Dagblaðið Vísir - DV - 11.12.2001, Blaðsíða 15
14
ÞRIÐJUDAGUR 11. DESEMBER 2001
ÞRIÐJUDAGUR 11. DESEMBER 2001
19
Útgsfufélag: Útgáfufélaglö OV ehf.
Útgáfustjóri: Eyjólfur Sveinsson
Framkvæmdastjóri: Hjalti Jónsson
Ritstjórar: Jónas Kristjánsson og Óli Björn Kárason
Aóstoóarritstjórar: Jónas Haraldsson og Sigmundur Ernir Rúnarsson
Fréttastjóri: Birgir Guömundsson
Auglýsingastjóri: Páll Þorsteinsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaöaafgreiðsla, áskrift:
Þverholti 11,105 Rvík, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
Græn númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.netheimar.is/dv/
Fréttaþjónusta á Netinu: http://www.visir.is
Ritstjórn: ritstjorn@dv.is - Auglýsingar: auglysingar@dv.is. - Dreifing: dreiflng@dv.is
Akureyri: Strandgata 31, sími: 460 6100, fax: 460 6171
Setning og umbrot: Útgáfufélagið DV ehf.
Plötugerð: ísafoldarprensmiðja hf. Prentun: Árvakur hf.
Áskriftarverð á mánuði 2200 kr. m. vsk. Lausasöluverð 200 kr. m. vsk., Helgarblað 300 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viömælendum fyrir viðtöl við þá eða fyrir myndþirtingar af þeim.
Kosningar nœgja ekki
Argentína er dæmi um, að frjálsar kosningar nægja
ekki til að tryggja landi almenna hagsæld. Svo hart hafa
sigurvegarar frjálsra kosninga leikið landið, allt frá Júan
Perón til Carlos Menem, að það rambar nú á barmi gjald-
þrots, siðan þreyttir alþjóðabankar lokuðu á það.
Á Vesturlöndum hefur mótazt ný skilgreining á lýð-
ræði, sem stundum er kallað vestrænt lýðræði. Það felur í
sér miklu meira en frjálsar kosningar. Þær geta einar út
af fyrir sig verið hættulegar, ef ekki fylgja þeim aðrir mik-
ilvægir þættir, sem virkja og treysta lýðræðið.
Adolf Hitler fékk stuðning i kosningum, ennfremur
Sulfikar Ali Bhutto i Pakistan, Júan Luis Chaves í
Venezuela og nú síðast Silvio Berlusconi á Ítalíu. Saga síð-
ustu aldar var. stanzlaus harmsaga afleiðinga frjálsra
kosninga í ríkjum, þar sem jarðveginn skorti.
Vestrænt lýðræði byggist á traustri stöðu laga og réttar
í þjóðskipulaginu, langri röð mannréttinda að hætti sátt-
mála Sameinuðu þjóðanna, dreifingu valdsins á marga
staði, gegnsæi í stjórnmálum, stjórnsýslu og viðskiptum,
og aðskilnaði ríkisvalds og trúarbragða.
Berlusconi hefur valdið og mun valda Ítalíu miklum
hremmingum. Hann hefur til dæmis beitt neitunarvaldi
Ítalíu í Evrópusambandinu til að hindra innreið samevr-
ópskra handtökuheimilda, af þvi að þær eiga að ná til pen-
ingaþvættis og höggva nærri hagsmunum hans.
Evrópa mun fljótlega ná sinum handtökuheimildum á
annan hátt og Ítalía mun um síðir losna við Berlusconi.
Með aðildinni að Evrópu hefur Ítalía náð aðild að vest-
rænu lýðræði í ofangreindum skilningi og mun lifa af,
þótt kjósendur hafi brugðizt í frjálsum kosningum.
Einn máttarstólpinn getur bilað í vestrænu lýðræðis-
riki, en hinir stólparnir halda kerfinu uppi, unz gert hef-
ur verið við bilaða stólpann. Þetta gerir þjóðskipulagið
einstaklega öruggt í sessi og vel fallið til traustra sam-
skipta, þar á meðal til arðbærra viðskipta.
Skortur á aðskilnaði ríkisvalds og trúarbragða er ein
helzta forsenda þess, að arftakaríki Múhameðs spámanns
eiga erfitt uppdráttar í nútímanum. Tyrkland er aleitt
þeirra á jaðri aðildar að vestrænu lýðræði og kostum þess,
einmitt vegna markviss aðskilnaðar ríkis og trúar.
Indland, Rússland og gervöll rómanska Ameríka eru
einnig nálægt skilgreiningu vestræns lýðræðis. Helzt er
það spillingin, sem stafar af miðstýringu, litlu gegnsæi í
stjómsýslu og tæpri stöðu laga og réttar, sem hindrar
þessi lönd í að höndla gæfu vestræns lýðræðis.
Vestræn lýðræðisríki hafa hag af útbreiðslu hugmynda-
fræði sinnar. Sigurför hennar fækkar kostnaðarsömum
styrjöldum, eflir reisn alþýðunnar, magnar almenna hag-
sæld og eykur traust í viðskiptum. Samt eru ekki til nein
sérstök samtök vestrænna ríkja um þessa þróun.
Tímabært er orðið að stofna slik samtök vestrænna lýð-
ræðisrikja um að efla lög og rétt í heiminum, gera sátt-
mála Sameinuðu þjóðanna virkan á fleiri stöðum, dreifa
valdi og auka gegnsæi í hverju þjóðfélagi fyrir sig, svo og
að losa veraldlega valdið úr viðjum trúarbragða.
Með því að taka i félagið ýmis ríki, sem eru nálægt því
að fylla skilyrði vestræns lýðræðis og vilja komast alla
leið, er léttara að veita þeim peningalegan, siðferðilegan
og pólitískan stuðning og gefa þeim betri aðgang en
öðrum að viðskiptum við auðríki Vesturlanda.
Þannig má smám saman stækka svigrúm vestræns lýð-
ræðis, friðar og hagsældar. Og þannig má minnka svig-
rúm hörmunga, styrjalda og hryðjuverka.
Jónas Kristjánsson
I>V
Skoðun
Afrek Kára Stefánssonar
Afrek Kára Stefánssonar
minnir um margt á Einar
Benediktsson á fyrri hluta
síðustu aldar. Kára hefur þó
tekist að koma fleiri hug-
myndum sínum í fram-
kvæmd en Einari tókst með
sínar. Ekki er að öllu leyti
sanngjamt að leggja aðstæð-
ur þessara manna að jöfnu.
Einar var þó meira skáld en
Kári enda hefur Kári ekki
beitt sér á því sviði svo
kunnugt sé þótt hann liggi
undir grun um að þekkja rit
Shakespears vel.
Fyrirtæki á heimsmælikvarða
Framlag Kára með stofnun ís-
lenskrar Erfðagreiningar er einstakt
í íslensku þjóðlífi og gríðarlega mik-
ilvægt okkar landi. Kári kemur hing-
að heim erlendis frá og stofnar þekk-
ingarfyrirtæki á heimsmælikvarða
meö hugmyndir sínar, hugarflug og
snilli að vopni. Fyrirtæki sem nú er
með milli 550 og 600 manns í vinnu,
þar af líklega 2/3 háskólamenntaða.
Grunnur fyrir visindi á sviði nátt-
úrufræði er myndaður, frjór jarðveg-
ur sem upp úr sprettur margt annað.
Fljótlega á eftir kom hér
Urður, Verðandi, Skuld og
ekki er óliklegt að samn-
ingar Hjartaverndar teng-
ist að einhverju leyti því
orðspori sem ísland hefur
nú á þessu sviði rannsókna
og Kári hefur lagt grunn-
inn að. Það er óvenjulegt
að saman fari í einum
manni frábær fræðimaður,
frábær rannsakandi, íjár-
málaskipuleggjandi með
frumkvaéði til uppbygging-
ar fyrirtækis á heimsmælikvarða og
einstaka hæfileika til þess að kynna
fyrirtæki sitt. Maður með hæfileik-
ann til að skynja dularafl augna-
bliksins, grípa tækifæri sem aðrir
eru vart famir að greina. Islensk
erfðagreining er oröin ævintýri sem
enginn sá fyrir nema e.t.v. Kári. í
fréttum um þetta leyti er fyrirtækið
metið á 50 milljarða ísl. króna og
margir telja að það eigi enn eftir að
vaxa að verðmæti.
Mikilvægur vísindalegur
árangur
íslensk erfðagreining hefur kort-
lagt yfir 20 svæði meingena í tengsl-
Guömundur G.
Þórarinsson
verkfræöingur
„Islensk Erfðagreining er orðin œvintýri sem enginn sá fyrir
nema e.t.v. Kári. í fréttum um þetta leyti er fyrirtœkið met-
ið á 50 milljarða ísl. króna og margir telja að það eigi enn
eftir að vaxa að verðmœti. “ Fyrirtækið hefur kortlagt yfir
20 svœði meingena í tengslum við yfir 20 sjúkdóma.
um við yfir 20 sjúkdóma. Fyrirtækið þátt i geðklofa, útæðasjúkdómi og
hefur einangrað nokkur meingen á heilablóðfalli og nú berast fréttir af
þessum svæðum, meingen sem eiga mikilvægum sigrum á sviði liðagigt-
Steingrímur, fúll á móti
Steingrímur J. Sigfússon felldi
grímuna eftirminnilega dagana eftir
landsfund Samfylkingarinnar.
Glæsilegur landsfundur flokksins
sem fól í sér markverð tímamót í
bæði Evrópu- og lýðræðismálum var
í munni Steingríms J. orðinn að
þokkalega velheppnuðu hópefli. Það
sem stakk mig þó sárast er einstak-
lega ósæmileg sending frá fonnanni
VG vegna fjármála Samfylkingarinn-
ar. Þar heggur sá er hlifa skyldi.
Steingrímur J. Sigfússon veit bet-
ur en flestir aðrir hversu miklar
skuldir Samfylkingin tók í arf, með-
al annars frá honum, eftir að hann
kaus að kljúfa flokkinn. Hann veit að
Samfylkingin er að greiða niður
skuldir sem meðal annars hann
stofnaði til í framboði og störfum
fyrir Alþýðubandalagið. Högg hans
var þess vegna ódrengilegt og undir
beltisstað.
Fúll á móti eigin skuldum
Á sama hátt var sérstaða flokks-
ins í sjávarútvegsmálum
orðin að kjaftæði, og gamli
sægreifasósialistinn Stein-
grímur J. orðinn að bar-
áttumanni gegn kvótakerf-
inu. Já, Steingrímur hefur
ástæðu til að vera fúll á
móti þessa daga. Misserum
saman sat Steingrímur í
kjöltu Davíðs og hlustaði
hugfanginn á hann mæra
VG og níöa skóinn af Sam-
fylkingunni. Allt f einu er
Samfylkingin sem Stein-
grímur og Davíð reyndu
saman að rægja pólitískt út
af sviðinu orðið að peppuðum
stjórnmálaflokki sem stýrir umræð-
unni í pólitíkinni hvort sem er um
að ræða afnám gjafakvóta, Evrópu-
sambandið eða nýja og ferska tóna í
lýðræðismálum.
Hinn glæsilegi og velheppnaði
landsfundur, sem greinilega hefur
sett taugakerfi Steingríms í skelfi-
legt uppnám, leiddi í ljós það atgervi
sem Samfylkingin býr yflr. Þarna sá
Steingrímur allt í einu samankomin
í einum og sama flokknum allt aflið
úr verkalýðshreyfingunni, kvenna-
hreyfingunni, blóma unga fólksins
af vinstri kantinum og allt aflið úr
gömlu A-flokkunum.
Fúll á móti Samfylkingunni
Landsfundur Samfylkingarinnar
sýndi afl flokksins með afar eftir-
minnilegum hætti. Sérstaða flokks-
ins í öllum stærstu málum samfé-
lagsins er mikil. Evrópumálum, lýð-
ræðismálum og auðlindamálum, svo
eitthvað sé nefnt. Auðvitað er það
sjokk fyrir fúl á móti að upplifa
þetta með svo ótvíræðum hætti. Og
átta sig á því að þjóðin
gerði það líka.
í Samfylkingunni er
samankomið afl sem getur
borið slíka hreyfingu til
sigurs. Það verður aldrei
sagt um hálftóman kofann
hjá VG. Það kom því ekki á
óvart þegar Steingrímur
felldi grimuna og varð
sami „gamli fúll á móti“ og
hann varð eftir að hafa tap-
að formannskjörinu fyrir
Margréti Frimannsdóttur í
Alþýðubandalaginu hér
um árið. En þannig er það,
sannleikurinn kemur alltaf i ljós að
lokum. Um stjórnmál gildir sama og
önnur svið mannlífsins, að menn
verða að leika af drengskap. Það
gerði Steingrímur ekki þegar hann
réðst að Samfylkingunni vegna fjár-
hagsstöðu sem hann ber meiri
ábyrgð á en flestir Samfylkingar-
menn.
Fúll á móti Palestínu
Viðbrögð Steingríms við þingsá-
lyktunartillögu Samfylkingarinnar
um sjálfstæða Palestínu eru í sama
dúr. Ekki var fyrr búið að dreifa þess-
ari góðu og tímabæru ályktun um
mannréttindi hinnar kúguðu þjóðar
en að Steingrímur vatt sér í ræðustól-
inn. Ekki til að taka undir merka
ályktun, heldur til að fýlast yfir þvi
hvað hún væri vond í öðru orðinu, en
í hinu til að væla yfir því að fá ekki
að vera með á henni sjálfur.
Steingrímur J. á að muna að
menn slá ekki undir beltisstað. Ekki
í blaki, ekki boxi, ekki pólitík.
Hvergi.
Katrín Júliusdóttir
„Um stjórnmál gildir sama og önnur svið mannlífsins,
að menn verða að leika af drengskap. Það gerði Stein-
grímur ekki þegar hann réðst að Samfylkingunni
vegna fjárhagsstöðu sem hann ber meiri ábyrgð á en
flestir Samfylkingarmenn.“ - Steingrímur J.Sigfússon,
form. Vinstrí hreyfingarinnar - grœns framboðs.
Katrín
Júlíusdóttir
/' framkvæmdastjóm
Samfylkingarirmar
ar. Heimsathygli vekur þegar fyrir-
tækið er fyrst til að ljúka gerð erfða-
korts. Þessi meingen eru sjálfsagt
ekki ein um að valda umræddum
sjúkdómum heldur koma þar til
einnig önnur gen og umhverfisþættir.
Ættfræðigrunnur fyrirtækisins,
íslendingabók, er gríðarlega merki-
legt framtak. Vöxtur fyrirtækisins er
ævintýri líkastur, auk umfangsmik-
illar starfsemi á höfuðborgarsvæð-
inu starfar upplýsingatæknideild á
Akureyri og nú verður senn tekin í
notkun nýbygging í Vatnsmýrinni,
ca 15.000 fm sem vel getur verið
stofnkostnaður upp á 3 milljarða
króna. Fyrirtækið braut isinn með
því að verða fyrst íslenskra fyrir-
tækja til þess að hasla sér völl á
verðbréfamarkaði í Bandaríkjunum.
Ævintýrið er að gerast. Hér er ekki
staður til þess að ræða deilurnar um
gagnagrunninn. En ég held að ekki sé
á neinn hallað þó sagt sé að framtak
Kára hrjóti blað í íslenskri atvinnu-
sögu, nýr kafli er haflnn sem vel gæti
orðið enn umfangsmeiri á komandi
árum. Fleiri gætu fetað eitthvað
áfram í sömuátt og Kári þó þeir fylgi
honum ekki á mesta brattann.
Guðmundur G. Þórarinsson
Forsjárhyggja og
skuldsetning
„Forsjárhyggja
vinstri manna hefur
því miður verið leið-
arljós við stjórn borg-
arinnar á imdanförn-
um árum. Þannig er
ekki fyrst spurt hvað
er hægt að hafa mikla peninga milli
handanna, hvað er eðlilegt að leggja
háa skatta og álögur á íbúa borgar-
innar. Nei, það er fyrst spurt hvað
viljum við gera, hvað langar okkur að
gera, og svo eru sóttir peningar í vasa
almennings, annaðhvort í dag eða í
framtíðinni. Ef ekki er hægt að sækja
nægilega peninga í dag þá er skuld-
sett og treyst á að aðrir komi til og
greiði í framtíðinni. R-listinn hefur
sýnt staðfestu í einu - hann hefur
staðfastlega skuldsett Reykvíkinga."
Inga Jóna Þóröardóttir
á reykjavik2002.is
Hamlað gegn Jóni?
„Maður bíður samt
eftir skýringu á því
hvers vegna útvarps-
og sjónvarpsrekstur
ætti að vera undanþeg-
inn einkavæðingu
fremur en til dæmis
skipaútgerö, símaþjónusta, orkuveita
eða bankarekstur? Hvers vegna á ríkið
að keppa á þeim markaði og njóta al-
gjörra yfirburða? Ekki man ég til þess
að frjálshyggjumennirnir sem eru
feikn áhrifamiklir innan Ríkisútvarps-
ins hafi útskýrt það svo trúverðugt sé.
Nema ástæðan sé sú, eins og marga er
farið að gruna, að áframhaldandi ríkis-
rekstur sé eina leiðin sem þeir sjá til
að hamla gegn áhrifum Jóns Ólafsson-
ar á fjölmiðlasviðinu?"
Egill Helgason á strik.is
Spurt og svarað______Verða þetta góð bókajól?
Jón Hjáltason,
Bókaútgáfunni Hölum:
Sagnfrœði
sífellt vinsœlli
„Efalaust verða þetta góð bókajól.
Gjarnan þegar kreppir að efnahagn-
um leitar fólk enn frekar til
bókanna, bæði sem gjafa og eins tii afþreyingar. Það er
ævinlega látið mikið með skáldsöguna af einstökum
bókaflokkum og ekki vil ég vanmeta þær en ég trúi því
að sagnfræðibækur sem sameina fróðleik og skemmtun
séu að veröa sífellt vinsælli. I okkar útgáfu er einmitt
vaxandi sala í slíkum bókum. Angi af þessu eru síðan
ýmiss konar handbækur sem eru líka í sókn. Barna-
bækur standa líka alltaf fyrir sínu og þær seljast allt
árið. Þegar síðan eru að koma fram á sjónarsviöið bóka-
flokkar sem heilla börn upp úr skónum læðist líka að
mér sú hugsun að lestur meðal þeirra fari vaxandi."
Jóhann Páll Valdimarsson,
JPV-forlagi:
Bestu bókajól
í 30 ár
„Sala liðinnar helgar staðfestir
fyrir mér að þetta ætla að verða ein-
hver bestu bókajól á þrjátíu ára út-
gáfuferli mínum. Nú fór sala mun fyrr af stað en áður.
Margt kann aö valda þessu. Bæði er mikill fjöldi áhuga-
verðra bóka að koma út fyrir þessi jól. Eins er fólk
heldur að spara viö sig núna en samt stendur bókin
alltaf fyrir sínu sem gjöf. Þróun í bókaáhuga þjóðarinn-
ar er á þann veg nú að almennir lesendur og útgefend-
ur leggja sífellt meira upp úr gæðum bókanna. Afþrey-
ingarbækur hafa hins vegar heldur átt undir högg að
sækja með sjónvarpi og tölvum í nánast hverju her-
bergi á heimilum landsmanna. Þannig að í raun hefur
sú bylting haft góð áhrif á bókmenntir þjóðarinnar."
Hildur Hermóðsdóttir,
Bókaútgáfunni Sölku:
Stemning
fyrir bókum
„Ég er viss um að svo verður.
Þar kemur til að fyrir þessi jól er
geflnn út fjöldi úrvalsgóðra bóka
og einnig skynja ég aö um þessar mundir er al-
menn stemning fyrir bókum meðal þjóðarinnar.
Ég treysti mér ekki til þess að dæma um hvað
skapar þessa stemningu, nema það sé sú mikla
breidd sem er í allri útgáfunni um þessar mund-
ir. Nú kemur út fjölbreytt flóra skáldsagna og fyr-
ir þeim er alltaf mikill áhugi fyrir jólin þótt hann
sé kannski ekki jafn mikill í annan tíma. Þá er
einnig verið að gefa út fjölda vandaðra handbóka
og ævisagna fyrir þessi jólin - þannig að margt
leggst á eitt þannig að þetta verða góð bókajól."
Snœbjöm Amgrímsson,
Bókaútgáfunni Bjarti:
Harry Potter
í 18 þúsund
„Þetta verða fin bókajól. Við
höfum þegar sent hér úr húsi frá
okkur 13.400 eintök af fjórðu bók-
inni um Harry Potter - og sjálfsagt endar hún í
18.000 eintökum. Þá eru bækurnar eftir Braga Ólafs-
son, Sigfús Bjartmarsson og Rakel Pálsdóttur einnig
að seljast mjög, vel. Það er sem sagt allt á fullri
sveiflu. Hvað varðar almenna tilhneigingu í bók-
menntasmell þjóðarinnar þá standa íslenskar skáld-
sögur alltaf fyrir sínu og svo vandaðar ævisögur,
rétt eins og ævisögur Einars Benediktssonar og
Jónasar Hallgrímssonar sem komu út fyrir síðustu
jól og á síðustu árum. Af sama toga er ævisaga
Bjargar C. Þorláksson sem nú er að koma út.“
Hundruð bókatitla koma út fyrir þessi jól - og fjölbreytnin meiri en oft áður.
VNAAOeP/VAN
©•011*6 BoiTONOUoSE
pttt-5‘1 TpWCMEPlXSEWCEí
Eg vom að hann
sé ekki brjálaður
morðingi
Araba
félag
Ameríku
Er hnattvæðing?
Vesturlandamenn tala mikið um
hnattvæðingu þessi árin, heimurinn
sé allur að verða eins, allir búi i
sama heimsþorpinu og vafri á sama
Netinu. Ég held að þetta sé versta
sjálfsblekking okkar tíma.
Asískt sjónvarpstæki
búið til í Bretlandi
Sameiningarþróun Evrópu er eitt
af því sem talið er til hnattvæðingar.
Það minnir mig á samtal sem ég átti
við sjónvarpssölumann í Japis fyrir
nokkrum árum þegar þurfti að
kaupa nýtt sjónvarpstæki á heimili
mitt. Okkur hjónum leist vel á eitt
tæki og spurðum hvaðan það kæmi.
Afgreiðslumaðurinn (sem ég þekki
og treysti vel) sagði að það væri
asískt, frá Tælandi ef ég man rétt.
Tækin sem hér væru til sölu væru
samt framleidd í Bretlandi til þess
að komast fram hjá verndartollum
Evrópusambandsins.
Án þess að ég hafi á móti Evrópu-
sambandinu verðum við að fallast á
að það er klúbbur ríkra og eyðslu-
samra samfélaga sem geta ekki
framleitt vörur eins ódýrt og Asíu-
þjóðir en vernda sig með tollum
gegn samkeppni þeirra. Þetta er
bakhlið frelsisins sem ríkir í við-
skiptum innan sambandsins.
Ný nýlendupólitik
Ekki verður alheimsþorpið eins-
leitara ef litið er til þeirra hluta
heims sem við köllum i yfirlæti okk-
ar þróunarlönd. Svo
til allur heimurinn
hefur fengið yfir sig
örþunnt lag af yfir-
stétt sem semur sig að
vestrænum siðum,
gengur í bláum jakka-
fótum með bindi og
talar ensku við vest-
ræna fréttamenn.
Þessi yfirstétt ræður
víðast yfir ríkisvald-
inu og hernum í
heimalöndum sínum,
líka flármagninu ef
amerísk fyrirtæki
eiga það ekki, og hún hefur lært
hernaðartækni og kúgunaraðferðir
af Bandaríkjamönnum og Rússum.
Þannig varir nýlenduástandið, þótt
víðast hafi skipt um hörundslit
stjórnendanna.
Neðan við þetta yfirstéttarlag er
margfalt þykkara lag alþýðu sem fer
aldrei á Netið og hefði ekki efni á að
kauþa einfóldustu lyf, jafnvel þótt
það vissi að þau væri tfl. Við heyr-
um oft tölur um hvað þetta fólk,
þessi yfirgnæfandi meirihluti jarð-
arbúa, hafi í árstekjur. í bók sem ég
hef fyrir tilviljun við höndina segir
að árið 1992 hafi Kínverjar lifað á
470 dollurum á ári að meðaltali; það
gerir um 50.000 íslenskar krónur nú
eða 4.000 á mánuði. Þetta er auðvit-
að bull og segir okkur umfram allt
að Kínverjar lifa ekki á peningum
eins og við höldum að við gerum.
Og það lifa margfalt fleiri eins
og Kínverjar en eins og við.
Þetta sama ár mat Alþjóðabank-
inn það svo að um 60% mann-
kyns byggju við lágtekjur, 15%
við hátekjur (eitthvað líkt og
við), 25% væru þar á milli. Hlut-
föllin hafa varla breyst mikið
síðan þá. Við erum undantekn-
ingin, þau eru reglan.
Hvernig á að hnattvæða?
Stendur þetta ekki allt til bóta
samt, einmitt vegna hnattvæð-
ingarinnar? Erum við ekki alltaf
að þróa heiminn? Ég veit ekki.
Einhver varpaði fram því spakmæli
að færu Kínverjar almennt að nota
klósettpappir hyrfu allir skógar
heimsins umsvifalaust. Ég hef heyrt
fólk segja að þetta sé bara brandari,
en engan hef ég séð reikna út hvað
það tæki mikið af skógum, landi til
skógarframleiðslu og orku til áburð-
arframleiðslu, að sjá hverjum Kín-
verja fyrir sama magni af klósett-
pappír og við notum.
Fyrir nokkrum árum fór forsætis-
ráðherra okkar til Kína og sagði
ráðamönnum að þeir ættu að taka
upp mannréttindi því að þau væru
alþjóðleg og sammannleg. Ég tók
ekki eftir að hann byðist til að deila
með þeim klósettpappírnum okkar.
Ekki eftirlaunasjóðunum heldur.
Hvers vegna skyldu þeir ekki vera
sammannlegir líka?
Gunnar Karlsson
Gunnar
Karlsson
prófessor
f 1 gfeiL. j."'- r f f ÆÉÆBm
i / WM m Hk" Æ . , y/lKúl ■ M i
„Ekki verður alheimsþorpið einsleitara ef litið er til þeirra hluta heims sem við köll-
um í yfirlœti okkar þróunarlönd. - Svo til allur heimurínn hefur fengið yfir sig ör-
þunnt lag af yfirstétt sem semur sig að vestrœnum siðum, gengur í bláum jakkaföt-
um með bindi og talar ensku við vestrœna fréttamenn. “