Þjóðviljinn - 24.07.1982, Blaðsíða 21

Helgin 24.-25. júli 1982 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 21
er fórnandi, gefandi og þjón-
andi."
Mistökin líka hiá kirkj-
unni
„Kirkjan hefur oft brugðist sem
mannleg stofnun. Henni hefur
ekki tekistað koma þessu sjónar-
miði — þessu innihaldi kristin -
dómsins —á framfærisem skyldi
i heiminum. Því miður.
Kristindómurinn sem slikur er
þó æti'ð i fullu giidi. Boðskapur
Krists er siungur og ferskur og i
honum er og hefur ætið verið að
finna lausnina. Við verðum að
sýna fram á að hjálpin er fyrir
hendi. Við verðum einnig að nota
þá hjálp.
Almenningur er að vakna til
vitundar um þaö, að heimurin er
kominn langt af íeið og stendur á
heljarþröm. Það þarf að mynda
öflug samtök til aö stöðva kjarn-
orkuvopnaframleiðslu og allan
vígbúnað. Meginatriðið hér er
hugarfarsbreyting. Ef hún verður
meðalmanna kemurhitteðlilega.
Og hér hefur kirkjan miklu hlut-
verki að gegna.
bessi vitundarvakning er orðin
nokkuð almennog þegar farin að
skila árangri. Þaö er auðvitað
mjög erfitt að meta hugarfars-
breytingar, þvi mælistikan er ó-
ljós, en ég tel þó andrúmsloftið
hafa breyst ærið mikið. Þannig
fannst mér óli'kt minni harka i
orðaskiptum þeirra Brésnjefs og
Reagans siðaster þeir skiptust á
orösendingum um þessi mál
heldur en oft áður. Þetta er friö-
arhreyfingunum að þakka. Al-
menningsálitið er að snúast i átt
til friðar.”
Tontísl isloósku kirki-
„Að Kristnitökunni var staðiö svo viturlega, aö til ævarandi fyrir-
myndar er.”
„Okkar gæfa hefur meöal annars legiö i þvi aö hafa aldrei þurft aö
kenna æskumönnum aö fara meö vopn.”
— Telur þú tslendinga friöar-
siirna ?
,,Já, tvi'mælalaust, þrátt fyrir
allt. Viðmegum hins vegar
gæta okkar mjög á þvi', að flokka-
drættir verði ekki það miklir aö
þeir beinlfnis verði okkur að fjör-
tjóni. Við verðum ávallt að hugsa
um hag heildarinnar. Orötakið
„ísland lifi” verður að vera okkur
efst i huga og við þurfum að rækta
með okkur það hugarfar, að við
lifum sem ein þjóð meðal þjóð-
anna.
Annars held ég, að Norður-
landaþjóðirnaralmenntséu einna
lengst komnar á friðarbrautinni
— samskiptin þeirra i millum
benda til þess. Hvernig og hvar
annars staðar hefði það t.d. getað
gerst, að þjóðardýrgripum sé
skilað svo fyrirhafnarlitið sem
okkur var skilað handritunum?
Það var stórkostlegt og einnig
einsdæmi að heyra danska
menntamálaráðherrann segja:
„Værsá god.Her er Flatöbogen. ”
Þetta hefði tæpast getað gerst
annars staðar svo friösamlega.”
Friðurinn aðkallandi —
hlutverk kirkjunnar
mikið
„Þegar hin myrku öfl eru svona sterk, er kannski ekki von á góöu.”
— Hvernig getur kirkjan stuöl-
aö aö friði og hvernig hefur hún
staöiö aö þeim málum?
„Það er nokkuð augljöst, aö
mistekist hefur að grundvalla lif
okkará þessari jörði sátt. SU leið,
sem átti aö tryggja friðinn, að
sögn, leiðir nú til þess að lif okkar
allraer i bráöri hættu. Þetta sýnir
okkur, aö stefnan er röng. Viö
verðum ætið aö hafa lög og lög-
reglu til að vernda borgarana en
það er greinilegt að annað verður
einnig að koma til —eitthvað sem
gefur okkur frið á jörðinni.
Að minni hyggju kemur kirkjan
hér inn i málið. Við fæðingu Jesú
var sungið: Dýrð sé guði i upp-
hæðum og friður á jörðu meö
þeim mönnum sem hann hefur
velþóknun á. I boðskap Krists er
friðurinn grundvallaöur. Kristin
trú hefur þá sérstöðu meðal trú-
arbragða að þar er náungakær-
leikur og friður mikilvægara en
allt annað.
í einni af stóru dæmisögum
Jesú segir faðirinn við soninn:
Allt mitt er þitt. Hinn kristni
maður á að gefa og hann á að
þjóna öðrum. Hann heimtar ekki.
Hann krefst einskis. Þetta er aö-
alsmerki kristinsdómsins; hann
„Hinn endanlegi sigur felst i því aö þola þaö sem illt er gjört, og Kristur sagöi okkur aö sliöra sveröin.”
r.nnar vih umheiminn
tsleuska kirkjan á vitaskuld
aðild að þeim heimsstofnunum
lúterskra kirkjusambanda sem
hún á samleið með og fylgist með
stefnumótun þeirra. Við spyrjum
hvernig sambandi hennar við
friðarhreyfingar kirkjunnar er-
lendis sé háttað.
„Anæsta ári munum við Norð-
urlandabiskupar boða til Al-
heimsfriðarráöstefnu i' Uppsölum
og i Stokkhólmi undir yfirskrift-
inni: Lff og friöur. Þaö er Olof
Sundby, erkibiskup sem hefur
unnið aö þessari ráöstefnu og
komið þessu á framfæri viö Norð-
urlandabiskupa.”
Uppeldi til friftar er hoh-
skapur kirkjunnar
— Ilvaö finnst þér persónulega
merkast i ályktun Prcstastefn-
un n ar ?
„Skýr afstaða um að leita Guðs
friðar kemur fram i þessari á-
lyktun. Einn veigamesti hluti
hennar fjallar um uppeldi til frið-
ar. Það er nefnilega svo, að við
erum aö ala upp i börnum okkar
hernaðaranda og ofbeldishneigð,
þrátt fyrir vopnleysið. Þetta
kemur svo greinilega fram i' fjöl-
miölum. Nú er margsannað að
sviðsettir glæpir og hryöjuverk
hafa magnað tilhneigingar til of-
beldis og árása,enda er þá verið
aö höföa til lægstu og verstu
hvata mannlegs eðlis.
Þegar þessara myrku afla gæt-
ir svo mjög, er kannski ekki við
góðu að búast. Viö erum ekki
nægilega á verði þarna, og ég er
þess þó fullviss að hér á landi
gengur þetta ekki eins langt og
viða annars staðar þar sem þessi
innræting er beinlinis talin nauð-
synleg! En það er eins og ekkert
sé hugsað um áhrifin i uppeldi
barnanna.
Ég sagði hér fyrr, að mér þættu
tslendingar almennt miklir frið-
arsinnar. Ég vil þó undirstrika að
viö getum gertmiklu meira i friö-
armálum — við eigum að gera
betur I þvi að ala hér upp friðar-
þjóð. Og þarna geta skáld og
listamenn, kvikmyndagerðar-
menn og fjölmiðlafólk gegnt stóru
hlutverki. Þeirra ábyrgö er mikil
— já,söm er ábyrgð okkar allra.”
— Að lokum?
„Verum þess minnug aö samn-
ingaleiðin erbest. NU er svo kom-
ið fyrir mannkyninu að það hefur
hreinlega ekki efni á öðru. Kjarn-
orkuvopnin hafa opnað augu
heimsins fyrir þeirri staöreynd,
aö lff og friður i heiminum liggur i
orðum Jesú: Sliðra þú sverðið.
Mannkynið verður að komast á
þetta stig.” ast.