Þjóðviljinn - 30.12.1982, Page 7
Fimmtudagur 30. desember 1982 ÞJOÐVILJINN — SÍÐA 7
Saltfískstöflun, 1935 - 1936.
Steinsteypt lágmynd
við Sjómannaskólann í
Reykjavík.
Á námsárum sínum í Kunstaka-
demíunni í Kaupmannahöfn var
hann sæmdur gullmedalíunni
stóru, sem er mesti heiður sem sá
skóli veitir úrvals nemendum sín-
um. Eftir það eignuðu Danir sér
Sigurjón að nokkru, eins og þeir
hafa oftar gert um okkar bestu syni
og Danmörk varð hans annað
föðurland í rúman áratug. Þar fékk
hann mörg gagnmerk verk að
vinna. Hann kom heim til íslands
strax eftir stríðið og var hér í farar-
broddi myndlistarmanna allt fram
á síðasta dag.
Sigurjón Ólafsson var óvenju
fjölhæfur myndhöggvari. Hann var
jöfnum höndum ástríðufullur og
eldsnar í afstrakt formsmíð, hins-
vegar var hann portrett myndhöggv-
ari og þar í hópi fremstu af-
burðasnillinga í veröldinni á 20.
öld. Hann fór töfrahöndum um
leirinn, svo létt að eins var sem list-
amaðurinn hefði rétt snert hann.
Sigurjón Ólafsson sýndi nokkrum
sinnunt með okkur í Myndhöggv-
arafélaginu á samsýningum í
Reykjavík og útum land. Við
myndhöggvarar vottum Sigurjóni
Ólafssyni virðingu okkar með þess-
ari kveðju og þökkum það sem
hann var og vann fyrir íslenska
myndhöggvaralist.
Konu hans og börnum sendum
við samúðarkveðjur.
Fyrir hönd
Myndhöggvarafélags íslands:
Ragnar Kjartansson.
Bróðir minn hringdi og sagði að
Sigurjón Ólafsson væri látinn.-Ó-
sjaldan hefur undirritaður verið
spurður um hans hagi. Var Sigur-
jón afar virtur hér í landi. Ekki
verður skemmtilegt að segja kunn-
ingjum hans þessa fregn.
Kynnin við Sigurjón voru stutt
en sérkennileg. Kom oft til hans í
Laugarnesi á árunum '59-’61. Oft-
ast var erindið að spyrja um Einar
Baldvinsson, málara, ef hann var
ekki heirna. Stundum bauð hann
manni inn til sín og virtist hann sí-
vinnandi, féll greinilega ekki verk
úr hendi. Það sem situr eftir frá
þessum heimsóknum er minningin
um andrúmsloft mikils verkmanns
og völundar. Við hittumst aðeins
einu sinni aftur, hér í Kaupmanna-
höfn. Var hann þá í för með
Júlíönu heitinni Sveinsdóttur,
málara, á sýningaropnun.
Samt var einhvernveginn nær-
vera hans virkileg alla tíð, rétt eins
og hann væri alltaf í seilingarfjar-
lægð. Vinir hans hér töluðu ávallt
um hann með gleði og virðingu.
Sama var hvort um prófessorana
við Konunglega listaskólann var að
ræða eða gesti á krám í nágrenn-
inu. Þar var hann kunnur sem frá-
bær billiardspilari. í því sambandi
kemur upp í hugann saga: Við
Svavar Guðnason og Alfreð Flóki
gengum okkur niður á krá í Ný-
höfninni sem heitir Gilleleje. Ung
stúlka kom til okkar. Svavar spurði
eftir gestgjafanum sem mun hafa
heitið Reimann. Stúlkan sagði
hann vera uppi hjá sér. Eftir að
hafa farið rneð boð til hans kom
lítill aldraður maður niður stigann.
Kom hann í áttina til okkar, gekk
við staf. Kyssti Reimann Svavar og
gladdist auðsjáanlega mikið við að
sjá hann. Síðan spurði hann um
Sigurjón og heilsufar hans, hafði
ekki séð hann lengi. Síðan sagði
Reimann með ákveðni og stjarfri
eftirvæntingu í augunum: „Sig mig,
Svavar, spiller Ólafsson stadig bil-
liard?“ Þá fórum við hinir að skilja
að Sigurjón var hálfgerð goðsaga í
Nýhöfninni.
Mikið er það leitt í dag að hafa
ekki komið aftur á verkstæðið til
hans. Þetta stóð oft til en ekki varð
úr. En það tekur ekki gleöina frá
neinum að hafa vinnubrögð hans til
eftirbreytni. Varla er nokkur vafi á
að Sigurjón hafði til að bera alveg
sérstaka snilligáfu. Myndirnar
hans af Otto Gelsted á safninu í
Esbjerg og myndin af móður hans í
Reykjavík eru snilldarverk. Það er
mikil kunnátta og einfaldur agi í
lágmyndinni af konunum í saltfisk-
vinnu á bak við Sjónianna-
skólann.
Sigurjón reisti mörgstórvirki. Ef
tii vill verður brjóstmyndin eftir
hann á gamla staönum hans, Café
West, minnisvarðinn um hann,
þeim félögum hans sem vilja skála
fyrir „Siggí“, einavirkilega „mynd-
höggvaranum" á íslandi.
. Khöfn, des.
Tryggvi Ólafsson
Krían, 1957. Sjórckin spýta og eir, 1957. Eftir þcssari mynd var síðar
unnið verkið stóra við Eyrarbakka, 14m. hátt, scm Listasafn alþýðu og
Alþýðusamband íslands reistu þar Ragnari Jónssyni til heiðurs.
Jólabókaflóðið í ár
Dræmari sala
og fleiri titlar
Flestir þeir bókaútgefendur sem
Þjóðviljinn ræddi við í gær voru
ánægðir með útkoniu síns forlags í
hinu árvissa jólabókaflóði seni nú
er gengið yfir. Á hinn bóginn Voru
bóksalar ekki jafn hressir og
heyrðist talað um allt að 40% sam-
drátt í bóksölunni. Þctta mun þó
vera rnjög breytilegt eftir verslun-
um t.a.m. fengust þær upplýsingar
hjá bókavcrslun Máls og menning-
ar, að salan í ár hefði verið mjög
svipuð nú og í fyrra. Þeim sem
Þjóðviljinn talaði við kom saman
um að verð á bókum væri ekki
hærra en verið hefði og hækkanir í
raun minni milli ára en oft áður.
Af nýútkomnum íSlenskum
bókum voru æviminningar Krist-
jáns Sveinssonar víðast hvar í sæti
þegar söluhæsti dagurinn rann
upp, Þorláksmessan. Ljóst er að
nteð æviminningum Kristjáns eru í
hæstu sætum bækur eins og Bréfin
hans Þórbergs, Seld norðurljós,
Kvistir í lífstrénu, Persónur og
leikendur. Ó, það er dýrðlegt að
drottna og af barnabókum Pabba-
strákar.
Nákvæmari tölur verða gefnar út
af bókaútgefendum síðar.
Af erlendum bókunt er Dauða-
fljót Alistair McLean í efsta sæti og
er það ekki í fyrsta sinn sem sá
höfundur er í efsta sæti.
Hjá einni stærstu bókaverslun-
inni, Máli og menningu, skipuðu
þessar bækur sér í efstu sætin: 1.
Seld norðurljós 2. Bréfin hans Þór-
bergs 3. Lífið á jörðinni 4. Per-
sónur og leikendur 5. Æviminning-
ar Kristjáns Sveinssonar 6. Geir-
fuglarnir 7. 555 gátur 8. Hjartað
býr enn í helli sínum 9. Kvistir í
lífstrénu.
-hól.
SALTFISKMAT
UUlCIMNOii
Leiðbemingabæklingar
um fiskmat og veriom
Framleiðslueftirlit sjávarafurða
hefur nýverið dreift síðasta upplýs-
ingaritinu í röð leiðbciningahæk-
linga um liskmat, fiskverkun og
meðferð sjárafla. Þessi síðasti bæk-
lingur nefnist „Meðferð á ferskum
fiski“ og er eftir þá Jóhann Guð-
mundsson, Jóhann J.E. Kúld og
Jón Helgason.
Áður höfðu kontið út
„Skreiðarverkun og skreiðarmat",
„Saltfiskverkun" og „Saltfiskmat".
Útgáfa þessara bæklinga hefur
það að markmiði að fræða og
leiðbeina um meðferð og verkun
sjávarafla, sem er þáttur í þeirri
viðleitni að auka gæði hans.
-S.dór.