Þjóðviljinn - 23.11.1979, Blaðsíða 8

8 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 23. nóvember 1979
Vísust aðferð til að tryggja hag launafólks er að ef la
einn sterkan flokk, sem verkalýðshreyfingin getur
treyst í baráttu við þá afturhaldsstefnu sem nú hefur
verið boðuð með brauki og bramli...
Svo segir Benedikt Davíðsson, formaður Sambands
byggingarmanna, annar maður á lista Alþýðubanda-
lagsins í Reykjaneskjördæmi í eftirfarandi viðtali við
Árna Bergmann.
— Hvernig list þér á slaginn,
Bcnedikt?
— Mér list vel á hann. Eins og
eðlilegt er stendur hann milli
Alþýðubandalagsins og verka-
lýðshreyfingarinnar annarsvegar
og ihaldsaflanna hinsvegar. Ég er
ekki i vafa um það, að þaö sem
við tók eftir úrslit siöustu kosn-
inga, eftir þá reynslu verkafólks,
átti æ fleiri sig á þvi hvað gera
þurfi á hinu pólitfska sviöi.
Á vinnustöðum.
— Nú er kosningabaráttan
mikið i formi vinnustaöafunda.
Hvernig kannt þú við það?
— Ég þekki hiö eldra form
framboðsfundanna lika vel héðan
úr Kópavogi, þar sem ég hefi átt
heima I aldarfjóröung. Og ég
kann bara vel viö þessa nýju
aöferð. Þaö er eins og i beinu
framhaldi af minu starfi aö taka
þátt i svona vinnustaðafundum.
Þetta er dálitið svipað þvi og við
gerum i Sambandi bygg-
ingarmanna. Við förum ekki á
vinnustaöi með einhver algild
sannindi heldur til að heyra
viðhorf manna til vandamálanna
og undirbúa kröfugerö okkar i
kjaramálum i samráði við fólkiö
á hverjum stað. Undirbúningur
faglegu kjarabaráttunnar fyrir
komandi vetur stendur nú sem
hæst með þessu móti og sá undir-
Allt
er
þetta
Benedikt Daviðsson, 2. maður G-listans i Reykjaneskjördæmi á fundi i Vélsmiöju Hafnarf jaröar I gær.
Ljósm. jón
KIARABARATTA
*
búningur fellur ágætlega saman
við þær umræður um hinn
pólitiska þátt málanna sem nú fer
fram á vinnustöðunum I
framboðshriöinni.
Að efla einn flokk.
— Hvað finnst þér brýnasta
verkefniö i verkalýöshreyf-
ingunni?
— Ég minni á þaö, að Alþýöu-
flokkurinn var upphaflega
stofnaður til þess aö vera
pólitiskur bakhjarl verkaiýös-
hreyfingarinnar og gegndi þvi
hlutverki allvel framan af. Siöan
þróaðist hann smám saman frá
verkalýöshreyfingunni með þeim
hætti sem við getum ekki rakiö
hér. Þangað til að svo var komið
eftir stóru átökin 1955, en þá var
sex vikna allsherjarverkfall, þá
þótti heildarsamtökum launa-
fólks, ASl nauðsynlegt að efla
nýjan pólitiskan flokk til starfa á
einmitt þessum grundvelli. Við
skulum ekki gleyma þvi, að
Alþýöubandalagið var stofnaö I
anda samþykktar sambands-
stjórnar ASl um þessi mál frá þvi
i mars 1956. Núna þegar flokkur
er til staðar til að vinna aö þvi
ásamt heildarsamtökum launa-
fólks að samræma kjara-
baráttuna, þá er þaö sem helst
skortir á að fólk geri sér nógu
glögga grein fyrir þvi að árangur
við samningaborðiö tryggir ekki
kjörin. Visust aðferð til að
tryggja kjörin er aö efla þennan
pólitlska bakhjarl
verkalýðshreyfingarinnar sem
við komum okkur upp 1956. Efla
einn sterkan vinstri flokk, launa-
mannaflokk, sem verkalýðs-
hreyfingin getur treyst i baráttu
ýiö þá afturhaldsstefnu sem nú
hefur verið boðuö með brauki og
bramli.
Uppmælingaraðall!
— Nú eru sum blöð að kalla þig
og þina lika uppmælingaaðai.
— Já, það hefur lengi verið
aðferö auðstéttarinnar að etja
saman einstökum hópum
launamanna i þeirri von að þar
með sé unnt að koma I veg fyrir
að þaö nýti þá möguleika sem i
samstööu felast. Ég er ekkert
hissa á þvi þegar Morgunblaðið
heldur áfram þessari iðju.
En ég held það hafi sannast —
og má visa til útreikninga kjara-
rannsóknarnefndar á þróun kaup-
máttar launa allar götur frá 1971,
að það hefur verið samstaða
innan heildarsamtakanna, innan
ASl um að jafna kjörin. Þau
sambönd innan ASI sem heldur
skár hafa veriö sett, hafa lagt sig
fram um að ná árangri i þessu
efni. Hinsvegar hefur okkur I ASI
ekki tekist að tryggja hlut okkar
fólks I samanburði viö aðra hópa i
þjóöfélaginu.
Okkar meginmarkmið hlýtur
að vera aö allt launafólk, hvar i
samtökum sem það er — geti
snúið bökum saman gegn þeim
andstæðingi sem reynir hvað
hann getur til að sundra okkar
rööum.
Herinn.
— Sem frambjóðandi I Reykja-
neskjördæmi ertu væntanlega oft
spurður að þvi hve mikilvægt
hermáliö sé þér — og svo um ótta
sumra Suðurnesjamanna við að
brottför hersins mundi leiða til
atvinnuleysis.
— Vissulega er ég oft spurður
að þvi. Mér er þaö alveg ljóst að
við verðum ekki sjálfstæð þjóð
hvorki efnahagslega né
menningarlega nema að herinn
fari og við segjum okkur úr hern-
aðarbandalagi. En okkur hefur
ekki tekist að koma þessu I verk,
blátt áfram vegna þess að til þess
er ekki þingstyrkur og þrýstingur
utan frá hefur ekki verið
nægilegur til að sveigja þingmenn
aöra flokka til herstöövaand-
stöðu. Til þess aö einhver veru-
legur árangur náist i þessu máli
þarf bæði að fjölga ákveðnum
herstöðvaandstæðingum á þingi
og auk þess þarf hið almenna
starf utan þings gegn hersetu að
aukast stórlega. Það starf varð
fyrir verulegu áfalli, þegar það
stórhneyksli gerðist með Vörðu
landi svonefndu að mikill fjöldi
fólks vildi kalla yfir sig áfram-
haldandi hersetu með undir-
skriftum. Einungis öflugt starf
utan vettvangs þingsins getur
tryggt aö árangur verði i
samræmi við þann vilja okkar aö
koma hernum úr landi.
Aö þvi er atvinnumál á
Suðurnesjum varöar held ég það
sé tiltölulega auövelt að standa
svo aö málum að enginn þurfi að
sækja atvinnu I herstöðina. Þing-
menn Alþýðuflokksins i Reykja-
neskjördæmi fengu i vor
samþykkta þingsályktunartillögu
um Suðurnesjaáætlun — sem
gerir ráð fyrir alhliða uppbygg-
ingu innlends atvinnulifs á þessu
svæði, atvinnulffs ætti aö geta
skapaö öllu fólki sem þar býr góð
lifskjör. 1 þeim efnum er mikill
akur óplægður — en það er
alrangt að viö séum með nokkr-
um hætti dæmdir til að vera upp á
herinn komnir i atvinnulegum
efnum.
Eldskirn.
— Þú hefur lengi unniö aö
verkaiýðsmálum og öðrum
stjórnmálum. Hver var þin
eidskirn i þeim vettvangi?
— Ég get varla sagt að ég hafi
átt mér „eldskirn.” En þegar ég
fór að starfa i Trésmiðafélaginu
þá var það ekki stéttarfélag i
okkar skilningi, heldur samtök
allra þeirra sem unnu i iöngrein-
inni, bæöi meistara og sveina.
Eitt af fyrstu verkefnum okkar
sem komum inn i félagiö um 1950
var að efla starf aö hinum
pólitisku og faglegu málum og
beita okkur fyrir þvi að ekki aðrir
en launamenn væri I þvi, ekki þeir
sem höföu aðra I vinnu.
Þetta leiddi til þess að félagiö
skiptist i tvennt meö brauki og
bramli. Annarsvegar vorum við,
um 4/5 félagsmanna, sem vildum
aðfélagið yrði hreint verka-
lýðsfé'.ag, og svo hinsvegar sá
fimmtungur sem taldi sig eiga
samleið með atvinnurekendum
og stofnaði nýtt félag atvinnu-
rekenda, Me i s t arafé1ag
húsasmiða. Upp úr þessum
átökum varð til það
Trésmiðafélag sem við nú
þekkjum, öflugt félag, nú aldar-
fjóröungs gamalt. Þetta var það
sem einna helst mætti kalla mina
eldskirn i verkalýðshreyfingunni.
Vissi hvar ég átti heima.
Annars er ég uppalinn i verka-
lýðshreyfingunni. Faðir minn
var formaður verkamanna-
félags á Patreksfiröi og erind-
rekar Alþýðusambandsins
voru heimagangar á æsku-
heimili minu — Jón Sig-
urðsson, Hannibal og fleiri.
Svo kom ég hingað suður 1 striðs-
lok og skömmu siðar hófst kalda
striðiö með miklum átökum milli
hægri og vinstri manna i verka-
lýöshreyfingunni. Þá voru menn
annaðhvort — eða, annaðhvort
róttækir eöa á bandi þriflokkanna
svonefndu. Þaö var ekkert erfitt
fyrir mig að sjá hvorum megin ég
ætti heima. Og það
undirstrikaöist hvað best 30.
mars 1949 á Austurvelli en þar
opinberaðist betur en áöur
samþjöppum þrlflokkanna gegn
vinstri stefnu og verkalýðs-
samtökunum, sem höföu forystu i
andófi gegn þvi sem þá var veriö
að leiöa yfir okkur.
Um nokkurra ára bil eftir það
mótaðist verkalýösbaráttan mjög
mikið af þeirri skiptingu sem þá
rikti milki þriflokka og vinstri
manna. Og ég óttast alltaf að enn
verði reynt að sundra verkafólki
á þann hátt sem þá var reynt:
með þvi aö láta málin fara á yfir-
borðinu að snúast um eitthvað
annað en stéttaátökin milli
auövaldsins og þeirra sem auð-
inn skapa með vinnu sinni.
Sömu verkefni.
— Hefur þú gengiö meö þing-
manninn I maganum svo ég
spyrji eins og fábjáni?
Benedikt hlær.
— Nei, mér er óhætt að segja að
svo er ekki. Það hefur oft verið
minnst á þetta við mig, að ég ætti
aö fara meira út i hina pólitisku
kjarabaráttu með þáttöku I kosn-
ingaslag. En mér hefur fundist að
i Alþýðubandalaginu væri nokkuð
vel séð fyrir þeim hlutum meö
skipan framboðslista — og svo er
enn. Og ég hefi haft mikið aö gera
i minum stéttarsamtökum og mér
hefur fundist ég eiga þar meira
erindi en i pólitikina.
Nú er komið upp mikið af
ungum og vöskum mönnum i
minu stéttarsambandi og enginn
vandi að skipa þar mitt rúm ef til
þess kæmi að ég starfaði meira á
öörum vettvangi en þeim sem ég
hefi best þekkt hingað til. A
öðrum vettvangi að sönnu — en i
þvi falli að þessum sömu verk-
efnum: allterþetta kjarabarátta.
-áb.
Viðtal við Benedikt Davíðsson, annan mann á lista
Alþýðubandalagsins f Reykjaneskjördæmi