Þjóðviljinn - 18.10.1987, Blaðsíða 7

Hrafn Jökulsson skrifar
Árið 1960 komu tæplega
13.000 erlendir ferðamenn til
(slands. Á síðasta ári voru þeir
rúmlega 113.000, og það sem
af er þessu ári hafa enn fleiri
heimsótt landið. Gjaldeyrist-
ekjur af ferðamönnum námu
6,1 % af útflutningi vöru og
þjónustu árið 1985 og áætluð
laun og tengd gjöld við ferða-
þjónustu námu einum og hálf-
um milljarði árið 1984. Ljóst
þykirað straumurferða-
manna muni aukast jafntog
þétt á næstu árum; leiðtogaf-
undurinn, ferðir Vigdtsar fors-
eta og margháttuð landkynn-
ing hefur vakið athygli á (s-
landi. Jafnframt þessu eru
menn nú farnir að efast um
hvort stefna okkar í ferðamál-
um sé rétt- eða hvort hún er
yfirhöfuð til.
Svo virðist sem allt kapp hafi
verið lagt á að auka fjölda túr-
hesta sem mest, án tillits til þess
hvort þeir skila arði. Fjölmargir
hópar koma frá útlöndum með
eigin fararstjóra og valsa að vild
um landið án nokkurs eftirlits eða
aðhalds. Sumir ganga svo langt
að segja að okkur sé alls enginn
akkur í því að fá þessa tegund
ferðamanna; þeir komi með ma-
tvæli, gisti í tjöldum og notfæri
sér verslun og þjónustu næsta
lítið. Það er vitaskuld ekki hægt
að amast á neinn hátt við ferða-
mönnum sem fara að reglum
okkar og lögum; en nú þykir lag
að bggja upp ferðamannaiðnað
sem skilar arði á sama hátt og
aðrir atvinnuvegir.
Ráðstefnuparadísin
ísland?
Á mánudaginn var gekkst
Ferðamálanefnd Reykjavíkur
fyrir ráðstefnu á Holiday Inn sem
bar yfirskriftina: „Reykjavík -
Fundarstaður framtíðarinnar“.
Júlíus Hafstein gerði í framsögu-
erindi grein fyrir áformum um að
efla ferðamannaþjónustu í
Reykjavík á næstu þremur til
fimm árum. Hann útlistaði jafn-
framt hversvegna fundar- og ráð-
stefnugestir væru æskilegur
markhópur; þeir kæmu yfirleitt
utan hins venjulega ferðamann-
atíma og hefðu alla jafna rúm
fjárráð.
Frank Mankiewicz var aðal-
ræðumaður á ráðstefnunni um
ráðstefnur. Hann útlistaði þær
skoðanir sínar að íslendingar
ættu allgóða möguleika á þessu
sviði: öryggismál væru hér í góðu
lagi, landið væri miðsvæðis, nátt-
úran sérstæð og aðstaða allgóð.
Fram kom að á sfðasta ári voru
haldnar í Evrópu 60 þúsund ráð-
stefnur af öllum stærðum, en
helmingur þeirra var með 300
þátttakendum eða færri, sem
þykir kjörstærð fyrir íslendinga.
Okkar hlutur hefur verið frekar
rýr hingað til, en engar tölur eru
til yfir fjölda funda og ráðstefna
sem haldnar hafa verið hérlendis.
Til þess að kynna ísland sem
ákjósanlegan vettvang fyrir ráð-
stefnur þarf öfluga og markvissa
auglýsingastarfsemi. Mankiewicz
benti á að íslendingum væri þó í
lófa lagið að notfæra þær mark-
aðsrannsóknir sem gerðar hefðu
verið í Bandaríkjunum og þannig
ættum við hægara með að ná til
markhópanna.
Miklir fjármunir eru í húfi, eins
og sést af því að talið er að Bretar
hafi haft tekjur upp á heilar 400
milljónir sterlingspunda á síðasta
ári fyrir þær sexþúsund ráðstefn-
ur sem þar voru haldnar.
Það er athyglisvert að útlend-
ingar virðast yfirleitt ekki setja
óútreiknanlegt veðurfar hér-
lendis fyrir sig: Þvert á móti finn-
ist þeim það hið mesta sport, eins
og fram kemur í viðtali við Jón
Hákon Magnússon í næstu opnu.
Áhrif fjölgunar
ferðamanna
í afar ítarlegri skýrslu sem sam-
gönguráðuneytið sendi frá sér í
vor er bent á að vernd íslenskrar
náttúru, umhverfis og sögulegra
minja hljóti alltaf að verða eitt
grundvallaratriðin í íslenskri
ferðaþjónustu, burtséð frá gjald-
eyristekjum okkar.
í skýrslunni segir orðrétt:
„Stóraukin ásókn ferðamanna á
hálendi landsins kallar á
nauðsynlegt eftirlit til að vernda
viðkvæman gróður og náttúru-
undur, sem þjóðinni hefur verið
falið til varðveislu."
Þeir sem sækja hingað ráð-
stefnur og fundi gera yfirleitt
stuttan stans og fara nánast aldrei
á eigin vegum í ferðir um landið.
Það er þvert á móti hægt að hafa
áhrif óg stjórn á hvað þessir
ferðamenn taka sér fyrir hendur
og aðstoða þá við að gera dvölina
sem eftirminnilegasta. íslensk
náttúra er þannig ekki sett í
hættu.
Magn, gæði
- og arður
Mikill vilji er hjá aðilum í ferð-
aiðnaði að hefja markvisst átak í
ferðamálum og nota það lag sem
kastljós erlendra fjölmiðla vegna
leiðtogafundarins varpaði á
landið. Með ráðstefnuhaldi er
hægt að lengja ferðamannatím-
ann til muna, auk þess sem marg-
ir álíta að ráðstefnugestir séu
mun heppilegri ferðalangar, -
eða arðvænlegri - en þeir sem
hingað til hafa komið til landsins.
Flestum ber þó saman um að
við eigum að halda áfram að laða
til landsins fólk sem kemur til að
skoða og njóta íslenskrar náttúru
- þó það skilji ekki mikið af gjald-
eyri eftir sig. - |y'
Spáftu f ísland! stendur á þessum glaöhlakkalega ferðamannapésa. Upparnlr á myndlnni eru líka að því
eru þeir kannski æskilegri ferðamenn en gömlu, síðu bakpokatúrhestarnir?
Ferðamönnum fjölgar stöðugt en sumum þykir að
þeir skilji fulllítið eftir sig af gjaldeyri. Röðstefnuhald
þykir fýsilegur kostur sem getur lengt ferða-
mannatímann til muna
BREYTTAR
ÁHERSLUR
í FERÐAMÁLUM
Sunnudagur 18. október 1987 ÞJÖÐVILJINN - SÍÐA 7