Þjóðviljinn - 17.03.1984, Blaðsíða 9

Helgin 17. - 18. mars 1984 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 9
Minning
Katrín Sigríður Dúadóttir
F. 24.2. 1903 - D. 1.3. 1984
Hún Kaja frænka mín er dáin.
Fyrir hálfu 6. ári var gerð á henni
stór aðgerð vegna þess sjúkdóms,
sem nú lagði hana að velli. Samt
hélt ég ekki kominn dauðadaginn.
Þegar hún var 8 ára, fæddist ég.
Hún varð stóra systir mín, frekar
en frænka. Við ólumst báðar upp á
Krakavöllum í Fljótum. Þar var
sameiginlegt heimili foreldra
minna og afa og ömmu foreldra
Kaju. Við áttum engar systur, bara
bræður. Kaja fór með mig eins og
litlu systur, kenndi mér ýmislegt
sem hún kunni. Það voru margar
ánægjustundir er við hekluðum
rósaleppa o.fl., bjuggum til blóm
úr fallegum pappír, sem til féll, svo
sem utan af lampaglösum, innan úr
umslögum og ýmsu öðru. Þá var
ekki síður gaman að skoða, safna
eða gróðursetja lifandi blóm, eða
tína berin blá.
Margs er að minnast, þannig leið
bernska og æska okkar við leik og
starf. Fjölskyldurnar fluttu til Sigl-
ufjarðar, en foreldrar mínir fóru
fljótlega aftur að Krakavöllum. Þá
varð Kaja eftir hjá foreldrum sín-
um. Hún skildi aldrei við þau fram-
ar og annaðist þau af einskærri
alúð, umhyggju og kærleika á með-
an þau lifðu.
Umhyggja fyrir öðrum var Kaju
í blóð borin. Við systkinin áttum
alltaf athvarf á heimili hennar og
afa og ömmu, vorum þar oft tímum
saman.
Karl bróðir minn var hjá þeim
síðasta vetur barnaskólanáms.
Kaja sá um fermingu hans. Kalli
vildi fermast með skólasystkinum
sínum en ekki inni í Fljótum. Það
lýsa Kaju vel orð sem hann, barnið
sagði við hana: „Það er ég viss um
að samviskusemin á eftir að gera
útaf við þig“.
Þegar ég gekk með mitt fyrsta
barn, fékk ég mislinga á sjöunda
meðgöngumánuði og var mikið
veik. Samt ætlaði ég að fæða á
Krakavöllum. Þá gerði Kaja sér
ferð inneftir og bauð mér að vera
hjá sér, sem ég þáði. Það kom svo í
ljós að fæðingin var það erfið, að
útilokað var talið að barnið hefði
fæðst lifandi hjálparlaust og vafa-
samt að ég hefði lifað af.
Nú geta verið skiptar skoðanir
um, hvers virði hvert mannslíf er.
Nú þegar eru afkomendur mínir
orðnir 16, flestir ungir og óvitað
um gagnsemi þeirra fyrir þjóðfé-
lagið.
Það voru ekki bara við systkinin,
eða nánasta fólk, sem naut um-
hyggju og hjálpar Kaju, heldur all-
ir sem leituðu til hennar, eða hún
vissi að voru hjálparþurfi.
Þegar sjúkrahús var byggt á
Siglufirði, komu margir úr ná-
grannasveitum til þess að leggjast á
sjúkrahúsið. Flestir til aðgerða.
Samgöngur voru slæmar og stopul-
ar. Þessvegna komu margir nokkru
áður en þeir lögðust inn. Þurftu svo
að vera tíma utan sjúkrahúss og
jafna sig. Ættingjar og vinir voru
alltaf hjá Kaju, þessa biðtíma, og
nokkrir hjá mér í sama húsi, eftir
að ég fluttist þangað. Þessvegna
varð Sæmundi fósturbrður mínum
að orði eitt sinn er hann var hjá
okkur: „Það lítur út fyrir að þetta
sé lager af sjúkrahúsinu"
Það var ekki auðvelt að afla sér
menntunar á þessum tíma. Þó fór
Kaja ung í Gagnfræðaskólann á
Akureyri og lauk þar námi. Einnig
í garðyrkjunám í Gróðrarstöðinni
þar. Seinna fór hún í húsmæðra-
skólann „Ósk" á ísafirði. Það nám-
ið sem nýttist henni þó best var
saumanám. Hún tók próf í klæð-
skeraiðn. Áður hafði hún lært
mikið að saunta hjá móður sinni
sem lærði fatasaum á Akureyri. Að
iðn sinni vann Kaja bæði á Siglu-
firði og í Ólafsfirði.
Ungu mennirnir og fleiri í ætt-
inni nutu góðs af kunnáttu hennar
og gjafmildi. Hún saumaði falleg
jakkaföt á alla bræðrasyni sína, svo
og son minn, og gaf þeim fyrir
fermingu ásamt fleiru.
Áður hafði Kaja unnið ýmis
störf á skrifstofu, í síld, verið ráðs-
kona við línubáta og margt fleira.
Þegar ég var að byrja í síld, var ég
bæði sein og klaufsk. Þá kenndi
hún mér og taldi í mig kjark. Hún
var harðdugleg í síldinni og hand-
fljót. Stundum sagði hún: „Hertu
þig nú, þú tínir ekki 2 krónur upp
úr götunni í vetur". 2 krónur voru
borgaðar fyrir hverja saltaða
tunnu, en engin vinna að vetrinum.
Oft saumuðum við saman. Þá
þýddi ekki að vera hroðvirk. Hvert
spor varð að vera lýtalaust. Hvort
sem það sást, eða var á milli laga og
sást ekki, nema flíkinni væri sprett
upp. Þannig var Kaja, allt varð að
segja og gera eins rétt og vel og
kostur var á.
Hún hafði sínar skoðanir á
hverju máli, oglét ógjarna af þeim.
Kaja gekk ung í Góðtemplara-
regluna og var einlæg bindindis-
kona. Nokkur ár var hún gæslu-
maður barnastúku á Siglufirði.
Það sýnir vinsældir Kaju, að
skólasystur hennar og vinnufélagar
héldu margir sambandi við hana til
hinstu stundar.
Kaja var hagmælt og kastaði oft
fram gamanvísum á góðri stund.
Einnig vísum annars eðlis.
Þetta skrifaði hún eitt sinn í
vísnabók mína:
Ætti ég nokkuð sem vœri þess
vert
við þig að segja, sem daglega ert
tengd við það allt sem í sál minni
er sannast
og sjálfsagt við glamur í rusli þar
kannast,
vildi ég fögrum í vordagsins Ijóma,
vina mín, litskrúði angandi blóma
og bliki frá Eyglóareldinum djúpa
um þig með kærleika brosandi
hjúpa.
En mig vantar allt,sem að á þarf
að halda.
Óskunum mínum er gagnslaust
að tjalda
ekkert ég get, netna aðeins
að segja:
En aldrei má samt okkar vinátta
deyja.
Glatist og gleymist gullin mín,
skína
geymdar frá samverustundum
með þér,
minningar kœrar, sem mér
skulu sýna
Magna, hvað gleði og sóldagur er.
Og þó að hjúpi minn huga og sinni
húmblœjudimman, með
mundunum tveim,
held ég að alltaf, já, alltaf ég finni
indælar stjörnur i minningum þeim.
Siglufirði 24. febr. 1931
Kaja Dúa.
Katrín föðursystir mín, var fædd
24.2. 1903 í Langhúsum í Fljótunt,
yngst systkina sinna, sem voru 6.
Tvö dóu ung úr barnaveiki ásamt
fósturbróður. Hin voru: Jón, Sæ-
mundur, Karl og Katrín, sent var
lang-yngst.
Nú er Sæmundur faðir minn einn
á lífi 94 ára. Hann dvelst hjá mér á
Akureyri.
Foreldrar voru Dúi Grímsson og
Eugenía Jónsdóttir Norðmanns.
Dúi var glæsimenni söngvinn og
„þúsund þjala smiður" en svo gjaf-
mildur, að hann hefði aldrei efnast,
þótt þess hefði verið kostur.
Eugenía var einstök gæðakona,
miklum gáfum gædd, margfróð,
Ijóðelsk, og lék allt í höndum henn-
ar.
Grímur Magnússon faðir Dúa,
var fenginn til þess að flytjast úr
Eyjafirði sem læknir í Fljót. Hann
var ekki lærður læknir, en hafði
leyfi til læknisstarfa.
Ólöf Ólafsdóttir var af Hvassa-
fellsætt, einstök geðprýðiskona,
greind og fjölhæf. Jón Norðntann
faðir Eugeníu, var prestur á Barði.
Móðir hans var dóttir Jóns Þorláks-
sonar á Bægisá, en faðir hans
bróðir Vatnsenda-Rósu. Jón var
mikill lærdómsmaöur og vel látinn í
sókninni.
Katrín móðir Eugeníu var Jóns-
dóttir prests að Undirfelli í Vatns-
dal og Bjargar Benediktsdóttur.
Hún var mikill skörungur og fjölh-
æf myndarkona.
Katrín giftist um fertugsaldur,
góðum manni. Hann hét Zophoní-
as Gunnlaugsson, ættaður úr
Skagafirði. Að honum stóð vel gef-
ið og vandað fólk, sem reynst hefur
Kaju mjög vel. Þau eignuöust ekki
börn. Fyrst áttu þau heima á Siglu-
firði, en fluttust svo til Ólafsfjarð-
ar. Þar stundaði Katrín iðn sína og
hafði fólk í vinnu. Maður hennar
vann líka að saumum og lærði að
sauma, en tók ekki próf. Síðar
keyptu þau býlið Gilslaug í Fljót-
um og settu þar upp gróðurhús.
Ræktuðu tómata og höfðu einnig
smá búskap. Þarna rnissti Katrín
mann sinn. Hann varð bráðkvadd-
ur, er þau voru að taka saman hey.
Þetta varð henni mikið áfall. Varla
er hægt að segja að hún bæri sitt
barr eftir það.
Eftir þetta var hún nokkur ár á
Akureyri, vann þar í verksmiðjum.
Lengst í Fataverksmiðju Heklu.
Síðan fluttist hún suður. Fyrst til
Hafnarfjarðar stuttan tíma, en(
þaðan til Keflavíkur. Þar bjó hún
ein í lítilli eignaríbúð.
Það kom í hlut Jóns bróður míns
og Báru konu hans, sem nú er dáin,
að hjálpa Kaju og sjá um hana að
mörgu leyti. Einnig litu börn Karls
bróður hennar til rheð henni, eink-
um Ásdís. Kaja var orðin sjúk, og
einstæðingur. Þó mun hún hafa átt
góðar stundir, einkum ef góða gesti
bar að garði. Gestrisnin var söm
fram að því síðasta. Enginn mátti
koma, án þess að þiggja góðgerðir.
Það er ómetanlegt fyrir okkur,
sem erurn svo fjarri, allt það sem
Jón hefir gert fyrir Kaju okkar. Nú
sér hann um hennar hinstu för hér á
jörð. Þökk sé henum og öðrum
sent létt hafa henni lífið síðustu
árin. Kaja var einlæg trúkona.
Vonandi verður henni að trú sinni
að fá að sjá ástvinina í öðru lífi.
Þökk sé þér, Kaja mín, fyrir
hartnær 73 ára lífsfylgd.
Magna Sæmundsdóttir
Aðalfundur
Flugfreyjufélags íslands
veröur haldinn í Víkingasal Hótel Loftleiöum mánu-
daginn 26. mars kl. 20.
Fundarefni: Venjuleg aðalfundarstörf.
Stjórnin
Auglýsing um innlausn
happdrættisskuldabréfa
rikissjoös
D f lokkur 1974
Hinn 20. mars hefst innlausn happdrættisskuldabréfa ríkissjóös
í D flokki 1974, (litur: grænn).
Hvert skuldabréf, sem upphaflega var að nafnverði gkr. 2.000, nú kr. 20,00,
verður innleyst með verðbótum samkvæmt breytingum, sem orðið hafa
á vísitölu framfærslukostnaðar frá útgáfudegi á árinu 1974 til gjalddaga í ár.
Innlausnarverð hvers skuldabréfs er kr. 1.063,90
Til leiðbeiningar fyrir handhafa happdrættisskuldabréfanna viljum vér benda
á, að bréfin eru eingöngu innleyst í afgreiðslu Seðlabanka íslands,
Hafnarstræti 10, Reykjavík,
Þeir handhafar skuldabréfa, sem ekki geta sjálfir komið í afgreiðslu Seðla-
bankans, geta snúið sér til banka, bankaútibúa eða sparisjóða hvar sem er á
landinu, sem sjá um innheimtu þeirra úr hendi Seðlabankans.
Eftir gjalddaga greiðast engar verðbætur vegna hækkunar vísitölu
framfærslukostnaðar.
Skuldabréfin fyrnast á 10 árum, talið frá gjalddaga hinn 20. mars 1984.
Reykjavík, mars 1984.
RÍKISSJÓÐUR ÍSLANDS