Dagblaðið Vísir - DV - 18.10.1999, Qupperneq 15

MÁNUDAGUR 18. OKTÓBER 1999
15
Umhverfismál í ólestri
Tæplega getur talist
einleikið hve ósýnt
Framsóknarflokknum
er um að velja sér not-
hæfa ráðherra. Að
sönnu getur hann haft
sér til afbötunar, að
ekki sé úr miklu mann-
vali að moða, en vist
gæti hann gert betur og
þá kannski haft hlið-
sjón af sögunni. Þegar
Hermann Jónasson
taldi sig ekki hafa hæf-
an þingflokksmann í
embætti utanríkisráð-
herra árið 1953, kvaddi
hann til menntaskóla-
kennara á Akureyri,
Kristin Guðmundsson,
og fól honum embættið.
Áreiðanlega eru til
framsóknarmenn vítt og breitt um
landið sem betur er treystandi til
að setjast í ráðherrastóla en sum-
um þeim sem nú velgja þá.
Síðan Framsóknarflokkurinn
kom í ríkisstjóm hefur umhverfis-
ráðuneytið orðið einna verst úti.
Á fyrra kjörtímabili var sami
ráðherra, Guðmundur Bjamason,
látinn fara með umhverfismál og
landbúnaðarmál, sem vitaskuld
var goðgá. Með fullri virðingu fyr-
ir landbúnaði, þá stangast hags-
munir hans ósjaldan á við sjónar-
mið umhverfisvemdar, og beinlín-
is gráthlægilegt að láta sama
mann hafa á hendi stjórn beggja
ráðuneyta. Enda varð reyndin sú,
að sjónarmið umhverfisverndar
vom jafnan látin víkja fyrir öðr-
um hagsmunum, ef í odda skarst.
Vendilkráka
Ekki tók betra við þegar vinda-
skuplan Siv Friðleifsdóttir var sett
yfir umhverfisráðuneytið. Síðan
hún tók við embætti fyrir fimm
mánuðum hefur ekki farið öðmm
sögum af frammistöðu hennar en
að hvaðeina sé í athugun eða verði
sett í nefnd. Kjúklingahneykslið á
Ásmundarstöðum, olíumengunin
frá el Grillo á Seyðisfirði og fram-
tíð Reykjavíkurflugvallar em með-
al alvarlegra mála sem hún hefur
hummað frammaf sér, ýmist með
merkingarlausu þvaðri eða þögn-
inni einni saman. í siðuðum lönd-
um væri ráðamaður sem þannig
afgreiddi örlagarík mál beðinn að
hirða pokann sinn og snúa sér að
verkefnum sem
hann réði við. Það
verður með hverj-
um deginum sýni-
legra að Siv Frið-
leifsdóttir veldur
ekki embætti sem
hún nældi sér í fyr-
ir einbera fram-
hleypni og enga
verðleika.
Frægast dæmanna
um frammistöðu
hennar er samt
deilan um Fljóts-
dalsvirkjun. Hláleg-
ur umsnúningur
hennar í því máli
er alræmdur orðinn
og lýsir betur en
nokkuð annað inn-
ræti stjórnmála-
manns sem einskis svífst til að
hreppa völd. Vitanlega hafði Siv
fulla heimild til að skipta um
skoðun, þó gagnsætt væri af hvaða
hvötum hún geröi það, en hún
hafði ekki manndóm til að kann-
ast við að hún hefði skipt um
skoðun um leið og hún krækti í
ráðherratitilinn. Og ekki nóg með
það, heldur varð hún ber að
ósvífnum lygum sem margsinnis
er búið að reka oní hana. Stundum
virðast því engin takmörk sett, útí
hverskonar ógöngur valdafiknin
getur teymt fólk.
Fjandskapast við umhverf-
isvernd
Kannski er það ískyggilegast í
þessum ókræsilegu málum, að
sjálfur umhverfisráðherrann er
orðinn skeleggasti baráttumaður
ríkisstjórnarinnar gegn þeim, sem
vemda vilja náttúru landsins, og
eindregnasti andmælandi þeirrar
sjálfsögðu kröfu meirihluta lands-
manna, að afdrif Eyjabakka og fyr-
irhuguð Fljótsdalsvirkjun verði
háð lögformlegu mati á umhverfis-
áhrifum rasksins sem ráðgert er.
Það hlýtur að vera lágmarkskrafa
allra landsmanns, hvar í flokki
sem þeir
standa, að ráð-
herrann sem
falið er að hafa
forgöngu um
vernd íslenskr-
ar náttúm fylli
ekki flokk
þeirra óhappa-
manna sem
flestu vilja
fórna fyrir ál og
stál.
Vissulega er stórfurðulegt að
Ólafur Öm Haraldsson skyldi ekki
koma til álita þegar framsóknar-
þingmaður var settur yfir um-
hverfisráðuneytið.
Sigurður A. Magnússon
Það er vissulega stórfurðulegt að Ólafur Örn Haraldsson skyldl ekki koma til álita þegar framsóknarþingmaður
var settur yfir umhverfisráðuneytið, segir greinarhöf. m.a. - Ólafur Örn Haraldsson alþingismaður.
Kjallarinn
Sigurður A.
Magnússon
rithöfundur
„Áreiðanlega eru til framsóknar■
menn vítt og breitt um landiö
sem betur er treystandi til aö
setjast í ráöherrastóla en sumum
þeim sem nú velgja þá. “
Borgarstjórinn styður umhverfismat
Á fundi borgarstjómar Reykja-
víkur 7. október sl. var hart deilt
um tillögu undirritaðs, um að
borgarstjóm skoraði á Alþingi ís-
lendinga að sjá til þess að lögform-
legt umhverfismat færi fram
vegna fyrirhugaðrar Fljótsdals-
virkjunar. í mnræðunni komust
sumir borgarfulltrúar í mótsögn
við fyrri gerðir sínar í borgar-
stjórn þegar þeir sögðust ekki vilja
íjalla um landsmál á vettvangi
borgarstjórnar.
Þessir sömu borgarfulltrúar
höfðu áður fjallað um kjördæma-
málið og ályktað um það I borgar-
stjórn Reykjavíkur. Hálendis- og
virkjanamálin koma Reykvíking-
um við og snerta þá með beinum
hætti umfram önnur sveitarfélög,
því Reykjavíkurborg á 45% eignar-
hluta í Landsvirkjun.
Hagsmunir Reykvíkinga og
meirihluta þjóðarinnar.
Fámenn sveitarfélög á Austur-
landi hafa ályktað um málið og
krafist þess að ráðist verði í virkj-
anaframkvæmdir í landshlutanum
sem fyrst og að óskir meirihluta
landsmanna um lögformlegt um-
hverfismat verði virtar að vettugi.
Á sama tíma treysta 11 af 15 full-
trúum stærsta sveitarfélags lands-
ins, þar sem 40%
þjóðarinnar búa,
sér ekki til þess
að gæta hags-
muna Reykvík-
inga og meiri-
hluta þjóðarinn-
ar í þessu máli.
Að viðhöfðu
nafnakalli
studdu 6 fulltrú-
ar R-listans frá-
vísunartillögu
þeirra Alfreðs
Þorsteinssonar
og Helga Péturs-
sonar en það
voru auk flutningsmanna þau
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, Helgi
Hjörvar, Kristín Blöndal og Óskar
Bergsson. Áður höfðu þó þau Ingi-
björg Sólrún, Helgi Hjörvar, Helgi
Pétursson og Kristín Blöndal lýst
yfir stuðningi við lög-
formlegt umhverfis-
mat. Fimm fulltrúar
D-listans, þau Inga
Jóna Þórðardóttir,
Júlíus Vífill Ingvars-
son, Jóna Gróa Sig-
urðardóttir, Guðlaug-
ur Þór Þórðarson og
Kjartan Magnússon
studdu frávisunartil-
löguna. - Ekkert
þeirra lýsti yfir
stuðningi við lög-
formlegt mat.
Það er eftirtektar-
vert að af þeim fjór-
um fulltrúum sem
ekki studdu frávísun-
artillöguna voru
tveir fulltrúar Sjálf-
stæðisflokks og einn
fulltrúi Framsóknar-
flokks.
Þannig endurspeglast vilji al-
mennings betur hjá fufltrúum rík-
isstjórnarflokkanna í borgarstjóm
en á Alþingi. Gegn frávísunartil-
lögunni greiddu atkvæði auk mín
þau Ámi Þór Sigurðsson og Guð-
rún Jónsdóttir. Guðrún Péturs-
dóttir sat hjá.
Meirihluti borgarstjórnar
styður umhverfismat.
Þegar frávísunartillagan hafði
verið samþykkt lét
undirritaður bóka eft-
irfarandi:
„Átta af ellefu borgar-
fulltrúum sem tekið
hafa til máls hér í
kvöld taka undir kröf-
una um lögformlegt
umhverfismat vegna
Flj ótsdalsvirkjunar.
Þannig liggur fyrir
skýr vilji meirihluta
borgarstjórnar um
þessa kröfu sem end-
urspeglar þjóðarvilja.
Þetta sýnir með afger-
andi hætti þverpóli-
tískan stuðning í
borgarstjórn Reykja-
víkur við óskir þjóð-
arinnar og eitt mikil-
vægasta hagsmuna-
mál hennar. Frávis-
unartillaga sú sem hér var sam-
þykkt varðar aðeins ágreining um
hvort mál sem þetta eigi erindi i
borgarstjóm Reykjavíkur. Flutn-
ingsmaður telur svo vera vegna
45% eignaraðildar Reykjavíkur-
borgar að Landsvirkjun. - Aðalat-
riðið er þó aö skýr vilji borgarfull-
trúa um að lögformlegt mat fari
fram vegna Fljótsdalsvirkjunar
liggur nú fyrir.“
Ólafur F. Magnússon
„Frávísunartillaga sú sem hér var
samþykkt varöar aöeins ágreining
um hvort mál sem þetta eigi er-
indi í borgarstjórn Reykjavíkur.
Flutningsmaöur telur svo vera
vegna 45% eignaraöildar Reykja•
víkurborgar aö Landsvirkjun.“
Kjallarinn
Ólafur F.
Magnússon,
læknir og borgarfulltrúi í
Reykjavík
Með og
á móti
Á að banna togveiðar á
landgrunninu?
Garöar H. Björgvinsson hefur óskaö eft-
ír aöstoö Pauls Watsons og Sea
Shepherd-samtakanna vlö aö stööva
velöar togara á landgrunninu meö því
aö klippa aftan úr þeim veiöarfærin.
Garöar Björgvins-
son trlllukarl vill
koma á umhverfis-
vænum veiöum vlö
Hrein rányrkja
„Rökin fyrir
því að reka tog-
arana út fyrir
landgrunnið eru
þau að það er
verið að eyði-
leggja botninn í
kringum landið.
Þegar vélamar í
togurunum em
komnar í 7000
hestöfl þá geng-
ur þetta ekki
lengur, þetta
em eins og jarðýtur. Það er búið
að leggja í rúst allan kóral við
landið og slétta úr hraunum. Tind-
amir sem voru við Vestmannaeyj-
ar eru horfnir. Allt vestursvæðið
er eins og malbikað plan og fiskur-
inn á hvergi nokkurs staðar skjól.
Svo er þessi gífurlega mengun frá
þessum skipum. Menn auka
þannig mengun og eyöa ósonlag-
inu þvert á alþjóölega samninga.
Þetta er hrein rányrkja. Þá er líka
búið að eyðileggja lífshaminyju
fólks og verið að leggja landsbyggð-
ina af. Ég segi fyrir mig að ég get
ekki borðaö jólamatinn og látið
mér líða vel, vitandi af þvi að fólk-
ið í næsta húsi þarf að skafa mygl-
una utan af gömlu franskbrauði.
Þetta gengur ekki lengur og ég er
búinn að skrifa tuttugu umhverfis-
verndarsamtökum til að leita eftir
stuðningi. Herferð gegn íslenskum
togarafiski á erlendum mörkuðum
yrði þjóðinni hins vegar dýrkeypt
og því ætla ég að fá Paul Watson til
að hjálpa mér við að klippa aftan
úr togurunum trollin og reka þá út
fyrir með hörðu. Það verður allt
klippt innan við 30 mílur og byrjað
í júlí á næsta ári.“
Verður svarað
af hörku
„Ef þetta
hefði verið 1.
apríl þá hefði
maður kannski
brosað að
þessu. Þarna er
hins vegar háal-
varlegt mál á
ferðinni og ekki
til að gera grín
að. Garðar er
með stór orð og
það er sjálfsagt
að leggja við
hlustir og taka þau alvarlega. Þá er
spurningin hvemig við svörum
slíku. Við hljótum að svara þessu
með mjög afgerandi hætti. í okkar
þjóðfélagi verður framganga svona
öfgahópa alls ekki liðin. Þarna er
nánast verið að tala um að fremja
glæp. Það er alvarlegt ef menn
telja sig í einhverjum sérstökum
kastala og ofar og æðri öllum öðr-
um. Þá ætla þeir að framkvæma
bókstaflega allt sem þeim kemur
til hugar, burtséð frá þeim gífur-
lega skaða sem það getur leitt af
sér. Þama er auðvitað líf sjómanna
í stórhættu ef menn ætla að klippa
vírana aftan úr togurunum. Ef
slíkur atgangur fer að eiga sér stað
þá er mikið i húfi. Ég skynja það
og veit að það verður tekið mjög
hart á málinu og mönnum mun
ekki líðast þetta. Orð em til alls
fyrst og ég held að það ætti bara að
fara að ræða við þessa fugla. Það
ætti að sýna þeim fram á hvað
þetta er graf alvarlegt mál sem
þeir eru að koma af stað. Þetta eru
engin smáorð sem þessir menn
taka sér í munn. Þessu verður
svarað með fullri hörku."
-HKr
Svorrir Loósson út-
gcröarmaöur segir
aö hótunum Garö-
ars veröl svaraö af
hörku.