Þjóðviljinn - 24.07.1982, Síða 13

Helgin 24.-25. júli 1982 ÞJÓDVILJINN — SÍÐA 13
Sparikj óllinn hékk hjá húsfreyju
Elín A. R. Jónsdóttir, Sóknarkona, tekin tali
Elin A.R. Jónsdóttir
„Þetta er nú ósköp rýrt — þetta
var nú kallað hallærisbrauð i
sveitinni. Fólk hrærði i pönnukök-
ur ef það átti ekkert annað til,”
sagði Elin A.R. Jónsdóttir er hún
bar fyrir mig pönnukökur með
rjóma einn morguninn i vikunni i
ibúð sinni i Einholtinu. Og það get
ég sagt, að aldrei hef ég fengið
betri morgunverð.
Elin heitir annars fullu nafni
Elin Aðalheiður Ragnhildur Jóns-
dóttir, — „eins og drottningarn-
ar” segir hún. Hún segist fædd og
uppalin i Húnavatnssýslunni hjá
hrossaþjófum en vera i móðurætt
af Snæfellsnesi af vondu fólki. En
þetta segir hún i grini.
„Ég kom hingað til Reykja-
vikur 1935 og réðst þá i vist. Það
var ekki svo mikið annað að gera
fyrirstúlkur utan af landi þá. Jú,
það var mikil fátækt i bænum,
enda var þetta i miðri kreppunni.
Ég kynntist ekki verulegri fátækt
sjálf, en maður vissi af þvi.
Kaupið þá? Maður hafði 35
krónur á mánuði, en þá kostaði nú
„Við erum i vinnu upp fyrir
haus i þessari skýrslu sem ráð-
herra fól okkur i gær að gera og
ætlum að reyna að klára hana i
dag. Þetta verður mjög mikið
verkefni”, sagði Haukur Hauks-
son yfirmaður flugöryggisþjón-
ustunnar við Þjóðviljann i gær.
— Hvert verður aðalefni þess-
arar skýrslu? Fjallar hún um
radarmálið eingöngu eða tekur
hún einnig flugslysið fyrir?
„Nei, það er bara radarinn.
Það verður að hafa það i huga að
þetta flugslys var á ábyrgð flug-
mannsins. Það eru hreinar linur.
Hins vegar hefur þvi verið slegið
upp i samhengi að það hefði mátt
varna flugslysinu ef þessi radar
hefði verið i gangi og þá fara
menn að velta fyrir sér tveimur
hlutum. Annars vegar tilraun
Flugráðs 1979 til að koma radarn-
um i notkun þarna suöurfrá og
hins vegar þvi nýjasta, eftir að
við gáfumst upp á hinu, þ.e.a.s.
að koma merkinu hingað inn i
innanlandsflugstjórn. Það er
mjólkin bara 45 aura. En þá voru
aðrir hlutir mjög dýrir. Silkisokk-
ar kostuðu t.d. 3 krónur og 50 par-
ið.
Viðurværið var harla misjafnt
og fór eftir heimilum. Flestar
vinnustúlkur sváfu i stofunni og
fengu að geyma koffortin sin i
geymslunni. Sumar fengu að
hengja upp sparikjólinn sinn i
skáp húsfreyjunnar og fór það
eftir rikidæmi þeirrar siðar-
nefndu: þeim mun minna sem
þar var, þeim mun meiri likur
voru á þvi að kjóllinn fengi að
hangaiskápnum!
Ég var ekki i vist nema þrjá
vetur— fór alltaf heim á sumrin.
Svo fór ég að vinna i Leðuriöjunni
og þar var ég i 31 ár. Þetta hefur
semsé ekki verið viðburðarik
ævi”, segir Elin og brosir. „Fáðu
þér nú aðra, gæska,, þér veitir
vist ekki af.
Ég hætti i Leðuriðjunni vegna
þess að ég var farin að hafa of-
næmi fyrir efnunum, sem unnið
er með. Einnig átti ég bágt með
barátta sem hefur staðið yfir i um
það bil ár.”
— Reiknið þið þá með þvi að
geta fengið skjá hingað til
Reykjavikur sem hægt er að sjá
það sama i og á Keflavikurflug-
velli?
„Já.”
— Verða þá engir menn sendir
suðureftir?
„Það stendur fyrir dyrum, og
fyrir þvi erum viöbúnir að fá
samþykki Alþjóðaflugmálastofn-
unarinnar, aö endurnýja tækin
hérna á Reykjavikurflugvelli
og það er sérmál og óskylt hinu i
upphafi.
Ný tæki verða sett upp hér á
næsta ári. Þvi fylgir litill
aukakostnaður að koma merkinu
frá Keflavik inn á skjá hér i
Reykjavik. Hins vegar reikna
ég méð þvi aö menn verði send-
ir suðureftir i millitiðinni, ef þeir
leyfa það i Varnarmáladeildinni.
Ég vona bara að menn komist að
samkomulagi um þetta mál sem
fyrst. —kjv.
að þola geislahitunina sem sett
var upp. Það er nú ljóta fyrirbær-
ið þessi geislahitun. Hún veldur
manni óskiljanlegum þorsta og
þreytu, og það er margsannað.
Samt er haldið áfram að setja
þetta upp. Það er t.d. geislahitun
á nýju deildinni i Landspitalan-
um, þar sem ég vinn núna.
En sem betur fer er ég á gömlu
deildinni. Ég starfa við það, sem
kallað er i „Býtibúri”. öskiljan-
legt orð, satt er það. En þarna er
ég við að sjóða ýmislegt dót frá
sjúklingunum, þurrka og hreinsa.
Þetta var miklu lifrænna starf
en i verksmiðjunni. Ég kynnist
svo mörgum þarna, þótt ég
gleymi þeim kannski lika fljótt
aftur. Ég vil vinna þar til ég dett
niður. Ég er nú orðin svo gömul
(71 árs) að ég hef losað mig út úr
öllu veseni hjá Sókn, en um vinn-
una gengur öðru máli sérstaklega
hjá fólki sem er eitt eins og ég.
Fólk ætti að fá að vinna eins lengi
og það treystir sér til — annars er
svo hætt við að tengslin við lifið
rofniog þá er hætt við leiðindum.
Nei, ég get ekki sagt, að ég hafi
staöið i stórræðum i verkalýðs-
baráttunni. Ég hef svona þóst
vera að hjálpa til stundum — hit-
aö kaffi eða svoleiðis. Mér finnst
fólki vera orðið svo mikið sama
um hlutina núna — það talar
kannski mikið um að þetta eða
hitt þurfi að gera, en er siðan ekki
tilbúið sjálft þegar á reynir. Það
þarf svo litið fyrir hlutunum að
hafa. Annars er kaupgjald verka-
fólks allt of lágt og þegar talað er
um velferðina mætti gjarnan
skoða það. Ég skil ekki hvernig
fólk lifir á þeim launum. Ég hef
það ágætt sjálf, enda ein og á
þessa ibúð. Ég fer samt sparlega
með, ég eyði engu i fatnað.vin eða
svoleiðis drasl. Ég kemst ágæt-
Það er áriðandi að vcra varkár
i mataræði er fólk er á ferð á suð-
lægum slóðum. Það hafa Norður-
landabúar sem ferðast hafa til
Kýpur að undanförnu fengið að
reyna.
Þeir skipta hundruðum sem
hafa sýkst af salmonella á Kýpur
að undanförnu. Er talað um að
þar hafi komið upp faraldur og er
Hcilbrigðisstofnun Sameinuðu
þjóðanna WHO komin i málið eft-
lega af, en ég skil ekki hvernig
fjölskyldur fara að þvi að lifa á
þessu kaupi.”
Elin Aðalheiður Ragnhildur
Jónsdóttir ætlar að dvelja á
Laugarvatni i næstu viku með
Alþýðubandalagsmönnum. Hún
hefur verið á Laugarvatni áöur og
likar mjög vel þar. Hún hefur
annars unun af ferðalögum og var
ir tilkynningar frá sænskum og
dönskum heilbrigðisyfirvöldum.
Enn er ekki vitað um orsakir
smitsins, eða hvaðan á eyjunni
það er ættað. Grunur leikur þó á
að orsakarinnar sé að leyta i illa
löguöum einföldum mat svo sem
hamborgurum eða pylsum. Einn-
ig hefur grunur beinst að kinda-
osti sem notaður er i salöt (kota-
sælu). Þaðer þess vegna áriðandi
fyrir fólk að passa vel að sá mat-
aðkoma úr helgarferðalagi pegar
við hittum hana. „Við vorum i
flottum finnskum bil, nokkrar
Sóknarkonur”, segir Elin. „Hann
var ósköp þægilegur — það var
bara eins og að sitja heima i
stofu. Það er nú nokkuö annað en
strætisvagnarnir sem Davið er að
ónotast út i — eða h vað?
ast
ur sem neytt er sé vel steiktur eða
soðinn.
Salmonellan á Kýpur er af svo-
nefndum Heidelberg stofni. Sjúk-
dómseinkenni eru svipuð og at
venjulegri salmonellabakteriu.
Það eru einkum börn og gamal-
menni sem sýkjast hastarlega.
Þeir sem eru á leið til Kýpur
ættu þvi að gefa gaum að þvi sem
þeir setja ofan i sig.
( úrDN (TT))
Skýrslan um radarmáliö:
Er á lokastigi
segir Haukur Hauksson
Salmonella á Kýpur
METAL
MONO
ÍLPINI
mœ-iwoir
DOWN TUNt UP S£EK
'
r M. ii m/ ii 'm, iinr i, irin
ER TOPPURINN í BÍLr
HLJÓMTÆKJUM
FRÁ JAPAN.
____ Erl þú bíleigandi sem gerir
/iLRNE :
sigandi sem gerir
til hljómtækja?
er þá er Alpine
fyrir þig.
•-«
311
Flestir LAMBORGHINI bílar hafa Alpine hljómtæki. SkÍpholtÍ 7 símar 20080 —26800