Þjóðviljinn - 09.12.1988, Blaðsíða 11

„Þeim manni hef ég
löngu gleymt...
Áður óþekkt vísa eftir Jón Helgason

>61/Kl
vh, ‘Liryu. >jíiyyJr /L,*tA**Xt
^ /KJvtC~A^r **■ d-ib f>*X)
jj-uí /U.t' ^ .T*^/ -i fvfoj>rr fri~Kcs. ouurvM
cy j-i't ,t/T»rxÁL fuððt- 'Lscri 1 iuMrJy
"' .;■ 17Á íy
t ^8>i fJdyGJ.lí'Tv'
í tímaritinu Nordica birtir
Lise Præstgaard Andersen,
kennari viö háskólann í Óö-
insvéum, grein um Jón Helga-
son „danskan prófessorog ís-
lenskt skáld“. Greinin hefst á
vísu sem áður er óþekkt og
Jón Helgason orti til höfundar
fyrir tuttugu árum, þegar hún
var ungur stúdent og nemandi
Jóns. Vísan var ort á eintak
Ijóðabókarinnar Úr landsuöri
og er á þessa leið:
Peim manni hef ég löngu
gleymt sem kvœðin kvað
ég kannast varla neitt við hann,
en allt um það
þá set ég mig í fótspor þessa
forna manns
og fel þér vörslu þessa kvers
í minning hans.
Lise Præstgaard Andersen rek-
ur það síðan með tilvísunum í
annan kveðskap Jóns hve margt
þessi litla vísa í rauninni segir um
Jón og hans umtal um eigin kveð-
skap og fræði. í greininni er rak-
inn ferill Jóns og honum lýst sem
fræðimanni eins og hann kom
þeim fyrir sjónir sem kusu að
setjast við fótskör meistarans á
því herrans ári 1968, þegar stúd-
entauppreisnin vildi gera nám í
forníslensku óþarft við danska
háskóla. Greinarhöfundur kem-
urvíða við-segirm.a. frá vináttu
þeirra Jóns og Halldórs Laxness
og telur upp ýmislegt sem henni
finnst líkt með Jóni og Arnasi
Arneus íslandsklukkunnar.
Undir lokin leggur hún út af
orðum vísunnar „og fel þér vörslu
þessa kvers“. Þarsegirhúnm.a. á
þá leið að eitt sinn hafi Jón komið
heim úr ferð til Færeyja og hafi þá
haldið því fram að hann hafi hitt
unga konu sem væri að skrifa ævi-
sögu hans. Fannst honum það
fullsnemmt þar sem hann væri
enn ofar moldu, en bætti því við
að Lise Præstgaard mætti gjarna
taka starfa þennan að sér þegar
hann væri dauður - eins þótt
hann teldi ekki að það væri margt
merkilegt um hann að segja. í því
sambandi minntist hann á sögu af
ástkonu Goethes sem lotningar-
fullir prófessorar spurðu á gamals
aldri hvernig meistarinn hefði
eiginlega verið í hátt (Wie war
eigentlich Goethe?). Og eftir
nokkra þögn sagði gamla konan:
Herra leyndarráðið, já hann
var ansi skrýtinn (Der Herr Ge-
heimerat war ein grosser Origi-
nal“)
Ætli grafskrift mín verði ekki
eitthvað á þá sömu leið, sagði Jón
Helgason við Lise Præstgaard
Andersen. ÁB tók saman.
Jón Helgason
Draugarnir og Babel-turninn
Par sem engir guðir eru, þar
ríkja draugar. Á þessum tímum
post-módernismans (síð-nútíma-
stefna, síð-framúrstefna) er til-
veran orðin vita dolce (hið ljúfa
líf). Allt er leyfilegt, everything
goes. Þýski heimspekingurinn
Friedrich Nietzsche (f. 1844)
sagði: Drottinn er dauður; og
heimspekingur Frakka, Jean-
Paul Sartre (f. 1905), staðfesti
það: Dieu est mort. Nú um stund-
ir heldur svo merkur mennta-
maður fyrir þéttsettnum bekkj-
um háskólafyrirlestra um: Hvaða
guð er dauður?
Háttvirtur tónlistargagnrýn-
andi Þjóðviljans er svo vinsam-
legur að hafa hönd í grýtu og vilja
velja mér húsnæðislausum ver-
ustað meðal blessaðra drauga,
meðal sálna framliðinna. Allir
dauðir eru góðir. Þessvegna er ég
viss um að lenda þar í ágætis kom-
paníi. Er mér það sannarlega til-
hlökkunarefni, því að bráðlega
yrði þar vafalaust von á fleiri
gestum.
Máske gæti ég þá við kærkom-
ið tækifæri haft heiður af því að
bjóða velkominn músíkkrítíker
þessa þjóðþrifablaðs, ásamt
nokkrum miljónum annarra
heimilislausra aðkomenda,
sennilega líka annan leikmann í
rýnis-fagi tónlistargyðjunnar, Si-
gurð Steinþórsson, en af vangá
féll hann út af lista hinna útvöldu;
og ekki vildi ég sjá af þeim karska
liðsmanni. Má það altjent heita
að komast í góða kippilykkju.
Mannkynið væri þá allt orðið
að einn«». miljarða teljandi
draugasamkundu. Málfarsleg
samskipti yrðu vissulega ekkert
vandamál, því að allir mundu tala
þá upprunalegu og sameiginlegu
tungu mannskepnunnar, er
Babel-turninn var byggður. Það
væri virkilega spennandi að upp-
lifa þá hundruðmiljóna ára
gömlu goðsögn.
dr. Hallgrímur Helgason
Greinarhöfundur hefír verið pró-
fessor við University of Saskatc-
hewan í Kanada og Freie Univers-
itát í Berlín í tónfræðilegum
kennslugreinum og músíkvísind-
um, síðar dósent við Háskóla ís-
lands.

Giröum grasbítana af
Samtökin Líf og land hafa látið
prenta póstkort sem fólk getur
keypt í bókaverslunum og sent
formönnum þingflokkanna.
Þetta er gert til þess að kjósendur
geti tekið þátt í baráttunni fyrir
því að alþingismenn vakni og
hefjist handa gegn þeirri gróður-
eyðingu sem nú á sér stað.
Á kortin er prentað:
„Virti þingflokksformaður!
Land okkar er enn að blása upp
eins og alkunna er. Sáning gras-
fræs úr flugvélum eða ræktun
skóga nægir ekki til að stöðva
uppblásturinn.
Frumskilyrði þess er að lausa-
ganga búfjár verði afnumin með
lögum.
Ég treysti þér til að ganga fram
í þessu stórmáli landi okkar til
bjargar.“
Segir í fréttatilkynningu frá
stjórn Lífs og lands að stjórnvöld
virðist nú um það bil vera að
vakna til vitundar um hlutverk
sitt í þessu máli.
Nú á laugardag verður Líf og
land með uppákomu í Kringlunni
í Reykjavík til þess að vekja at-
hygli almennings á þessu átaki.
Margvísleg skemmtiatriði og
uppákomur verða á göngum
Kringlunnar frá kl. 13-18.
Vigdís Finnbogadóttir
Tryggvi Emilsson
Besti vinurinn
á nýjum slóðum
Besti vinur ljóðsins hyggst nú
feta nýjar slóðir og bjóða borgar-
búum upp á upplestur úr bókum
sem ekki eru skáldskapur heldur
fjalla um raunverulega atburði og
fólk af holdi og blóði.
Framtak þetta er gert í sam-
vinnu við Hótel Borg en þar fer
upplesturinn fram á laugardag og
hefst hann klukkan 14.
Lesið verður upp úr sjö
bókum: Ein á forsetavakt, bók
Steinunnar Sigurðardóttur um
forseta íslands, Vigdísi Finnbog-
adóttur, Minningamörk í Hóla-
vallagarði eftir Björn Th. Björns-
son, Fíladans og framandi fólk,
eftir Jóhönnu Kristjónsdóttur,
íslenskir utangarðsunglingar
eftir Sigurð Á. Friðþjófsson,
Bryndís, bók Ólínu Þorvalds-
dóttur um Bryndísi Schram, SjcV
menn og sauðabændur eftir
Tryggva Emilsson og íslenskir
nasistar eftir þá bræður Iiluga og
Hrafn Jökulssyni.
Jóladjass í Heita pottinum
Á sunnudagskvöld munu Frið-
rik Theódórsson básúnuleikari
og félagar leika og syngja sígræn
svínglög til þess að ylja mönnum í
skammdeginu. Einsog vera ber á
þessum árstíma er boðið upp á
jólaglögg með sveiflunni.
Félagar Friðriks eru þeir Tóm-
as R. Einarsson á bassa, Guð-
mundur R. Einarsson á trommur
og básúnu, Egill B. Hreinsson á
píanó, Hans Jensson á tenór sax
og Davíð Guðmundsson á gítar.
Föstudagur 9. desember 1988 NÝTT HELGARBLAÐ - SÍÐA 11