Dagblaðið Vísir - DV - 13.11.1997, Síða 24

FIMMTUDAGUR 13. NÓVEMBER 1997 JU'V'"
32 kvikmyndir
Háskólabíó/Laugarásbíó - The Peacemaker:
Kjarnorkusprengja
á Manhattan
Það hefur verið vitað að ör-
yggismál innan fyrrum Sovét-
rikjanna eru í ólestri og hingað
til hafa vestrænar þjóðir haft
áhyggjur af hvað verði um þau
kjarnavopn sem Sovétríkin
voru búin að koma sér upp. í
fyrstu kvikmyndinni frá
Draumasmiðju Stevens Spielbergs og félaga, The Peacemaker, er
hræðslan um að kjamorkuvopn Rússa lendi í höndunum á þjóðmn
sem ekki er treyst fyrir slíkum vopnum, megininntak myndarinnar.
Og ef einhverjir hafa haldið að meiri metnaður væri innan dyra hjá
Draumasmiðjunni heldur en öðrum Hollywoodrisum þá verða hinir
sömu fyrir miklum vonbrigðum. The Peacemaker er Hollywoodfram-
leiðsla á nákvæmlega sama plani og við erum að fá yfir okkur frá öðr-
um kvikmyndafyrirtækjum í Hollywood. Hraðinn er mikill og allt
kapp lagt á að gera stórbrotin atriði sem fá áhorfandann til að gleyma
hversu innihaldið er rýrt.
Nicole Kidman leikur kjarnorkuvísindamann sem stjórnar eftirlits-
sveit sem sett hefur verið á laggimar til að fylgjast með kjarnorku-
vopnum í heiminum. Þegar kjamorkusprenging verður í Rússlandi
sem flestir telja að sé slys sannfærist hún um að svo sé ekki, heldur
hafi sprengingin verið sett á svið til að fela að nokkmm kjamorku-
sprengjum hefur verið stolið. Það þarf því að hafa snör handtök til að
hafa uppi á sprengjunum áður en þær komast í hendur kaupenda.
Henni tÍL aðstoðar er fenginn stríðskempa úr Persaflóastríðinu sem er
fljót að komast að því hverjir standa á bak við stuldinn. Hefst nú kapp-
hlaup við tímann því að einum kaupanda bráðliggur á að hefna sín.
The Peacemaker hefur margt sem einkennir góða spennumynd.
Aldrei er dauður punktur í myndinni, hinar hefðbundnu hasarsenur,
svo sem eltingarleikur eftir þröngum götum og aðdragandinn að
sprengingunni i byrjun em vel gerð atriði, þá er ekki síðra atriðið í
lokin á Manhattan. Allt þetta og margt fleira gerir The Peacemaker að
góðri afþreyingu, samt er það svo að eins og svo margir „smellir“ und-
anfama mánuði skilur The Peacemaker lítið eftir.
Leikstjóri: Mimi Leder. Handrit: Michael Schiffer. Kvikmyndataka:
Dietrich Lohmann. Tóniist: Hanz Zimmer. Aðalhlutverk: Nicole Kidman,
George Clooney, Armin Mueller-Stahl og Marcel lures.
Hilmar Karlsson
TOPP % O
í Bandaríkjunum
- aðsókn dagana 7.-9. nóvember.
Tekjur í milljónum dollara og heildartekjur.
Paul Verhoven á toppinn á ný?
Hinn þekkti leikstjóri, Paul Verhoven, er leikstjóri Starship Troopers sem
fór létt meö aö taka efsta sætiö á aösóknarlistanum frá síðustu helgi.
Kannski má segja aö mótökur myndarinnar séu upprisa Verhovens því vfst
má telja aö heföi farið eins fyrir Starship Troopers eins og fyrir síöustu
mynd hans, Showgirls. þá hefðu dagar hans veriö taldirí Hollywood. í ööru
sæti er breska gamanmyndin Bean, sem nú fyrst var sett á markaöinn í
Bandaríkjunum, haföi veriö á
listanum þar sem hún var
frumsýnd á undan f Kanada.
Þaö er greinilegt að Bean ætl-
ar einnig að slá í gegn í Banda-
rfkjunum eins og alls staöar
annars staöar í heiminum.
Það er annars athyglisvert
þegar listinn er skoöaöur aö
í þeim þremur kvikmyndum
sem eru í efstu sætum list-
ans leikur engin þekkt
Hollywoodstjarna.
Gelmævintýramyndln Starshlp Trooper var meö
mestu aösókn um sfbustu helgl.
Tekjur Helldartekjur
1. (-) Starshlp Troopers 22.058 22.058
2. (15) Bean 12.733 19.742
3. (1) 1 Know What You Dld Last Summer 6.511 54.211
4. (3) The Devil’s Advocate 5.078 44.981
5. (2) Red Corner 4.905 14.742
6. (-) Mad Clty 4.649 4.649
7. (4) Boogie Nlghts 3.940 14.550
S.(-) Eve’s Bayou 3.287 3.287
9. (5) Klss the Girls 2.516 55.012
10.(7) Fairy Tale: A True Story 2.139 9.972
11.(6) Seven Years in Tibet 2.003 34.069
12.(8) Switchback 1.409 4.971
13.(9) Gataca 1.380 10.558
14.(12) The Full Monty 1.295 28.475
15.(10) In & Out 1.107 60.765
16.(13) L.A. Confldentlal 0.911 32.860
17.(11) Rocket Man 0.810 14.096
18.(-) George of The Jungle 0.781 102.953
19.(14) Soul Food 0.755 40.829
20.(-) The lce Storm 0.565 2.471

Hrollvekjan lengi lifi
Sjónvarpsstöðin BBC hefur látið
ffamleiða 5 þætti um hrollvekjur
sem eru kallaðir „Clive Barker’s A-
Z of Horror“, eða Alfræði hrollvekj-
unnar. í þáttaröðinni kynnir rithöf-
undurinn Clive Barker til sögunnar
ýmis þekkt fyrirbæri úr heimi
hrollvekjunnar (t.d. morðingja,
blóð, vampírur, og sundurlimaða
likama), og ræðir við ýmsa álits-
gjafa, bæði rithöfunda, leikara, leik-
stjóra, sálfræðinga og aðra sem hafa
komið að hrollvekjum á einhvem
hátt. Stöð 2 hefur fengið þættina til
sýninga og var sá fyrsti á dagskrá
síðastliðiö sunnudagskvöld.
Barker er einn þekktasti og ffum-
legasti hrollvekjuhöfundurinn í dag
og hefur einnig getið sér gott orð
sem kvikmyndaleikstjóri. Smá-
sagnasöfn hans, „Clive Barker’s
Books of Blood“ vöktu gífurlega at-
hygli þegar þau komu út á árunum
1984-5, og var sú athygli verðskuld-
uð því þar var á ferðinni einstak-
lega áhugaverð verk, sem skáru sig
úr bæði hvað varðaði efni og stíl, en
rithöfundarhæfileikar Barkers era
mun meiri en margra stallbræðra
hans.
Líkt og Stephen King hefur Clive
Barker átt ríkan þátt í uppgengi
hrollvekjunnar á undanfómum ára-
tug og hleypt i hana nýju blóði og
bera þessir þættir merki aukinna
vinsælda og vegsemdar þessa löng-
um vanmetna og fyrirlitna forms.
Fyrsti þátturinn er helgaður
fjöldamorðingjanum Ed Gein
(1906-1984), sem var handtekinn
árið 1957 og játaði á sig tugi morða
auk grafarrána og mannáts. Á sín-
um tima hafði mál Geins heilmikil
áhrif á
banda-
rískt sam-
félag og
þótti
breyta
viðhorf-
inu til
hryllings
á þann
hátt að
skyndi-
lega voru
skrímslin
ekki inn-
flutt frá
Evrópu
heldur
heima-
ræktuð, í
þorpi með
hversdagslegasta nafni í heimi:
Plainfield. Þrjár ffægustu hrollvekj-
ur þessarar aldar em byggðar á ævi
og dauðaiðnaði Geins, en þær em
Psycho (Alfred Hitchcock, 1960,
byggð á samnefndri skáldsögu Ro-
bert Block, 1959), The Texas Chain
Saw Massacre (Tobe Hooper, 1974)
og The Silence of the Lambs (Jonat-
han Demme, 1991, byggð á sam-
nefndri skáldsögu Thomas Harris,
1988). Allar höfðu þessar myndir
varanleg áhrif á hrollvekjuna og
teljast til öndvegisverka hennar, og
þess má geta að sjálfúr keðjusagar-
maðurinn var íslendingur, Gunnar
Hansen. í þættinum em sýnd atriði
úr myndunum í bland við umfjöllun
um Gein sjálfan og era þar líklega
margir Bretar að berja Texas Chain
Saw augum í fyrsta sinni, en hún
hef-
ur
verið bönnuð í Bretlandi í þessa
áratugi. Einnig var áhugavert að sjá
hvernig atferli Geins var skoðað á
mismunandi hátt á mismunandi
tímum, í Psycho var áherslan á geð-
truflun og sifjaspell ríkust, í Texas
var hryll-
ingurinn
tengdur til-
gangslausu
og taum-
lausu of-
beldi Ví-
etnamstríðs-
ins, og í
Lömbunum
var áhersl-
an lögð á
sjálfsmynd
og fullkomn-
unaráráttu
nútímans
hvað varðar
útlit og feg-
urð. Þessi
dæmi sýna
vel hvað
hrollvekjan er auðug uppspretta
hugmynda og hvað henni lætur vel
að ffamsetja á ögrandi og sérstakan
hátt mikilvæga hluti i mannlegu
samfélagi.
1 næsta þætti er áherslan lögð á
tengsl erótikur og hrollvekju og er
þar meðal annars talað við drottn-
ingu hrollvekjunnar, leikkonuna
Barhöra Steele, rithöfundinn Poppy
Z. Brite og myndlistarmanninn H.
R. Giger, auk þess sem Barker
kynnir sig og sínar afskaplega
skemmtilegu hugmyndir hvað varð-
ar hrylling.
Þættirnir eru vel gerðir og
skemmtilegir og er áherslan greini-
lega ekki aðeins sú að kynna hroll-
vekjuna á fagmannlegan og
skemmtilegan hátt heldur einnig að
veija hana gegn illum áburði, en
hrollvekjan hefur löngum þurft að
vera blórahöggull fyrir samfélagsleg
mein. Kvikmyndaleikstjórinn Tim
Burton segir að það sé ekkert annað
en hollt og gott að skoða hinar
dökku hliðar manneskjunnar, og
fleiri taka í sama streng, enda hefur
það löngum verið talið til aðals-
merkja hrollvekjunnar að vera eins
konar „skírn“ eða útrás fyrir
myrkranna makt.
Og svo bíðum við bara spennt eft-
ir að fá yfir okkur nýjustu hroll-
vekjuflóðbylgjuna sem Scream olli,
og látum skírast yst sem innst.
Anthony Hopkins og Jodie Foster í Silence of
the Lambs, einni þriggja klassískra hryllings-
mynda sem byggðar eru á ævi morðingjans,
Ed Geins.
Hrollvekjur og erótík er viðfangsefni þáttar tvö í Alfræði hrollvekjunnar. Tom -úd
Cruise í hlutverki vampírunnar f Interview with the Vampire.
Regnboginn - Anna Karenina:
Af ógæfusömum konum
í frægri skáldsögu sinni, Önnu Kareninu, beinir
Tolstoj augunum að óvægnu samfélagi hástéttarinn-
ar í Rússlandi á síðari hluta 19. aldar. Þar segir frá
harmrænu ástarsambandi hinnar giftu Önnu (Sophie
Marceau) við liðsforingjann Vronsky (Sean Bean).
Þrátt fyrir vamaðarorð vina og kunningja fer það
fram fyrir opnum tjöldum og þegar þau hefja sambúð
snýr aðallinn endanlega baki við þeim. Einangruð
verða þau að takast á við líf sem reynist báðum nær
óbærilegt. Vinnutitill Önnu Kareninu var um skeið
Tvö hjónabönd. Og það er kannski nær lagi því
harmsaga Önnu og Vronskys er aðeins annar af
tveimur meginþáttum bókarinnar. Hinn, sem skoða
má sem eftirsóknarverða og tilgangsrika andstæðu,
lýsir sambandi Kittyar (Mia Kirshner) og Levins (Al-
fred Molina).
Skáldsaga Tolstojs er um 800 síður og því var leik-
stjóranum og handritshöfundinum Bemard Rose
ákveðinn vandi á höndum við aðlögun hennar.
Myndin, sem er undir tveimur timum, bregður að-
eins upp svipmyndum úr sögunni og þótt þáttur
Levins og Kittyar gefi sögu Tolstojs aukna dýpt
hindrar hann, í meðforam Rose, frásagnarflæði
myndarinnar. Hefðbimdna leiðin hefur löngum verið
sú að ein-
blína nær
einvörð-
ungu á Önnu og ástarsamband hennar og þótt slík
aðlögun kasti fyrir róða þeim boðskap sem finna má
í verki Tolstojs hafa verið gerð mjög áhrifarík meló-
drömu á þeim forsendum. Mynd Rose skortir frá-
sagnardýpt af þeirri einfoldu ástæðu að hann ætlar
sér að segja sögur beggja í senn og á aðeins 100 mín-
útum. Leikaramir finna sig illa í hlutverkum sínum
og ber James Fox í hlutverki hins aldraða eigin-
manns Önnu höfuð og herðar yfir aðra leikara.
Að þessu sögðu má bæta við að Anna Karenina er
ein fallegasta mynd sem ég hef séð. Kvikmyndataka,
sviðsmynd og búningar nálgast fullkomnun og dans-
leikurinn er sá glæsilegasti sem ég man eftir. Þótt
handritið sé að mínu mati meingallað, gera hinir
sjónrænu þættir myndina eftirminnilega og fyrir þá
og ógleymanlega upphafssenu gef ég myndinni tvær
og hálfa stjömu.
Leikstjóri: Bernard Rose. Aðalhlutverk: Sophie
Marceau, Sean Bean, Aifred Molina, Mia Kirshner,
James Fox og Fiona Shaw.
Guðni Elísson