Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.1996, Qupperneq 14

14
FIMMTUDAGUR 21. NÓVEMBER 1996
Frjálst, óháð dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjðrnarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvaemdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjórí: JÓNAS KRISTJÁNSSON
Aöstoöarritstjóri: ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýslngastjóri: PÁLL STEFÁNSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI11,
blaöaafgreiösla, áskrift: ÞVERHOLTI14,105 RVÍK, SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingan 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Ritstjórn: dvritst@centrum.is - Auglýsingar: dvaugl@centrum.is. - Dreifing: dvdreif@centrum.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuði 1700 kr. m. vsk. Lausasöiuverö 150 kr. m. vsk., Helgarblað 200 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Rangfengið fé er rýrð í búi
Stjómarmenn í Byggðastofiiun hafa misnotað aðstöðu
sína þar til að útvega bömum sínum og tengdabömum
ódýra peninga til að byggja upp ferðaþjónustu heima í
héraði. Þetta em alþingismennimir Egill Jónsson á
Seljavöllum og Stefán Guðmundsson á Sauðárkróki.
Stefán útvegaði syni sínum fimm milljónir í fyrra til
að setja upp veitingahús á Sauðarkróki, nánast við hlið
tveggja annarra, sem þar em fyrir við aðalgötu bæjar-
ins. Egill útvegaði syni sínum tvær milljónir til að bæta
fjórum gistiherbergjum við hús sitt á Seljavöllum.
Að gömlum sið halda málsaðilar því fram að fólk eigi
ekki að gjalda þess að vera böm alþingismanna og stjóm-
armanna Byggðastofnunar. Er þó ljóst, að venjulega er
hafhað málefiium af þessu tagi. Þeir em ekki margir,
sem komast gegnum nálarauga Byggðastofnunar.
Vafasamar tiltektir af þessu tagi hafa löngum ein-
kennt Byggðastofiiun. Frægust varð þjónusta stofnunar-
innar við Stefán Valgeirsson og ættingja hans, þegar
þeir ráku hallærisfyrirtæki í fiskeldi á Melrakkasléttu.
Enda fylgir spiiling alltaf skömmtunarstofum ríkisins.
Sukkið í Byggðastofiiun einkennist þó fremur af
hreinni óráðsíu en misnotkun fjármuna í þágu ættingja.
í stofnuninni og fyrirrennurum hennar hafa brunnið
milljarðar í fyrirgreiðslum til fyrirtækja, sem nú eru
gjaldþrota eða horfin af vettvangi vegna erfiðleika.
Byggðastofhun er hefðbundið skólabókardæmi um, að
þeir peningar ónýtast, sem fara um hendur skömmtun-
arstofhana ríkisvaldsins til að þjóna sérhagsmunum á
borð við kjördæmapot og ættingjapot stjómmálamanna,
sem sitja á þingi og í stjómum sukkstofhana.
Byggðastofiiun hefur fengið á sig óorð. Um hana var
skrifuð fræg skýrsla Ríkisendurskoðunar, sem fann
henni fátt til málsbóta. Þess vegna hafa stjómvöld tekið
upp nýjar leiðir til að sukka, meðal annars á sviði ferða-
þjónustu í kjördæmum hagsmunapotaranna.
Samkeppnisráð hefur úrskurðað, að ráðherraskipuð
nefiid, sem veitti ellefu hótelum tuttugu milljóna króna
styrk, hafi brotið samkeppnislög. Nefndina skipaði
Halldór Blöndal samgönguráðherra og gerði flokksbróð-
ur sinn, Sturlu Böðvarsson alþingsmann, að formanni.
Engum kemur á óvart, að þau tvö hótel, sem hæstan
styrkinn hlutu hjá nefndinni, em bæði í kjördæmi
Sturlu, Vesturlandskjördæmi. Ekki kemur heldur á
óvart, að hótelstjórar, sem em í samkeppni við útvöldu
hótelin, kærðu meðferð málsins til Samkeppnisráðs.
Engum var gefinn kostur á að sækja um styrk hjá
nefndinni og engar skýrar vinnureglur voru til um út-
hlutun fjárins. Úthlutunarnefndin kastaði peningunum
að geðþótta í ýmsa aðila, sem hún mundi eftir og vom
henni þóknanlegir, einkum frá kjördæmissjónarmiðum.
Engu máli virðist skipta, þótt vinnubrögð, sem hér er
lýst að ofan, hafi sætt gagnrýni hlutaðeigandi eftirlits-
stofiiana, svo sem Ríkisendurskoðunar og Samkeppnis-
ráðs. Stjómmálamenn af landsbyggðinni virðast telja
það helgan rétt sinn að mega misnota fé almennings.
Með því að opna þjóðfélagið, loka opinberum skömmt-
unarstofum og innleiða markaðslögmál í hagkerfið er
smám saman verið að draga úr möguleikum valdamanna
til að misnota aðstöðu sína. Atriði, sem varða byggða-
stefnu, hafa lengi setið á hakanum í þessari þróun.
Yfirleitt sannast líka, að rangfengið fé er rýrð í búi.
Oftast brenna peningamir, sem misnotaðir em, og skilja
byggðimar eftir fátækari en þær vom fyrir.
Jónas Kristjánsson
„Eitt breytist þó aldrei. Stöðugt segja menn að nú séu runnir upp nýir tímar." - Frá nýliðnum fundi ungra vinstri-
manna á Bifröst.
Veikari staöa
vinstri flokkanna
Umræður hafa
staðið yflr linnulít-
ið um hina
svokölluðu sam-
einingu vinstri
flokkanna um all-
langt skeið. Þessi
umræða hefln- ver-
ið með eindæmum
ófrjó, staglkennd
og hrútleiðinleg.
Þess má minnast
að í málgagni Al-
þýðubandalagsins
voru þessi mál
reifuð langtímum
saman. Loks flutti
blaðið lesendum
sínum þá frétt og
taldi tíðindum
sæta fyrir samein-
ingarumræðuna
svokölluðu, að tvö stjórnmálafélög
Alþýðubandalagsins, sem klofnað
höfðu árið áður, hefðu nú ákveðið
að sameinast. Þessi frétt var talin
svo markverð að
stærri fýrirsögn
hefur tæplega sést
í blaðinu í annan
tíma.
Þannig hefur
umræðan silast
áfram. Það eru
settir á langhund-
ar í blöðum
vinstri flokkanna.
Málin rædd og
þau reifuð, krufin
og skoðuð á ýmsa
vegu. Síðan birtast
fréttir um að
lausnin sé í nánd. Fréttimar bíði
handan homsins af uppstokkun-
inni miklu, sameiningu vinstri
manna i eina glæsilega fylkingu.
Gömul plata
Einhvem veginn finnst manni
sem þessi plata hafi verið spiluð
áður. Sögöu menn ekki eitthvað
álíka þegar Samtök fljálslyndra og
vinstri manna vom stofnuð fyrir
aldarfjórðungi, eða
Bandalag jafnaðar-
manna, eða Þjóðvaki
blessaður? Orðaleppam-
ir eru að visu endumýj-
aðir reglulega, en hafa
einhverja álíka merk-
ingu frá einu tímabili til
annars. Eitt breytist þó
aldrei. Stöðugt segja
menn að nú séu rannir
upp nýir tímar. Önnur
eins gerjun hafi ekki átt
sér stað. Forsendur til
þess að stofna almenni-
legan jafnaðarmanna-
flokk eins og þeir eiga á
hinum Norðurlöndunum
hafi aldrei verið til stað-
ar fyrr en nú.
Furðulegt fimbulfamb
Þetta er ótrúlega kúnstugt, að
minnsta kosti fyrir þann mikla
meirihluta landsmanna sem ekki
er innvígður í þetta fimbulfamb
allt saman. Hér áður og fyrr fundu
menn pólitískan snertiflöt í ólík-
legustu málefnum, jafht alþjóðleg-
um sem öðrum. Nú tala menn eins
og það skipti ekki máli þó Alþýðu-
bandalag og Alþýðuflokkur séu
sitt á hvorum kantinum í sjávarút-
vegs-, landbúnaðar- og utanríkis-
málum og hafi rifist eins og hund-
ar og kettir allt síðasta kjörtímabil
um grandvallaratriði efhahags-
stjómunar, hlutverk ríkisvalds-
ins, uppbyggingu velferðarkerfis-
ins og þar fram eftir götunum.
Á síðasta kjörtímabili gekk allt
út á það að útiloka Alþýðuflokk-
inn frá vinstra samstarfi, með
þeim orðum að sá flokkur væri
kominn hægra megin við Sjálf-
stæðisflokkinn. Þá átti Framsókn-
arflokkurinn greiða leið að hjört-
um félagshyggjuflokkanna.
Nú ríkir illskiljanlegur tví-
skinnungsháttur í garð þess
flokks. Kratar gæla við hugmynd-
ir um samstarf við Framsóknar-
flokkinn vegna meints daðurs þess
flokks við Evrópusamvinnu og
veiðileyfagjald, sem era þó þeir
málaflokkar sem Alþýðubandalag-
inu er sérstaklega uppsigað við. -
Síðan er farið að kenna Kvennalis-
tann við félagshyggju og vinstri
stefhu, stjórnmálaafl sem lagði úr
vör með áherslu á pólitíska sér-
stöðu sína á skjön við hið hefð-
bundna hugmyndafræðilega litróf.
Búið að redda málunum?
Loks birtast furðufréttir af því
að ungt fólk í einhverjum stjórn-
málaflokkanna á vinstri kantinum
hafi sest niður eitt síðdegi og leyst
öll ágreiningsefnin sem hafa
þvælst fyrir þeim eldri allan tím-
ann. Það er ekki laust við að
spurningar vakni um hæfileika
þess fólks sem hingað til hafa ver-
ið að stritast við forystustörfm í
þessum flokkum.
Það fer ekkert á milli mála að
staða vinstri flokkanna er nú
óljósari og veikari en oft áður.
Forystubreyting, mótsagnakennt
tal um sameiningu flokkanna og
hinn skýri málefnaágreiningur
sem ríkir á millum þeirra hefur
dregið úr trúverðugleikanum.
Áfram hjala menn þó um samein-
ingu vinstri flokkanna, enda ágæt
aðferð við að draga athyglina frá
veikleikum þeirra hvers og eins.
Einar K. Guðfinnsson
Kjallarinn
Einar K.
Guðfinnsson
alþingismaður
„Einhvern veginn fínnst manni
sem þessi plata hafí verið spiluð
áður. Sögðu menn ekki eitthvað
álíka þegar Samtök frjálslyndra
og vinstri manna voru stofnuð
fyrir aldarfjóröungi, eða Banda-
lag jafnaðarmanna, eða Þjóð-
vaki blessaður?u
Skoðanir annarra
Það sem vantar...
„Mér finnst álver ekki beinlínis smella inn í það
sem við þurfum hérna heima.... Þetta er ekki fram-
tíðin. Hún liggur í allt öðra. Byltingin sem orðið hef-
ur í Bandaríkjunum á sviði margmiðlunar, tölvu-
tækni, Intemetsins .. . fór af stað af því þar hafa lít-
il fyrirtæki aðgang að áhættufjármagni. í staðinn fyr-
ir að henda peningum í brotajám væri nær að gera
eitthvaö svipað hérna heima. Lítum á fyrirtæki eins
og Marel og Oz, þau era dæmi um hvað hægt er að
gera.“ Ólafur Jóhann Ólafsson í Alþbl. 20. nóv.
Metnaður vegna ESB
„Það var mikið áfall fyrir okkur að missa Svíþjóð,
Finnland og Austurríki úr EFTA í Evrópusamband-
ið. Það má segja að það sé nú lifsnauðsynlegt fyrir
okkur að fá Sviss inn í samninginn.... Það væri lít-
il fyrirhöfn fyrir okkur að ganga inn í ESB. Við höf-
um þegar aðlagað reglur og lög um viðskipti að
reglugerðum þess. Atvinnulífið gæti náð auknum
hagsbótum með samningnum við það, en það vegur
kémnski ekki þyngst. Mér finnst aðild kannski helst
vera undir metnaði stjórnmálamanna komin. . . .
Auðvitað þyrfti samt að ná fram lausn varðandi
sjávarútvegsmálin áður en af aðild yrði.“
Bjöm Friðfinnsson í Mbl. 20. nóv.
Klámið og listin
„Hér í fásinninu vora allir búnir að fá leið á „und-
irfatasýningum" á herra- og dömukvöldum þar sem
glærgelgjulegar stelpur með fyrirsætudrauma sýndu
„æsandi" nærbuxur og viðhengi frammi fyrir vand-
ræðalegum léttkenndum smáborgurum. Fluttar vora
inn heimsvanari og ekki alveg jafn blöðrabólgulegar
sýningarstúlkur sem ýktu dillið og fóra alveg úr. . .
. Ef einhverjum finnst gaman að horfa á þetta í um-
komuleysi sínu þá á að innheimta venjulega skatta
af því og fylgja settum reglum um skemmtanir á al-
mannafæri."
Stefán Jón Hafstein í Degi- Timanum 20. nóv.