Þjóðviljinn - 14.10.1988, Blaðsíða 13

GAGNRYNI
Þaö er skaup
Þjóðleikhúsið - Gamla bíó
Hvar er hamarinn? eftir Njörð P.
Njarðvík
Leikstjóri: Brynja Benediktsdóttir
Tónlist: Hjálmar H. Ragnarsson
Leikmynd og búningar: Sigurjón Jó-
hannsson
Lýsing: Björn Bergsteinn Guðmunds-
son.
Leikendur: Örn Arnason, Randver
Þorláksson, Lilja Þórisdóttir, Er-
lingur Gíslason, Ólafur Örn Thor-
oddsen, Valgeir Skagfjörð, Eyþór
Arnalds, Herdís Jónsdóttir, Kristín
Guðmundsdóttir, Vigdís Klara Ara-
dóttir.
Nú rúmu ári eftir frumflutning
á leikriti Njarðar P. Njarðvík um
hamar Þórs kemur sýningin aftur
á fjalirnar. Að þessu sinni er
leikið í Gamla Bíói en þar verður
Þjóðleikhúsið með hjálendu í
vetur og stundar búskap með ís-
lensku óperunni. Samkrull þess-
ara tveggja fyrirtækja undir
verndarvæng ráðuneyta mennta
og fjármála hefur verið í undir-
búningi nokkuð lengi og skilar
vonandi báðum bættri aðstöðu.
Það er aftur nokkuð áhyggju-
efni hvað sýning á borð við
Þrymskviðuleik Njarðar er lengi
að komast á koppinn. Hún var
frumsýnd vorið 1987 vestur á ísa-
firði og fór þá um vestfjarða-
kjálkann, en var þá lögð á hilluna
af ástæðum sem ég kann ekki að
rekja. Nú er búið að leika hana í
tvígang og þá er gert leikhlé með-
an sýningin er flutt til Berlínar á
leiklistarhátíð þar syðra. Allt
þetta ráp og lausung kann að
vekja spurningar um skipulag,
nýtingu á starfskröftum og tíma
innan veggja Þjóðleikhússins og
er það eðlilegt. Hefur húsið efni á
lúxus á borð við þann að tvíæfa
verkið með löngu millibili, má
það missa damp úr kynningu og
keyrslu á sýningunni með þeim
óþægindum sem ferð á borð við
Berlínarævintýrið hefur í för með
sér? Mér telst til að ekki færri en
þrjár aðrar sýningar í bænum
verði að bíða meðan gull er sótt í
greipar þýðverskum.
Njörður P. Njarðvík hefur
mikið til síns máls þegar hann lýs-
ir nauðsyn þess að við höldum
áfram að spinna úr okkar forna
arfi og víst má finna þar margt
söguefnið í leiksýningar. Þau
Brynja eru bæði sókndjörf þá þau
lýsa nauðsyn þess að bjóða uppá
leiksýningar sem höfði til allrar
fjölskyldunnar. Leikhús á íslandi
eru sem betur fer að vakna til
vitundar um nauðsyn þess að
brjóta múra umhverfis hina borg-
aralegu leiksýningu. Um allt
þjóðfélagið er fólk sem vill fara í
leikhús saman, börn, unglingar
og fullorðnir. Slíkar leiksýningar
eru fátíðar, en nái þær á sviðið
eru þær engu líkar í viðtöku og
vinsældum takist vel til. Til-
gangur aðstandenda er því göf-
ugur að búa til leiksýningu fyrir
alla sem hefur alþýðlega skír-
skotun, blandar tónlist og leik,
með sígilt söguefni að kjarna. Og
margt í leiksýningu Brynju er
ávísun á slíkar forsendur.
En sá er galli á gjöf Njarðar að
leikurinn er ekki nógu skemmti-
lega saminn. Og tilburðir Brynju
til að hressa uppá textann með
búffó-stíl, grófum leikbrögðum
og fígúrum í búningum, takast
ekki nema af hálfu leyti. Per-
sónusköpun Arnar, Lilju og
Randvers er með ágætum. Mað-
ur saknar þess gegnum allan
leikinn að þau skuli ekki hafa
ríkara tilefni til að sýna trúðleik
því öll búa þau yfir kunnáttu á því
sviði. En þar svíkur texti skálds-
ins. Það er ekki nægilega uppá-
finningasamt í hugsun til að
glæða leikinn lífi og hvernig geta
þá vesalings leikararnir gert það.
Þá hefur leikstjórinn fengið
Hjálmar til að semja tónlist við
leikinn og tekst tónskáldinu
ágætlega upp. Hugmynd Brynju
að láta tónlistarmenn taka virkan
þátt í sýningunni sem kór og
senumenn er góðra gjalda verð.
Tónlistarflokkurinn kemst
reyndar furðulega vel frá sínu
hlutverki, en oft dregur hann at-
burðarásina á langinn og veldur
töfum á hraða leiksins. Maður
PÁLL BALDVIN
BALDVINSSON
hugsar með sér hvers vegna var
músikin ekki höfð á bandi og
starfsorka sex skrokka á sviði
notuð betur.
Sigurjón hefur gert dásamleg
gervi fyrir Þór, Freyju og Loka,
en þar er upptalið. I þessum bún-
ingum, sem eru formfagrir og
fyndnir, má sjá grunnhugmynd
sem vísar til auðugri leikmyndar,
litríkari ljósa og markvissari gam-
anleiks, en visnar og hverfur þeg-
ar á líður sýninguna. Þegar
leikurinn berst í garð Þryms er
gamanið búið, rétt í þann mund
sem gáskinn skal rísa hæst og
skopið yfirgnæfa salarkynni
Gamla Bíós í hlátrasköllum.
Erindisleysa
Þannig hefur lánleysið enn
unnið skráveifu á verkefnalista
Þjóðleikhússins. Enn hefur leik-
stjóri lagt af stað með verk sem
ekki stendur undir þeirri sviðs-
rænu útfærslu sem boðið er uppá.
Enn verður að spyrja hvar
leiðbeining dramatúrgs Þjóðleik-
hússins sé falin. Hugsjón höfund-
ar er í upphafi falin í textanum
sem hann skilar inn og leikhúsið
kaupir. Þegar leikstjórinn tekur
við verkinu hefst hann handa og
mótar leiknum sviðsrænar for-
sendur ásamt samstarfsmönnum.
Allt þetta hæfileikaríka fólk
hlýtur að sjá vankanta verksins,
skynja galla þess og geta greint
leiðir til bóta.
Því hver sýning sem berst
áhorfendaskaranum, seint og um
síðir, veikburða og hálfvolg,
veikir tiltrú hans á miðlinum. Því
verður að grannskoða hvert verk-
efni, vanda val vinnuhópsins,
veita nóg fjármagn svo tilætlun
leikstjóra takist, eða ef sýning-
unni er skorinn stakkur að finna
leiðir til að gefa leiknum það
svipmót sem dugar.
Annars er allt unnið fyrir gýg.
Enn er hamar Þórs týndur.
Helgina 15. og 16. október
kynnum viö þaö allra nýjasta frá SONY,: sjónvörp, ferðatæki,
myndbandstæki, hljómflutningstæki, geislaspilara og að ógleymdu
hina vinsælu VIDEO-8 myndavél meö afspiluri. Sýningin er.opin laugardag og sunnudag frá kl. 10-17.
Verið velkomin og leyfiö börnunum að koma með. i i
‘ ; v i !
• 1989 LÍNAN í HLJÓMTÆKJUM
• SÝNUM FULLKOMNUSTU VIDEO-8 MYNDAVÉLINA Á MARKAÐNUM
• D.A.T. SONY KYNNIR D.A.T. í FYRSTA SINN Á ÍSLANDI
• SJÓNVARPSTÖD Á HJÓLUM
•' SONY GEISLASPILARI SÁ MINNSTI SEM SÉST HEFUR
• 12% KYNNINGARAFSLÁTTUR AF ÖLLUM SONÝ VÖRUM GEGN STAÐGREIÐSLU.
SÉRSTÖK GREIÐSLUKJÖR VERÐA í BOÐI
• 20% KYNNINGARAFSLÁTTUR AF SONY KASSETTUM
• KOMIÐ, SJÁIÐ OG SANNFÆRIST
SONY TRAUST MERKI, TRAUSTAR VÖRUR
JAPISS
NÝTT. HELGARBLAÐ - SÍÐA 13
KOMDU A MORGUN