Dagblaðið Vísir - DV - 25.08.1999, Blaðsíða 4

4
MIÐVIKUDAGUR 25. ÁGÚST 1999
Fréttir
Þór Magnússon, Tyrklandsfari, um það sem var erfiðast á jarðskjálftasvæðunum:
Brostin augu og nálykt
mikil reynsla fékkst en alveg ljóst að hópinn hefði átt að senda fyrr
Tyrklandsförunum var fagnað við heimkomuna í gær. Hér tekur Sólveig Þorvaldsdóttir
framkvæmdastjóri Almannavarna við veglegum blómvendi. DV-mynd Hilmar Þór
„Þaö er alveg klárt. Við komum
of seint. Samt segir maöur: aldrei aö
segja aldrei. En mestu líkumar á að
finna fólk á lífí er á fyrstu tveimur
sólarhringunum. Við erum búin að
læra mikið í þessari ferð og höfum
nú tækifæri til aö gera mjög margt
- fyrst og fremst höfum við nú skiln-
ing á því hvað þarf að gera á vett-
vangi. En erfiðast var að horfa í
brostin augu fólksins," sagði Þór
Magnússon frá Slysavamafélagi ís-
lands - Landsbjörgu, við DV þegar
hann kom til landsins af jarð-
skjálftasvæðunum í Tyrklandi í
gær, ásamt félögum sínum frá
Slökkviliðinu í Reykjavík og lækni
af Sjúkrahúsi Reykjavíkur. Utanrik-
isráðuneytið sá um ferðina af ís-
lands hálfu.
Eymd, tár og sorg
„Þetta var eymd og sárt,“ sagði
Þór. „Fólkiö kom hlaupandi á móti
okkur, ættingjarnir sem áttu hálfa
fjölskylduna innilokaða í rústum i
kringum okkur. Þeir vissu kannski
innst inni að fólkið þeirra var látið.
Þeir komu og tóku í höndina á okkur
og báðu okkur um að fara og leita.
Við vorum yfirleitt fljótir að fmna út
úr þessum hlutum."
- Hvemig var að starfa í þessari
lykt í hita þar sem lík vom víðast
hvar?
„Það er nú eins og við þekktum
þetta flest. Ég náði að brynja mig fyr-
ir þessu. Kannski var þetta ekki eins
vont og ég hélt. Hins vegar var ég bú-
inn að undirbúa mig. Við smurðum
okkur undir nefið, vorum með maska
og reyndum að fara alveg ofan í þar
sem þetta er verst.
En erfiðast var að horfa í þessi
brostnu augu fólksins sem mætti okk-
ur. Við vissum alveg hvað var þama
inni. Maður sér það best í augum á
ættingjunum. En við emm í þessu og
verðum að takast á við þessa hluti.“
Einhver heyrir eitthvað!
„Síðustu dagana var mikið verið að
hringja í okkur,“ segir Þór: „Við vilj-
um fá ykkur núna. Það er einhver
sem heyrir eitthvað inni í rústun-
um.“ 1
Við vorum sendir með tækin okkar
af stað og látnir prófa. Við reyndum
að hlusta, bönkuðum í rústimar, köll-
uðum, fórum með myndavélina og
reyndum að finna glufur og að kom-
ast hjá því að setja sjálfa okkur í
hættu.
Þór Magnússon.
Við ókum um þorpin og leituðum
hreinlega að stöðum þar sem við gát-
um komið að gagni. Það sem við
horfðum á var fólkið sjálft að krafsa í
rústunum. Við spurðum: „Ertu að
leita að sjónvarpinu þínu eða fólkinu
þínu? Heyrðir þú eitthvað? Auðvitað
var fólk stöðugt að heyra eitthvað
innan um rústirnar. Við vissum ekki
hvort það var þessa heims hljóð eða
annars."
Heyrðum krafs
- Heyrðuð þið sjálfir hljóð í rústun-
um sem þið tölduð vera í lifandi
fólki?
„í gær (á mánudag) vorum við í
verkefni sem við urðum svo reyndar
að skilja við um kvöldið. Þar voru
nokkrir aðilar búnir að fullyrða að
þeir heyrðu kallað út úr rústunum:
„hjálp“ og „mamrna" og eitthvað
slíkt. Við vorum sendir i verkefnið til
að reyna að hlusta þetta. Við gerðum
það og heyrðum krafs. Hins vegar
sáum við kött og fleira koma út úr
rústunum. Hvort þaö var það sem við
heyröum vitum við ekki. En við
heyrðum greinilega eitthvert skrjáf
sem ekki átti að vera. í kjölfar þessa
var ákveðið að leita alveg í þessar
rústir og grafa þær upp. Við vissum
svo ekki um afdrif þessa en komum
til með að frétta hvað geröist."
Ekki hræddur um
íslenskar bygging-
ar eftir þetta
Þór segir að upp úr
standi hversu ótrúlega
lélegar margar tyrk-
neskar byggingar séu.
„Þótt þær virðist
margar tiltölulega nú-
tímalegar eru þær ótrú-
lega lélegar. Eftir að
hafa séð þessi hús og
sumt af því sem enn þá
stendur er ég ekki mjög
smeykur um íslenskar
byggingar.
Sagt er þarna í Tyrk-
landi að sumir verktak-
arnir steli helmingnum
af steypustyrktarjárn-
inu og öðru byggingar-
efni til að ná niður
kostnaði. Það er gífurleg
verðbólga þarna og allir
eru að reyna að koma
sér upp húsnæði. Við
þekkjum þetta héðan að
heiman að setja alla
peninga í steypu og fá
eitthvað út úr þvt. Þá
hafa komið aðila sem
hagnast svona á þessu. Húsin líta vel
út en svo eru bara svik á bak við.
Maður sá fólk grátandi með steypu-
brot í höndunum."
Þór sagði að Bandaríkjamenn
hefðu verið með fjölmennar hjálpar-
sveitir. Vissulega væri gott að hafa
margar hjálparhendur á slysstað, en
fjöhnenni út af fyrir sig væri ekki
heppilegast við leit í rústum.
„Það sem við teljum að þurfi að
gera við svona aðstæður er að hafa
létt og sjálfstætt lið sem hefur góð
samskipti, bíl og túlk. Svo fer það
hratt um svæðið með besta búnaðinn
- vel þjálfað fólk, eins og ég held að
við séum.
Við lærðum mikið. Þetta hefði ver-
ið enn þá lærdómsríkara hefðum við
verið þarna á fyrsta og öðrum sólar-
hringnum. Engu að síður var það
mjög gott skref sem við tókum með
því að fara til Tyrklands. Það á eftir
að skila okkur heilmiklu á íslandi,
ekki bara gagnvart jarðskjálftum. Við
sjáum nú líka hvar við stöndum gagn-
vart öðrum þjóðum,“ sagði Þór Magn-
ússon. -Ótt
Afreksmenn úr leik

íslendingarnir sem tóku
þátt í heimsmeistaramótinu í
frjálsum iþróttum í Sevilla á
Spáni eru allir úr leik. Þetta
er ekki nógu gott, sagði lands-
liösþjálfarinn í blaöaviðtali,
heldur daufur í bragði. Hann
var ekki kátur með frammi-
stöðuna. Það er Dagfari ekki
heldur. En Dagfari sér hlutina
í samhengi, tapar ekki áttum í
þessum hríðarbyl vonbrigð-
anna.
Fyrir rúmu ári fóru menn
að taka upp á þeim ósköpum
að brjóta blað í sögu íþrótt-
anna, hurfu frá áralangri og
árangursríkri sveltistefnu og
skiptu yfir í peningaaustur.
Slíkt kann ekki góðri lukku
að stýra eins og reyndar hefur
komið á daginn. í fyrra ákvað
ríkið að greiöa 10 milljónir
króna í afreksmannasjóð
næstu fimm árin eða samtals
50 milljónir. Að auki lofaði ÍSÍ
að leggja árlega fram 12 lottómilljónir í sjóðinn.
22 milljónir voru því til skiptanna á hverju ári.
Og fjármálaráðherra, sem jós fénu ásamt mennta-
málaráöherra og forseta ÍSÍ, sagði hróöugur að
nú biði fiöldi fólks eftir að sjá þessa peninga að
störfum. Eftir HM í Sevilla bíður Dagfari. Og
mun bíða eins og ráðherrarnir og forseti ÍSÍ.
Dagfara var löngu ljóst að íslendingar þurfa
ekki peninga til að standa sig i íþróttum. Verð-
launapeningaregnið var aldrei meira en þegar af-
rekssjóðimir voru tómir og menn hlupu, stukku
og köstuðu eftir vinnu. í norðangarra og sand-
roki á Melavellinum. Alvöm af-
reksmenn án alvömsjóðs.
Svelti óg möl var það sem
dugði. Afreksíþróttir eru ekki
fyrir afreksmenn heldur tann-
lækna, lögfræðinga, skrifstofu-
stjóra, skurðgröfukarla og
strætóbílstjóra sem spýta í lóf-
ana eftir vinnu. Þetta áttu ráð-
herramir og forseti ÍSÍ að vita.
Þegar blaðið var brotið í
fyrra kveinaði Eggert, forseti
KSÍ, þar sem karlalandsliðið
fékk ekki krónu úr hinum
digra afreksmannasjóði. Af-
reksmennimir hirtu allt og
kvennalandsliðið eina milljón.
Eggert sagði afreksmenn fiár-
austurs kexruglaða að láta
svona, raða þyrfti hlutunum í
aðra forgangsröð. En Eggert
átti að vita betur. Kvennalands-
liðiö hefur ekki riðið feitum
hesti frá viðureignum sínum.
En afrekin létu ekki á sér
standa hjá fótboltalandsliði
karla. Það hefur unnið hvem stórsigurinn á fæt-
ur öðmm og hefur ekki í annan tíma verið jafn-
hátt skrifaö meðal landsliða heims. Og það án
þess að fá krónu úr afreksmannasjóði. Afreks-
menn eru hins vegar úr leik.
Dagfari
sandkorn
Orðinn gleyminn
Vef-Þjóðviljinn, samviska frjáls-
hyggjumanna, skefur ekki utan af því
nýlega í grein um hinn fjálglega Hann-
es Hólmstein Gissurarson. Þar segir:
„Ekki er annað að sjá en að Hannes
Hómsteinn Gissurar-
son hafi gleymt
nokkrum helstu kost-
um hins fijálsa mark-
aðar. Að minnsta kosti
ef marka má umrnæli
hans um kaup nokk-
urra kaupsýslu-
manna á hlut í PBA.
Eitt af því sem Hannes virðist
hafa gleymt er að bæöi hluthafar og við-
skiptavinir einkafyrirtækja geta leitað
annað ef þeim sýnist svo. Þeir sem vilja
síður eiga viðskipti við ákveðna aöila
færa viðskipti sín annað. Hluthafar sem
kæra sig ekki um að vera í kompaníi
með vissum mönnum geta selt hlutinn
sinn og sett féð á beit annars staðar."
Stefán að falla?
Þegar Stefán Gunnlaugsson, veit-
ingamaöur á Akureyri, tók við for-
mennskunni í knattspyrnudeild KA sl.
haust áttu menn von á byltingu varð-
andi árangur meistaraflokks félagsins,
enda hefur Stefán oftar
en ekki leitt lið félags-
ins til góðra sigra. Að
hætti Stefáns var ráð-
ist í leikmannakaup
og ekkert sparað til
þess að KA kæmist að
nýju í hóp bestu liða
landsins, í meistara-
deildina. Staöan nú er hins vegar sú að
liðið hangir á barmi hengiflugs og fall í
C-deild blasir við. Fari svo bendir ýmis-
legt til þess að KA-menn hitti þar fyrir
fiandvini sina í Þór og eru knattspyrnu-
áhugamenn á Akureyri alveg að fara á
límingunum vegna slaks árangurs liða
sinna í sumar og undanfarin ár.
Hver er iðjuleysinginn?
Eitthvert „apparat" sem kallar sig
Akureyrarakademíuna hyggst halda
menningarnótt um næstu helgi og út-
nefna þar menn aldarinnar á ýmsum
sviðum. Þar á meðal má nefna góðborg-
ara aldarinnar, íþrótta-
mann aldarinnar, iðnað-
armann aldarinnar og
kaupfélagsstjóra aldar-
innar. Færi nú svo að
Eiríkur Jóhannsson,
kaupfélagsstjóri KEA,
yrði útnefndur kaup-
félagsstjóri aldarinn-
ar yrði hann í „þokkalegum“ félagsskap
eða hitt þó heldur því einnig á m.a. að
útnefna iðjuleysingja aldarinnar og
drykkjumann aldarinnar. Kunngera á
hverjir verða tilnefndir í Ketilshúsinu í
Listagilinu sem listamenn á Akureyri
hafa fengið á silfurfati eins og ýmis
önnur mannvirki í Gilinu og verður að
telja líklegt að listamönnunum þyki
þetta tiltæki fyndið...
Akureyringar í vanda
Ásgeir Magnússon, formaður bæj-
arráðs Akureyrar, var greinilega í
nokkrum vanda þegar hann'var beðinn
að svara þvi opinberlega hver væri af-
staða hans til virkjunarinnar umdeildu
á Austurlandi og
áforma um álsversbygg-
ingu í Reyðarfirði. Að
hætti stjórnmála-
mannsins sneri þessi
fyrrum bæjarstjóri í
Neskaupstað sig fim-
lega út úr málinu án
þess raunar að segja
nokkuð annað en það að hann
hlynntur atvinnuuppbyggingu á Aust-
urlandi. Skiljanlegt, því fyrir dyrum
stendur sameining kjördæmanna á
Norðurlandi eystra og Austurlandi og
mjög aukin samvinna sveitarfélaganna
í þessum landshlutum á ýmsum svið:
um, og því hyggilegast að styggja ekki
neinn. Það er því varla við því aö búast
að bæjarfulltrúar á Akureyri, hveiju
nafni sem þeir nefnast, vilji tjá sig mik-
ið um Eyjabakka, álver á Reyðarfirði og
fleira í þeim dúrnum, a.m.k. þeir sem
innst inni eru ekki hlynntir stóðiðjunni
svokölluðu...
Umsjón Stefán Ásgrímsson
Netfang: sandkorn <®£f. is