Þjóðviljinn - 12.02.1978, Blaðsíða 3
Sunnudagur 12. febrúar 1978 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 3
Er hægt að hressa upp á
listamennsku með
vottorðum frá lögreglunni?
Franska lögreglan hefur
boöað herferð til að
,,hreinsa til á
Montmartre". Hér er ekki
um það að ræða, eins og
menn gætu haldið, að
smala saman í lögreglubíla
hasssölum eða gleðikon-
um. Það á að ,,hreinsa"
burtu gervilistamenn sem
taldir eru varpa skugga á
forna frægð þessarar
ágætu hæðar þar sem
margir merkir listamenn
hafa búið, starfað, unnið
fræga sigra og ósigra.
Einkum beinist hreinsunin að
torgi sem Place du Tetre heitir,
miðstöð skapandi listar, en þykir
nú gagnsósa a£ ómerkilegasta
prangi. Einstaka „alvörulista-
menn” eru sagðir hjara enn á
þessum slóðum, en flestir hafa
flúið í mótmælaskyni við þá þróun
sem átt hefur sér stað.
Brellur mvndasala
A sunnudögum eru um 300
manns að reyna að selja myndir á
torginu, en þá má telja á fingrum
annarrar handar sem eru nokk-
urs virði.
Sumir sölumenn standa með
litaspjald og fitla með pensla til
að gefa gestum hugboð um
„ekta” málverk — en eru I reynd
að pranga út myndum sem þeim
kaupa i slumpum i stórum vöru-
húsum. Ráðvilltir ferðamenn
Place du Tertrenú um stundir; vettvangur óprúttinna skransala
Hreinsaö til á Montmartre
en það stendur á miðju þvi svæði
sem menn á borð við Renoir,
Picasso, Modigliani og Braque
gerðu frægt.
Vonir túristanna
A undanförnum árum hefur
torg þetta, sem frægt er i
bókmenntum og söngyum, dregið
til sin bæði mikinn fjölda fáráðra
túrista og glás af andlitsmynda-
teiknurum, skuggamyndaklipp-
urum og skransölum. Margir
þeirra reyna að ganga fyrir þeirri
goðsögn sem lifir meðal túrista,
að kannski geti ferðalangurinn
kaupa svo af þeim, kannski fyrir
tifalt það verð sem fæstfyrir skiliri
þessi i verslunum.
Aðrir kaupa sér myndir prent-
aðar á silki og mála yfir þær og
selja sem frumleg verk. Seljand-
inn dregur „siðustu pensildrætt-
ina” með glæsilegu látbragði i
viðurvist forvitinna gesta, og rit-
ar siðan fangamark sitt.
Andlitsteiknarar, vopnaðir
svartkrit eða penna, tæla gesti til
að sitja fyrir og draga upp af
þeim fátæklegar eftirlikingar og
krefjast drjúgra launa fyrir.
Mafia eda siöabót
Til þessa hafa viðbrögð við
þessum áformum verið heldur
jákvæð. En nýliðar á torginu,
ekki sist útlendingar, segja, að
eigendur myndsölustaða og
„mafia” langsetumanna á ofan-
greindu torgi hafi unnið aö þvi að
koma hinum nýju takmörkunum
á með það eitt i huga aö útrýma
allri samkeppni.
André Roussard heitir mynd-
sali, sem hefur verslun sina
skammt frá torginu. Hann vill
neita að visa þessum ásökunum á
bug og segir, að það sem mestu
máli skipti sé blátt áfram það, að
það séu engir listamenn eftir á
Place du Tertre. Aðeins tveir af
hundraði geri eitthvað sem minni
á list, og þeir geri það reyndar
hörmulega.
Aðrir eru að selja annarra
manna myndir, losa sig við færi-
bandaframleiöslu eða þá þeir búa
til rusl.
Einn langsetumanna torgsins
játar reyndar, að hann sé bara
sérfræðingur i þvi, að draga upp
það sem ferðamenn helst vilja
hafa heim með sér — i þeim litum
sem þeir helst vilja á hverjum
tima.
Og það eru málaðar margar
myndir af Eiffel-turni og Heilags-
hjartakirkju og brúm yfir Signu.
þúsundir og tugþúsundir.
Tvær miljónir manna
heimsækja Montmartre á ári
hverju og finnst þeir kannast við
sig: Er þetta ekki gatan sem
Utrillo málaði? En listamennirn-
ir sjálfir eru farnir. Þeir eru ein-
hverstaðar hinum megin við
Signu, á Montparnasse.
Picasso: nú er hún Snorrabúð stekkur...
„uppgötvað” verðandi snillinga
upp á eigin spýtur. A verðbólgu-
timum eru þær frásagnir mjög
kitlandi, sem segja frá þvi, að
myndir aldamótasnillinga voru
upphaflega seldar fyrir nokkra
drykki i næsta öldurhúsi, en eru
núna seldar á miljónir.
Place du Tertre var i eina tið
Undur
jórdanskrar
Maríumyndar
NADABA, Jórdaniu 1/2 Reuter —
Undur og stórmerki hafa undan-
farið gerst i sambandi við helgi-
mynd af Mariu mey, sem varð-
veitt er i kirkju rétttrúnaðarsafn-
aðarins i Nadaba, fornri borg frá
þvi að landið heyrði undir keisar-
ann i Miklagarði. Allnokkrir
menn hafa vitnað að þeir hafi séð
myndina stafa frá sér „guðlegu
ljósi” og nýlega bættist þar að
auki við á mynd Mariu þriðja
hendin. Er fullyrt að þar sé um
kraftaverk að ræða.
Fréttamaður Reuters, sem
kom I kirkjuna i dag, sá sjálfur
þessa þriðju hendi, sem er að
sögn hans fölblá að lit. Hundruð
manna koma nú til kirkjunnar
hvaðanæva úr landinu til að verða
vitni að undrunum.
Hefurðu bréf upp
á þaö?
Hvað ætlar svo lögreglan aö
gera til að hressa upp á hið
listræna siðgæði uppi á
Montmartre?
Nú i mars verður sú regla
upptekin, að allir þeir sem vilja
sýna á torginu verða að fá leyfi
hjá lögreglunni. Til að leyfi sé
veitt verður listamaðurinn að
sanna að hann hafi ákveöið
heimilisfang og sömuleiöis að
hann sé skráður hjá almanna-
tryggingum sem myndlistar-
maður.
(Ekki er þetta vel efnilegt:
kannski verður hreinsunin i reynd
ekki fólgin i öðru en þvi, að
mútuþægir lögregluþjónar fá
aukatekjur af listamönnum og
skiliriamálurum með hæpin skil-
riki?)
Onnur ráðstöfun er sú, aö hver
maður má aðeins sýna eina mynd
sem hann er að vinna að og tvær
myndir sem eru að þorna. Þetta á
að reyna að endurskapa það and-
rúmsloft að hér sé samastaður
listamanna að verki. Það verður
og bannað að menn reyni að vekja
áhuga á vöru sinni með auglýs-
ingaháreysti.
Andlitsreiknurum verður
skammtað afmarkað pláss á viss-
um hluta torgsins.
INNLENT LÁN
RÍKISSJÓÐS ÍSLANDS
1978 1.FL.
VERÐTRYGGÐ
SPARISKÍRTEINI
Fjármálaráðherra hefur fyrir
hönd ríkissjóðs ákveðið að
bjóða út verðtryggð spariskír-
teini allt að fjárhæð 1000
milljónir króna.
Kjör skírteinanna eru í aðal-
atriðum þessi:
Meðalvextir eru um 3,5% á ári,
þau eru lengst til 20 ára og
bundin til 5 ára frá útgáfu.
Skírteinin bera vexti frá
25. mars og eru með
verðtryggingu miðað við
breytingar á vísitölu bygging-
arkostnaðar, er tekur gildi
1. apríl 1978
Skírteinin, svo og vextir af
þeim og verðbætur, eru skatt-
frjáls og framtalsfrjáls á sama
hátt og sparifé. Þau skulu
skráð á nafn. Skírteinin eru
gefin út í þremur stærðum,
10.000, 50.000 og 100.000
krónum.
Sala skírteinanna hefst
14. þ.m, og eru þau til sölu hjá
bönkum, bankaútibúum og
sparisjóðum um land allt svo
og nokkrum verðbréfasölum í
Reykjavík.
Sérprentaðir útboðsskilmálar
liggja frammi hjá þessum
aðilum.
Febrúar 1978
SEÐLABANKI ÍSLANDS