Dagblaðið Vísir - DV - 10.10.1998, Qupperneq 29

A^"V LAUGARDAGUR 10. OKTÓBER 1998
honnör inni í búðunum og ekki
bara þegar aðrir sjá,“ segir Jón.
Reglufestan mun vera meiri en er
annars í norska hemum enda eru
lifverðir konungs sú sveit sem al-
menningur sér oftast.
„Við eigum að koma fram eins og
atvinnuhermenn um leið og við
erum að vissu marki bara til
skrauts,” segir Jón. Byssan er þó
ekki til skrauts og byssustingurinn
er hættulegt vopn sem stundum
þarf að munda.
Fullir kallar og kraftakonur
Jón lenti í því fyrir skömmu að
hann varð að beina byssunni að
tveimur fullum mönnum sem voru
að angra varðliðana við höllina.
Þeim brá þegar þeir sáu cdvömna.
Annars er ágangur drakkins fólks
eitt erfiðasta vandamálið hjá varð-
liðunum. Vaktir um helgar era því
verri en aðrar og stvmdum þarf að
kalla á lögregluna að sækja óláta-
belgina.
Svo koma alltaf einhverjir um há-
bjartan dag og krefjast inngöngu og
vilja fá að tala við kónginn tafar-
laust. Jón segir frá því að fyrir
skömmu kom stór og mikil kona og
heimtaði fund með kóngi. Henni var
neitað en þá sneri hún sér snúðugt
við og tók á sprett upp að hallardyr-
unum. Þar byrjaði hún að berja á
dymar og kalla á kónginn. Einn
varðliðanna hljóp á eftir en fékk
bylmingshögg í andlitið þegar frúin
sá til hans. Þegar búið var að kalla
til meiri mannskap gafst hún loks
upp og náði ekki konimgsfúndi.
„Við vitum að fólk sem ekki er í
andlegu jafnvægi getur fundið upp á
ekki er í andlegu jafnvægi
áðast á konunginn" segir
mst í slíkum tilvikum sem
vopnum."
að ráðast á konunginn," segir Jón.
„Það er fyrst og fremst i slíkum til-
vikum sem við getum þurft að beita
vopnum. Við eigiun í lengstu lög að
reyna að tala um fyrir fólki en get-
um ógnað með byssunni ef það
gengur ekki. Og við vitum aldrei
mörg skref og ef tveir varðliðar
standa saman verða þeir báðir að
ganga samtímis, snúa samtímis og
stoppa samtimis.
Bara skoða - ekki snerta
Það eru þessar æfingar með fóta-
sveiflum og hælaskellum sem vekja
athygli ferðafólks og varðliðarnir
mega ekki amast við þótt þeir séu
myndaðir í bak og fyrir. Þó má ekki
snerta þá. Þá mega varðliðamir svara
ef þeir era spurðir til vegar, en þeir
mega ekki benda þegar þeir svara
slíkum spumingum - og að sjálfsögðu
ekki að sleppa taki á byssunni.
Jón segist ekki hafa verið vanur að
fara með byssu áður en hann byrjaði
í hernum. Hann segir líka að sér hafl
ekkert verið um hríðskotariffilinn gef-
ið í fyrstu en síðan venjist vopnaburð-
urinn. En hvað með að gera Islend-
inga að hermönnum? Er hægt að
kenna þjóð með arfgengt þúfnagöngu-
lag að marsera?
„Blessaður vertu, við getum lært
þetta eins og allir aðrir,“ segir Jón.
„Hins vegar veit ég ekki hvort nokkur
verður betri maður af að ganga í takt.
Kostimir sem ég sé við herskylduna
era að það er þroskandi fyrir ungling-
ana að fara að heiman. Þetta er ágæt
aðferð til að reka ungana úr hreiðrinu
en hvort þeir verða agaðri við það
veit ég ekki.“ Og íslenskan her af-
greiðir Jón sem „of dýra hugmynd".
Heima er á íslandi
Jón kom sjö ára gamall til Noregs
með móður sinni, Hlín Eldon Jóns-
dóttur, sem nú er læknaritari í Ósló.
Ætlunin var að vera bara eitt ár en
þau eru nú að verða tuttugu. Hlín er
gift Jan Ingebrigtsen, starfsmanni hjá
norsku sjúkraflugsveitunum. Faðir
Jóns er Magnús Dalberg, kaupmaður í
Reykjavík, sonur Hallgríms Dalberg
ráðuneytisstjóra. Kona Magnúsar er
Ragnheiður Njálsdóttir.
Ég spyr Jón hvort hann líti fremur
á sig sem Norðmann en íslending.
Hann hugsar sig um og segist svo
vera hvort tveggja.
„Ég fer alltaf heim einu sinni á ári
og þá er „heim“ til íslands," segir Jón.
„Ég er hins vegar norskur ríkisborg-
ari og mér finnst léttara að tala
norsku en íslensku. Ég geri líka ráð
fyrir að vera áfram hér í Noregi og
hér hef ég starf sem ég byrja aftur í
um áramótin."
Gísli Kristjánsson
{felgarviðtal
Jón Eldon Magnusson liðþjálfi ber ábyrgð á að ekkert komi fyrir Harald Noregskonung:
hvort sú staða kemur upp að við
verðum að skjóta."
Hitinn í hattinum er verstur
En það eru þó hvorki fullir karlar
né kröftugar konur sem plaga líf-
verði konungs mest á varðstöðum
sínum. Erfiðastur er hitinn í hattin-
um á heitum sumardögum og svo
þreyta í fótunum af að standa
teinréttur þrotlaust í tvo tíma. Hit-
inn í hattinum getur náð allt að 80
stigum og þá líður yfir flesta.
„Við höfum sérstaka sveit vatns-
bera til að gera lífið þolanlegt í sól-
inni,“ segir Jón. Varðstöðumar
vara í tvo tíma í einu og svo er fjög-
urra tíma hvíld. Hver vakt stendur
í einn sólarhring. Fyrir hverri vakt
er liðsforingi og þegar hann sefur er
liðþjálflnn ábyrgur fyrir lífi og lim-
um konungs.
„Það er erfiðara að standa vörð í
tvo tima stanslaust en maður gæti
ímyndað sér að óreyndu," segir Jón.
Eina ráðið til að létta á fótunum er
að ganga en göngumar verða að
fara fram eftir fyrirfram settum
reglum. Það má bara taka visst
„Þetta höfum við
æft og eigum að
vera tilbúnir að
fórna lífinu fyrir
konung og rfkis-
stjórn ef ráðist er á
landið," segir Jón
m.a. um starf sitt
fyrir Harald
Noregskonung.
Mynd NTB
Haraldur Noregskonungur og Sonja
drottning í fylgd Vígdísar Finnbdgadóttur
í íslandsheimsókn fyrir nokkrum árum.
DV-myndBG \'