Dagblaðið Vísir - DV - 29.12.1995, Qupperneq 12
12
FÖSTUDAGUR 29. DESEMBER 1995
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Ritstjóri: JÓNAS KRISTJÁNSSON
Aðstoðarritstjóri: ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL STEFÁNSSON
Ritstjóm, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLT111,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLT114,105 RVÍK, SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 6272. Áskrift: 800 6270
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Ritstjórn: dvritst@ismennt.is - Auglýsingar: dvaugl@ismennt.is. - Dreifing: dvdreif@ismennt.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 461 1605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF.
Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuði 1550 kr. m. vsk. Lausasöluverð 150 kr. m. vsk., helgarblað 200 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Lömuð stéttarfélög
Almenn óánægja félagsmanna með kjör sín, sundrung
meðal foringja ólíkra félaga og víðtæk forystukreppa ein-
kenna verkalýðshreyfmguna um þessar mundir.
Innan heildarsamtakanna á hinum almenna vinnu-
markaði, Alþýðusambandi íslands, takast á ólíkir hópar
sem augljóslega eiga ekki lengur samleið. Félög láglauna-
fólks sem starfar fyrst og fremst við framleiðslustörf í
sjávarútvegi og iðnaði komast lítið sem ekkert áfram
með að bæta sín kjör sérstaklega vegna þess að betur
launuðu stéttirnar sitja alltaf um að fá meira.
Forystumönnum almennu verkalýðsfélganna hefur
auðvitað verið þetta fulljóst árum saman. En þeir hafa
tekið virkan þátt í hringdansi kjaramálasamflota með
foringjum hinna betur settu hópa þótt þeim mætti vera
það deginum ljósara að þeirra eigin félagsmenn yrðu
alltaf látnir sitja eftir á hörðum bekkjunum.
Það undirstrikar svo lánleysi þeirra verst settu að
loksins þegar foringjar þeirra taka á sig rögg og segja
skilið við Alþýðusambandsforystuna skuli það gerast við
gjörsamlega vonlausar aðstæður. Félagsdómur hefur
þegar kveðið upp þann úrskurð að uppsögn eins verka-
lýðsfélags sé ólögmæt vegna ákvæða í þeim kjarasamn-
ingi sem forystumenn félagsins tóku þátt í að gera síðast-
liðinn vetur. Þannig mun vafalaust fara í öðrum slíkum
málum.
Það er einkum tvennt sem bjargar forystumönnum
verkalýðsfélaga, sem standa sig svo hörmulega illa í
kjarabaráttunni, frá því að vera kastað á dyr. Annars
vegar almennt áhugaleysi félagsmanna á því sem foringj-
amir gera þó í þeirra nafni. Hins vegar ólýðræðislegt
kosningakerfi sem hefur það eina markmið að hindra
hlutfallskosningar og þar með valddreifingu.
Áhugaleysi almennra félagsmanna í verkalýðsfélögun-
um sýndi sig best í nýlegum atkvæðagreiðslum um
kjaramálin. í félögum þar sem mörg þúsund manns eiga
atkvæðisrétt höfðu yfirleitt aðeins nokkrir tugir félags-
manna fyrir því að greiða atkvæði. Vart er hægt að
hugsa sér skýrari staðfestingu þess að launafólki finnst
að stéttarfélögin hafi brugðist hlutverki sínu og skipti
litlu máli.
Gömlu foringjamir í verkalýðshreyfingunni hafa alltaf
barist gegn því með oddi og egg að tekin sé upp hlutfalls-
kosning í stéttarfélögunum. Væntanlegum mótframbjóð-
endum gegn fulltrúum fráfarandi stjómar slíks félags er
gert afar erfitt fyrir um framboð, eins og nú hefur enn
einu sinni sýnt sig í Verkamannafélaginu Dagsbrún. Þar
þarf mikinn fjölda félagsmanna til þess eins að koma
fram lista og einfaldur meirihluti ræður úrslitum í
stjómarkjörinu; minnihlutinn, hversu stór sem hann
kann að vera, fær ekki einn einasta fulltrúa í stjóm.
Þetta fyrirkomulag er auðvitað til þess sniðið að
vemda ríkjandi verkalýðsforingja á hverjum tíma og á
sinn þátt í að skapa þá forystukreppu sem einkennir
stéttarfélögin og lamar starfsemi þeirra.
Á liðnum áratugum hafa komið fram margar athyglis-
verðar tillögur um endumýjun á skipulagi verkalýðs-
hreyfingarinnar. Þar á meðal að gera vinnustaðinn að
grunneiningu félaganna og kjarasamninga þeirra og að
taka upp hlutfallskosningar í félögunum til að dreifa
valdinu og virkja fleiri til þátttöku í starfi þeirra.
Á meðan verkalýðsforingjar berjast gegn slíkum breyt-
ingum mun þeim ekki aðeins mistakast framvegis sem
hingað til að bæta umtalsvert kjör hinna lægst launuðu
í þjóðfélaginu heldur líka halda áfram að stýra hreyfingu
sem minnir einna helst á félagslegan kirkjugarð.
Elías Snæland Jónsson
„Staðreyndirnar blasa við: neysla fíkniefna hefur stóraukist og söiukerfi fikniefnasala er öflugt og vel skipu
lagt,“ segir m.a. í grein Margrétar.
Sýnum viljann
í verki
Fyrir skömmu var á Alþingi
rætt utan dagskrár um þann
mikla vanda sem ávana- og flkni-
efnaneysla er orðin hér á landi.
Það var sérstakt við þessa um-
ræðu að allir stjórnmálaflokkarnir
stóðu að henni án hefðbundinnar
skiptingar í stjórn og stjómarand-
stöðu.
Allir sem til máls tóku ræddu
um nauðsyn þess að taka af alvöru
á stóraukinni sölu og neyslu fíkni-
efna hér á landi. Því hefði mátt
ætla að við afgreiðslu fjárlaga á
Alþingi yrði samstaða um að veita
aukið fjármagn til stefnumörkun-
ar á þessu sviði og aðgerða til að
sporna við þeirri óheillaþróun
sem nú á sér stað. Það gerðist því
miður ekki. Það fara ekki alltaf
saman orð og athafnir.
Vaxandi neysla eiturlyfja
Vaxandi eiturlyfjaneysla er
vandamál sem ekki hefur verið
tekið á sem skyldi. Við höfum í
raun velt því á undan okkur og
vísað ábyrgðinni hvert á annað.
Það virðist vera staðreynd að eit-
urlyfjaneysla sé vandamál um
land allt, en ekki bundin við höf-
uðborgarsvæðið og stærstu þétt-
býlisstaði eins og áður var.
Nú er talið að það finnist varla
sá þéttbýliskjarni á landinu að þar
sé ekki neysla eiturlyfja í ein-
hverjum mæli og Ijóst þykir að
aldur þeirra sem neyta eiturlyfja
fer lækkandi. Nýleg dæmi eru til
um að 11 ára gömul börn hafi not-
að eiturlyf. Jafnframt er ljóst að
sala og dreifing eiturlyfja er vel
skipulögð. Þrátt fyrir það hafa
Kjallarinn
Margrét Frímannsdóttir
formaður Alþýðubandalagsins
fjárveitingar til fikniefnalögreglu
ekki aukist í samræmi við umfang
þess vanda sem við er að etja. Og
er þó vitað að öflugt eftirlit og að-
gerðir lögreglu geta dregið veru-
lega úr útbreiðslu fíkniefna.
Það er brýnt að veita aukið fjár-
magn til lögreglu og forgangsraða
verkefnum hennar með tilliti til
vaxandi fikniefnaneyslu og þeirra
alvarlegu afleiðinga sem hún hef-
ur í fór meö sér.
Stefnuleysi stjórnvalda
Það er athyglisvert að það virð-
ist hvergi vera hægt hjá einum að-
ila að fá upplýsingar um raun-
verulegt umfang vandans. Og
stefna stjórnvalda í þessum mál-
um er heldur ekki skýr, hvorki
varðandi ólöglegan innflutning og
neyslu vímuefna né hvað varðar
meðferð ungra fíkniefnaneytenda.
Þaö á ekki síst við um þau ógæfu-
sömu ungmenni sem leiðst hafa út
í afbrot og gista fangageymslur
landsins.
Það er nauðsynlegt að grípa til
aðgerða nú þegar. Staðreyndirnar
blasa við: neysla fikniefna hefur
stóraukist og sölukerfi fikniefna-
sala er öflugt og vel skipulagt.
Neysla fikniefna hefur nú þegar
lagt líf margra fjölskyldna í rúst.
Það er gott þegar fulltrúar allra
stjórnmálaflokka ná saman til að
ræða á málefnalegan hátt um þau
vandamál sem við er að glíma.
Betra væri þó ef fulltrúar allra
flokka sameinast um aðgerðir til
úrbóta og sýni viljann í verki.
Margrét Frímannsdóttir
„Það er brýnt að veita aukið Qármagn til
lögreglu og forgangsraða verkefnum henn-
ar með tilliti til vaxandi fikniefnaneyslu
og þeirra alvarlegu afleiðinga sem hún
hefur í fór með sér.“
Skoðanir annarra
Uppsveifla?
„Næsta ár getur ráðið úrslitum um hvort okkur
tekst að nýta þá uppsveiflu sem er í efhahagslífinu.
Við höfum öli skilyrði til þess að búa í haginn fyrir
almenning og bæta lífskjör. Nokkur atriði skipta
mestu um að það markmið náist; aukin framleiðni í
fyrirtækjum, minni halii á ríkissjóði, meiri sam-
keppni á almennum markaði og hagkvæmur og skil-
virkur rekstur hins opinbera. Aö þessu ættum við
að stefna á næsta ári.“
Úr forystugrein Viðskiptablaðsins 28. des.
Hagvöxtur
„Landsmönnum virðist töm sú speki að þjóðin
eigi allt náttúruauðlindunum að þakka. Það virðist
enda augljóst mál að auðlegð og auðlindir fari sam-
an.. .. Um þessa auölindahyggju og pýramídakenn-
ingu mætti hafa mörg orð. En fróðlegt væri að vita
hvernig fylgismenn hennar fara til dæmis aö því að
skýra velmégun dönsku þjóðarinnar, sem hefur
hvorki að fiskimiðum, vatnsafli eða olíu að hverfa?
... Ef nánar er að gáð má sjá að þær þjóðir sem náð
hafa bestum árangri í hagvexti og búið við mestan
stöðugleika í sínum búskap eftir síðari heimsstyrj-
öld eiga hvorki orkuiindir, hráefni eða mikið land.“
BS í Viðskipti/Atvinnulíf Mbl. 28. des.
Lág framleiðni
„Tölur sýna að framleiðni fyrirtækja er mjög lág
hérlendis. Veldur þar um annað skipulag vinnutíma
og launa heldur en gerist erlendis, eða er stjórnun
ábótavant? Allir aðilar sem málið varðar eiga að
taka þá fólksflutninga, sem nú eiga sér stað, alvar-
lega og leita leiða til þess að laga skipulag mála hér-
lendis að því sem gerist á Norðurlöndum. Það er
ögrandi verkefni en nauðsynlegt. Náist ekki það tak-
mark, vinnst ekki samkeppnin við hinar velstæðu
nágrannaþjóðir um lífskjörin, og fólkið heldur áfram
að streyma úr landi.“
Úr forystugrein Tímans 28. des.