Þjóðviljinn - 16.12.1988, Qupperneq 25

QÆGURMAL
Grýlur
fyrr
og
strax í
dag
Herdís Hallvarðsdóttir að leik með hljómsveit sinni sem hún skírði Gullfiska eftir nýju plötunni sinni: Ingi Gunnar
Jóhannsson með gítar lengst til vinstri, Ásgeir Óskarsson við trommurnar, Gísli Helgason með flautur við hljómborð og
Herdís á vinstri hönd og því utan myndar Guðmundur Benediktsson gítar- og hljómborðsleikari og ekki ónýtur til söngs
heldur.
Einu sinni voru Grýlur... já, og
meira að segja með greini
...Grýlurnar - fyrsta íslenska
kvennahljómsveitin - sem í fyrstu
vakti misjöfn viðbrögð hjá bæði
áhorfendum og poppskríbent-
um... reyndar ekki bara í fyrstu,
heldur allan sinn stutta lífsferil,
sem mig minnir að hafi verið
sirka 4 ár. Hins vegar man ég í
hvor á sinni plötunni í jólaflóðinu
með ofurhönd eiginmannanna
yfir og allt um kring - eða hvað?
Látum oss sjá...:
Strax
í hljómsveitinni Strax eru
hjónaleysin Ragnhildur Gísla-
dóttir og Jakob Magnússon
ásamt útlendingatríói: gítarl-
eikaranum Alan Murphy, bassal-
og best að reyna að nálgast efnið:
íslendingar hafa alltaf haft
horn í síðu Strax - fundist þetta
vera falsstuðmenn í peninga-
leit... eða frægðarleit, sem sumir
leggja að líku... og ákaflega létt-
vægt uppátæki í alla staði. Pau
pólskipti hafa hins vegar orðið
með þessari nýju Strax-plötu að
nú finnst fólki músíkin of þung.
Þetta er fólkið sem syngur og spilar Eftir pólskiptin... Strax: Busta Jones bassaleikari, Ragnhildur Gísladóttir söngvari,
Jakob Magnússon hljómborðsleikari, Alan Murphy gítarieikari og Preston Ross Heyman trommuleikari.
fljótu bragði ekki eftir plötu frá
Grýlutímabilinu, 1981 - 4, sem
stendur sig jafnvel enn þann dag í
dag og Mávastellið þeirra. En
horfi maður til baka - og hugsi -
þá verður að segjast eins og er, að
óvenjulegheit Grýlnanna þurftu
smámeltingar við, við fyrstu
áheyrn. En því miður entist Grýl-
unum ekki nenna til að standa í
samvinnunni og halda áfram við
að minnka fordóma okkar
gagnvart óvenjulegri og uppá-
þrengjandi músík... ég er ekki
þar með að vanmeta annað fólk
sem hefur staðið af dugnaði í
slíku, eins og Sykurmolarnir sem
nú virðast loks vera að uppskera
laun erfiðs síns, - en það hefði
ekki sakað að fleiri hefðu haldið
sig á sérviskumiðunum frá þess-
um tíma. En hvað um það, Grýl-
urnar hættu að vera til og splund-
ruðust, og það sem rneira var -
eða jafnvel verra eins og mörgum
finnst - þær fóru í fjölskyldubösl
ýmisskonar og meira að segja
tvær þeirra lentu í klónum á tón-
listarmönnum. Einmitt þær eru
eikaranum Busta Jones og trom-
maranum Preston Heyman......
Stuðmannafélagarnir Egill og
Valgeir dottnir út, nema hvað
Valgeir samdi tvö lög og texta á
plötunni sem hér er til umræðu og
heitir Eftir pólskiptin, Egill einn
texta og Þórður Arnason kemur
eitthvað við gítarspilið. Og af-
leiðing mannaskiptanna hefur
ekki lítil áhrif á hljómlistina...
þessi nýjasta og þriðja plata frá
Strax er mjög frábrugðin hinum
tveim, að því leyti til dæmis að á
henni er miklu meira rokk -
jafnvel þungarokk á köflum -
miðað við diskórokkpoppið á
hinum - og svo er þessi alfarið
með íslenskum textum eftir hina
og þessa... Ragnhildi og Jakob,
Sigurð Bjólu, Sjón og Steinunni
Þorvaldsdóttur, auk þeirra Val-
geirs og Egils sem áður er getið.
Tvö laganna 10 eru eftir Ragn-
hildi, eitt eftir Jakob, tvö sömdu
þau saman, hljómsveitin er skrif-
uð fyrir þrem og framlag Valgeirs
var búið að nefna... og er þá
hefðbundinni upptalningu lokið
Og það er rétt að manni verður
ekki alveg um sel við fyrstu
áheyrn eftir pólskiptin - rétt eins
og með Grýlurnar í „den“. Og
það er svo skrýtið að ég greip
sjálfa mig í því að einmitt það sem
ég hélt að mér væri kærast, og er
það, sem sagt Grýluminnið, það
var ég lengst að sætta mig við hjá
Strax... nefnilega raddloftfim-
leika Ragnhildar sem eru ekki
alltaf í fjaðurvigtardeildinni.
Hún hefur löngum komið manni í
opna eyrnaskjöldu með sínum
ýmsu raddútgáfum - er hin frjáls-
legasta raddbeitningakona, svo
að klæmst sé á því starfsheiti - og
hún stendur svo sannarlega undir
því nafni á pólskiptaplötunni. En
það sem grípur strax gamlan gít-
arhetjuaðdáanda eins og mig og
yljar um hjartaræturnar er gítar-
sólóin og hipparokktaktarnir sem
jaðra stundum við Bítl (Indverskt
jóga) - og tala ég ekki um hvað
mér finnast þetta góð skipti á
kostnað tölvuhljómborðsfársins
sem mér fannst hrjá fyrrverandi
Strax yfirleitt. Mér finnst þetta
alveg asskoti flott unnin plata,
þarna eru líka góð lög, og nefni
ég til dæmis það ljómandi
skemmtilega lag Havana, Aðeins
lengur (ekki ó-Grýlulegt!) og
Valgeirslögin Andartak (vel spil-
að og útsett!) og íslenskir þjóð-
hættir... eina lagið sem ekki
höfðar til mín er Dínasár óskast.
En spilamennskan er gegnum-
gangandi pottþétt og „fílingur" í
leikmönnum. En söngur Röggu
tekur óneitanlega á taugarnar í
fyrstu, en þegar maður hefur stillt
taugaboðin inn á óvenjulegheitin
eins og gagnvart Grýlunum í
„gamla“ daga, fellur þetta næst-
um eins og flís við rass... þó hún
stingi nú samt, eins og Grýlu-
ærslin stungu marga í eyru og
þóttu alltaf jaðra við fíflaskap, í
bakraddanotkun sérstaklega...
Eins og röddin í Röggu verkar
óþægilega á marga, er Herdís
eins þægileg í sinni... en líkt og
Ragga hefur hún líka valdið því
fólki vonbrigðum sem vill sjá í
þessum Grýlueintökum fram-
lengingu á kvennahljómsveitinni
útdauðu. Herdís lenti í höndun-
um á forystumanni vísnavina
landsins, og er hann upptöku-
stjóri á plötunni hennar, Gull-
fiskurn. Gísli Helgason er eins og
Jakob mikill nákvæmnismaður,
en fæst við annars konar tónlist
og má kannske segja að hann
leggi sig fram unt að fullkomna
einfaldleikann, þar sem Jakob er
í stórtækninni... en nóg um þann
samanburð.
Herdís var hljóðfæraleikari
númer eitt í Grýlunum og hafði
þar þá sérstöðu að vera eiginlega
sólóleikari hljómsveitarinnar,
enda þótt hún léki á bassa, en það
gerði hún líka vel - og gerir enn.
Hins vegar hefur hún takmark-
aða rödd til söngs... alls ekki
vonda, og meira að segja góða
þegar hún syngur á lægri nótun-
um. Hins vegar verður röddin dá-
lítið veik á þeim efri... nema að
Herdís sé of nákvæm í söngnum
og sleppi ekki nægilega fram af
sér beislinu á því sviði... það
nefnilega fer ekkert illa á því í
óklassískum söng að leyfa sér
það, jafnvei þótt slíkt teygi
taugarnar í nákvæmu. fólki. Og
Herdts er greinilega ekkert of
sjálfsörugg í söngnum og fær
sómasöngfólk sér til aðstoðar
með Gullfiskana... Guðrún
Gunnarsdóttir útvarpskona syng-
ur tvö lög, Eyjólfur Kristjánsson
sömuleiðis og líka Helga Bryndís
Magnúsdóttir sem líka leikur á
píanó á plötunni.
Tólf lög eru á Gullfiskum að
gömlum og góðum sið, öll eftir
Herdísi, en Iðunn Steinsdóttir
samdi 3 texta, Gígja Sigurðar-
dóttir Pameluskáld aðstoðaði
Herdísi við einn og einn er eftir
Ingu Rún Grýlugítarista.
Textarnir eru allir góðir, ákaf-
•ega persónulegir og það kemur
skemmtilega á óvart hversu góð-
ur textasmiður Herdís er... sern
lagahöfundur er hún líka drjúg,
þó örli á einhæfni í tveim lögum
eða svo, en alls ekki meiri en vér
eigum að venjast hér á landi á.
Þesssi plata Herdísar er langt
frá að vera nýstárleg, hefur enda
örugglega ekki staðið til, en er
mjög persónuleg, sérstaklega
hvað texta varðar - maður verður
jafnvel á köflum dulítið feiminn-
og vönduð er hún og allt að því
hátíðleg.
Eftirmáli
Hvaða áhrif sem Grýluhús-
bændurnir tveir hafa haft á músis-
eringu kvenna sinna í seinni tíð
held ég aö við verðum að gefa
konunum þann heiður að ætla að
þær eigi sinn hlut og hann ekki
lítinn á þessum plötum hvort sem
þið viljið gefa þeim vammir,
skammir, eða hrós fyrir. En enda
þótt ég telji ábyrgð þeirra stallna
á þessunt ágætu plötum mikla, er
ekki þar með sagt að ég óski ekki
eftir rneira áberandi „grýli" frá
þeim fyrir næstu jól... \
Eftir pólskiptín
Föstudagur 16. desember 1988 nýTT HELGARBLAÐ - SlÐA 25