Dagblaðið Vísir - DV - 16.08.1997, Qupperneq 27

JjV LAUGARDAGUR 16. ÁGÚST 1997
fréttaljós
Alexander Konhakov, fyrrum lífvörður Jeltsíns, segir alla sólarsöguna um Rússlandsforseta:
Þjónninn hafði varia
undan að fylla glasið
Alexander Korzhakov, fyrrum líf-
vöröur Borísar Jeltsíns Rússlands-
forseta, ætlar að græða á vist sinni
hjá Kremlarbónda. Og segja sann-
leikann um gamla vinnuveitandann
í leiðinni. Korzhakov er búinn að
gefa út endurminningar sínar, bók
sem margir biðu eftn: með óþreyju.
Hún reyndist þó ekki innihalda
neinar nýjar uppljóstranir um
Jeltsín og uppátæki hans. Eigi að
síður getur verið gaman að gripa
niður í hana.
Vaknaðu,
Alexander
Erlent
fréttaljós
Breska blaðið Sunday Times birti
fyrir skömmu útdrátt úr bókinni og
hefst frásögnin þegar flugvél Rúss-
landsforseta á eftir stutt flug til
Shannon á írlandi. Þar er fyrirhug-
aður fundur Jeltsíns og Alberts
Reynolds, þáverandi forsætisráð-
herra írlands.
„„Alexander, Alexander..." í
svefnrofanum heyrði ég _ w
óttaslegna rödd Naínu
Jeltsín, eiginkonu for- jsfyH
setans, og skaust —
fram úr rúminu.
„Borís datt og
hann er búinn að
væta buxurnar.
Hann reis á fæt- — ______
ur, ætlaði sjálf-
sagt að fara á
klósettið og liggur þarna hreyf-
ingarlaus. Heldurðu að hann hafi
fengið hjartaáfall?“
Naína hafði hraðað sér beinustu
leiö til mín, án þess að vekja lækn-
ana, af því að staðan var svo við-
kvæm. En svo til allir nauðsynlegir
sérfræðingar og tækjabúnaður voru
um borð í flugvélinni: lífgunartæki,
taugameinafræðingur, taugaskurð-
læknir, hjúkrunarfræðingar. „Náðu
í læknana, fljótt,“ gelti ég að Naínu.
Ég fór inn í íbúð forsetans. Hann
lá hreyfíngarlaus á gólfinu, náfölur
og líflaus í framan. Ég reyndi að
lyfta honum. En ég réð ekkert við
hreyfingarlausan 140 kílóa skrokk-
inn á Borís Nikólajevitsj. Mér tókst
að reisa hann aðeins við og lyfti
undir hann. Ég skreið hægt með
hann að rúminu."
Þessir atburðir áttu sér stað í
september 1994. Jeltsín og fylgdarlið
hans voru á heimleið frá Was-
hington, með viðkomu á írlandi.
Þegar Korzhakov var vakinn var
enn eftir þriggja tíma flug til Shann-
on-flugvallar þar sem Rússlandsfor-
seti ætlaði að ræða við Albert
Reynolds í 40 mínútur. Það var hins
vegar alveg klárt að Jeltsín kæm-
ist ekki á þann fund.
„Eg sá alltaf fyrir þegar gott skap
Jeltsíns var um það bil að gufa upp
og breytast í ruddafenginn galsa
sem hann hafði enga stjórn á,“ held-
ur Korzhakov áfram í frásögn sinni.
„Við málsverð með Bill Clint-
on Bandaríkjaforseta í Was-
hington daginn áður hafði
vínið flotið í stríðum
straumum en engir
sterkir drykkir
voru veittir.
Allir vita að
þegar skálað
er i opin-
berum
heim-
sóknum,
fá menn sér
bara lítinn , w ,
sopa og láta glas-
ið síðan frá sér.
Jeltsín borðaði aðeins
pínulítinn kjötbita og hvolfdi í
sig nokkrum glösum. Vínið fór
beint í hausinn á honum og hann
fór að segja hræðilega brandara
sem mér fannst vera algjörlega
misheppnaðir. Túlkurinn
reyndi í örvæntingu sinni
inn lokaði ég dyrunum og sagði:
„Nú er nóg komið, Borís Nikóla-
jevitsj. Þú getur rekið mig, jafnvel
stungið mér
í fang-
Tóm þvæla
- að finna orð sem
mundu bregða
gamansamri
birtu á öll klúr-
yrðin sem hann
----------- lét út úr sér.
Clinton áttaði
sig á að gestur
hans hegðaði sér undarlega en
reyndi að halda uppi stemn-
ingimni og lét sem allt
væri í stakasta lagi. Hann
fann greinilega á sér að
málsverðurinn gæti end-
að með skelfingu, sem
gæti komið sér illa fyrir
hann. Ég var sótrauður
í framan af bræði.“
Reynolds varð
að bíða
Þegar Jeltsín
rankaði við sér í
flugvélinni á leiðinni til írlands
krafðist hann þess að fá að klæða
sig svo hann gæti farið á fundinn
með Reynolds. Ekki var hlustað á
hann en ákveðið þess í stað að Oleg
Soskovets aðstoðarforsætisráðherra
hitti Reynolds. Jeltsín var það
hreint ekki að skapi. Þegar
Soskovets steig loks út úr flugvél-
inni voru liðnar tuttugu mínútur
frá því hún kom upp að flugstöðvar-
byggingunni.
„Oleg fór út og brosti, rétt eins og
allt væri í himnalagi. Um leið og
hann var kominn niöur landgang-
■
Við grípum næst niður i frásögn
Korzhakovs af opinberri heimsókn
Jeltsíns til Þýskalands í ágúst 1994.
í þeirri ferð hagaði Rússlandsfor-
seti sér verr en oftast áður, að
% mati lífvarðarins fyrrverandi.
Ferðin var farin í tilefni þess
að rússneskar hersveitir voru
að hverfa frá fyrrum landsvæð-
4 um Þýska alþýðulýðveldisins.
Strax um morguninn kom
einn af læknum Jeltsíns að máli
við lífvörðinn og lýsti áhyggj-
um sínum yfir því að forset-
inn væri þegar orðinn
þreyttur og vildi slaka
aðeins á fýrir athöfn-
ina. Naína, eigin-
kona Jeltsins, full-
vissaði lífvörð-
inn um að hún
hefði aðeins
gefið honum
bjór að
drekka. Síðar
kom í ljós að
i sá gamli
| hafði kom-
■ ist yfir ann-
að og meira.
Kona hans
hafði enga
hugmynd um
það.
„Helmut
Kohl (Þýska-
landskanslari)
tók hlýlega á móti
Jeltsín. Hann hafði til-
hneigingu til að koma fram
hann eins og yngri
um þægindum, litlu eldhúsi og
huggulegum bar. Þegar á staðinn
var komið vildi Jeltsín endilega
stjórna lúðrasveit þýsku lögregl-
unnar, þótt hann hefði lítið vit á
tónlist, að sögn Korzhakovs. Hann
þreif tónsprotann og sveiflaði hon-
um í kringum sig og lét öllum illum
látum og sönglaði um leið vinsælt
rússneskt lag, Kalinka Malinka.
Hann kunni þó ekki allan textann.
Allir skemmtu sár vel
„Áhorfendurnir, tónlistarmenn-
imir og blaðamenn skemmtu sér
konunglega. Þeir höfðu aldrei séð
neitt þessu líkt fyrr og litlar líkur
voru á að þeir ættu það eftir. Forset-
inn leit á öll hrópin og köllin sem
aðdáunaróp vegna hæfileika hans
sem stjómanda.
Það var því miður útilokað að
skenkja Jeltsín aldrei vodka. Naína
hélt áfram að gefa eiginmanni sín-
um koníak, þrátt fyrir ströng fyrir-
mæli læknanna. Þótt ég hefði bann-
að kokkinum að geyma nokkurt
áfengi í eldhúsinu vissi Jeltsín
alltaf hvernig hann átti að fara í
kringum bann mitt.
Ef hann þurfti endilega að fá sér
sjúss var hann vanur að bjóða ein-
hverjum af traustustu vinum sinum
í „áheyrn". Fundunum með Viktor
Tsjernomyrdín forsætisráðherra
lauk alltaf með smá„veikleika“. Fyr-
ir kom að hann kvaddi einn af hús-
vörðunum sínum (hann valdi alltaf
einhvern sem gott var að ráðskast
með) og skipaði þeim að fara út og
„kaupa eitthvað“.“
Alexander Korzhakov, fyrrum lífvörður Jeltsíns Rússlandsforseta, til vinstri
á myndinni, ræðir við félaga sinn í neðri deild rússneska þingsins.
Korzhakov hefur gefið út endurminningar sínar. Símamynd Reuter
elsi, en ég hleypi þér ekki út.“
Jeltsín sökk ofan í koddann, á
nærbuxunum og skyrtunni, og fór
að gráta. Blóðblettir voru komnir í
hreina skyrtuna hans eftir spraut-
umar sem hann hafði fengið. Hann
fór að vola: „Þú hefur smánað mig
frammi fyrir öllum heiminum með
þvi að gera þetta."
„Það ert þú sem varst næstum bú-
inn að verða Rússlandi og sjálfum
þér til skammar," hreytti ég í hann
á móti.
Læknamir komu honum í rúmið,
gáfu honum róandi lyf og forsetinn
svaf þangað til við komum til
Moskvu. Skömmu áður en við lent-
um gerði hann boð fyrir mig og var
æstur. „Hvað eigum við að gera?
Hvemig eigum við að skýra það
sem gerðist?“ spurði hann.
„Borís Nikólajevitsj, þú verður að
segja að þú hafir verið mjög þreytt-
ur,“ svaraði ég. „Flugið var erfitt og
þú þjáðist af flugþreytu. Þú
steinsofnaðir og lífvörðurinn þinn
vildi ekki láta vekja þig. Þeir sögðu
að næði forsetans væri mikilvægara
en allar siðareglur utanríkisþjón-
ustunnar - þú munt sjá til þess að
þeim verði refsað fyrir ósvífnina.“
Hann var sama sinnis og endurtók
þetta fyrir fréttamenn, nánast frá
orði til orðs. Að sjálfsögðu var litið
svo á að forsetinn hefði verið dmkk-
inn. Þær getgátur voru ekki á rök-
um reistar en varla voru þær þó
óréttmætar."
Borís Jeltsín Rússlandsforseti skálar við Jiang Zemin Kínaforseta í
kvöldveröi í Kreml. Jeitsín drakk oft ótæpilega viö opinberar athafnir, eins
og kemur fram í bók fyrrum lífvaröar hans. Símamynd Reuter
bróður og virtist alltaf innilega glað-
ur að sjá hann. Það var hjartnæmt
að heyra hvernig hann sagði „Bor-
íís, Boríís“ og sló hann létt á öxlina.
Kohl var nánasti vinur Jeltsíns af
öllum erlendum þjóðarleiðtogum.
Hann áttaði sig samstundis á
ástandinu og faðmaði hann upp á
rússneska mátann. Hann sá á svipn-
um á mér að forsetinn þarfnaðist
stuðnings, bókstaflega talað. Kohl
tók varlega utan um Jeltsín og lagði
af stað með hannað minnismerki
frelsunarinnar í Berlín...
Hann drakk svo mikið rauðvin
með hádegisverðinum að þýski
þjónninn hafði varla undan að fylla
glasið. Hann sagði tóma þvælu og
baðaði út öllum öngum. Ég sat and-
spænis honum og var að deyja úr
skömrn."
Eftir hádegisverðinn var haldið
að sovéska stríðsminnismerkinu í
lítifli Mercedes Benz rútu með öll-
HYUNDAI
vökvagrafa meö ýtublaði
14,6 tonn.
Frábært verö. Glæsilegt útlit
' Skútuvogi 12A, s. 581 2530