Dagblaðið Vísir - DV - 04.03.1999, Blaðsíða 13

FIMMTUDAGUR 4. MARS 1999
13
Frekar tekjuskatt
en þjónustugjöld
A síðustu mánuð-
um og vikum hefur
mikið borið á kröf-
unni um minnkandi
skattgreiðslur til ríkis
og sveitarfélaga. Öll-
um finnst þeir borga
of mikið í skatt, bæði
fyrirtækjum og ein-
staklingum. Samhliða
kröfunni um lækk-
andi skatta, hefur
krafan um aukna
þjónustu samfélagins
orðið æ háværari. í
þessu felst ákveðin
þversögn, því aukin
samfélagsþjónusta og
betra velferðarkerfi
kosta peninga. Ríki og
sveitarfélög geta ekki
staðið undir þessari
þjónustu án þess að
hafa tekjur.
Allir greiði sinn skerf
Það er ljóst að ef við viljum halda
uppi ásættanlegu stigi á velferðar-
Kjallarinn
Björn Grétar
Sveinsson
formaður Verkamanna-
sambands íslands
„Samhliða kröfunni um lækkanúi
skatta, hefur krafan um aukna
þjónustu samfélagins orðið æ há-
værafu í þessu felst ákveðin
þversögn, því aukin samfélags-
þjónusta og betra velferðarkerfi
kostar peninga. “
kerfi okkar verða allir íslendingar
að vera tilbúnir að greiða til samfé-
lagsins. Spumingin er einungis
hvernig við viljum sjá
skattkeríið okkar líta
út. Þróun síðustu ára
hefur verið sú að
tekjuskattur einstak-
linga og fyrirtækja
hefur lækkað, útgjöld
ríkissjóðs vegna
barna- og vaxtabóta
hafa minnkað, á sama
tíma hefur þjónustu-
gjöldum flölgað og
þau hækkað.
Þessi þróun hefur
komið verst niður á
þeim fjölskyldum sem
hafa lágar- og miðl-
ungstekjur. Lækkun
tekjuskattsprósentun-
ar skilar sér best til
þeirra hópa sem hafa
■’ háar tekjur og þjón-
ustugjöld hafa einnig
minnst áhrif hjá þeim. Minnkandi
greiðslur ríkissjóðs vegna vaxta og
barnabóta hafa lítil sem engin áhrif
á þá tekjuhærri því þeir fá þessar
bætur sjaldnast.
Viljum við
ójöfnuð?
Þegar upp er
staðið hafa breyt-
ingar síðustu ára
komið verst nið-
ur á barnafjöl-
skyldum með lág-
ar og miðlungs-
tekjur. Þessu þarf
að breyta. Skatt-
kerfið má ekki
þróast í þá átt að
haldi áfram að
einstaklingum
og
beinir skattar
lækka, en þeim
sem nýti sér þjónustu ríkis
sveitarfélaga sé gert að greiða fyr-
ir hana með þjónustugjöldum.
Nauðsynlegt er að tryggja ríki
og sveitarfélögum örugga tekju-
stofna, svo hægt sé að halda uppi
góðu velferðarkerfi. Núverandi
þróun leiðir til aukins ójafnaðar í
samfélagi okkar. Er það það sem
við viljum?
Bjöm Grétar Sveinsson
„Skattkerfið má ekki þróast í þá átt að beinir skattar haldi áfram að
lækka, en þeim einstaklingum sem nýti sér þjónustu ríkis og sveitarfé-
laga sé gert að greiða fyrir hana með þjónustugjöldum," segir m.a. í grein
Björns Grétars. - Örtröð á Skattstofunni.
Japansferðin
í leiðara DV sl. laugardag fjall-
ar Jónas Kristjánsson, ritstjóri
blaðsins, um Japansferð á vegum
borgarinnar. Eins og sá orðhákur
sem hann er, fer hann mikinn og
er stóryrtur. Ég hef ekki lagt það í
vana minn að svara leiðurum dag-
blaða, en get ekki látið það hjá líða
að þessu sinni. í leiðaranum eru
bornar sakir á mig og aðra borgar-
fulltrúa sem eru bæði ósannar og
ósæmilegar og ekki er hægt að
láta ósvarað.
Hverju hef ég logið?
Sagt er fullum fetum i leiðaran-
um að ég - og aðrir sem áttu hlut
að Japansferðinni - hafi logið að
fjölmiðlum um ferðina, þegar ég
hafi fullyrt að hún væri ekki á
vegum Mitsubishi. I leiðaranum
er siðan gengið út frá því að regl-
ur borgarinnar um boðsferðir við-
skiptaaðila hafi verið sniðgengn-
ar, ferðin hafi ekki verið sam-
þykkt af til þess bærum yfirvöld-
um borgarinnar, hún hafi átt að
vera á kostnað Mitsubishi en
rannsóknarblaðamennska DV hafi
gert það að verkum að hrokafull
borgaryfirvöld hafi séð sitt
óvænna og reynt verði „að bak-
færa kostnaðinn yfir á Reykjavík-
urborg til að mæta gagnrýni".
Sá sem ber öðrum lygar á brýn
verður að finna lygunum stað.
Hverju hef ég logið og að hverjum?
í öllum samtölum við fjölmiðla hef
ég aldrei dregið það undan að ferð-
in til Japan sé skipulögð af Mitsu-
bishi. Ég hef hins vegar sagt, eins
og satt er, að þetta sé ekki boðs-
ferð enda allur kostnaður greiddur
af borginni. Á þetta við um ferða-
kostnað til Japan og innan Japan,
hótelkostnað og annað uppihald.
Hvaða leyfi hefur Jónas Krist-
jánsson til að halda þeim lygum -
svo notuð séu hans eigin orð - að
lesendum að það hafi verið ætlun-
in að hafa annan
hátt á? Hvað hef-
ur hann fyrir sér
í því? Hvemig
dettur honum í
hug að ég sé sá
heimskingi að
láta viðskiptavin
borga opinbera
ferð sem er hlið-
stæð öðrum ferð-
um sem borgar-
sjóður og Orku-
veita Reykjavík-
ur eiga að standa
undir? Hvernig í veröldinni gæti
ég haft einhvern ávinning af því?
Borgin sér um sig
Hugsanlega má sækja hluta af
svörum Jónasar í leiðarann þar
sem segir: „í fundargerðum borg-
arráðs, borgarstjórnar og Orku-
veitunnar er hvergi að finna staf-
krók um að borgin eða Orkuveitan
samþykki að kosta
þessa Japansferð.
Þetta vakti grxm
um óheilindi, því
að slikra bókana er
þörf, þegar farið er
í ferðalög á vegum
þessara aðila. „í
framhaldi af þessu
hlýtur sú spurning
að vakna hvort
Jónas geti yfirleitt
fundið stafkrók um
ferðalög og ferða-
kostnað í fundar-
gerðum fyrr-
nefndra aðila? Ég
þekki þess ekki
dæmi, enda er gert
ráð fyrir ferða-
kostnaði í fjárhags-
áætlun borgarsjóðs
og fyrirtækja borgarinnar og ein-
stakar ferðir borgarstarfsmanna
og borgarfulltrúa eru ekki bornar
upp í nefndum og ráðum borgar-
innar. Einstakar móttökur og
veislur á vegum borgarinnar -
sem geta verið kostnaðarsamar
ekkert síður en ferðalög - eru
heldur ekki bornar þar upp.
Meðan ferða- og risnukostnaður
er innan skynsamlegra marka, og
ég fullyrði að hann er það hjá
borginni, þá fæ ég ekki séð af
hverju nefndir og ráð borgarinnar
ættu að verja tíma sínum í slík
mál. Þær hafa öðrum og mikilvæg-
ari verkum að sinna. Borgarstjóri
og forstjórar borgarfyrirtækja
bera ábyrgð á rekstri borgarsjóðs
og borgarfyrirtækja og hljóta að
vera þess umkomnir að taka
ákvarðanir um einstakar ferðir
rétt eins og fjölmarga aðra þætti í
borgarrekstrinum. Til
að sýna enn betur þá
fásinnu sem felst í rök-
semdafærslu Jónasar
þá þætti það eflaust
saga til næsta bæjar ef
ríkisstjórnin verði
fundartíma sínum í að
fjalla um einstakar ferð-
ir ráðherra og ríkis-
starfsmanna.
Tónninn sleginn
Tónninn í þeirri um-
ræðu sem verið hefur í
fjölmiðlum undanfarið
um ferðina til Japan
var sleginn í DV. Und-
anfama daga hafa sjálf-
stæðismenn spilað und-
ir, af því að það er í
takt við þau upphlaup
og upphrópanir sem einkennir
þeirra fátæklegu pólitík. Þetta
gera þeir þrátt fyrir þá staðreynd
að þeir fengu afrit af bréfi Mitsu-
bishi þegar í ársbyrjun og gerðu
þá engar athugasemdir heldur til-
nefndu fulltrúa sinn í ferðina svo
sem eðlilegt var.
Oddviti sjálfstæðismanna, Inga
Jóna ÞórðEn-dóttir, hefur engu að
síður vísvitandi tekið þátt í því að
blekkja fjölmiðla og almenning
með því að segja „að um sé að
ræða hreina boðsferð á vegum
eins stórfyrirtækis". Með þessu
orðalagi hefur hún alið á þeirri
skoðun að það hafi verið ætlunin
að láta Mitsubishi greiða fyrir
ferðina. Hún veit betur. Það má
því segja ritstjóra DV til málsbóta
að hann hafi verið leiddur á villi-
götur af oddvita minnihlutans.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
„Meðan ferða- og risnukostnaður
er innan skynsamlegra marka, og
ég fullyrði að hann er það hjá
borginni, þá fæ ég ekki séð af
hverju nefndir og ráð borgarinnar
ættu að verja tíma sínum í stik
mál. Þær hafa öðrum og mikilvæg•
ari verkum að sinna.“
Kjallarinn
Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir
borgarstjóri
Með og
á móti
Er ástæða til að kæra
afgreiðslu bæjarstjórnar
Reykjanesbæjar á útboði
um byggingu yfirbyggðs
íþróttaleikvangs í bænum?
Virða ber rétt
íbúanna
„Við bæjarfulltrúar þurfum
alltaf að hafa það hugfast að við
erum að höndla með fé bæjarbúa
en ekki okkar
eigið. Okkur
ber því að fara
þær leiðir sem
geta leitt til
sem mestra
lífsgæða fyrir
íbúana og
virða þær leik-
reglur sem
okkur eru sett-
ar. Þegar efnt
er til lokaðs út-
boðs og síðan
gengið til samninga við einn
bjóðenda um allt annað en boðið
var út er ekki staðið rétt að út-
boði og lög um framkvæmd út-
boða brotin.
Þegar gerður er leigusamning-
ur sem kostar bæjarfélag um 12
milljón ECU er auk þess skylt að
bjóða hann út á Evrópska efna-
hagssvæðinu og því lög um opin-
ber innkaup brotin. Þegar svo-
kallaður leigusamningur kveður
á um að leigutaki greiði til við-
bótar leigugjaldi öll þau gjöld
sem á slíka eign falla „hvort sem
leigusala eða leigutaka er gert að
greiða slík gjöld af opinberum
aðilum" og „önnur gjöld sem
venjulega falla á eigendur fast-
eigna“ og að leigutaki endur-
greiði leigusala alla skatta og
gjöld sem kunna að verða lögð á
vegna þessa samnings er ástæða
til að gera allt sem hægt er til að
stöðva slíka ósvinnu. Þegar til
viðbótar er hægt að sýna fram á
að bærinn mun þurfa að borga í
leigu allt að 50% hærri upphæð á
samningstímanum en hann
þyrfti að greiða ef um kaup væri
að ræða er ástæða til að staldra
við. Við munum því krefjast þess
að réttur íbúanna sé virtur og að
þær leikreglur sem settar eru til
að gæta hagsmuna íbúanna verði
virtar.“
Fórum að
lögum
„Ég er sannfærður um það að
við sem stöndum að þessu máli
höfum farið eftir öllum lögum og
reglum sem
varða slík út-
boð og fram-
kvæmdir og
allt sem snýst
um þessi fram-
kvæmd. Þess
vegna sé ég
ekkert á
þessarri
stundu að
minnihlutinn
hafi réttar forsendur til kæru.
Við leigjum á tuttugu og sjö
milljónir á ári næstu þrjátíu og
fimm árin. Allir eru sammála
um að þetta sé sanngjörn og hag-
stæða leiga. Ég blæs því á allar
ásakanir um svik og að þetta til-
boð hafi verið eitthvert mála-
myndatilboð. Þessu vísa ég ein-
faldlega til föðurhúsanna sem
slúðri.
Við höfum skoðað þetta mál
vel og lengi frá öllum köntum og
haft ýmsa ráðgjafa okkur til
halds og trausts í þessu máli. Við
teljum einfaldlega að það séu
engar forsendur fyrir þessarri
kæru þar sem minnihlutinn gefi
sér ekki réttar forsendur í þessu
máli. Við förum auðvitað al-
mennt í þessu máli sem og öðr-
um málum bæjarfélagsins algjör-
lega að lögum og reglum." -GLM
Ellert Eiríksson,
bæjarstjóri Reykja-
nesbæjar.