Dagblaðið Vísir - DV - 11.05.1996, Qupperneq 15

LAUGARDAGUR 11. MAÍ 1996
15
Meintir iöklafarar
„Ertu klár á Langjökul á morg-
un,“ spurði konan á dögimum.
„Við erum nú búin að eiga þennan
jeppa í þrjú ár og nánast aldrei
farið út fyrir veg á honum,“ hélt
hún áfram þegar hún sá hve and-
lit eiginmannsins gerðist togin-
leitt. „Þessi jeppi er ekki til jökla-
ferða,“ sagði ég. „Þetta er slyddu-
jeppi og góður til síns brúks. Hef-
ur þú ekki séð myndir af þessum
torfærutröllum á jöklum, kona?
Það er nánast hægt að ganga upp-
réttur undir þá bíla enda liggur
við að dekkin undir þeim séu
mannhæðarhá."
Nú skal það tekið fram að kon-
an lét sér ekki detta í hug að fara
með manni sínum einum á Lang-
jökul. Svo mikið veit hún um hún-
að allan á manni og bíl.
Bróðir hennar er hins vegar
betur búinn, á alvöru jöklabíl,
vélsleða og græjur sem með þarf.
Ég vissi að hún hafði verið að
suða í honum um hríð að taka sig
með á jökul.
Lét undan suðinu
Bróðir konunnar og mágur
minn hafði lengi vel vit fyrir
henni og fór með alvörujeppa-
mönnum í jöklaferðir. Þar kom þó,
nú í mánaðarbyijun, að hann lét
undan óskum systur sinnar.
Henni bar að standa klár með sinn
jeppa, karl og börn í aftursæti.
Mér létti þegar ég heyrði að til
stæði að taka börn með í ferðina.
Meðal annarra yrði dóttir mágs
míns, á öðru ári, með í jöklatæki
foreldra sinna. Þá taldi ég séð að
ekki yrði stefnt í neina glæfra-
mennsku. Ég sló því til og neita
því ekki að ég hlakkaði svolítið til
þótt ég léti það ekki uppskátt við
frúna.
Það verður að játast að búnaður
slyddujeppa heimilisins er ekki til
jöklaferða og engan samanburð
stenst hann við jöklabíl mágs
míns. Skóflu hafði faðir minn gef-
ið mér þegar jeppaútgerðin hófst.
Hún var sett í bílinn.
Þá þóttist ég muna þaö að
tengdafaðir minn hefði gefið mér
dráttartóg af sama tilefni. Ég bjóst
við að þessi verkfæri kæmu að
notum á jöklinum. Dráttartaugin
fannst þó ekki þegar að var gáð
enda er hún ekki ~í hvunndags-
brúki á heimilinu.
Ognir jökulsins
Um kvöldið ólmaðist ég svolítið
í konunni. Ég lýsti hörmungmn
þeirra sem þetta sport stunda,
týndir í óravíddum jökulsins. Ég
minnti hana á sprungur sem
gleypt gætu heilu íbúðablokkirn-
ar, snjóblindu og aðrar ógnir. Það
versta væri þó ef björgunarsveitir
yrðu sendar eftir mér. Þá yrði
pistilskrifari forsíðufrétt í eigin
blaði. Það væru örlög sem ég gæti
ekki hugsað mér. Ég lýsti líka fyr-
ir henni þeirri óttalegu framtíðar-
sýn að fá Ómar Ragnarsson að jök-
ulröndinni með hljóðnemann þeg-
ar björgunarsveitarmennirnir
leiddu hinn villuráfandi sauð ofan
af jöklinum.
Þetta hafði engin áhrif á kon-
una. Hún sagði að vísu að þetta
gæti gerst ef ég væri einn á ferð.
Aðrir réðu sem betur fer ferð dag-
inn eftir.
Eins og leikfangabíll
Um morguninn hélt ég af stað á
mínum fjallajeppa með konu og
börn og eina skóflu. Mágur minn
sagði daginn lofa góðu en þó gæti
orðið sólbráð tíl fjalla. Það kynni
að þyngja færð. Jafnframt kom á
daginn að með í för yrði vanur
QaUamaður á þriðja bílnum, sönn-
um fjaUadreka. Hann var farinn af
stað fyrir nokkru enda toguðu
fjöUin í hann. Fyrir utan jeppana
voru tveir vélsleðar teknir með.
Það voru því vanir menn á ferð -
allir nema einn.
Ég elti mág minn út af þjóðveg-
inum og saman fórum við troðn-
ing eftir Lyngdalsheiöi að snjó-
röndinni. Þaðan átti jöklaferðin að
hefjast. Þegar þangað kom blasti
við jeppamergð, kerrur og sleðar.
Jeppakarlar voru að snudda við
tól sín. Margir voru að hleypa lofti
úr risabörðum bílanna. Ég sá
strax að minn bUl var minnstur og
dekkin á honum liktust hjólbörð-
um leikfangabUa miðað við hina.
Mágur minn ók aðeins út í snjó-
inn og ég fylgdi á eftir. Hann vatt
sér út úr bUnum með syni sínum.
Strákurinn tók vélsleðann af
kerrunni og hvarf í jóreyk til
fjaUa. „Þá er að hleypa úr,“ sagði
leiðbeinandi minn. Hann snarað-
ist að bU sínum og tók ventlana úr
dekkjunum. Þau flöttust út. Ég
gekk að slyddujeppanum og potaði
bUlyklinum í ventil. „Þetta gengur
ekki svona,“ sagði mágurinn. „Þú
verður í aUan dag að þessu dútli.
Taktu ventlana úr. Þér er óhætt að
fara niður í fimm pund.“ Ég
hlýddi en spurði í sakleysi mínu
hvort þetta eyðUegði ekki dekkin.
„Nei, nei,“ var svarið. „Snjórinn
kælir þau. Þú kemst ekkert áfram
nema hleypa úr.“
Viðvaningur á hraðferð
Við hittum þriðja félagann.
Engu var logið um ágæti bUs hans
og búnað aUan. Hann lagði af stað
og mágur minn gaf mér merki um
að fara á eftir honum. Hann vUdi
Laugardagspistill
Jónas Haraldsson
greinilega hafa viðvaninginn á
miUi. Ég gaf í á vindlausum tútt-
unum enda veitti ekki af. TröUa-
jeppinn, sem fór fyrir, geystist af
stað. Ekið var eftir harla ósléttri
snjóbreiðu. ForystubUlinn þaut
áfram og ég reyndi að fylgja á eft-
ir. Hélt raunar að svona ætti þetta
að vera á fjöllum. Ég hélt dauða-
haldi í stýrið og konan og krakk-
amir hentust tU í bílnum. Enginn
sagði orð. Þau héldu greinUega
líka að svona ætti þetta að vera á
fjöUum.
Þegar ég náði að kíkja í baksýn-
isspegUinn sá ég að mágur minn
dróst aftur úr. Ég lét það ekki á
mig fá og stóð slyddujeppann flat-
an, eins og það heitir á fagmáli.
Það dugði ekki tU. TröUajeppinn
hvarf úr augsýn. Nokkru síðar sá
ég hvar hann hafðinumið staðar á
hæð. Ökumaðurinn slakaði á og
tók sólarhæðina. Þegar hann sá
okkur nálgast fór hann aftur um
borð og þeysti af stað. Konan, sem
hafði setið þögul fram að þessu,
andvarpaði. Ég gaf í á ný. Jeppinn
hentist tU og frá. „Þetta getur ekki
gengið," stundi mín fjallafrú.
„Hægðu á þér.“ Ég lét ekki segja
mér það tvisvar, stoppaði bUinn
og þurrkaði svita úr lófunum sem
haldið höfðu í stýrið.
Nokkru síðar kom mágur minn
að okkur og konan hans kaUaði til
okkar hvort ekki ætti að njóta
landslagsins? „Hvers konar óðagot
er á ykkur?“ spurði hann. „Á þetta
ekki að vera svona?“ spurði ég.
Hann hélt nú ekki. Menn væru
hingað komnir til þess að njóta
náttúrunnar, skoða fjöUha og vera
tU. Hraðakstur og óþarfa hoss
væri ekki í þeirri mynd. Mín fjöl-
skylda varpaði öndinni léttar.
Þráfaldlega á kviðnum
Eftir þetta var ekið á skikkan-
legum hraða. Konan og bömin
fengu málið aftur. En Adam var
ekki lengi í paradís. Færð tók að
þyngjast er nær dró Skjaldbreiði.
Jöklajepparnir fundu ekki mikið
fyrir því en minn slyddujeppi tók
að síga í. Dugði þá lítt þótt aðeins
væru fimm pund í dekkjunum.
Það gat ekki endaö nema á einn
veg. Ég tók aðeins annan kúrs en
sá sem á undan fór og skipti þá
engum togum. BUlinn sat á kviðn-
um með öU hjól spólandi. „Snúum
við,“ sagði yngri dóttir okkar
hjóna í aftursætinu. „Það er nú
hægara sagt en gert, elskan mín,“
sagði fjaUabilstjórinn við stýrið.
„Við komumst hvorki áfram né
afturábak."
Nú reyndi á jeppaskófluna í
fyrsta sinn. Ég mokaði frá öUum
loftlausu dekkjunum. Það breytti
engu. BUlinn var kirfilega fastur.
Mágur minn stoppaði og leit á að-
stæður. Hann var með tóg í bUn-
um sínum en vissi að félagi okkar
á forystutröllinu var með kaðal
svipaðan þeim og notaður er tU
þess að binda frystitogara við
bryggju. Sá sneri við þegar hann
sá hvar slyddujeppinn var lentur.
Okkar maður brá sér út og festi
taugina á milli bílanna. Hann
læsti öUum drifum og togaði í.
Ekki gekk rófan. Hann tók tU-
hlaup og rykkti í. KaðaUinn þoldi
aUt. Slyddujeppinn losnaði úr fest-
unni en ég heyrði að hljóðkútur-
inn hafði orðið fyrir hnjaski. Ég
leit á það frá sjónarhóli hins vana
jeppamanns. Þetta var smámál.
Áfram var haldið en gamanið
tók að káma. BUlinn festist í sí-
feUu. Honum var kippt upp í hvert
sinn þar tU félagar mínir tóku af
skarið. Skiljum bílinn eftir og
sækjum í bakaleiðinni. Barnið
grét í aftursætinu og vUdi ekki
skUja fjölskyldubUinn einan eftir
uppi á fjaUi. Móðirin huggaði dótt-
ur sína og kom henni fyrir í bUn-
um hjá frændfólki sínu. Við hin
settumst í fremri fjaUadrekann.
Þar voru engin vandamál, bíUinn
komst allt og staðsetningartæki á
mælaborðinu sagði nákvæmlega
hvar við vorum stödd.
Öruggari á bakaleið
Þungskýjað var að sjá á
Langjökli svo þeir félagar breyttu
áætlun og spændu með okkur upp
á Skjaldbreið. Þeir höfðu ekki
mikið fyrir því. Heitir drykkir og
meðlæti beið okkar þegar niður
kom. Við náðum því ekki að kom-
ast á jökul en vorum sæl með okk-
ur og ánægð í þessari stöðu.
Ábyrgðin á ferðalaginu var ann-
arra. Á okkar hátt vorum við orð-
in fjaUageitur eins og hinir.
Slyddujeppanum var kippt með
í bakaleiðinni. Dóttir okkar var
fegin að sjá hann aftur. Ég neita
því ekki að ég var öruggari með
mig þegar við höfðum blásið lofti í
dekkin á ný og snjórinn var að
baki. Konan dásamaði ferðina
þrátt fyrir hoss, spól og festur. Það
bendir tU þess að hún haldi áfram
að suða í bróður sínum um jökla-
ferðir.
Ég þakkaði það bæði hátt og í
hljóði að þurfa ekki að kaUa út
björgunarsveitir fyrir mig og
slyddujeppann. Skjaldbreiður var
mér og jeppanum nægileg þol-
raun. Jökullinn sjálfur bíður þar
tU síðar.