Dagblaðið Vísir - DV - 14.07.1999, Qupperneq 15
MIÐVIKUDAGUR 14. JÚLÍ 1999
15
Hrun Vestfjarða
Einhæft atvinnu-
líf í litlum byggðar-
lögum gerir það að
verkum að íbúar
þar mega alltaf bú-
ast við kreppum.
Byggðastefna sem
byggist á þvi að
haldið sé uppi óarð-
bærum einingum,
fyrirtækjum og jafn-
vel heilu byggðar-
lögunum til lang-
frama með pening-
um frá Reykjavík
stenst ekki. Það
hafa dæmin sannað.
Það er eins og að
pissa í skóinn sinn;
fyrst yljar það og
síðan kelur fótinn.
Kjallarinn
Jón
Sigurgeirsson
héraðsdómslögmaður
Horfst í augu við staðreyndir
Samfélagið getur hlaupið undir
bagga þegar skyndilega og nær óvið-
ráðanlega kreppir að. Ekki dettur
mér í hug annað en að allir lands-
menn taki þátt í að létta þeim byrð-
amar sem eftir lifa snjóflóð sem lagt
hefur ættingja þeirra og vini að
velli og brotið niður hús
þeirra og eignir. Mér
dettur ekki heldur í hug
annað en að landsmenn
allir taki þátt í að bjarga
fólki tímabundið þegar
það verður fyrir skyndi-
legum atvinnumissi.
Annað mál er með lang-
tíma vanda afskekktra
byggða. Þar sem styrkir
til óhagkvæmra eininga
■ganga ekki til lengdar
verða menn að skoða
kostina og horfast í
augu við staðreyndir.
Falinn kostnaður
Tekjur Vestfirðinga
hafa verið mjög háar.
Það er þvi ótrúlegt ann-
að en að atvinnurekstur i heild sé
arðbær þar. Það er einnig ljóst að
það er mjög dýrt að búa á Vest-
fjörðum. Kostnaður þessi lendir að
hluta til á landsmönnum öllum.
Þar sem kostnaðurinn er að hluta
greiddur af ríkinu er hann falinn.
Unnið hefur verið að því að færa
verkefni ríkisins yfir til sveitarfé-
laga. Eg er hræddur um að við slík-
an flutning gleymist að minnka
báknið í Reykjavík. Mér er t.d. ekki
kunnugt um mikinn samdrátt hjá
menntamálaráðuneytinu við flutn-
ing grunnskóla frá ríki til sveitar-
„Vandi Vestfirðinga verður best
leystur með því að greina á milli
neyðarhjálpar sem landsmenn
allir taka þátt í og uppbyggingu
atvinnulífs sem Vestfírðingar sjá
sjálfír um. Til að þeir geti gert
það verður kostnaður allur að
vera þeim sýnilegur og koma við
þeirra eigin buddu.“
félaga. Gjaldstofnar sem eiga að
standa undir kostnaði við rekstur
þessara nýju verkefna virðast frek-
ar skornir við nögl.
Úr eigin buddu
Vandi Vestfrrðinga verður best
leystur með því að greina á milli
I afskekktum byggðum þar sem styrkir til óhagkvæmra eininga ganga ekki til lengdar verða menn að skoða kostina
og horfast í augu við staðreyndir, segir greinarhöfundur m.a. - Frá Þingeyri.
neyðarhjálpar sem landsmenn all-
ir taka þátt í og uppbyggingu at-
vinnulífs sem Vestfirðingar sjá
sjálfir um. Til að þeir geti gert það
verður kostnaður allur að vera
þeim sýnilegur og koma við þeirra
eigin buddu. Allir
greiði fyrir þá
þjónustu sem þeir
njóta og það verð
sem hún kostar
og stjórn á þjón-
ustunni verði
færð nær fólkinu.
Lokið verði við þá
mörkuðu stefnu
að flytja verkefhi
frá ríki til sveitar-
félaga. Um leið
verður að draga
úr umsvifum rík-
isins að sama
skapi og auka tekjur sveitarfélaga.
Þau verkefni sem einstök sveitar-
félög geta ekki ráðið við má vinna
í samvinnu fleiri eða á vegum
heildarsamtaka þeirra.
Ábyrgari fjármálastjórn
Hugsanlega má skipta sveitarfé-
lögum í samstarfshópa eftir
stærð þannig að ekki verði
eingöngu hugsað um hags-
muni stærri sveitarfélaga. Með
því að efla þannig sveitar-
stjórnarstigið á kostnað ríkis-
ins vinnst margt. Þegar til
lengdar lætur verður fjármála-
stjómin ábyrgari þótt sveitar-
stjómarmenn séu enn að læra
á nýja kerfið. Fjölbreytt stjóm-
unar- og sérfræðistörf flytjast
út á land og gera atvinnulífið
fjölbreyttara. Sveitarfélögin
hefðu meira bolmagn til að
efla atvinnulif í sínu byggðar-
lagi með því að skapa atvinnu-
fyrirtækjum hagstæð rekstrar-
skOyrði. Þá verður öðram ekki
kennt um ef illa gengur.
Jón Sigurgeirsson
Þingeyrarpistill að gefnu tilefni:
Að gefast upp
hvað er það?
Astæða fyrir skrifum mínum er
grein Dagfara í blaði sem gefið var
út miðvikudaginn 7. júlí síðastlið-
inn, og bar hún titilinn: „Skilur
þetta fólk ekki neitt?“ Eftir að hafa
lesiö þessa grein áttaði ég mig á
því að við á landsbyggðinni kunn-
um svolítið sem höfuðborgarbúar
kunna ekki. Það er að gefast ekki
upp.
Kaldar kveðjur
Flestir höfuðborgarbúar, ef ekki
allir, hafa kynnst því að nóg sé til
„Það er nú öllum sem fylgst hafa
með þessum málum kunngjört að
íbúar héðan fá ekki lán. Með
þessu áframhaldi verða íbúar héð-
an í meiri vanda en fíóttafólk og
sé ég ekki betur en allt bendi til
að fíóttafólkinu verði frekar veitt-
ur stuðningur en okkur hér.u
af öllu og ef leirinn brennur í ofn-
inum er þeim réttur nýr leir til að
móta úr, á meðan við á lands-
byggðinni málum bara skemmti-
lega mynd á leirinn svo bruninn
sjáist ekki. Þetta höfúm við lært á
því einu að við höfum hingað til
mætt afgangi í flestu.
Til að reyna að vinna bug á
þessu höfum við öll lagst á eitt og
hefur það reynst okkur hér á Þing-
eyri ágætlega. Við trúum ekki á
uppgjöf og ég held að það hafi ekk-
ert gert okkur nema gott því við
höfum lært að lifa eftir aðstæðum.
Með þessum orðum er ég ekki að
segja að það sé hægt að bjóða okk-
ur hvað sem er og kasta á okkur
kaldri kveðju eins og var gert í áð-
umefndri grein sem birt var í DV
þar sem meðal annars segir:
„Þingeyri er bara krammaskuð
sem menn eru hættir að púkka
-----------. upp á. Allir sem
eiga eitthvað
undir sér era
farnir. Löngu
farnir og búnir
að selja kvótana
og koma sér fyrir
í fasteignum á
Laugaveginum
eða á Long Beach
og stjómvöldum
kemur þetta ekki
lengur við enda
búa bara á Þing-
eyri nokkrar fjöl-
skyldur sem komast ekki burt
vegna verðlausra eigna ...“
Kynnið ykkur aðstæður
Við hér á Þingeyri, og eflaust
annað fólk á landsbyggðinni, eram
orðin hundleið á því að utanað-
komandi einstaklingar, oftast
borgarbúar, þykjast hafa rétt á því
að dæma okkur og
byggðarlag okkar eft-
ir að hafa fylgst með
umfjöllun um okkur
í fréttum. Fólk ætti
nú bara að kynna
sér aðstæður sjálft
áður en það fellir
dóm.
Það er frekar
sjaldgæft að heyra
eitthvað gott um
landsbyggðina í
fréttum, og af um-
fjöllunum héðan af
Þingeyri má draga
þá ályktun að hér
hangi allir inni hjá
sér, einangraðir frá
samfélaginu, og bíði
frekari ákvarðana
æðri valda. Svoleiðis er það sko
ekki. Þó að peningaskortur blasi
við á mörgum heimilum þýðir það
ekki að fólkið geri ekki neitt. Hitt
þó heldur. Hér er margt hægt að
gera sér til afþreyingar og get ég
ekki betur séð en það sé nýtt jafn-
vel og áður og ég sem unglingur
get ekki fundið neina breytingu á
félagslífi minna jafnaldra hér.
Hverjir eru það sem
skilja ekki?
Nú hef ég ekki hugmynd um
hver skrifaði áðurnefnda grein.
En hver sem þú ert, þá held ég að
þú hafir á röngu að standa um það
Kjallarinn
Daðey Arnborg
Sigþórsdóttir
nemi við MA
hver það er sem skilur
og skilur ekki. Það
sem ég á við með
þessu er það að við
hér á Þingeyri skiljum
margt og ef til vill
skiljum við ástandið
hér nú betur en þú
kemur nokkurn tíma
til með að skilja en
þar við situr ekki. Við
skiljum, og vitum,
hvað mun gerast ef
við tækjum öll upp á
því að flytja til Reykja-
víkur. Höfuðborgin
gæti ekki tekið við
hátt í 500 manns í
einu, hvað þá skaffað
þessu fólki vinnu og
—— húsnæði. Fyrir utan
það að nú, eins og ástandið er í
dag, hafa margir ekki efni á því að
flytja og á það fólk þá bara að vera
hér þar til það einfaldlega sveltur
í hel?
Það er nú öllum sem fylgst hafa
með þessum málum kunngjört að
íbúar héðan fá ekki lán. Með þessu
áframhaldi verða íbúar héðan í
meiri vanda en flóttafólk og sé ég
ekki betur en allt bendi til að
flóttafólkinu verði frekar veittur
stuðningur en okkur hér. Ef þið
viljið útrýma landsbyggðinni, get-
ið þið þá allavega ekki gert það á
mannlegan hátt?
Daðey Amborg Sigþórsdóttir
Meö og
á móti
A að leyfa skemmtanahald í
Grjótaþorpi?
Kært hefur verið undan hávaða frá
skemmtanahaldi í Hlaðvarpanum, fé-
lagsmiðstöð kvenna, og nektarklúbbn-
um Club Clinton, en báðir eru staðirnir í
útjaðri Grjótaþorps. Forsætisráðherra
hefur fengið kvörtun frá íbúa í hverfinu,
einnig aðrir ráðherrar, þingmenn, borg-
arfulltrúar og lögreglustjóri. Fram-
kvæmdastjóri Hlaðvarpans viidi ekki
láta hafa neitt eftir sér um kæruna sem
snýst þó aðallega um háværar sam-
komur kvennanna en kannski minna
um nektarhúsið Clinton.
Kristján Jósteins-
son, framkvæmda-
stjori og eigandi
Club Clinton.
Enginn hávaði
frá Clinton
„Auðvitað er engin ástæða til að
vera með skemmtanahald inni í
miðju Grjótaþorpi. En ég er hér í út-
jaðrinum og telst raunar vera við
Aðalstræti. Hér í
kring eru íjöl-
margir skemmti-
staðir. Það hefur
verið kvartað yfir
hávaða hjá mér
annað slagið frá
því ég opnaði í
janúar. En und-
antekningarlaust
hafa skýrslur lög-
reglunnar sýnt að
hávaðinn hefur
átt rætur að rekja til annarra staða
og hávaðinn bókaður á þá staði, jafn-
vel KafR Reykjavík sem er nú tölu-
verðan spöl frá, líka á Naustið. En
mikið hefur verið bókað af þessum
hávaðamálum á Hlaövarpann enda
er hann miklu nær íbúum Grjóta-
þorpsins.
Af mínum rekstri skapast nánast
enginn hávaði út fyrir húsið. Hér
eru fáir viðskiptavinir, vel til haföir
og prúðir kúnnar sem ekki ganga
um götur Grjótaþorps með háreysti
eða óhljóðum. Iæssar kvartanir frá
Oddi Bjömssyni eiga því ekki við
um Club Clinton.
Þetta er nú miðborg Reykjavíkur
og trúað gæti ég að fólkið i Grjóta-
þorpi sækist eftir búsetu á þessum
slóðum vegna þess hversu líflegt
svæðið er. Hér er að skapast mið-
borgarmenning og borgaryfirvöld
leggja sig í líma við að styðja slíka
uppbyggingu."
Ógnarstjórnir
beita svefn-
truflunum
„Tónleika-, vínveitinga-, nektar-
staða- og skemmtanahald á alls ekk-
ert erindi inni í miðri bama- og fjöl-
skyldubyggð Grjótaþorps. Grimm-
ustu ógnarsfjóm-
ir ríkja heims
hafa og beita enn
svefntruflunum
við pyntingar
fanga sinna. íbúar
Grjótaþorps mega
búa við það 52
vikur á ári að
missa svefn 2-4
nætur í viku með
blessun borgaryf-
irvalda. Bamshaf-
andi eiginkonur okkar hafa flúið
heimili sín um helgar síðustu vikur
meðgöngu vegna gifurlegs ónæðis af
völdum þessara staða. Börnin okkar
mega sæta því að standa upp í ökkla
af glérbrotum, notuðum verjum og
sprautunálum þegar þau ganga út af
heimUum sínum við sólarupprás;
með kveðju frá borgarjTirvöldum
sem þráast við að koma í veg fyrir
þennan subburekstur í miðri íbúa-
byggð. Það á ekki að leyfa „skemmt-
anahald" í Grjótaþorpi!" JBP/HDM
Oddur Björnsson,
hljómlistarmaöur
og íbúi í Grjóta-
þorpi.
Kjallarahöfundar
Athygli kjallarahöfúnda er vak-
in á því að ekki er tekið við grein-
um í blaðið nema þær berist á staf-
rænu formi, þ.e. á tölvudiski eða á
Netinu. DV áskilur sér rétt tU að
birta aðsent efni á stafrænu formi
og í gagnabönkum.
Netfang ritstjórnar er:
dvritst@ff.is