekki er alltaf
„þröng á Þingi”
Þingpallagestur skrifar:
Ýmsir hafa horn i siðu
Alþingis um þessar mundir, og
færa fyrir þvi margvislegar
ástæður. Þingmenn bregðast
misjafnlega við þeim aðfinnsl-
um. Sumir viðurkenna réttmæti
þeirra að nokkru, aðrir telja
þær ástæðulausar með öllu og
jafnvel þjóöhættulegar. Þær
grafi undan virðingu Alþingis og
veiki þannig stjórnskipulagið.
Nú er það rétt að gagnrýni á
Alþingi getur deyft trú manna á
þingræðisskipulagið, sé hún
réttmæt en þingmenn bregðist
öndverðir við. Óréttmæt gagn-
rýni fellur hinsvegar dauð niöur
sé henni andmælt með rökum.
Ég kem oft á þingpalla, hafi
ég aðstöðu til og hef verið nokk-
uð tiður gestur þar undanfarna
daga. Oft er fámennt i þingsaln-
um undir umræðum, kannski 4
til 8 þingmenn, fyrir utan
forseta og þá skrifara. Er þá
eyðilegt að horfa yfir salinn og
hlýtur að vera þrúgandi fyrir
þann sem er i pontunni að tala
yfir svo fáum mönnum og fyrir
svo mörgum auðum stólum.
Sjálfsagt eru þingmenn oft
staddir i þinghúsinu, þrátt fyrir
þetta. Hitt sýnist mér þó stórum
lakara að oft mega forsetar
liggja timunum saman á bjöll-
unni áður en svo margir þing-
menn mæti i salnum að unnt sé
að setja fund. Sama er að segja
um atkvæðagreiðslur. Þaö
hendir of oft að fresta verði
atkvæðagreiðslu um mál vegna
fjarveru þingmanna. Þá virðast
þeir hafa horfið úr þinghúsinu á
meðan á þingfundi stendur.
Ekki styttir þetta þingstörfin.
Og ekki eykur það á virðingu
fyrir Alþingi hjá þeím, sem að
þessu verða vitni. Þetta ættu
þingmenn að athuga.
Sjálfsagt eru þingmenn stund-
um bornir röngum sökum i
sambandi við störf sin. Aörar
aðfinnslur eru áreiðanlega rétt-
mætar og það er á valdi þing-
manna einna, að bæta úr þvi,
sem aflaga fer.
Guðni Einarsson, Súgandafirði skrifar:
Þetta tel ég embættisafglöp hjá
skattstjóran-
um á Isafirði
mtt
A skattskýrslu mina fyrir árið
1975 set ég mér til frádráttar
198.000 kr. af minum eigin
sparimerkjum enn 151.000 kr. af
merkjum eiginkonu, en við gift-
um okkur seint á árinu. Þegar
skýrslunni var skilað til
umboðsmanns skattstjórnas hér
á staðnum, Sturlu Jónssonar,
var jafnframt framvisað spari-
merkjabókum, sem hann leit á
og skrifaði siðan á skýrsluna:
„Rétt samkvæmt bók. St.J.”.
Þannig háttar málum, dð ég
fór i þriðja bekk Stýrimanna-
skólans um áramótin 1975—76
eftir hálfs annars árs hlé frá
námi þar. Ég gerði þá vitleysu,
aö skrifa á skattmiða að ég hefði
stundað nám við Stýrimanna-
skólann skólaárið 1975-1976 i
staðinn fyrir að segjast hafa
byrjaö á áramótum.
Ekkert heyrði ég frá skatt-
stjóranum um aö eitthvað væri
athugavert viö skýrsluna nema
ég hefði gleymt að færa inn
hálfan snjósleða og eins setti
hann á mig 11% viðurlög fyrir
að skila skýrslunni of seint
en þaö siöarnefnda var leiðrétt
meö einu simtali.
Nú, svo kemur skatturinn.
Eitthvað þótti mér talan há.eins
og flestum, og fór þá aö skoða
skýrsluna. A henni höfðu orðið
stórkostlegar breytingar. Viö
sparimerki eiginkonu hafði ver-
ið skrifaö: „Hringt i
Veðdeild,hún tekið út fyrir
áramót”. Þarna var simtal tek-
iö fram yfir skriflega yfirlys-
ingu umboösmanns skattstjóra.
Ég heimtað skýringu I Veðdeild
Landsbankand þvi að spari-
merkin höfðu ekki verið hreyfð
fyrir áramót og voru ekki tekin
út fyrr en núna seinast i októ-
ber. I Veðdeildinni leituöu menn
i dyrum og dyngjum að orsök-
um og fundu ekki neinar og
sögðust ekki geta sagt um
A skattstofunni.
ástæðu og beinlinis gáfu i skyn
að aldrei hefði vcrið hringt í þá
út af þessu.
Um sparimerkin min er það
að segja að þar stóð „Hann i
skóla” og strikað yfir þá
upphæö lika. Annarsstaöar á
skýrslunni var settur skóla-
frádráttur, sem ég held að hafi
verið 135.000 kr. A sama tima
standa óhreyfðar 44 vikur i sjó-
mannafrádrátt. Er ekki eitt-
hvert misræmi i þessu?
Ég sé ekki betur en hér sé um
embættisafglöp að ræöa, sem
hægt væri að sækja skattstjór-
ann til saka fyrir. Vildi ég
gjarnan fá opinberar skýringar
af hans hálfu á þessu háttalagi.
Að lokum vil ég geta þess, aö
ég fékk ekkert bréf um þessar
breytingar frá skattstjóranum,
breytingar upp á rúmar 480.000
kr. Kærufrestur var 10 dagar og
á meðan lágu skýrslurnar
frammi og hefði ekkert verið
eðlilegra en að ég hefði verið úti
á sjó alla þessa tiu daga og hefði
þessvegna ekki átt kost á að
kæra.
Meðan ég bið eftir úrskurði
vegna kærunnar verð ég að
borga kr. 15.000 meira á mánuði
en ella og ef ég geri þaö ekki þá
verð ég aðborga 2% og núna 2
1/2% dráttarvexti á mánuði af
peningum, sem hver heilvita
maður sér að ég þarf aldrei aö
borga.
Suðureyri, l.nóv. 1976,
Guðni Einarsson.
Umsjón: Magnús H. Gíslason