Dagblaðið Vísir - DV - 02.05.2000, Blaðsíða 6
6
ÞRIÐJUDAGUR 2. MAÍ 2000
DV
Fréttir
Ungur fyrrverandi eiturlyfjaneytandi:
14 ára sprauta sig
- fólki misþyrmt standi það ekki í skilum við dópsala
DV-MVND ÞÖK
Bjartara fram undan
Ungi maðurinn sem hefur kynnst hinum myrka heimi eiturlyfja og glæpa
segir að hver sem ergeti endað i þessum heimi.
„Dópsalar lána fólki oft eiturlyf
og handrukkarar sjá um að þeir fái
borgað. Fólki er hótað, það er lamið
og fer í felur til þess að komast hjá
ofbeldi," segir tvítugur fyrrverandi
eiturlyfjaneytandi sem DV ræddi
við.
Hann er hraustlegur á að líta og
gæti verið einn af þeim sem eru að
ljúka stúdentsprófl í vor. En hann
tók sér frí í skóla í eitt ár eftir að
hann kláraði grunnskólann og end-
aði í vítahring eiturlyfjaneyslu og
fjáröflunar. Hann var forvitinn
krakki og vildi prófa nýja, spenn-
andi hluti. Það var töff að reykja
hass og það voru ekki allir sem
þorðu það.
„Svo kemst maður að því að þetta
er ekki eins töff og maður heldur.“
Hann hefur verið edrú i fjóra
mánuði og þótt hann viiji ekki
koma fram undir nafni þá er hann
tilbúinn að segja sögu sína.
Reykti hass daglega
Hann er uppalinn í Reykjavik og
er úr afar venjulegri fjölskyldu.
Móðir hans drekkur ekki áfengi,
faðir hans drekkur sjaldan og bróð-
ir hans hefur ekki lifað svona lífi
eins og hann sjálfur.
Eins og flestir krakkar var piltur-
inn forvitinn um áfengi og eiturlyf.
Hann drakk fyrst 13 ára gamall á
útihátíð og sama ár prófaði hann
hass í fyrsta sinn og segir að flestir
unglingar prófi eiturlyf.
„Þetta getur komið fyrir hvern
sem er... Maður bara fiktar fyrst.
Svo fer þetta að verða oftar og oft-
ar,“ sagði ungi maðurinn sem var
farinn að reykja hass nærri daglega
þegar hann var 15 ára gamall.
„Svo notaði maður hitt þegar
maður hafði efni á því. Ég bara át
það sem ég komst í,“ sagði hann og
bætti við að hann hefði notað nærri
öll eiturlyf sem til eru á markaðnum
á íslandi. Síðan hann fyrst kom við
sögu eiturlyfjaheimsins hefur hann
tekið eftir því að yngri krakkar leið-
ast fyrr út í alvarlegri eiturlyf.
„Það er fullt af 14 ára krökkum
sem sprauta sig og þannig var þetta
ekki fyrir sex árum.“
Harður heimur
Það þarf að gjalda keisaranum
það sem keisarans er og peningum
er reddað með einhverju móti.
Hann hefur unnið öðru hvoru
seinustu fimm árin en oft
fjármagnaði hann neysluna með
þjófnaði. Hann braust inn í hús og
búðir og stal því sem auðvelt var að
selja aftur. Eins stal hann oft frá
foreldrum sínum. Lögreglan var
farin að taka hann ef hún sá hann
þar sem hann var alltaf með
annaðhvort dóp eða þýfi á sér.
„Það fer allt, samviska og þannig.
Fólk verður meira til í að gera verri
hluti... Fólk grípur til örþrifaráða.
Það er alveg sama hvaðan
peningurinn kemur, þú bara vilt fá
pening og réttlætir þetta fyrir þér.“
Hann veit ekki hversu miklu
hann hefur eytt í neysluna seinustu
fimm árin en það skiptir milljónum.
í desember sl. eyddi hann til dæmis
300 þúsund krónum.
Hætti fyrir jói
Hann hefur farið í meðferð
tvisvar sinnum áður. Núna er hann
búinn að vera edrú síðan í desem-
ber þegar hann fór í meðferð hjá
Götusmiðjunni, sérhæfðu meðferð-
arheimili fyrir ungt fólk.l og ætlar
sér að halda því áfram. Hann byrj-
aði i þriðju meðferðinni tveimur
dögum fyrir jól því hann var orðinn
svo ruglaður og hafði fengið nóg.
Seinustu fjórir mánuðirnir hafa
ekki verið auðveldir en hann hefur
trú á sjálfum sér. Framtíðaráform
unga mannsins eru að fara í skóla
og að vinna fyrir skuldum sem söfn-
uðust upp á meðan hann var í
neyslu.
-SMK
Fíklar á íslandi:
Barnshjarta á bak viö grimma mynd
- segir Mummi í Mótorsmiðjunni
Mummi í Götusmiðjunni
Þessi kynslóð sem er að koma núna, yngri en 25 ára, er sú kynslóð sem
mun kippa okkur hvað harkalegast inn í stórborgina.
Mummi í Götusmiðjunni, sér-
hæfðu meðferðarheimili fyrir ungt
fólk í fíkniefnavanda, þekkir vel
unga manninn sem sagði sögu sína
í greininni hér á undan og segir að
hann sé skólabókardæmi um ung-
an islenskan fíkil.
„Þetta unga fólk gerir nákvæm-
lega það sama og við fullorðna
fólkið. Þegar skórinn kreppir
svíkjum við undan skatti og löbb-
um á grasinu og forum með is i
strætó. Heimur ungmennanna er
nákvæmlega eins. Þegar fíknin er
búin að ná þeim á sitt band þá er
ekkert til sem heitir siðarammi
lengur. Þau raunverulega gera
bara það sem þau þurfa til að lifa
af,“ sagði Mummi.
„Á bak við þessa grimmu mynd
sem þau birta samfélaginu er nær
undantekningarlaust lítið barns-
hjarta sem er skíthrætt. Og þvi
meiri töffarar sem birtast hér á
götunum því hræddara hjarta er á
bak við hana.“
Mörg þessara ungmenna eru til-
finningalega vannærð og þau leita
eftir spennu, sagði Mummi. Sjálfs-
öryggi þeirra eykst þegar þau eru
undir áhrifum, þeim finnst þau þá
vera einhvers virði, og þannig
verða þau fíklar án þess að ætla
sér það.
„Svo það er eðlilegt að ung
manneskja í þessu ástandi geri
allt, bókstaflega allt, sem þarf til að
lifa af og ná sér í þessi efni því þau
eru sjálfsvirðingin hennar,“ út-
skýrði Mummi.
Eins og í stórborgum
„Þessi kynslóð sem er að koma
núna, yngri en 25 ára, er sú kyn-
slóð sem mun kippa okkur hvað
harkalegast inn í stórborgina.
Enda hefur reynslan sýnt það
hverjir eru að drepa fólk, hverjir
eru að handrukka, hverjir eru í
skipulögðu vændi," sagði Mummi
og bætti því við að ef ekkert yrði
gert mundi ofbeldi á götum íslands
aukast og verða grófara. 1 gegnum
vinnu sína hefur hann til dæmis
heyrt um hópnauðganir sem hand-
rukkun fyrir eiturlyf.
Þetta lagast ekki af sjálfu sér og
Mummi segir að tími sé kominn til
að islensk stjómvöld geri eitthvað
í þessu og að fólk opni augun fyrir
því sem er að gerast í lífl ungs
fólks á íslandi. Allir flklar sem
hafa verið í ár eða meira í þessum
heimi vilja komast úr honum en
kunna það ekki, sagði Mummi.
Þeir þuifa hjálp og stuðning sem
þjóðfélagið verður að veita þeim.
Hann bætti því við aö þaö væri
ódýrara að hjálpa unglingunum
áður en eitthvað alvarlegt gerðist
og dómskerflð þyrfti að taka við
þeim.
-SMK
_________ Umsjón:
Gyifi Kristjánsson
netfang: sandkom@ff.is
Við erum líka til
Guðjón A. Krist-
jánsson, þingmaður
Frjálslynda flokks-
ins, bað um orðið á
Alþingi við upphaf
| þingfundar sl.
j fimmtudag og var
allnokkuð pirraður.
| Bað hann fbrseta
Alþingis að vekja
athygli forráðamanna Ríkisútvarps-
ins á því að á Alþingi séu flmm
þingflokkar en ekki fjórir eins og
virðist álitið þar á bæ. Ástæða
beiðni Guðjóns var án efa að í
„barnahominu" Kastljósi í Sjón-
varpinu kvöldið áður var umræðu-
þáttur talsmanna þingflokkanna en
þar var enginn fuhtrúi frá frjáls-
lyndum kallaður til. Guðmundur
Árni Stefánsson, sem sat í forseta-
stól á Alþingi þegar þetta kom upp,
lofaði að koma fjölda þingflokk-
anna á framfæri við þá hjá Sjón-
varpinu.
Er heitur
Guðmundur
Rafn Geirdal
nuddari, sem helt-
ist úr lest fram-
bjóðenda fyrir síð-
ustu forsetakosn-
ingar vegna
skorts á meðmæl-
endum, segist
„heitur" fyrir
framboði í sumar. Sjálfur er hann
ekki viss um að af framboðinu
verði en segir þó aldrei að vita
nema hann helli sér i slaginn í
kosningunum að fjórum árum liðn-
um. Þetta þykja eflaust mörgum
tíðindi en ýmsir fyrirvarar eru á
forsetaframboði nuddarans. Hann
mun t.d. ekki ætla að leita eftir
stuðningi í þjóðfélaginu heldur á
stuðningur við hann að verða
„sjálfsprottinn", eins og nuddarinn
orðar það. Frambjóðandinn hugs-
anlegi lét það svo fylgja með að
„margir hefðu haft samband við
hann“ vegna þessa máls.
Ástþór önugur
Ástþór Magnús-
son, sem tapaði svo
eftirminnilega í for-
setakosningunum á
sínum tíma, virðist
hins vegar önugri
þessa dagana en
nuddarinn Guð-
því að hann gerir sér grein fyrir
þvi að hann verður aldrei forseti
íslands eða af öðrum orsökum. Ást-
þór, sem var vongóður og ánægður
með Ólaf Ragnar í embætti til að
byrja með, flnnur honum nú flest
til foráttu og segir hann hafa staðið
sig illa. Hann hafi t.d. skoðað
myndir af Andrési önd með Clin-
ton Bandaríkjaforseta í staö þess
að ræða við hann friðarmál, og
fleira mætti nefna. En þrátt fyrir
þetta flnnur Ástþór „vanmátt" sinn
og ætlar ekki í framboð.
Engir gæöingar
Opinber rann-
sókn mun vera að
hefjast vegna sölu
á íslenskum hest-
um til Þýskalands
á undanförnum
árum og kemur
hún í kjölfar
rannsóknar lög-
reglu- og tollayfir-
valda þar í landi. Þannig mun mál-
um háttað að samkvæmt uppgefnu
söluverði á íslenskum hrossum til
Þýskalands undanfarin ár hafi
varla nokkur almennilegur hestur
verið seldur þangað heldur einung-
is „truntur“ sem allt eins hefði
mátt setja í salt hér heima. Mun
nokkur titringur vegna rannsókn-
arinnar sem er að hefjast og fullyrt
að einhverjir hafi óhreint mjöl í
pokahominu - mun meira hafi ver-
ið greitt fyrir hestana en gefið hafi
verið upp.