Dagblaðið Vísir - DV - 19.06.1999, Blaðsíða 50
’ss myndbönd
LAUGARDAGUR 19. JÚNÍ 1999
Skyggen
Danskir netherjar
★★
Stoiss (Jorgen Kiil) á netið í dönsku framtíðar-
myndinni Skuggen. Hakkaranum JB (Lars Bom)
tekst að brjóta sér leið að leyndum skimaskotum
þess. Hann telur sig eiga dauðann vísan þegar Stoiss
heimsækir hann en fær óvænt starf sem netvörður.
Þegar peningar fara að streyma frá Stoiss til JB í
gegnum netið fær hann 35 klukkustundir til að
sanna sakleysi sitt og finna sökudólginn. Stoð hans og stytta í barátt-
unni er hörkukvendið Miauv (Puk Scharbau) en hin slóttuga Barbie
(Karin Rorbech) freistar JB með kyntöfrum sínum.
Því fer víðs fjarri að Skuggen jafnist á við besti vísindatrylla
Hollywood en hún er engu að síður ágæt afþreying með nokkrum vel
heppnuðum atriðum. Hún flakkar reyndar á milli þess að vera skemmti-
lega framúrstefnuleg og næsta hallærislega „töff‘. Þótt ekki sé um
meistarastykki að ræða undirstrikar myndin gróskuna í dönsku kvik-
myndalífi. Það eitt að lagt skuli til atlögu við kvikmyndagrein sem
Hollywood á „einkarétt" á segir nokkuð margt og tekur myndin reynd-
ar virkan þátt í net-hugleiðingum þeim sem verða nú sífellt meira áber-
andi í vísindamyndum. Segir mér svo hugur um að það sé einungis
lognið á undan storminum.
Útgefandi Myndform. Leikstjóri Thomas Borch Nielsen. Aðalhlutverk:
Lars Bom, Jorgen Kiil, Puk Scharbau og Karin Rorbech. Danmörk, 1998.
Lengd 98 mín. Bönnuð innan 16.
-bæn
Johnny er ljósmyndari sem tekur aðaliega myndir af dauðu fólki.
Hann vinnur fyrir tryggingafyrirtæki og lögregluyfirvöld við að taka
myndir á vettvangi slysa og morða og þess háttar. í hjáverkum vinnur
hann fyrir fjárkúgara sem útvega mönnum vændiskonu og ryðjast svo
inn þegar leikurinn stendur sem hæst og láta Johnny taka myndir.
Johnny er sæmilega sáttur með sitt hlutskipti þangað til einhver fer að
kála öllum þeim sem að fjárkúgununum standa.
Það er eiginlega ekki mikið um þessa mynd að segja. Þetta er bara
ósköp hefðbundin meðalmennskuspennumynd, ein af þessum sem fara
beint á myndbandamarkaðinn án þess að vekja mikla athygli. Myndin
er nokkuð hæggeng, sem virkar alveg þar sem persónusköpunin er
sæmilega áhugaverð þótt hún heilli mann ekki upp úr skónum.
Sögufléttan er allt of augljós til að einhver spenna myndist. Það eru
ágætir leikarar í helstu hlutverkum en Jack Black stelur þó senunni í
litlu hlutverki. Þetta er skítsæmileg afþreying en á engan hátt merkilegt
verk.
Útgefandi Skífan. Leikstjóri John Raffo. Aðalhlutverk: Peter Gallagher,
John Lithgow og Frances McDormand. Bandarísk,1997. Lengd 95 mín.
Bönnuð innan 16 ára.
-PJ
Misheppnað diskó
Shane O’Shea (Ryan Phillippe) er „sveitalúöi"
sem sker hár sitt og slær í gegn sem barþjónn á vin-
sælasta diskóteki í heimi. Eigandi þess er Steve
Rubell (Mike Myers) sem stjórnar því með harðri
hendi hverjir fá aðgang. (Örugglega næsta skrefið í
vaxandi snobb-menningu íslensks skemmtanalífs).
Shane kynnist í starfinu hjónakornunum Greg (Breckin Meyer) og
Anitu (Salma Hayek) sem dreymir um glæsta frama.
Ekkert lát virðist vera á diskó-myndum þessa mánuðina. 54 hlýtur þó
að vera sú lélegasta enn sem komið er. Frásögn hennar af sveitafolan-
um Shane, sem uppgötvar freistingar og spillingar í stórborginni, er
hefðbundin og lítið spennandi. Þá á leikaraliðið með eindæmum slæm-
an dag. Salma Hayek ætti að halda sig við kroppasýningar en spara
dramatísk tilþrif. Verstur af öllum er þó Ryan Phillippe í hlutverki kyn-
tröllsins Shane en sérhver svipbrigði hans gera manni gramt í geði.
Áhugasömum diskó-boltum er bent á hina ágætu The Last Days of Disco
sem gaumgæfir þetta tímabil á öllu áhugaverðri máta.
Útgefandi Skífan. Leikstjóri Mark Christopher. Aðalhlutverk: Ryan
Phillippe, Salma Hayek, Neve Campbell og Mike Myers. Bandarísk, 1998.
Lengd 96 mín. Bönnuð innan 16.
-bæn
Steven Spielberg:
Ofmetnasti leikstjóri
seinni tíma?
Geimverurnar koma!
Rétt er að taka það strax fram,
svo að fyrirsögnin valdi engum mis-
skilningi, að Steven Spielberg er
maður margra ólíkra hæfileika.
Hann er mikill fagmaður sem gert
hefur margar af vinsælustu kvik-
myndum seinni tíma. Hann er enn
fremur lævís viðskiptamaður og
líklega er engu logið um völd hans
innan Hollywood. Þá má ekki
gleyma óbeinum áhrifum hans en
myndir hans „innbyrðir" fólk á öll-
um aldri um heim allan.
En að hvaða leyti er hann þá of-
metinn? Jú, Spielberg hefur ekki
sætt sig við það að vera vinsælast-
ur, og mögulega hæfastur, leik-
stjóra „afþreyingarmynda“. Hann
hefur gert kröfu um að vera talinn
til „alvöru" leikstjóra með gerð
„listrænna" mynda. Athugið að ég
er ekki að gera því skóna að „list-
rænar“ myndir séu merkilegri en
„afþreyingarmyndir". Stigskipting-
in er miklu frekar sótt til Spielbergs
og auðvitað þeirra sem hampað
hafa „listamanninum“ Spielberg,
sbr. hugmyndina um að hann hafi
sannað sig sem leikstjóri með
Schindlerís List.
Gríðarlegar vinsældir
Óhætt er að segja að Spielberg
hafi slegið í gegn fyrir alvöru með
hákarlatryllinum Jaws (1975) sem
átti stóran þátt í að bylta markaðs-
kerfí Hollywood. Myndin sem þá
var tekjuhæsta mynd allra tíma var
fyrsti „blokkbösterinn“, en aðstand-
endur hennar eyddu gríðarlegum
fjármunum í mikla auglýsingaher-
ferð. Síðan fylgdi hver vinsælda-af-
þreyingin annarri: Close
Encounters of the Third Kind
(1977), 1941 (1979), Raiders of the
Lost Ark (1981), E.T. (1982) og Indi-
ana Jones and the Temple of Doom
(1984). Fyrir þrjár þessara mynda
hlaut hann óskarstilnefningar en
það var ljóst að akademían var ekki
á því að veita „afþreyingarmynd-
um“ óskarinn.
Ráðist til atlögu við
listina
Um miðjan níunda áratuginn
sneri Spielberg sér að „listrænni"
myndum, hvort sem það var af þrá
eftir viðurkenningu eða köllun
listamanns. Margir ráku upp stór
augu er hann gerði myndina The
Color Purple (1985), en gagnrýnend-
ur voru jafnan á því að leikstjórinn
hefði stigið með henni alvöruþrung-
ið skref. Það hlýtur þó að hafa vald-
ið honum vonbrigðum að fá ekki
neina af 10 óskarstilnefningum
myndarinnar, og að engin skyldi
hún hljóta á endanum líkt og frægt
Steven Spielberg ungur, lengst til vinstri, ásamt Francis Ford Coppoia og
George Lucas.
Klassísk myndbönd
Close Encounters of the Third Kind (1977)
★★★
Roy Neary (Richard Dreyfuss) sér
ásamt nokkrum öðrum einstakling-
um furðuleg teikn á himni. Þegar
þau nálgast hann frekar verður
honum ljóst að ókunn farartæki eru
á ferð yfir jörðu. Hann segir fjöl-
skyldu sinni frá upplifuninni en
hún tekur hann ekki trúanlegan.
Roy er breyttur maður og getur
ekki samlagast íjölskyldunni. Tor-
ræð sýn á hug hans allan og hann
rambar á barmi brjálæðis. Þegar
hann sér fréttir i sjónvarpinu af þvi
þegar verið er að rýma landsvæði
umhverfis skringilega lagað fjall
gerir hann sér grein fyrir því hver
sýnin er. Herinn er þó ekki á því að
hleypa Roy inn á svæðið þótt vís-
indamaðurinn Claude Lacombe
(Frangois Truffaut) telji hann geta
komið að gagni. Ekki einu sinni
Roy gat þó séð fyrir hlutverk sitt í
því sjónarspili sem í vændum er.
Hér er Spielberg aldeilis í essinu
sínu. Úthugsuð spennuatriði, aðdá-
unarverð tækniútfærsla og heill-
andi fantasía. Richard Dreyfuss er
sem sniðinn i hlutverk Roys, auk
þess sem það var útsmogið bragð
hjá Spielberg að næla í Frangois
Truffaut í hlutverk Claudes. Geim-
förin er afskaplega vel úr garði gerð
og sjálfar geimverurnar eru nokk-
urs konar forverar E.T. Myndin er
aftur á móti nokkuð flóknari að
Steven Snielberg, lengst til hægri, við tökur á Close Encounters of the Third
Kind. Richard Dreyfuss er lengst til vinstri og á myndinni er einnig franski
leikstjórinn Frangois Truffaut sem lék í myndinni.
uppbyggingu en flestar myndir leik-
stjórans og lætur mörgum spurn-
ingum ósvarað.
Close Encounters of the Third
Kind hefur goldið þess að vera gerð
sama ár og Star Wars. Ósanngjart
væri að bera þær saman enda alls
ólíkar. Mynd Spielbergs er alvöru-
þrungnari og einlægari. Hún vinn-
ur af umhyggju með mögulegt sam-
band okkar og annars heims, og fáir
aðrir en Spielberg gætu gert aðra
eins fantasíu af slíku „raunsæi".
Fæsti í Videohöllinni. Leikstjóri:
Steven Spielberg. Aðalhlutverk:
Richard Dreyfuss, Frangois
Truffaut, Teri Garr og Melinda
Dúlon. Bandarísk, 1977. Lengd: 132
mín.
-Björn Æ. Norðfjörð