Dagblaðið Vísir - DV - 19.06.1999, Blaðsíða 22

22
satomá/
LAUGARDAGUR 19. JÚNÍ 1999 DV
Við sveitaveg í miðju Þýskalandi
stendur kona í sorgarklæðum. Hún
heldur á vendi af rauðum rósum.
Þær eru til minningar um dóttur
hennar, Yvonne, sem varð aðeins
sextán ára. Það var kærastinn henn-
ar, Kúrdi sem fengiö hafði tímabund-
ið atvinnuleyfi, sem stakk hana til
bana. Hann heitir Ercan Utanc.
Yvonne fannst nær dauða en lífl við
tréð sem móðir hennar er í þann veg-
inn að leggja blómvöndinn við.
Það var ökumaður sem kom að
Yvonne eftir að Ercan hafði skilið
hana þama eftir til að deyja. Þá var
unga stúlkan orðin nær meövitund-
arlaus, en tókst þó að hvísla því að
ökumanninum hver hafði stungið
hana.
Ásakar lögregluna
Móðirin heitir Monika Pautz og er
þrjátiu og níu ára. Lögreglan hefur
sagt henni það sem hún veit, en engu
að síður hefur Monika mikla andúð á
henni því hún segir hana bera
óbeina ábyrgð á því hvemig fór.
„Ég fór til lögreglunnar af því ég

Yvonne
vissi að eitthvað skelfilegt myndi
koma fyrir dóttur mína eftir að hún
hafði kynnst þessum manni. Mæður
fmna margt á sér. En það var sama
til hvers ég sneri mér, alls staðar var
mér vísað frá, rétt eins og ég væri
móðursjúk og óttaðist um velferð
dóttur minnar að ástæðulausu. Á
einum stað var ég meira að segja
spurð að því hvort ég hefði foreldra-
réttinn yfir Yvonne’"
Monika hefur grátið örlög dóttur
sinnar en í viðtalinu sem þessi frá-
sögn er að hluta til byggð á var hún
róleg og yfírveguö, en hélt fast við
ásakanir sínar á hendur yfirvöldun-
um.
á hana og hún fór að slá slöku við
námið. Hún fór að umgangast glæpa-
menn í Dortmund, en í þá sótti þessi
Kúrdi. Ég hafði miklar áhyggjur af
því hvað yrði um hana.“
í nóvember í fyrra fékk Monika að
vita að dómari hefði kveðið upp úr-
skurð um að Ercan Utanc skyldi vís-
að úr landi vegna glæpsamlegrar for-
tíðar. Hann vildi ekki sætta sig við
það. Þegar tveir lögregluþjónar komu
í húsið sem hann bjó í til þess að fara
með hann á flugvöllinn réðst þessi
tvítugi maður á þá með hníf. Honum
tókst að flýja og lét sig hverfa í und-
irheima stórborgarinnar.
Útlendingaeftirlitið hafði þá sam-
band við Moniku Pautz og hún brást
við með því að skipa dóttur sinni að
halda sig heima og fara ekki í skól-
ann fyrr en Ercan heföi náðst.
„Hann er með hníf,“ sagði ég við
Yvonne. „Hann hefur beitt honum
gegn tveimur lögregluþjónum og
hann gæti stungið þig þegar þú ert á
leiðinni í skólann." En það var eins
ekki til neins fyrir Moniku að tala
við hana.
Á unglingaheimili
Yvonne reyndi að sannfæra móður
sína um að hún þyrfti að hitta Ercan
því hún gæti fengið hann til að gefa
sig fram við lögregluna. „Hún vildi
einfaldlega ekki trúa þvi að það gæti
verið lífshættulegt að hitta hann,“
sagði Monika.
En dóttirin féllst þó á eins konar
málamiðlun. Hún sagðist skyldi fara
á unglingaheimilið „Heidehaus“, þar
sem Ercan vissi ekki af henni. „En ég
varð að lofa henni því að þar yrði
hún aðeins þar til þessi
kúrdíski vinur hennar
hefði verið handtekinn og
sendur úr landi," sagði Monika.
„Hún tók því aðeins með sér náttkjól,
tannbursta og bangsann sinn.“
Móðirin fór sjálf með dóttur sína á
unglingaheimilið. Þar átti hún langt
samtal við stjómanda þess og var
sagt að haft yrði auga með Yvonne.
Tveimur dögum síðar var hins vegar
hringt frá heimilinu og sagt að
Yvonne hefði horfið. Moniku væri
hins vegar velkomið að koma og
skoða herbergi dóttur sinnar. Það
gerði hún og komst þá að því að Erc-
an hafði fengið að koma í heimsókn-
ir þegar honum hentaði. 1 rairn hafði
það verið hann sem fór með Yvonne
þaðan.
Vísað frá
Leidd afvega
„Yvonne var fyrirmyndamem-
andi,“ sagði Monika, „hún fékk háar
einkunnir þar til hún kynntist Erc-
an. Hann hafði hins vegar slæm áhrif
í herberginu fann Monika stafla af
ástarbréfum frá Ercan, ásamt síma-
númemm aðila sem hann hélt sig
hjá. Með þau fór hún til lögreglunn-
ar.
„Við erum ekki rannsóknarlög-
reglan," svaraði sá sem Monika
Eftirmáli
Ercan Utans.
hafi margstungið hana meö hnífn-
um sem hann ætlaði að beita gegn
lögregluþjónunum sem hugðust
handtaka hann.
Er ökumaðurinn kom að Yvonne
á sveitaveginum var hún afar illa á
sig komin. Hún var í skyndi flutt á
sjúkrahús og það var ekki fyrr en
hún var komin á skurðarborðið að
læknum varð ljóst hve lífhættulega
særð hún var. Á annarri hlið líkam-
ans var röð stungusára, en að auki
hafði hnífurinn gengið í bæði lung-
Morð Yvonne varð fréttaefni um-
fram sum hliðstæð atvik, því það
þótti dæmi um hvernig farið getur
þegar ungar stúlkur sem hafa ekki
kynnst heiminum hrífast af mönn-
um sem virðast lífsreyndir og villa
á sér heimildir. En annað réð líka
nokkru um umfjöll-
unina. Ercan Utanc
________og Yvonne Pautz
komu úr gerólíku umhverfi. Mörg-
um aðkomumönnum i Þýskalandi
hefur reynst erfitt að fóta sig í þjóð-
félagi sem er i mörgu ólíkt því sem
þeir komu frá. Sumir kenna kyn-
þáttamismun um, aðrir ólíkum
menningarsamfélögum. En hvað
sem slíkum Vangaveltum líður hef-
ur verið bent á að þótt ungar stúlk-
ur telji mæður sínar stundum gam-
aldags og ekki skilja unga fólkið þá
hafi mæðumar oftar rétt fyrir sér
en dæturnar vilja viðurkenna.
Morðið á Yvonne var enn ein sönn-
un þess.
Allt reynt
Moniku var gert aðvart um árás-
ina á dóttur hennar um leið og vit-
að var um hana. Henni var jafn-
framt sagt á hvaða sjúkrahús hún
yrði flutt og því hraðaði hún sér
þangað. Hún var komin á spítalann
á undan sjúkrabílnum og fer hluti
lýsingar hennar hér á eftir.
„Ég stóð á ganginum þegar kom-
ið var með börur sem dóttir mín lá
á. Þá var verið að fara með hana
beint á skurðstofuna. Það var
hræðileg sjón. Ég sá aðeins í hluta
andlits hennar. Það var blóðugt.
Hún var með slöngur í nösum og
munni. Sjúkraliði hljóp við hlið
hennár og hélt á plastpoka með
blóðvökva í. Augnabliki síðar kom
einn starfsmanna sjúkrahússins
með fangið fullt af plastpokum með
blóði í. „Getur allt þetta blóð verið
ætlað dóttur minni?“, spurði ég
sjálfa mig. Þá vissi ég ekki enn hve
illa leikin hún var. Svo heyrði ég
tal sjúkraliðanna og varð ljóst að
dóttir mín hafði margsinnis verið
stungin með hnífl.“
ræddi við á lögreglustööinni. „Þeir
eru famir heim í dag“.
Monika fór nú sjálf að leita dóttur
sinnar. Klukkustundum saman fór
hún milli veitingahúsa sem hún taldi
líklegt að glæpamenn héldu sig á.
Hún hafði meðferðis mynd af
Yvonne, en enginn kannaðist við að
hafa séð hana. Þegar Monika kom á
aðaljámbrautastöðina í Dortmund
rakst hún hins vegar á dóttur sína í
annarlegu ástandi. Hún reyndist
vera undir áhrifum flkniefna. Eftir
að hafa þráttað við hana um hríð
fékk hún Yvonne til að koma með sér
á unglingaheimilið.
Er hún hafði komið dóttur sinni
fyrir hélt Monika á ný til lögreglunn-
ar. Þar skýrði hún frá fíkniefna-
neyslu dóttur sinnar og bað um hjálp
því hún óttaðist að hún yrði háð slík-
um efhum ef ekki yrði bundinn end-
ir á samband hennar við Ercan.
„Ég er búin að láta ykkur fá síma-
númer og heimilisfong," sagði Mon-
ika. En það gerðist ekkert.
Strauk á ný
Hálfum mánuði áður en Yvonne
hefði orðið sautján ára var hringt
til Moniku og henni sagt að dóttir
hennar hefði strokið á ný. Hún
hafði sagst ætla
að kaupa vind-
linga, en haföi
ekki komið aftur. Fjórtán ára vin-
kona Yvonne, Hanna, sagðist hafa
séð Ercan bíða hennar viö verslun-
ina og hafði hún strax sest upp í bíl
sem hann ók.
Frásögnin af því sem næst gerð-
ist er byggð á því sem rannsókn
málsins leiddi í ljós. Flest virðist
benda til þess að þau Yvonne og
Ercan hafi farið að rífast í bílnum
og því hafi lokið með því að hann
Hún dó
Læknarnir reyndu aUt sem þeir
gátu til að bjarga
Yvonne en tókst það
ekki. Hún dó á skurð-
borðinu.
Þegar lögreglan
heyrði um andlátið var
ljóst að fyrir dyrum
stóð leit að morðingja. Var nú farið
að svipast um eftir Ercan Utanc.
„Já, sjáið viðbrögðin þá,“ sagði
Monika. „Skyndilega gat lögreglan
nýtt sér símanúmerin og heimilis-
föngin sem ég hafði látið hana fá
mörgum vikum áður.“
Ercan var handtekinn fimm dög-
um eftir morðið á Yvonne Pautz og
situr í gæsluvarðhaldi meðan hann
bíður eftir að mál hans verið tekið
fyrir í rétti. Áður en hann framdi
glæpinn hafði hann sótt um dvalar-
leyfl í Þýskalandi og borið því við
að hann væri flóttamaður. Slíkt
leyfi fær hann tæpast nokkru sinni,
en talið er víst að hann fái langan
fangelsisdóm.
Monika Pautz hefur lagt fram
kæru á unglingaheimiliö og lögregl-
una fyrir vanrækslu sem hafi átt
sinn þátt í að dóttir hennar var
myrt.
„Ég mun ekki hætta baráttu
minni fyrr en einhverjum þeirra
sem með þetta mál höfðu að gera
verður sagt upp starfi," segir hún.