Þjóðviljinn - 18.10.1987, Qupperneq 5

Leikhús er
◦lls staðar
Nýtt atvinnuleikhús tekur til starfa í Reykjavík
eih-leikhúsið frumsýnir
fyrsta verk sitt, “ Sögu úr Dýra-
garðinum," eftir Edward Al-
bee, í Djúpinu. Þar sem er
veitingastaðurinn Hornið við
Hafnarstræti. Hægteraðfá
sér máltíð og aðrar veitingar á
meðan á sýningu stendur.
Hafa það huggulegt um leið
og manni rennur kalt vatn milli
skinns og hörunds, því þetta
er kynngimögnuð sýning,
sem maður fer ekki ósnortinn
af. Að tveir menn skuli hittast
fyrir tilviljun og setjast saman
á bekk, er ekki eins sakleysis-
legt og þaðhljómar...
Þrír ungir leikarar standa fyrir
tiltækinu. Stefán Sturla og
Hjálmar Hjálmarsson, útskrifuö-
ust frá Leiklistarskóla íslands sl.
vor, og Guðjón Sigvaldason, sem
útskrifaðist frá skóla í London á
sama tíma. Við hittumst í Djúp-
inu.
Fyrsta spurningin sem hlýtur
að kvikna. Hvernig datt ykkur í
hug að stofna leikhús?
„Því er auðsvarað! Þetta er
spurning sem brennur innra með
hverjum leikara. Mál sem rætt er
um á kaffihúsum og þar sem
leikarar koma saman. Þetta er
líka hugmynd, sem hefur verið að
gerjast gegnum skólann; að finna
sér vettvang til starfa. Og fá útrás
fyrir sköpunarkraftinn - þrána -
gleðina. Við ákváðum að láta
ekki sitja við orðin tóm, en rædd-
um við Jakob, sem á Hornið.
Hann tók vel í hugmyndina og
hefur verið uppörvandi alveg frá
byrjun. Dæmið hefur gengið upp
með mikilli vinnu og hjálp góðs
fólks. Við erum búnir að vinna
kauplaust í tvo mánuði og höfum
enn ekki á hreinu hvort við fáum
nokkurt kaup. Enda gerðum við
ekki ráð fyrir peningum strax.
Þetta er hrein hugsjónavinna."
Eruð þið reiðir ungir menn?
„Nei alls ekki. Við erum glaðir
og bjartsýnir. Ekkert vondir út í
hin leikhúsin og tiltölulega sáttir
við þau. Það er ekki hægt að gera
svoná hlut, ef maður er eitthvað
fúll. En það má segja í gríni og
alvöru að við veitum visst aðhald
með leikhúsi okkar. f stóru
leikhúsunum tíðkast allt önnur
vinnubrögð. Þar erum við bara
leikarar og sækjum kaupið okk-
ar, komum ekki nálægt öðrum
þáttum leikhússins. Hér stendur
allt og fellur með okkur sjálfum. “
Saga úr Dýragarðinum. Hvaða
saga er það?
„Höfundurinn lét ein-
hverntíma hafa eftir sér. Að það
væri ekki hægt að leika merking-
una í leikriti, það væri aðeins
hægt að leika veruleika persón-
anna. - En leikritið er um sam-
skipti tveggja manna, sem hittast
fyrir tilviljun í skemmtigarði og
hvernig það breytir örlögum
þeirra beggja. Verkið er marg-
slungið, það er uppfullt af mein-
legri kímni, djúpri alvöru og
þjóðfélagslegri ádeilu. Það er
skrifað fyrir 29 árum, en á fullt
erindi í dag. Það er meira að segja
hægt að túlka það þannig, að það
sýni okkur heim eyðni-sjúklings.
Leikritið hefur verið flutt um all-
an heim. Það var sýnt í Iðnó 1964.
En Thor Vilhjálmsson þýddi
verkið."
Hvað með íslensk verk?
„Það er ekkert markmið í
sjálfu sér. Ef við finnum íslensk
verk sem passa okkur, þá er ekk-
ert því til fyrirstöðu að setja þau
upp.“
Nú eruð þið bara þrír. Fá fleiri að
vera með?
„Jájá. Enda hefur fullt af fólki
haft samband við okkur. sem er
æst í að gera eitthvað. A mánu-
dag byrja æfingar á nýju verki,
tveim einþáttungum eftir Tjek-
ov. Þar koma fleiri við sögu en
við.“
Einn ykkar er leikstjóri.
Hjálmar ertu ekkert hræddur?
„Ég fæ kannski bakþanka. Ég
geri þetta eftir bestu samvisku,
eftir því sem ég veit og kann.
Samvinnan hefur verið mjög góð
og spennandi að fást við þetta.“
Hœttuleg nálœgð
Jakob H. Magnússon, sem rek-
ið hefur Hornið í 8 ár, er löngu
þekktur fyrir frumkvæði að
kraftmikilli starfsemi og fjöl-
breyttum uppákomum, en Horn-
ið hefur boðið uppá jazztónleika,
málverkasýningar, ljóðalestra og
fleira í gegnum árin.
- Jakob, hvernig er að vera bú-
inn að fá leikhús inn á „heimilið“?
„Ég er alveg sallaánægður. Það
skapar líf á staðnum. Getur kom-
ið skemmtilega á óvart að koma
inn af götunni og lenda inni í
leikhúsi. Það skapar líka
stemmningu að geta látið fara vel
um sig og fá sér veitingar með.
Það er þó ekki skilyrði til að sjá
sýninguna."
Ein spurning að lokum.
Eitthvert sérstakt markmið sem
þið haldið á lofti?
(Þessi spurning þótti mjög
fyndin.) Markmið okkar er
auðvitað mjög göfugt: Að starf-
rækja leikhús sem hugsar hlýtt til
atvinnulausra leikara! Svo er
þetta líka öðruvísi leikhús. Kaffi-
húsaleikhús, sem býður upp á
mikla nálægð við áhorfendur, af
því að staðurinn er svo lítill. En
hér komast 28 manns að á sýn-
ingu. Rýmið býður samt uppá
mikla möguleika; það er hægt að
gera ótrúlega hluti á hugmynda-
fluginu. Við viljum líka sýna að
leikhús er allsstaðar. Ekki bara í
tilþessgerðum húsum. En rýmið
setur okkur vitanlega skorður.
Við verðum að velja leikrit með
tilliti til fjölda persóna og leik-
myndin má ekki vera mikil. Hér
verður ekkert show. Engin trix.
Það sem á að gerast. Það gerist.
-ekj.
Sunnudagur 18. október 1987 jÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 5
Birgitta Jónsdóttir
Birgitta er fœdd árið 1967. Ljóð effir hana
hafa birst í blöðum, tímaritum og safnbók-
um
Tilraunin
Ég dreg þráð um hjarta mitt,
kreisti blóðdropa nautnar úr því.
Helli þeim í auga hans,
en hann hlœr ekki,
bara þráir.
Þá tek ég marglitan plastpoka,
blœs gleði minni í hann.
Legg pokann í sál hans,
og hann hlœr,
og hann þráir.
Nú tek ég hann í fangið sem barn,
hvísla tónum í eyra hans.
Blœs myndum ekki orðum
í hjarta hans,
myndum um kœrleikann.
Horfi út um himininn
bláan himinninn.
Ótti
Ég vafði
álpappír
um vinstra
augað og
hjartað.
Síðan klippti
ég gat á
naflann
og flúði út
um hann.
Sögubrunnur
Kaffibollinn minn
er skörðóttur.
í hverri sprungu
er gamalt kaffi.
Sem hvíslar gróusögum
út f blóð mitt.