Dagblaðið Vísir - DV - 03.08.1999, Blaðsíða 10

10
MÁNUDAGUR 3. ÁGÚST 1999 3Ö’V
menning
————————
Mikli vill meira
Alain Mikli - „gleraugu eiga að vera persónuleg '.
Einhvem tímann heföi þótt
saga til næsta bæjar að einn af
þekktustu tískuhönnuðum París-
arborgar væri hér á landi með
reglulegu millibili og svo lítið
bæri á. En sú er einmitt raunin.
Maðurinn heitir Alain Mikli og
er þekktastur fyrir gleraugna-
hönnun sína en er einnig farinn
að láta að sér kveða í fatatísku.
Auk þess hafa „vídeógleraugu“
hans gert stormandi lukku á
upptökutækjamarkaði. Mikli-
verslanir er að finna í flestum
stórborgum í Evrópu, ein slík er
á Madison Avenue í New York
og við Aðalstræti i Reykjavík er
unnið ötullega að því að kynna
framleiðslu meistarans. Það
starf hefur borið umtalsverðan
árangur, því nú orðið á Mikli sér
marga aðdáendur meðal gler-
augnafólks á íslandi, þar á með-
al þann sem þetta skrifar. Mikli-
gleraugu má þekkja langt að fyr-
ir þokka, óvenjulegar litasam-
setningar og framlega hantér-
ingu á umgjöröum og álmum.
Jafnvel þeir sem búnir era að
vera með þessi gleraugu á nefinu um árabil
eru enn að uppgötva smáatriði sem bera vott
hugkvæmni hönnuðarins og kímnigáfu.
Þegar ég dró Mikli af fundi hjá undirsát-
um sínum í París um daginn var hann búinn
að vera tvisvar á íslandi, í annað skipti í við-
skiptaerindum, í hitt skiptið á jöklaferðalagi.
Og sagðist þar af leiðandi uppfullur af orku
og sköpunargleði.
„Ég kann vel við mig á norðurslóðum,
einkum á íslandi. Landið er svo ósnortið og
fólkið opinskátt og hreint og beint í sam-
skiptum. Lifnaðarhættir ykkar hugnast mér.
Og fólkið sem rekur Linsuna er orðið eins og
önnur fjölskylda mín.“
Armenskur í hjartanu
Eins og íslendinga er siður byrjaði ég á því
að spyrja hann aó uppruna; Mikli er ekki
ýkja algengt nafn í Frakklandi.
„Ég er af armenskum upprana en foreldr-
ar mínir hjuggu í Frakklandi alla ævi. Á yf-
irborðinu er ég Frakki en í hjarta mínu verð
ég ævinlega armenskur. Ég lærði aldrei til
hönnunar, heldur var ég upprunalega sjón-
tækjafræðingur."
Hefði ferill hans þróast með öörum hœtti ef
hann hefði lagt fyrir sig hönnun frá byrjun?
„Mér er til efs að hægt sé að læra góða
hönnun. Hæfileikinn til hönnunar er eins og
hugmyndaflugið, hvort tveggja er meðfætt.
Reynsla mín af sjóntækjafræðinni hefur hins
vegar gert mig að betri hönnuði."
Hvaö varö til þess aö hann söðlaði um og
hóf aó búa sér til gleraugu?
„Mér þótti gleraugnaúrvalið í Frakklandi
svo ömurlegt, sérstaklega gleraugun sem
fólk fékk út á resept, að ég fór sjálfur að búa
til gleraugu. Hvað var svona ömurlegt við
þau? Þetta voru algjörlega sálarlaus og
húmorlaus gleraugu, gerðu ekkert fyrir and-
lit og persónuleika þeirra sem báru þau til-
neyddir. Enda voru allir með sömu týpuna á
nefinu. Líka ég. Frá byrjun var það bjargfóst
sannfæring mín að gleraugu ætti helst að
laga að andliti hvers og eins.“
Er þessi stefna hrygglengjan í Jramleiðslu-
filósófiu" hans í dag?
„Sko, gleraugu era eitt af því mikilvæg-
asta sem þú hengir utan á þína persónu. Það
er í augunum sem persónuleiki einstaklings-
ins birtist, þau era „gluggi sálarinnar", ekki
satt? Gleraugu eru umgjörð þessa sálar-
glugga, þú getur notað þau til að árétta fram-
komu þína og hugarástand. Rétt eins og þú
íklæðist sérstökum fótum við sérstök tæki-
færi. Þú setur á þig dökka umgjörð til að
segja að þú sért niðurdreginn eða litríka um-
Listhönnun
Aðalsteinn Ingólfsson
gjörð til að undir-
strika gott skap.
Eða öfugt, ef þú
vilt dylja hvernig
þér er innan-
brjósts. Mín „fram-
ieiðslufilósófía", ef
einhver er, gengur
út á það að reyna
að koma til móts
við sérhvert and-
lit, sérhvern per-
sónuleika, með
gleraugum mín-
um. Sá er einnig
tilgangurinn með
„vídeógleraugun-
um“, þau era gerð
tO að létta fólki líf-
ið, gera þvf kleift
að taka vídeó-
myndir og rabba
við fólk án þess að
vera sífellt að reka
myndavél upp í
auglitið á því.“
Köntuð og mjó gleraugu fyrir
íslendinga
Nú skera gleraugu Miklis sig úr bœói fyrir
litróf og mótun. Hvort hefur forgang þegar
hann býr til nýja „línu“?
„Oftast helst þetta í hendur. Þó hef ég til-
hneigingu til að skoða litrófið sérstaklega.
Ég geri tilraunir með 6-12 liti til að sjá
hvernig þeir gera sig. Síðan hef ég fyrir sið
að gera ein rauð gleraugu á ári, jafnvel þótt
það sé mjög lítil sala í þeim, ég er einfaldlega
hugfanginn af rauðum lit. I framhaldinu
móta ég svo umgjarðir og álmur.“
Oft er talað um aó andlitstýpur séu mjög
mismunandi eftir löndum. Tekur Mikli tillit
til þess við hönnun gleraugna sinna?
„Ég er á móti því að setja heilu þjóðimar
undir sama hatt en ég verð að viðurkenna að
íslensk andlit kalla á aðrar gleraugnatýpur
en, segjum, ítölsk andlit. íslendingar era
bjartir yfirlitum og bláeygðir, þess vegna fer
þeim yfirleitt vel að bera blátóna gleraugu
eða grænleit. Sennilega þykir mjög glanna-
legt að bera eldrauð gleraugu á Islandi. Ég
hef samt gaman af því þegar íslendingar
synda móti straumnum, hera gleraugu sem
ekki „passa þeim“. Andlitsfall íslendinga er
líka þannig að það hentar þeim betur að bera
köntuð og mjó gleraugu en kringlótt og spor-
öskjulaga. I augnablikinu er ég einmitt að
hanna „línu“ fyrir norræn andlit sem mig
langar að hleypa af stokkunum á íslandi."
Ó, Dollý!
Frá Reykholti. Ljósm. Stelnunn Birna
Undirritaður komst því miður
aðeins á síðustu tónleika á tónlist-
arhátíðinni í Reykholti sem eftir
öllum sólarmerkjum að dæma virð-
ist hafa tekist mjög vel. Þeir hófust
á svonefndri Dolly-svítu eftir Fauré,
hljómfógru verki fyrir tvo píanó-
leikara og einn flygil/log voru það
þær Valgerður Andrésdóttir og
Steinunn Bima sem deildu með sér
hljóðfærinu. Flygillinn er ekki stór
en hljómaði þó ótrúlega vel i kirkj-
unni, enda silkikenndur ásláttur
hjá báðum píanóleikurunum og
túlkunin lífleg. Samspil tveggja pí-
anóleikara er alltaf erfitt því það
heyrist greinilega ef þeir slá ekki
nóturnar á sama tíma en töluverð
endurómun kirkjunnar breiddi yfir
allar misfellur og var útkoman hin
áheyrilegasta.
Næst á dagskrá mátti heyra hina
þekktu Elegíu Faurés og vora það
sænski sellóleikarinn Johanna
Sjunnesson og Steinunn Bima sem
fluttu hana. Johanna Sjunnesson er
sláandi lík hinni ógæfusömu Jacqueline du
Pré og ekki skaðaði að hún lék Elegíuna afar
fallega, með ágætri tækni og sterkri lýrískri
tilfinningu. Sömuleiðis var undirleikur
Tónlist
Jónas Sen
Steinunnar Bimu kliðmjúkur og vantaði eig-
inlega bara aö hún væri í kjólfötum og með
krullað hár eins og Daníel Barenboim til að
fullkomna atriðið.
Óheflað samspil
Á hinn bóginn skorti nokkuð upp á að
meðhöndlun Martynas Svégzda von Bekker
fiðluleikara á einleikssónötu nr. 6 eftir Isaye
væri viðunandi. Upphafið hljómaði
ekki alveg hreint og það var engin
stígandi i túlkuninni, líkt og ein-
leikarinn vissi ekki hvað hann
væri að fara. Auðvitað á sum tón-
list að hljóma leitandi og fantasíu-
kennd en í einleikssónötu Isayes
þarf strúktúrinn að vera áberandi
ef tónlistin á að grípa mann. Aftur
á móti var Scherzoió úr f-a-e sónötu
Brahms áheyrilegra en þar var
túlkun þeirra Martynas Svégzda og
Steinunnar Birnu hæfilega léttúðug
og spilamennskan yfirleitt ná-
kvæm.
Lokaverkið á tónleikunum var
píanótríó nr. 2 í B-dúr D 581 og var
það flutt af þeim Valgerði Andrés-
dóttur, Martynas Svégzda og
Johönnu Sjunnesson. Hér var
margt vel gert og var þáttur Val-
gerðar ekki sístur enda hefur hún
haldgóða, örugga tækni og túlkaði
Schubert af einlægni. Hin tvö stóðu
sig líka þokkalega en stundum
vora tónamir örlítið til hliðar við
þá réttu og kom píanóleikarinn betur út.
Sjálft samspilið var á tíðum óheflað því bæði
fiðluleikari og sellóleikari gátu ekki stillt sig
um að spila of hátt þegar píanóleikarinn var
í aðalhlutverki og var því heildarútkoman
ekki nógu sannfærandi.
Er greinilegt að þessi tónlistarhátíð er
búin að festa sig í sessi sem árlegur viðburð-
ur. Enda liðin tið að menningarlíf hérlendis
detti niður á sumrin.
Meira um
flygla og
garma
Jónas Sen, tónlistargagnrýnandi DV ( á
mynd), gerir eftirfarandi athugasemd við at-
hugasemd Leifs H. Magnússonar um um-
mæli hans um flygil í Listasafni Sigurjóns
Ólafssonar:
„í gagnrýni minni kallaði ég flygilinn i
Listasafni Sigurjóns óttalegan
garm en nú hefur Leifur upplýst
mig um það að garmurinn, sem
er af gerðinni Bösendorfer, sé
ekki nema átta ára gamall. Leif-
ur er þjónustuaðili hans og segist
hafa frá fyrstu tíð hugsað afar
vel um hann. Því geti hann ekki
verið neinn garmur.
Ég verð að viðurkenna að
þessar upplýsingar komu mér
mjög á óvart því téður flygill hljómar alls
ekki vel. Tónninn er grunnur og nótumar
renna of mikið saman, og einhvem veginn
þannig hljómar garmur að mínu viti.
Hvernig getur slíkt hljóðfæri verið aðeins
átta ára gamalt? En þá ber að hafa í huga að
flyglar eru gjarnan misjafnir þó þeir séu
nýir og frá virtum framleiðanda, það vita
aÚir píanóleikarar, og Leifur ætti sem pí-
anósali að vita. það líka. Það er hálfgert
happdrætti að kaupa sér flygil, sérstaklega
ef maður þarf að panta hann að utan. Per-
sónulega held ég að Bösendorferinn í Lista-
safni Sigurjóns sé einfaldlega ekki merki-
legt eintak, þrátt fyrir umhirðu Leifs sjálfs.
Reyndar er mögulegt að umræddur flygill
sé í rauninni ágætur en hljómi eins og
garmur vegna þess að hann er ekki á rétt-
um stað. Góður flygill getur hljómað illa í
einhverjum tilteknum sal, einfaldlega vegna
þess að hann á ekki heima þar þótt salurinn
sé annars ágætur. Enda er alþekkt stað-
reynd að ekki er nóg að kaupa bara dýran
flygil frá finum framleiðanda á borð við
Bösendorfer heldur verður jafnframt að
huga að því hvemig salurinn er þar sem
hljóðfærið á að vera. í sumum sölum hent-
ar Steinway betur, eða jafnvel Yamaha.
Þess vegna eru reyndir píanóleikarar stund-
um sendir út til að kaupa flygil; það er ekki
nóg að panta hann úr einhverjum katalog.
Hver svo sem ástæðan er, er ég enn á
þeirri skoðun að flygillinn í Listasafhi Sig-
urjóns hljómi eins og óttalegur garmur,
jafnvel þótt hann sé enginn garmur. Sem er
náttúrlega alls ekki nógu gott.“
Lexicon brota-
höfuðsins
Það er alltaf dálítið merkilegt þegar
sögupersónur úr bókmenntum kvikna til
lifsins. Það gerist að sönnu ekki oft en
helst þegar að persónurnar eiga sér fyrir-
myndir í veruleikanum. Fjölmargir les-
endur skáldsögunnar
Brotahöfuós eftir Þórarin
Eldjárn (á mynd) hafa
sjálfsagt vitað að sögu-
hetjan, Guðmundur
Andrésson, var einu
sinni til, var andófsmað-
ur og fræðimaður, sat í
fangelsi í Kaupmanna-
höfn fyrir gagnrýni á
stóradóm og andaðist í
pest sem geisaði árið 1654. Orðabók
eftir Guðmund, Lexicon Islandicum, sem
teljast verður ein elsta íslenska orðabókin,
kom út nálega þrjátíu árum eftir dauða
hans. Að sögn kunnugra var þetta mein-
gölluð útgáfa, mislestrar og prentvillur á
hverri síðu.
Þessi orðabók er nú komin út að nýju,
aukin og endurbætt, á vegum Orðabókar
Háskólans, og er meðal annars stuðst við
handrit sem kann að vera eftirrit af eigin-
handarhandriti Guðmundar sjálfs.
Gunnlaugur Ingólfsson og Jakob Bene-
diktsson sáu um útgáfuna. í bókinni er
mikið af forníslensku orðafari en auk þess
ýmislegt úr samtíð höfundar, orð, orðatil-
tæki og málshættir, svo og kveðskaparbrot
sem ekki eru þekkt annars staðar frá. Guð-
mundur Andrésson er þá loksins orðin
„raunveruleg" persóna í hugum okkar.
Umsjón
Aðalsteinn Ingólfsson