Þjóðviljinn - 15.07.1979, Qupperneq 10

10 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 15. júH 1979.
Sigurður vill
ryðja burt öllu
sem tengist
Loftleiðum

Alfreð Elíasson fyrrver-
andi forstjóri Loftleiða og
Flugleiða lét af störfum
eftir sfðasta aðalfund fé-
lagsins eins og greint hef-
ur verið frá. Á þessum
fundi urðu nokkur átök um
stjórn og forstjórastöður
félagsins/ auk þess að lögð
var f ram tillaga um að að-
skilja félögin á nýjan leik.
Flugleiðir hafa einnig ver-
ið mikið i fjölmiðlum af
öðru tilefni/ sem má nefna
eftirköst aðalfundarins að
nokkru leyti/ en þaðer hin
mikla endurskipulagning
og uppsagnir sem eiga sér
stað innan félagsins.
Af þessu tilefni sneri blaðið sér
til Alfreðs Elíassonar og fór þess
á leit við hann að fá að ræða viö
hann um málefni Flugleiða. Al-
freð var fyrst beðinn að greina frá
hvernig ferill hans sem eins af
frumkvöðlum islenskra flugsam-
gangna hafi hafist.
Upphafið
— Við voru nokkrir Islendingar
við nám á striðsárunum i Kan-
ada. Við vorum i læri hjá kanad-
iska flughernum og fengum góða
þjálfun þar. Það var eðlilega allt-
af ofarlega i huga okkar aö gera
eitthvað i flugmálum þegar heim
væri komið, en félagið minir voru
þeir Kristinn Ólsen og Sigurður
Ólafsson. Nú, viö keyptum 4 sæta
sjóflugvél og flugum henni frá
Winnipeg til New York og var hún
sett þar á skip sem flutti hana til
íslands. Flugfélag Islands var þá
starfandi og buöum við þvi vélina
til sölu meö þvi skilyröi að við
þrir fengjum einhverja vinnu viö
fyrirtækið, en félagiö hafði þá ný-
verið misst eina flugvél sina.
Flugfélagiö gekk ekki aö þessum
skilmálum og fórum við þá sjálf-
ir út I að fljúga og störfuðum við
það aðallega á flugleiðinni |
Rvik—Vestfiröir. Sumariö 1944 (
buðum við Sildarútvegsnefnd að
annast fyrir hana sildarleit fyrir
Norðurlandi og sinntum við þvi
verkefni I tvö sumur.
... t il að útiloka
samkeppni!
— Við bættum smám saman við
okkur og keyptum strax eftir
striðiö 5 Grumman-flugbáta af
bandariska hernum og notuðum
þá bæði I farþega- og vöruflutn-
ingaflug hér innanlands. Þá kom
að þvi að rikisstjórnin fyrirskip-
aði báðum flugfélögunum, Flug-
félagi Islands og Loftleiðum að
skipta leiðum i farþegafluginu
hér innanlands til að útiloka sam-
keppni. Við höföum haslaö okkur
völl á Vestmannaeyjaleiðinni,
Akureyrarleiðinni og viðar. Við
skiptinguna töldum við Loftleiða-
menn okkur fara með svo skarð-
an hlut frá borði að við ákváðum
að selja allan flugvélakost okkar
og kaupa notaða millilandaflug-
vél af DC-4 gerð og hefja flug til
Evrópu. Þetta var árið 1947. Ári
siðar hófum við áætlunarferöir til
New York. Island hafði þá hag-
stæðan flugsamning, svonefndan
Chicago-samning, við bandarisk
yfirvöld.
Það má segja að á þessum ár-
um þvældumst við nokkuð viða.
Við flugum m.a. milli Evrópu og
S-Ameríku með farþega og til aö
fljúga vélunum ekki tómum til
baka, keyptum við banana og
fluttum til tslands, en þá var
skortur á ávöxtum hér á landi, og
þótti sjúkrahúsunum þetta kær-
kominn varningur.
— Hvenær hófst þetta fasta
flug, Luxemborg-Reykjavik-
NewYork?
— Það var smám saman að
þróast, en óhætt er að segja, að
þaö hafi byrjað fyrir alvöru 1953.
Herinn í spilinu ?
— Þvi hefur gjarnan veriö
haldið fram að Loftleiöir hafi
fengið einhverjar sérstakar Iviln-
anir I Bandarikjunum með lend-
ingarleyfi á þessum tlma, vegna
veru bandarlsks herliðs á ls-
landi. Hvað viltu segja um þenn-
an oröróm?
— Ég tel að það hafi ekki ráðið
miklu um á þessum tíma. Á þess-
um tima vorum við svo litlir að
við ógnuðum engum og Banda-
rikjamenn voru frjálslyndir i
þessum efnum.
— Ef við snúum okkur aðeins
að nútimanum og förum alit til
ársins fyrir sameiningu flugfé-
laganna. Hvernig var staða Loft-
leiða fjárhagslega I samanburði
við Flugfélagið þegar sameining-
in kemstalvarlega á dagskrá árið
1973?
— Staða okkar var mikið betri
en Flugfélagsins. Þegar sam-
þykktin um sameininguna var
gerð, þá varð það forsenda að
bæði félögin Loftleiðir og Flugfé-
lagið yröu ekki lögð niður, heldur
héldu áfram að starfa sitt i hvoru
lagi. Til þess að meta eignir fé-
laganna var fengin 3 manna
matsnefnd. Við matið lagði
nefndin til grundvallar efnahags-
reikninga félagsins siðasta upp-
gjörsdag, 1. ágúst 1973. Flugvall-
Þessi mynd var tekin af nokkrum Islendingum sem voru I læri hjá kanadiska flughernum á striðsárunum. F.v. Magnús Guömundsson
flugstjóri, Alferð Eliasson flugstjóri, Kristinn Ólsen flugstjóri og Smári Karlsson flugstjóri. (Myndin er I eigu Alfreðs Eliassonar).
Þig ræðir við Alfreð Elíasson um sameiningu flugfélaganna — þátt Sigurðar Helgaso