Dagblaðið Vísir - DV - 12.09.2000, Síða 12

12
ÞRIÐJUDAGUR 12. SEPTEMBER 2000
Skoðun
Borðarðu mikið af
skyndifæði?
Nanna Arnardóttir nemi:
Nei, ég hugsa frekar mikið
um heilsuna.
Kristján Guðmundsson nemi:
Já, á hverjum degi eitthvaö
í skólanum.
Guttormur Jóhannesson nemi:
Já, frekar oft og þá helst
Júmbó-samlokur.
Kristinn ísfeld, starfsm. Þykkvabæjar:
Já, mjög mikiö og þá helst pitsu
og hamborgara.
Þorbjörn Eiríksson:
Já, mikiö af því og þá helst pylsur,
hamborgara og pitsur.
Dagur Bjarnason nemi:
Nei, ég hugsa mikiö um heilsuna
og fjárhaginn.
Mannvernd
— og upplýstir sjúklingar
Guðrún María Óskarsdóttir
skrifar:
Upplýst samþykki, segja mann-
verndarsinnar, nauðsynlegt til
handa sjúklingum svo að réttarör-
yggi þeirra sé tryggt, þótt góð tillaga
Landlæknis á fundi Læknafélagsins
varðandi gagnagrunninn hafi verið
samþykkt. Þeir hafa uppi efasemdir
um að sjúklingur sjálfur geti tekið
ákvörðun, eftir að hafa verið upp-
lýstur um kosti og galla. - Aðrir
verði að gera það fyrir hann.
Þvílík og önnur eins forsjárhyggja
finnst vart um víða veröld! Og ber
því miður vott um að fremur sé hér
á landi vernd á allt öðru en hags-
munum sjúklinga, svo sem óheftu
rannsóknafrelsi í heilbrigðiskerfmu
að vild, líkt og verið hefur, því sjúk-
lingar eru fullfærir um að mynda sér
skoðun sjálfir, hver og einn. Enda er
það persónufrelsi í raun.
Satt best að segja hef ég sjaldan
fundið jafn mikinn hrokagikkshátt
og í máililutningi Mannverndar, t.d.
á heimasíðum þar sem því eru gerð-
ir skómir að sjúklingar séu algjörir
fávitar. Þess konar áróður dæmir
sig sjálfur. Að heyra orðin „réttar-
öryggi sjúklinga" nefnd í þessu sam-
bandi er hjákátlegt því illa upplýst-
ir sjúklingar á íslandi um áhættu
læknisaðgerða hafa gengið og ganga
enn þrautagöngu í heilbrigðiskerf-
inu, margir hverjir. Einnig fyrir
dómstólum þegar læknamistök hafa
átt sér stað.
Vilji samtökin Mannvernd standa
undir nafni vil ég benda þeim á að
byrja á byrjuninni, þ.e. að beita sér
fyrir herferð til þess að upplýsa
sjúklinga almennilega um áhættu
og mögulega fylgikvilla einfaldra
Skuröaögerö undirbúin.
- Ónógar upplýsingar um áhættu og árangur?
„Vilji samtökin Mannvernd
standa undir nafni vil ég
benda þeim á að byrja á
byrjuninni, þ.e. að beita sér
fyrir herferð til þess að upp-
lýsa sjúklinga almennilega
um áhœttu og mögulega
fylgikvilla einfaldra
lœknisaðgerða...“
læknisaðgerða þar sem næga fjár-
muni virðist að finna til þess arna á
þeim bæ.
Áhætta sjúklinga af þátttöku i
gagnagrunninum er nefnilega hjóm
eitt, miðað við ónógar upplýsingar
um áhættu og árangur fram-
kvæmda aðgerða innan heilbrigðis-
kerfisins.
En þess konar upplýsingar eru
m.a. einmitt forsenda þess að hver
og einn sjúklingur geti myndað sér
skoðun um þátttöku í hvers konar
rannsóknum. Vonandi er að sá
gagnagrunnur sem í vændum er
gefl okkur betri upplýsingar um ár-
angur og afköst heilbrigðiskerfísins
á hverjum tíma til handa raunveru-
legum hagsmunum sjúklinga til
framtíðar.
Alfreð enn á skólalóðinni?
Ingvi Gudmundsson
skrifar:
Þegar ég var í ísaksskóla man ég
eftir því að á skólavellinum var oft
á tíðum valdabarátta í gangi á milli
strákanna. Menn fóru í fýlu, há-
grétu eða hótuðu öllu illu. Oft var
það einhver ákveðinn náungi sem
rakst illa í hópi og þvældist um
skólalóöina og dúkkaði upp hér og
þar með leiðindi. Síðan eru liðin
mörg ár en einhvern veginn finnst
mér ég sjá þennan náunga endur-
borinn aftur og aftur í líki fullorð-
ins manns og að maður skyldi ætla
kominn til vits og ára.
Ég átta mig t.d. ekki almennilega
á því hvað Alfreð Þorsteinssyni
gengur til þessa dagana. Stóryrtar
yfirlýsingar um nýja vinstri stjórn
og heiftug ummæli um ríkisstjóm-
„Ef þessu heldur áfram út
kjörtímabilið er nokkuð
víst að enginn vill starfa
með Alfreð og sjónarmiðum
hans og Sjálfstœðisflokkur-
inn gœti þess vegna mynd-
að vinstri stjóm með Sam-
fylkingunni eða Vinstri-
grœnum. “
arsamstarfíð og sjálfstæðismenn.
Um leið og hann heggur til hægri og
vinstri er hann að gera lítið úr þeim
árangri sem ráðherrar framsóknar-
manna hafa áorkað á undafomum
árum og við öll ættum að vera þakk-
lát fyrir. Ég get ekki ímyndað mér
að þessi framkoma Alfreðs í folmiðl-
um sé Framsóknarflokknum til
framdráttar eins og reyndar komið
hefur fram í ummælum forystu-
manna flokksins.
Ef þessu heldur áfram út kjör-
tímabilið er nokkuð víst að enginn
vill starfa með Alfreð og hans sjón-
armiðum, og Sjálfstæðisflokkurinn
gæti þess vegna myndað vinstri
stjórn með Samfylkingunni eða
Vinstri-grænum. Sjálfstæðisflokkur-
inn hefur hvort sem er skilgreint
sig sem miðjuflokk og munar ekkert
um að sveigja sig í átt að þessum
flokkum. Mér finnst standa Alfreð
nær að huga að innra starfi flokks
síns í Reykjavík og spara það hegð-
unarmynstur sem ég vitnaði til í
upphafi frá skólalóðinni við ísaks-
skóla.
Dagfari
ísland trónir á toppnum
Innherjaviðskipti hafa leitt mikla blessun yfir
íslenska þjóð. Þau hafa gert það mögulegt að við
eignuðumst almennilega milla sem standast kol-
legum sínum erlendum fyllilega snúning. Innherj-
aviðskipti einfalda nefnilega alla fjármálaumsýslu
og koma í veg fyrir að óviðkomandi séu að vasast
í málum sem þeim koma hreint ekkert við.
íslendingar eru bestir, gáfaðastir og flottastir.
íslendingar eiga heimsmet í öllu mögulegu. ís-
lendingar eru alltaf á toppnum þegar mikilvæg
málefni ber á góma. Að vísu er Alþjóðlega efna-
hagsstofnunin eitthvað að bögga okkur af óskilj-
anlegum ástæðum og lætur okkur sunka niður
lista yfir samkeppnishæfni ríkja heimsins. Við
erum sett þar í 24. sæti af 59 ríkjum sem á listan-
um eru tilgreind. Við vitum þó betur með allt okk-
ar góðæri svo þarna hlýtur að vera um einhvem
misskilning að ræða.
Þessi Alþjóðlega efnahagsstofnun leyfir sér svo
að vera með vangaveltur og rugl um að hjá okkur
sé ekki allt í lukkunnar velstandi. Þannig er bent á
eitthvað sem þeir kaila innherjaviðskipti og telja til
lasta í viðskiptaheiminum. Reyndar eru íslendingar
þar taldir i hópi göfugra bananalýðvelda í Afriku
og ný-lýðvelda á borð við Rússland. Dagfari verður
nú bara að segja það að ef Alþjóðlega efnahags-
stofnunin álítur að innherjaviðskipti þrífist best hjá
Hvað þá ef almenningur fengi
stöðuga vitneskju um það þegar mat-
reiða á ríkisfyrirtœki á silfurfat fyrir
þá útvöldu. Það yrði hreint kaos.
þessum ríkjum, þá verða önnur ríki bara að sætta
sig við að vera ekki með jafn þróað viðskiptakerfi.
Innherjaviðskipti eru einn af homsteinum okkar
siðmenntaða þjóðfélags. Island er lítið land og þjóð-
in eins og sæmilega stór íjölskylda. Því er ekki
skrítið að innherjaviðskipti, sem stofnunin kýs að
kalla þetta fyrirbæri, skuli dafna betur hér en í
raglingslegu þjóðskipulagi þjóða á borð við Banda-
ríkin.
Innherjaviðskipti hafa leitt mikla blessun yfir
íslenska þjóð. Þau hafa gert það mögulegt að við
höfum eignast almennilega milla sem standast
kollegum sínum erlendum fyllilega snúning. Inn-
herjaviðskipti einfalda nefnilega alla fiármálaum-
sýslu og koma í veg fyrir að óviðkomandi séu að
vasast í málum sem þeim koma hreint ekkert við.
Þannig tryggja fiölskyldu- og vinabönd að fiár-
málakerfi landsins sé í réttum farvegi.
Hvernig halda menn að þjóðfélagið liti út ef
skítugur almúginn fengi stöðuga vitneskju um
hvenær hagstæðast væri að kaupa bréf i hinum
og þessum fyrirtækjum. Hvað þá ef aimenningur
fengi stöðuga vitneskju um það þegar matreiða á
ríkisfyrirtæki á silfurfat fyrir þá útvöldu. Það yrði
hreint kaos. Fjármálakerfi landsins færi á hvolf og
ekki stæði hér steinn yfir steini.
Einhverjir foráttuheimskir dónar hafa uppnefnt
okkar ágæta kerfi og kallað mafíustjómun. Dagfara
er alveg sama hvað menn vilja kalla þetta, en á
meðan þetta virkar - og hreint svínvirkar, þá mega
öfundarmenn kalla þetta hvað sem er. Niðurstaða
Alþjóðlegu viðskiptastofnunarinnar sýnir það enn
einu sinni að ef lesið er úr skýrslunni á réttan hátt,
þá trónir ísland á toppnum. ^ ^ .
Viö Mývatn
Veiöitregöuna má leysa á ráöherra-
grundvelli.
Léleg reyðarveiöi?
SjguröU£_Sigurðsson skrifar:
Ég er að lesa um að veiði í ám og
vötnum hafi sjaldan verið lélegri, og
var hún þó léleg í hittifyrra. En svo
heyrði ég í útvarpinu í gær hvers
vegna þetta er. Það kom fram í viðtali
við mann sem býr við sunnanvert Mý-
vatn þar sem menn hafa tapað millj-
ónatugum á lélegri reyðarveiði í vatn-
inu. Dómsorð þeirra Sunn-Mývetn-
inga er á þá leið að fiskileysið sé kís-
iigúrvinnslunni að kenna. Þá þarf
ekki frekari vitnanna við. Ef Siv um-
hverfisráðherra hefur nú vit á því að
skrúfa fyrir kísílgúrvinnsluna ,þegar
hún gefur sér tíma til að skera úr um
það mál. sem verður víst um svipað
leyti og Guðni landbúnaðar neyðist tO
að leyfa norsku kýrnar, er vandi
veiðimanna í ám og vötnum á íslandi
leystur í eitt skipti fyrir öll.
Þúsaldarhrís?
K.A.J. skrifar:
Ég og ýmsir afar hressir félagar
mínir erum ekkert gjamir á að
hneykslast á öllum sköpuðum hlut-
um. En svo má brýna deigt járn að
bíti. Fyrirtæki eitt hefur auglýst í sí-
fellu í sjónvarpi afurð sína,
„súkkulaðihrís“, og er þar höfðað til
lágkúrulegs og sjúklegs ástands
ógæfufólks eiturlyfianna. Finnst okk-
ur smekkleysan ganga nokkuð langt í
þessu tilviki. Enginn okkar félaga ætl-
ar lengur að kaupa vörur frá þessu
fyrirtæki. Annað atriði fer einnig í
okkar finu taugar, það er allt „þúsald-
ar-talið“. Þetta orðskrípi minnir helst
á smábarnamál. Af hverju köllum við
ekki venjulegu 100 ára öldina bara
hundöld. Það væri þó við hæfi.
Veggjakrot í menningarborginni
Víöa er ömurlegt um aö litast.
Löggan taki á
veggjakrotinu
Jóh£nn_hringdh
Ég brenn í skinninu eftir að lögregl-
an taki á máli veggjakrotara sem
ganga lausir hér í Reykjavík. Borgin
er sögð vera menningarborg Evrópu
en er að verða eitt allsheijar krot, og
er víða er ömurlegt um að litast í því
sambandi. Þeir sem staðnir era að
veggjakroti ættu að fá þungar sektir
og látnir greiða allan kostnað af
skemmdunum. Það er ekkert gaman-
mál að eyðleggja eigur annarra.
Busavígslur eru
barnalegar
Kristin Björnsdðttir hringdi:
Mér þykja þessar svonefndu „busa-
vígslur" ekkert sniðugar og fremur
barnalegt uppátæki. Ég er ekki á móti
því að nýir nemendur, t.d. í mennta-
skólum, fái veglegar móttökur á ein-
hvem eftirtektarverðan hátt, jafnvel
með aumkunarverðum blæ. Að taka
hins vegar á móti þeim með stærilæti,
ólátum, meiðingum og eignaspjöllum
er ekkert annað en skrílsháttur sem
einkennir alltof oft okkar einangraðu
eyþjóð sem býr þrátt fyrir allt við
ofgnótt veraldlegra gæða. Almennur
skortur á mannasiðum er of víða
áberandi. Ég myndi helst vilja að
busavígslur undir núverandi for-
merkjum legðust af.
DV| Lesendur
Lesendur geta hringt allan sólarhring-
inn í síma: 550 5035.
Eöa sent tölvupóst á netfangiö:
gra@ff.is
Eða sent bréf til: Lesendasíða DV,
Þverholti 11,105 ReyKiavík.
Lesendur eru hvattir til aö senda mynd
af sér til birtingar meö bréfunum á
sama póstfang.