Þjóðviljinn - 23.05.1985, Blaðsíða 9

Leifur Leopoldsson þarf aöeins að teygja sig í bananana til aö seðja hungur sitt.
Garðyrkjuskóli ríkisins
Suðrænir
aldingarðar
Tilraunir á ræktun í vikri og steinull. Stofublómin á
stærð við gömlu trén í garðinum heima.
Kirsuberjatómatar í klösum eins og vínber
Við heimsóttum Garð-
yrkjuskóla ríkisins tii að
forvitnast um tilraunir sem
þar eru gerðar við að rækta í
vikri og steinull.
Pegar þangað kom fundum við
ekki neinn í svlpinn og flökkuð-
um við á milli gróðurhúsa í leit að
starfsmanni, okkur fannst við
vera komnar í suðræna aldin-
garða, þvflíkur gróður, þarna
voru stofublómin okkar á stærð
við gömlu tréin í garðinum
heima, ávextir héngu niður af
trjánum og þurfti maður aðeins
að teygja sig í nærliggjandi ávöxt
til að “seðja hungur sitt“, það
vantaði bara tístandi marglita
fugla til að myndin væri
fullkomnuð. Kaktusarnir voru
þarna lygalaust tvær mannhæðir
og sýndi starfsmaður okkur
seinna hvað vöxturinn í þessum
húsum væri hraður á kaktusum,
það var á að giska Vi metri á ári.
Ég spurði auðvitað hvort stóru
kaktusarnir sem voru á „fast-
eignaverði" hér fyrir ári í Blóma-
val hefðu verið íslenskir en svo
var ekki; garðyrkjubændur
nenna ekki að framleiða þá, þeim
finnst þeir „leiðinlegir". Jæja, en
við skulum ekki dvelja hér lengur
en drífa okkur í tilraunagróður-
húsið.
Þarna fundum við loks einn
starfsmann, Leif Leopoldsson,
sem starfar að þessum tilraunum
sem við komum til að forvitnast
um. Hann leiddi okkur inn í hús
sem hægt er að persónugera, því
það stjórnar sér sjálft. „Þetta er
eina húsið á landinu sem hefur
fullkominn stýribúnað, sem sagt
ef sólarinnkoma er of mikil þá
opnast hlerar þarna uppi, húsið
kappkostar við að halda jöfnu
hitastigi, nú og svo aftur þegar
það verður of kalt þá lokast
gluggarnir og það hitar sig upp í
visst hitastig, stýringin sér svo um
að opna húsið ekki fyrr en það er
komið upp í ákveðið hitastig.
Þetta er framtíðin, og tel ég að
gróðurhúsin verði meira og
minna svona. Þarna eru svo líka
sjálfvirkir áburðargjafarar sem
stilltir eru einu sinni og sjá þeir
síðan um fæði handa plöntunum,
sem sagt mannshöndin þarf
hvergi að koma nærri, gamla
góða lagið þegar talað var við
hverja plöntu, alveg að verða út-
dautt.
Við erum að gera tilraunir hér
við að rækta eingöngu í vikri, og
að athuga hvort vikur er
jafngóður eða betri til ræktunar.
Þetta er hreinn Hekluvikur og er
ekkert í honum, þ.e. hann er al-
gjörlega sterilt efni, laust við all-
an bakteríugróður og sýkla, og
þurfum við að nota minna magn
af vikri en mold. Við erum með
fullkomna áburðarblandara og er
hægt að setja nákvæmlega það
magn sem er vitað að plönturnar
þurfa í vikurinn. Einnig erum við
að gera tilraunir með steinull, en
við notum meira af vikri því hann
kemur nokkuð vel út. Þetta er
ekki samskonar steinull og við
notum til húsaeinangrunar, þessi
drekkur í sig vatn en hin hrindir
því frá sér. Ræturnar kunna vel
að meta steinullina, þar fá þær
meira pláss og hún heldur vel
vatni. Við höfum einnig prófað
að rækta beint í vatni en það hef-
ur ekki reynst nógu vel, ræturnar
verða þá væskilslegar, þær ná
engri fótfestu og hafa ekki undan
plöntunni. Nú, það sem vikur og
steinull hafa framyfir mold, er að
moldin geymir áburð, ef maður
gefur henni áburð einu sinni þá
dugar hann í einhvern tíma, einn-
ig er mikið af skorkvikindum í
henni, það er því ekki gott að
stjórna því hvað sé í henni. Það
getur svo aftur á móti verið stór
kostur að mörgu leyti, því það má
ekkert út af bregða við áburðar-
gjöf þegar ræktað er í vikri og
steinull, því það kemur strax nið-
ur á plöntunum, þessi efni geyma
ekkert, og ef rafmagnið fer af þá
rennur vatnið burt úr vikrinum.
Rafmagnið fer af öðru hvoru svo
að maður þarf að vera vakinn og
Tilraunaræktin, það er verið að rannsaka hvort plöntunni finnst betra að lifa í
vikri.
sofinn yfir þessari tilraunarækt-
un.
Moldin gefur frá sér koltvísýr-
ing sem vikurinn gerir aftur á
móti ekki, svo að maður þarf að
hjálpa til við ljóstillífunina, það
þarf bjartari hús, lampa og svo
höfum við verið að brenna
hreinni lampasteinolíu til að búa
til koltvísýring.
Okkur finnst auðveldara og
þrifalegra að vinna með vikurinn
einsog ég sagði áðan, þá er vikur-
inn sterilíserað efni, það þarf að-
eins að skipta um vikur, en mold-
ina þarf að sjóða og tæta.
Svona í lokin þá rak blaðamað-
ur augun í pínulitla tómataklasa,
þetta er ekki ólíkt á að líta og
vínber, og reyndust þetta vera
kirsuberjatómatar sem eru
hreinasta lostæti, miklu sætari. Já
við erum einnig með tilraunir á
grænmeti, við komum til dæmis á
markaðinn svokölluðum kjöt-
tómötum sem hafa nú haslað sér
völl, og bindum við miklar vonir
við kirsuberjatómatana. - SP
Fimmtudagur 23. maí 1985 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 9