Þjóðviljinn - 18.05.1990, Blaðsíða 5

Fjármagnsmarkaður
Aukið frelsi í áföngum
Avettvangi ríkisstjórnarinnar
er nú fjallað um drög að nýrri
reglugerð og auglýsingu um
skipan gjaldeyris- og viðskipta-
mála. Með þeim verða stigin
skref í átt til aukins frjálsræðis í
gjaldeyrismálum sem marka í
reynd áætlun um markvisst af-
nám boða og banna í gjaldeyris-
málum í áföngum fram til 1. janú-
ar 1993.
Jón Sigurðsson iðnaðar- og
viðskiptaráðherra kynnti þessi
drög í erindi sem hann hélt í gær á
ráðstefnu Fjárfestingarfélagsins
um erlend verðbréf. Samkvæmt
drögunum eru róttækustu breyt-
ingarnar á gildandi gjaldeyris-
reglum að finna á sviði fjárm-
agnsflutninga og þá einkum frá
landinu. Sem dæmi má nefna er
gert ráð fyrir að innlendum aðil-
um verði heimilað, innan tiltek-
inna marka, að stofna til beinna
fjárfestinga í atvinnurekstri í út-
löndum, kaupa fasteignir og
verðbréf í útlöndum, veita er-
lendum aðilum lán án sérstaks til-
efnis, geyma gjaldeyri á banka-
reikningum erlendis, stofna til
framvirkra gjaldeyrisviðskipta
innan tiltekinna takmarkana,
gera samninga um skiptirétt og
stofna til mynt- og vaxtaskipta.
Hvað varðar fjármagnstilflutn-
inga til landsins er í drögunum
skýrt kveðið á um að erlendum
aðilum sé heimilt að flytja fé til
landsins til að stofna til beinna
fjárfestinga, kaupa fasteignir og
verðbréf, bæði hlutabréf og
skuldabréf, svo framarlega sem
ekki er um takmarkanir að ræða í
öðrum stjórnvaldsfyrirmælum.
Þá er gert ráð fyrir skýru ákvæði
þess efnis að við sölu eigna sé
útlendingum heimilt að flytja
söluandvirðið til útlanda og hið
sama gildir um arð og aðrar tekj-
ur af fjárfestingunni.
í reglum um erlend verðbréf er
gert ráð fyrir að þær nái bæði til
markaðsbréfa sem innlendir og
erlendir aðilar hafa gefið út í er-
lendri mynt og skráð eru á opin-
berum verðbréfamarkaði í ein-
hverju af aðildarríkjum OECD.
Einnig er gert ráð fyrir að öll við-
skipti með erlend verðbréf fari
fram fyrir milligöngu verðbréfa-
sala sem aðild eiga að Verðbréfa-
þingi fslands. Kaup á verðbréfum
sem innlendir aðilar gefa út verða
heimiluð án nokkurra takmarka
en eignarhald þeirra á verðbréf-
um sem erlendir aðilar hafa gefið
út verður bundið við stighækk-
andi fjárhæðarmörk sem falli nið-
ur 1. janúar 1993.
Á sviði þjónustugreiðslna til
útlanda verða þær breytingar
helstar að þær verða undanþegn-
ar gjaldeyrisleyfi frá næstu ára-
mótum og verða þá algjörlega
frjálsar eins og nú gildir um
greiðslur fyrir innfluttar vörur.
-grh
Frambjó&endur eru á þönum þessa dagana og mikill tími fer í að hitta kjósendur í návígi á götum og
torgum. Frambjóðendur G-listans voru staddir í Austurstræti í gær, skröfuðu við vegfarendur og afhentu
þeim bæklinga. Á myndinni er Sigurjón Pétursson á tali við einn bæjarbúa. Mynd Jim Smart.
Mengunarhœtta
Geislaúrgangur í Dounrey
Evrópsk upplýsingasamtök um
kjarnorkumál, NENIG, segja
að kjarnorkuver Breta í Dounrey
á Skotlandi hafi gert samning um
endurvinnslu kjarnorkuúrgangs
sem ekki sé tekið við í Bandaríkj-
unum vegna ótta við umhverfís-
mengun.
Samkvæmt upplýsingum
NENIG tekur Dounrey-verið sex
miljónir punda fyrir endur-
vinnslu á geislaúragangnum sem
kemur frá rannsóknarstöðvum í
Þýskalandi, Hollandi og Spáni.
Samtökin benda á aukna meng-
unarhættu í Norðursjó og
Norður-Atlantshafi þegar skip
sigla með úrganginn til Dounrey.
Upphaflega var geislaúrgang-
urinn sendur til Bandaríkjanna til
endurvinnslu. En orkumálaráð
Bandaríkjanna bannaði allan
innflutning kjarnorkuúrgangs í
desember 1988.
Talið er að bannið hafi orðið til
þess að mikið magn geislavirks
úrgangs hafi safnast saman í Evr-
ópu. NENIG segir að þess vegna
megi búast við fyrstu sendingun-
um af kjarnorkuúrgangi til Do-
unrey innan örfárra mánaða.
Við endurvinnsluna er fram-
leitt svokallað auðgað úraníum.
Það er notað í kjarnorkuvopn og
nýja tegund kjarnorkuvera sem
nú er verið að gera tilraunir með.
Við endurvinnsluna eykst
geislamengun upphaflegs kjarn-
orkuúrgangs 160 falt.
Breska stjórnin gaf fyrir
nokkrum dögum leyfi til þess að
kannaður yrði möguleiki á að
geyma kjarnorkuúrgang í djúp-
um borholum við Dounrey.
fslensk stjórnvöld hafa ítrekað
mótmælt fyrirhugaðri endur-
vinnslu kjarnorkuúrgangs við
Dounrey og geymslu kjarnorku-
úrgangs þar vegna hættu á
geislamengun sem berst í hafið og
ógnar fiskimiðum íslendinga.
-rb
Grálúða
Er stofninn
hnininn?
Lítið að hafa á mið-
unum
„Eg vona að svo sé ekki enda á
grálúðustofninn ekki að geta
hrunið svona í einu vettvangi eins
til og dæmis loðnustofninn. Hins
vegar hefur verið veitt mun meira
af grálúðu en við höfum lagt til,
þó svo að það hafi ekki gerst í ár“,
segir dr. Jakob Jakobsson for-
stjóri Hafrannsóknastofnunar.
Grálúðuveiðar togara hafa
gengið mun verr á þessum árs-
tíma en áður og af þeim sökum
hafa sjómenn verið að velta
vöngum um hvort stofninn sé
hruninn. Fyrir skömmu lokaði
hafís grálúðumiðunum og kom í
veg fyrir veiðar togaranna. Þegar
ísinn hopaði bjuggust sjómenn
við að veiðarnir myndu glæðast
að nýju en það hefur ekki gengið
eftir.
Dr. Jakob sagði að ýmsar skýr-
ingar gætu legið þar að baki svo
sem að breyting hafi orðið á
göngu grálúðunnar. Jakob sagði
að það væri ekki á áætlun Haf-
rannsóknastofnunar að kanna
stofnstærð grálúðunnar í ár en þó
gæti það breyst í ljósi þeirrar ör-
deyðu sem verið hefur á miðun-
um. Jakob sagði að ástandið á
grálúðumiðunum yrði rætt innan
stofnunarinnar á næstunni.
-grh
Sorpböggunarstöðin
Borgin ræðir við íbúana
Tillögu minnihlutans um viðrœður við íbúa Gra farvogs um staðsetningu sorpböggunarstöðvar
vísað til borgarráðs. Guðmundur Guðmundsson: Fögnum þessu
y Í® fögnum því að allir flokkar
Leiðrétting
Þau mistök áttu sér stað í frétt á
forsíðu Þjóðviljans í gær, að
Ólafur K. Ólafs, hjá peningamál-
adeild Seðlabankans var sagður
heita Ólafur Ólafsson. Þá sagði í
fréttinni að smávægilegar
breytingar hefðu orðið á vöxtum
verðbréfasjóða, en hið rétta er að
smávægilegar breytingar hafa átt
sér stað á vöxtum Verðbréfa-
þings íslands. Er Ólafur beðinn
velvirðingar á þessu.
hafa nú sagst vilja hlusta
okkur og taka mark á mótmælum
okkar gegn staðsetningu sorp-
böggunarstöðvar í Gufunesi,
sagði Guðmundur Guðmunds-
son, formaður íbúasamtaka
Grafarvogs, í samtali við Þjóð-
viljann í gær.
Guðrún Ágústsdóttir mælti
fyrir tillögu Alþýðubandalags,
Alþýðuflokks og Kvennalista í
borgarstjórn í gær um að hefja
þegar í stað viðræður við íbúa
Grafarvogs um staðsetningu
sorpböggunarstöðvarinnar. íbú-
arnir hafa mótmælt staðsetningu
hennar í Gufunesi, meðal annars
með undirskriftum nær 1300 íbúa
hverfisins.
Minnihlutaflokkarnir vildu
láta afgreiða tillöguna á fundin-
um í gær, en borgarfulltrúar
Sjálfstæðisflokksins vísuðu henni
til borgarráðs, sem á þriðjudag-
inn kemur saman til síns síðasta
fundar fyrir kosningar.
Alfreð Þorsteinsson, borgar-
fulltrúi Framsóknarflokksins
lagði til að framkvæmdir við stöð-
ina yrðu stöðvaðar þegar í stað,
en tillögunni var einnig vísað til
borgarráðs.
Alfreð hóf umræðuna um sorp-
böggunarstöðina á borgarstjórn-
arfundinum í gær, enda hefur
hann beitt sér mjög í málinu. Á
fundi borgarráðs í vikunni flutti
hann einnig tillögu um að stöðva
þegar framkvæmdir við byggingu
stöðvarinnar þar til heppilegri
staður kæmi í leitirnar. Tillögu
Alfreðs var vísað til stjórnar
Sorpeyðingar höfuðborgar-
svæðisins með vilyrði um að af-
greiðslu málsins yrði flýtt þar.
Elín G. Ólafsdóttir Kvennalista
benti hins vegar á að stjórnar-
fundur hefur enn ekki verið boð-
aður.
Alfreð Þorsteinsson lagði til í
borgarráði í vikunni að borgaryf-
irvöld tækju upp viðræður við
Hafnarfjarðarbæ um staðsetn-
ingu sorpböggunarstöðvar í
Hellnahrauni.
Sem fyrr segir afhentu íbúar
borgaryfirvöldum nær 1300
undirskriftir í vikubyrjun. Undir-
skriftunum var safnað á aðeins
tveimur dögum og að sögn Guð-
mundar Guðmundssonar náðist
langt í frá til allra íbúanna.
Samstaða minnihlutans í borg-
arstjórn í þessu máli nær aðeins
til staðsetningar stöðvarinnar.
Skoðanir eru skiptar um ágæti
sorpböggunar og hefur Bjarni P.
Magnússon m.a. talið að taka
ætti upp aðrar aðferðir við sorp-
hirðu. -gg
Ftetudagur 18. maí 1990 NÝTT HELGARBLAÐ - SK)A 5
Evrópuþingið
Styður Iwahreiðibann
Evrópuþingið hefur samþykkt
stuðning við áframhaldandi
hvalveiðibann. í ályktuninni, sem
var samþykkt með 173 atkvæðum
gegnu cngu, er skorað á aðildar-
riki Alþjóðahvalveiðiráðsins að
framlengja bann við hvalveiðum í
hagnaðarskyni frá árinu 1987.
Alþjóðahvalveiðiráðið kemur
saman í Noordwijk í Hollandi 2.-
6. júní í sumar til að endurskoða
bannið. Norsk stjórnvöld lýstu
því yfir fyrr í þessum mánuði að
Norðmenn myndu þrýsta á um að
fá bannið fellt úr gildi.
Samtök Grænfriðunga sendu í
gær frá sér fréttatilkynningu þar
sem ályktun Evrópuþingsins er
fagnað.
-rb