Dagblaðið Vísir - DV - 19.02.1999, Blaðsíða 15

FÖSTUDAGUR 19. FEBRÚAR 1999
15
Hver gætir hagsmuna
13.000 heiðargæsa?
Undanfarna mán-
uöi hefur varla liðið
sú vika að ekki hafi
verið haldin ráð-
stefna um málefni
hálendisins. Það er
eins og þjóðin sé að
vakna af dvala. Okk-
ur er að verða ljóst
að óspillt náttúra er
eftirsóknarverð og
okkur ber skylda til
að varðveita hana
fyrir komandi kyn-
slóðir. I Evrópu og í
Bandaríkjunum hef-
ur orðið óhemju-
vakning í umhverfis-
málum á síðastliðn-
um áratug. Fyrir 10
árum hefði það verið
talið óhugsandi að
þýskir græningjar
ættu eftir að setjast í rikisstjórn.
Orkufrekur og mengandi iðnaður
á því í vök að verjast. Sú spuming
sem án efa verður ofarlega á baugi
fyrir næstu kosningar, og raunar
næstu árin, er sú: Hvernig viljum
við nýta orkulindir okkar, hverju
viljum við fóma? Það er þó ljóst að
ef okkur á að takast að bæta lífs-
kjör hér á landi þá þarf að virkja
fallvötn og jarðhita og byggja upp
öflug iðnfyrirtæki. Hins vegar er
það ljóst að íslenska þjóðin er ekki
lengur tilbúin að fórna nátt-
úruperlum og gróðurvinjum á há-
lendinu. Ríkisstjórninnni hlýtur
að vera þetta ljóst, henni ber því
að kynna þjóðinni áætlun um nýja
orkustefnu með virkjunum sem
ekki ógna náttúru landsins, m.a.
með því að gróðurvinjum og nátt-
úruperlum á hálendinu sé sökkt
undir vatn.
Enn um Eyjabakka
Sagt er að Norsk Hydro, sem
mun hafa haft hug á að byggja ál-
ver á Austurlandi, sé að endur-
skipuleggja starfsemi sína og
nokkur dráttur muni verða á að
fyrirtækið fari út í
kostnaðarsamar fram-
kvæmdir í Noregi og
erlendis. Fullvíst er
talið að Norsk Hydro
muni ekki fara í nein-
ar framkvæmdir hér á
landi á næstunni og
líklega ekki fyrr en
eftir árið 2005. Á sama
tíma er það ljóst að
meirihluti íslendinga
er því andvígur að
Eyjabökkum verði
sökkt undir vatn. Það
mætti halda að rikis-
stjórninni sé ekki
kunnugt um þetta.
Allavega mætti halda,
ef túlka á orð ráðherr-
anna rétt, að halda
eigi áfram eins og
ekkert hafi í skorist
að undirbúa virkjunarfram-
kvæmdir á Eyjabakkasvæðinu,
þrátt fyrir að áhugi Norðmanna
sé þverrandi á að byggja álver á
Reyðarfirði.
13.000 heiðagæsir
Talið er að í það minnsta 13.000
heiðagæsir séu í sárum á Eyja-
bökkum ár hvert. Gæsimar hafa
valið Eyjabakkana vegna þess að
þar hafa þær nægt æti og umfram
allt frið. Þá em þar tjamir og læk-
ir sem henta þeim einkar vel.
Ljóst er að gerð miðlunarlóns á
Eyjabökkum muni valda meiri og
alvarlegri umhverfisspjöllum en
nokkrar aðrar framkvæmdir til
þessa. Skotveiðifélag íslands hefur
töluverðar áhyggjur af því hvaða
áhrif fyrirhugaðar framkvæmdir á
Eyjabökkum muni hafa á íslenska
heiðagæsastofninn.
Ljóst er að framkvæmdirnar
muni trufla gæsimar verulega á
meðan þær eru í sáram. Þá er lík-
legt að ef Eyjabökkunum verður
sökkt muni gæsirnar ekki hafa
nægjanlegt æti. Spumingin er því
sú hvort líkur séu á að fram-
kvæmdir af þessu tagi muni verða
til þess að gæsirnar yfirgefi svæð-
ið og hvaða áhrif hefði það á stofn-
inn. Vegna þessara áleitnu spurn-
inga efnir Skotveiðifélag íslands
til ráðstefnu um áhrif vatnsafls-
virkjana á heiðagæsastofninn og
verður hún haldin á Hótel Sögu
nk. laugardag. Islenskir vísinda-
menn munu halda erindi á ráð-
stefnunni, auk dr.
Anthonys Fox
sem rannsakað
hefur íslenska
heiðagæsastofn-
inn um árabil.
Það er von Skot-
veiðifélags ís-
lands að stjórn-
málamenn og
málsvarar virkj-
unarframkyæmda
á Eyjabökkum komi á þessa ráð-
stefnu. Ef fram kemur að virkjun-
arframkvæmdir á Eyjabökkum
ógni tilvist heiðagæsarinnar þá
telur Skotveiðifélag íslands það
nægjanlega ástæðu fyrir því að
ekki verði virkjað á þessu svæði.
Þá er það forvitnileg spuming
hverjir séu málsvarar gæsarinnar.
Eöa á heiðagæsin engan málsvara
í núverandi ríkisstjórn?
Sigmar B. Hauksson
„Talið er að í það minnsta 13.000 heiðagæsir séu í sárum á Eyjabökkum ár hvert," segir Sigmar m.a. í grein sinni.
Kjallarinn
Sigmar B.
Hauksson
formaður Skotveiði-
félags ísiands
„Á sama tíma er það Ijóst að
meirihluti íslendinga er því and-
vígur að Eyjabökkum verði sökkt
undir vatn. Það mætti halda að
ríkisstjórninni sé ekki kunnugt
um þetta.“
Milljarðar í heimilisbudduna
„Þú ætlar þó ekki að halda
áfram að rausa um þennan Frjáls-
lynda flokk, kona, veistu ekki að
þetta er Sverris flokkur og hann er
ekki hátt skrifaður hjá almenningi
eftir Landsbankahneykslið og all-
ar laxveiðamar?“ - Eitthvað á
þessa leið sagði bóndi minn, fyrr-
verandi sjómaður og skipstjóri
með meiru, en bætti við: „en þeir
eru svo sem margir í stjórnunar-
störfúm og sömuleiðis á Alþingi
sem þola ekki dagsbirtu.“.
„Heyrðu, góðurinn," svaraði ég.
„Sverrir er ekki verri en hver ann-
ar og alþjóð veit að það var gerð
aðför að honum. Einhver varð að
vera sökudólgurinn."
Það er ekkert nýtt á mínu heim-
ili að þrasað sé um stjómmál. En
nú var aldeilis kominn alvarlegur
tónn í minn mann. Þótt það ætti
að heita jafnrétti á heimilinu
(strákamir og stelpurnar vaska
upp á víxl) þá eimir alltaf eftir af
þeim hugsanagangi að það skuli
bara vera einn skipstjóri sem ræð-
ur skútunni og karl minn tók nú
enn meira upp í sig.
„Og hana nú, kona“
„Þetta lognast allt út af allavega
og ég kæri mig ekkert um að þú
sért að skipta þér af þessu, og
hana nú, kona“. - En nú gekk
hann of langt. Ég fæ nærri því
andarteppu ef það á að banna mér
eitthvað og það af því að ég er
kona. Ég svaraði því strax að í
Frjálslynda flokknum væri tekið á
málum með öðr-
um hætti en
venja væri og ég
ætlaði mér að
kynna mér
stefnuskrána
Ég spurði: „Hef-
ur ekki kvóta-
málið verið efst
á blaði hér á
heimilinu eða
hvað? En það
eru einmitt
breytingar á því
sem Frjálslyndi
flokkurinn setur á oddinn með
Jón Sigurðsson í fararbroddi og
Jón hefur rökstutt mjög vel í
mörgum greinum í Mogganum."
Brottkast á fiski 50-200
þúsund tonn
Brottkast á fiski er nú á alla vit-
orði. Það gæti legið hvar sem er á
bilinu 50-200 þúsund tonn árlega
„Brottkast á físki er nú á allra vit-
orði. Það gæti legið hvar sem er á
bilinu 50-200 þúsund tonn árlega
og nettóverðmæti á bilinu 3 og
upp í 10 milljarða á ári. Hvað seg-
ið þið um það, konur? Væri ekki
gott að fá þetta í heimilisbudd-
una?“
og nettóverðmæti á
bilinu 3 og upp i 10
milljarða á ári. Hvað
segið þið um það,
konur? Væri ekki
gott að fá þetta i
heimilisbudduna?
Hrólfur Gunnarsson
skipstjóri segir í
grein í Morgunblað-
inu 30. desember
1998. „Ég leyfi mér að
halda fram að í nú-
verandi stjómkerfi
sé öðrum hverjum
þorski hent dauðum í
sjóinn aftur".
Þessu mótmæla út-
gerðir og væna menn
um glæpi. En hver er
glæpurinn? Það er ———
óstjómin á fiskveið-
um. Hvað skyldu það annars vera
margir þingmenn sem eiga kvóta?
Sumir þingmenn auglýsa kvótann
um heimsbyggðina og segja að
hann sé sú allra besta fiskveiði-
stjómun sem völ er á. Á meðan
býður kerfið upp á brottkast.
Þingmennirnir segja sennilega
ekkert frá þessum ágalla. Eða
menn taka ekki nógu vel eftir. Ég
vil t.d. benda á Filippus drottning-
armann sem lætur hafa eftir sér
að íslendingar séu með einhverja
bestu fiskveiðistjóm sem þekkist.
Mjög athyglivert: En á öðram stað
segir drottningarmaðurinn eitt-
hvað á þá leið að ef íslendingar
ætli að voga sér að veiða hvali
Kjallarinn
Erna V.
Ingólfsdóttir
hjúkrunarfræðingur
eigi hreinlega að
skjóta þá (manninn,
ekki hvalinn). Veit
maðurinn ekki að
hvalur étur fisk? Veit
hann ekki að það þarf
að vera jafhvægi milli
manna og dýra í nátt-
úrunni?
Leggja Vestfirði
niður
Og hvað svo með að-
stöðumuninn milli
stórra útgerða og
smárra. Litlum bæj-
arfélögum er að
blæða út og íbúar
glata eigum sínum.
Éða er eitthvert rétt-
læti í því að við hér á
höfuðborgarsvæðinu
fáum 10 milljónir fyrir íbúð á með-
an dreifbýlið fær 1 milljón? Það
virðist líka ríkja mikið skilnings-
leysi á málum dreifbýlisins hjá
Reykvikingum. Ég var í hópi
nokkurra reykvískra kvenna .
Konum var heitt í hamsi og því
var fleygt fram að það væri óþarfi
að gera betra vegakerfi á Vest-
fjörðum. Það ætti bara að leggja
Vestfirði niður. Við Reykvíkingar
sæjum hvort sem er fyrir þeim. Ég
vil skora á konur að kynna sér
kvótamál okkar Islendinga. Ver-
um ekki hræddar við slorið.Við
lifum enn á fiskveiðum í landinu -
ekki tölvuforritun.
Erna V. Ingólfsdóttir
Með og
á móti
Er rétt aö borgin styrki há-
tíöarhöld með 500 þúsund
króna framlagi í tilefni af
því að 10 ár eru liðin síðan
sala áfengs bjórs var leyfð
á íslandi á ný?
Ekki bara
bjórstyrkur
Það er ekki alls kostar rétt að
Atvinnu- og ferðamálanefnd
Reykjavikur hafi styrkt hátíðar-
höld veitingahúsaeigenda vegna
„afmælis bjórs-
ins“. Styrkurinn
er veittur til að
reyna að koma á
sérstökum við-
burði, sem við
getum kallað
Góugleði, sem
gæti ef vel tekst
til, orðið árlegur
viðburður í
borginni.
Á sama hátt
hefur verið gert
hvað varðar aðrar uppákomur, svo
sem Jazzhátíð í Reykjayík og
Menningamótt í miðborginni, sem
var í upphafi haldin að frumkvæði
nefndarinnar. Hvers kyns hátíðir
eru mönnum mikilvægar og ávinn-
ingur af þeim er rikulegur ef rétt
er á málum haldið. Allt frá því að
hugmyndir kvikna og þar tii allt er
yfirstaðið á sér stað ferli þar sem
margir leggja hönd á plóg. Flestir
vilja leggja eitthvað eftirminnilegt
af mörkum og gera sér far um að
vera frumlegir og uppfinningasam-
ir. Þegar listamenn, veitingamenn,
verslunareigendur og margir fleiri
taka höndum saman er hægt að
efna til jákvæðra viðburða, sem
vert er að endurtaka, jafnvel ár-
lega. Það er í stefnu nefndarinnar í
ferðamálum að stuðla að alls kon-
ar uppákomum i borginni, helst
mánaðarlega, til að auðga mannlíf
og draga að ferðamenn.
Pótur Jónsson, for-
maður Atvinnu- og
feröamálanefndar
Reykjavíkur.
Helgi Soljan, skrif-
stofustjóri Oryrkja-
bandalagsins.
Svallhátíö
styrkt
Ég á erfitt með að sjá samræmi
milli þessa styrks og þeirra fögru
fyrirheita um vímuefnalaust ís-
land árið 2002. Mér kemur það á
óvart að svona
svallhátíð skuli
vera orðin
gæluverkefni
Reykjavíkur-
borgar, sem á
sama tíma er að
vinna að því
verkefiii að
gera ísland
vímuefnalaust
land - að ég hélt
af fullri alvöra.
Það kemur mér á óvart að Reykja-
víkurborg skuli sjá ástæðu til að
styrkja það aö ákveðinn vímugjafi
sé sérstaklega auglýstur upp sem
eitthvað sem er eðlilegt og sjálf-
sagt og eigi að fylgja öllu sem
tengist ferðamálum, svo maðm- nú
ekki tali um menninguna. Þetta
segi ég í ljósi þess að þegar bjór-
inn var lögleiddur hér á landi þá
sögðu í þaö minnsta þeir sem hon-
um fylgdu aö hann myndi verða
til að draga úr áfengisneyslu og
koma í veg fyrir bæði smygl og
bruggun. Hátíðarhöld til að fagna
lögleiðingu bjórs, í ljósi þeirra fyr-
irheita og hvemig þau hafa geng-
ið eftir, eru varla við hæfi þegar
drykkja hefur þvert á móti aukist
og heildarneysla áfengis vaxið, öf-
ugt við það sem fylgismenn bjórs-
ins spáðu. Hvorki brugg né smygl
hefur hætt, heldur þvert á móti
haldið áfram. Þvi til viðbótar hef-
ur áfengisneysla færst neðar í ald-
ursstiganum þrátt fyrir vonir
manna um að það myndi ekki ger-
ast með tilkomu bjórsins. -SÁ