Dagblaðið Vísir - DV - 06.02.2002, Blaðsíða 14

14
MIÐVIKUDAGUR 6. FEBRÚAR 2002
MIÐVIKUDAGUR 6. FEBRÚAR 2002
19
Útgáfufélag: Útgáfufélagiö DV ehf.
Framkvæmda&tjóri: Hjalti Jónsson
Aðalritstjóri: Óli Björn Kárason
Ritstjóri: Sigmundur Ernir Rúnarsson
Aöstoöarritstjóri: Jónas Haraldsson
Fréttastjóri: Birgir Guðmundsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift:
Þverholti 11,105 Rvík, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aörar deildir: 550 5999
Græn númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Ritstjórn: ritstjorn@dv.is - Auglýsingar: auglysingar@dv.is. - Dreifing: dreifing@dv.is
Akureyri: Kaupvangssræti 1, sími: 462 5000, fax: 462 5001
Setning og umbrot: Útgáfufélagið DV ehf.
Plötugerö: ísafoldarprensmiðja hf. Prentun: Árvakur hf.
DV áskilur sér rétt til að birta aösent efni blaösins í stafrænu formi og i gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viðmælendum fýrir viðtöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Fjölskyldustefna
íslenskum stjórnmálamönnum er lagið að taka kúrsinn
í ýmsum málum sem varða umhverfi landsmanna, en þeg-
ar kemur að innri málum sem varða heilsu og hag fjöl-
skyldunnar er á tíðum eins og þeim standi nokkurn veg-
inn á sama. Alþingismenn og fulltrúar sveitarfélaganna
eru til dæmis afskaplega uppteknir af því að setja saman
hafnaáætlun og samgönguáætlun, að ekki sé talað um um-
hverfisstefnu. Nú síðast bárust fréttir af því að engin
byggðastefna væri við lýði.
Fjölskyldustefna er hins vegar sjaldnast til tals í ræðum
þessara manna. Hún er líklega óræðnari stærð en svo að
hægt sé að tala um hana af alvöru. Og vitaskuld má þessi
litla eining samfélagsins sín lítils á pólitískum kappleikj-
um þegar betur fer í munni að buna út úr sér bryggjum
og vegum og virkjunum. Fjölskyldumál hafa verið málefni
litla þingmannsins. Um þau er ekki rifist. Þau hafa flotið
með í umræðunni, rétt eins og umræðan um heilbrigðis-
mál - og gjarnan án stefnu.
Árangurinn er eftir því skammarlegur. Fáar þjóðir í
norðvestanverðri Evrópu koma jafnilla fram við íjölskyld-
ur og íslendingar. Hver tölfræðin af annarri sýnir og
sannar að íslensk stjórnvöld hafa um árabil níðst á þess-
ari merkilegustu einingu samfélagsins og í besta falli lát-
ið hana afskiptalausa. Þetta er aíleiðing þess að íslenska
fjölskyldan - barnafólk á landinu - hefur ekki átt sér öfl-
ugan málsvara. Enginn íslensku stjórnmálaflokkanna
leggur höfuðáherslu á fjölskyldumál.
Kjarnafjölskyldan á íslandi komst í minnihluta á ís-
landi á síðasta ári. Barnafólk í hjónabandi er enda ver sett
í sambúð en sundur. Einfalt reikningsdæmi sýnir að hjón
með ung börn græða fjárhagslega á því að slíta samvistir,
jafnvel svo nemur mörgum hundruðum þúsunda á ári.
Hagtölur sýna að alls konar álögur sveitarfélaga og eink-
um þó ríkisvaldsins á barnafjölskyldur hafa aukist um 66
milljarða á síðustu tíu árum á meðan bætur til sama hóps
hafa hækkað um hálfan annan milljarð.
Heimilisskattar, heilsugæsla og skólakerfi skipta afar
miklu máli fyrir barnafjölskyldur. Á íslandi eru barnabæt-
ur að dragast saman, enda eru venjulegar barnafjölskyld-
ur sem vilja vinna af dug og krafti í flokki hátekjufólks. Á
íslandi eru barnaföt og barnamatur lúxusvara á meðan
margar nágrannaþjóðir hvetja fólk til barneigna með því
að fella burt skatt af þessum vörum. Á íslandi slagar mán-
aðargæsla þriggja barna upp í 100 þúsund krónur. Á ís-
landi er samfelldur skóladagur nýyrði.
Heilsugæslunni er í auknum mæli beint gegn barna-
fólki. Á síðustu árum hafa ýmis sjúkragjöld hækkað svo
skiptir mörgum hundruðum prósenta. Nú er svo komið að
einfaldasta læknisþjónusta er orðin eða er að verða þung
byrði á mörgum barnafj ölskyldum. Og ekki laga lyfin
stöðuna. Hlutur sjúklinga í lyfjaverði hefur stóraukist á
siðustu árum og sér reyndar ekki fyrir endann á þeirri
þróun. Fáir hópar ef nokkrir nota heilsugæsluna jafnmik-
ið og barnafólk. Og það vita stjórnvöld.
Síðustu daga hefur verið fjallað um framkomu stjórn-
valda við aðstandendur langveikra barna. Hún er eftir
öðru. Himinn og haf skilur á milli íslands og næstu landa
hvað varðar rétt foreldra til launa sem eiga langveik börn.
Á íslandi á foreldri rétt á að vera sjö daga á ári með veiku
barni sínu án þess að missa laun sín. Víða í nágranna-
löndum skipta þessir dagar hundruðum. Þetta er munur.
Og þetta er enn ein birtingarmynd þess að vegir og virkj-
anir virka betur en börn í pólitík.
Sigmundur Ernir
I>V
Skoðun
Samfylkingin og Kárahnjúkavirkjun
„Hitt kom nokkuð á óvart að talsmenn Samfylkingar-
innar með Össur formann ogjóhönnu í fararbroddi
skyldu þjappa sér upp að stjórnarflokkunum og fallast
í leiðinni á náttúruspjöllin og úrskurð umhverfisráð-
herra um Kárahnjúkavirkjun. “
Það eru ekki stórtíðindi
að stuðningsmenn ríkis-
stjórnarinnar á Alþingi
leggist gegn tillögu Vinstri-
grænna um þjóðaratkvæða-
greiðslu um framtíð hálend-
isins norðan Vatnajökuls.
Hitt kom nokkuð á óvart að
talsmenn Samfylkingarinn-
ar með Össur formann og
Jóhönnu í fararbroddi
skyldu þjappa sér upp að
stjómarflokkunum og fall-
ast i leiðinni á náttúru-
spjöllin og úrskurð um-
hverfisráðherra um Kára-
hnjúkavirkjun. Kollhnisarnir sem
formaður Samfylkingarinnar hefur
tekið í umræðum um þessa virkjun
bæta enn við þann langa lista vand-
ræðagangs og stefnuleysis sem ætlar
að verða banabiti þessa stjórnmála-
flokks.
Tylliástæöur gegn
þjóöaratkvæöi
Fimleikaæfingar Samfylkingar-
innar i umræðunni á Alþingi um til-
lögu VG tóku á sig næsta ótrúlegar
myndir. Talsmenn flokksins höfnuðu
þjóðaratkvæðagreiðslu um málið
þrátt fyrir það að Samfylkingin hef-
ur sett „beint lýðræði" sem
eitt helsta baráttumál í
stefnuskrá flokksins. í
þessu skyni voru settar
fram tylliástæður og m.a.
borið við að kostir sam-
kvæmt tillögunni, virkjun
eða frestun ákvarðana,
væru ekki nógu skýrir.
Gagnrýnendur Kárahnjúka-
virkjunar hafa talið óverj-
andi að tekin sé ákvörðun
um þessa risavirkjun á
meðan ekki liggur fyrir nið-
urstaða úr Rammaáætlun
um virkjunarkosti og tillög-
ur um stofnun þjóðgarðs og aðrar
verndaraðgerðir hafa ekki verið
kynntar og metnar af þar til bærum
aöilum. Eftir umræðuna dylst engum
að Samfylkingin ætlar ásamt þing-
mönnum stjórnarflokkanna að taka
á sig ábyrgð á náttúrufarslegum af-
leiðingum virkjunarinnar.
„Verkfræöilausnir" viö Hálslón
Formaður Samfylkingarinnar upp-
lýsti í umræðunni að mestu hafi ráð-
ið um síðustu kúvendingu sina í af-
stöðu til Kárahnjúkavirkjunar þær
„verkfræðilausnir" sem kynntar
hefðu verið til varnar áfoki frá Háls-
lóni og hann teldi fullnægjandi. Öllu
seinheppnari gat þingmaðurinn ekki
verið, því að nákvæmlega ekkert er
fast í hendi um þessar „lausnir".
Jafnvel umhverfisráðherra gerir sér
það ljóst eins og lesa má um í úr-
skurði Sivjar. Lausatökin á þessum
þætti í úrskurði hennar eru eitt af
stóru óvissuatriðunum um afleiðing-
ar Kárahnjúkavirkjunar, m.a. er eft-
ir að skilgreina þann „50-100 ára
hönnunarstorm" sem vamaraðgerð-
ir eigi að miðast við.
Kínamúrinn 15 km langi sem
Landsvirkjun hefur boðist til að
reisa með austurströnd lónsins er
Hjörleifur
Guttormsson
fyrrverandi
alþingismaður
Sinfóníuhljómsveitin og RUV
Að undanfórnu hefur því hvað eftir
annað verið slegið upp í fjölmiðlum
að Sinfóníuhljómsveit íslands (SÍ) sé
að koma í veg fyrir að Ríkisútvarpið
(RÚV) geti sinnt þeim verkefnum sem
það hefur áhuga á, s.s. að senda út frá
heimsmeistarakeppninni í fótbolta.
Nú síðast birtist á forsíðu DV frétt um
að Sinfónian vilji fá 69 milljónir frá
RÚV. Með því að segja í fréttinni að
um bakreikninga sé að ræða er þetta
látið lita þannig út sem um óvæntan
og heldur lúalegan gjörning hafi verið
að ræða. Frá upphafi hafa skuldbind-
ingar RÚV verið ljósar þeim sem vita
vildu. Af umfjöllum fjölmiðla að ráða
má halda að Sinfóníuhljómsveitin sé
að sliga RÚV og sendi útvarpinu bak-
reikninga nánast að tilefnislausu.
Þessi neikvæða umræða hefur
skaðað orðstir hljómsveitarinnar og
beinlínis bakað henni óvild, þar sem
henni hefur verið stillt mjög ósmekk-
lega upp sem eins konar afætu og ógn-
valdi Ríkisútvarpsins. Við svo búið
má ekki standa og vil ég því reyna að
skýra sambúð þessara tveggja mikil-
vægu menningarstofnana.
Ríkisútvarpiö skuldar...
Sinfóníuhljómsveit íslands starfar
samkvæmt lögmn frá Alþingi. Þar er
m.a. kveðið á um rekstraraðila sveit-
arinnar. Þeir eru fjórir. Ríkissjóður
með 56%. Hlutur RÚV er 25%. Reykja-
víkurborg greiðir 18% og Seltjarnar-
nesbær 1%. Rétt er að minna á að það
var Alþingi sem ákvað þetta fyrir-
komulag ekki hljómsveitin. Það hefur
þótt eðlilegt fyrirkomulag, ekki bara
hér á landi heldur í meira mæli á
Norðurlöndum og Mið-Evrópu að opin-
berar útvarpsstöðvar eigi eða taki þátt
í rekstri sinfóníuhljómsveita. Það þyk-
ir ekki gamaldags fyrirkomulag í Evr-
ópu, þótt við teljum okkur þess um-
komna að flokka þetta fyrirkomulag
sem fomeskju.
Eftir að Menningarsjóður útvarps-
stöðva var stofnaður yfirtók hann
greiðslur RÚV en útvarpið greiddi
hins vegar til sjóðsins álíka eða hærri
upphæð. Þegar menning-
arsjóðurinn var lagður
niður átti RÚV að taka
við fyrri skuldbindingum
sínum gagnvart hljóm-
sveitinni sem voru þær
sömu og menningarsjóð-
urinn hafði haft. Greiðsl-
ur RÚV til hljómsveitar-
innar áttu að koma i
staðinn fyrir greiðslur í
menningarsjóðinn.
Til þess hefur þó ekki
komið enn. RÚV skuldar
hljómsveitinni allar greiðslur bæði
vegna áranna 2000 og 2001 og það sem
reikna má að gjaldfallið sé orðið af
greiðslum vegna yfirstandandi árs.
Langsótt er því að kenna útgjöldum
vegna SÍ um núverandi greiðsluvanda
RÚV. Vissulega eru þarna ógreiddar
skuldbindingar en engar greiðslur til
Sí hafa íþyngt hlaupareikningum
RÚV. Vandinn hér á landi er að Ríkis-
útvarpið er févana. Auglýsingatekjur
þess hafa hrunið en áskriftargjöld
ekki hækkað.
Engin ástæða er þó til að gera lítið
úr skuldbindingum RÚV gagnvart SÍ.
Einkum eru lifeyrissjóðsskuldbinding-
ar sem á rekstraraðilum hvíla beinlín-
is óhugnanlegar. Þar er ekki við SÍ að
sakast heldur lífeyrisjóðskerfi sem
engin stofnun getur staðið undir til
lengdar. Ríkið sjálft mun eiga fullt í
fangi með að standa við sínar eigin
skuldbindingar.
En látum þetta nú liggja milli hluta.
Skuldbindingar RÚV gagnvart hljóm-
sveitinni eru vissulega miklar. Á móti
skuidbindingum kemur að Ríkisútvarp-
ið er eini rekstraraðilinn sem hefur
samningsbundinn rétt til að fá þjónustu
frá hljómsveitinni. Og vissulega hefur
RÚV fengið heilmikið fyrir sinn snúð.
Útvarpið hefur rétt til að útvarpa
og sjónvarpa öllum tónleikum SÍ
án nokkurrar endurgreiðslu. Á
hverju starfsári hefur útvarpið
auk þess rétt til að nýta sér fimm
vikur af starfstíma hljómsveitar-
innar til hljóðritana á eigin veg-
um. Þar að auki hafa óbein áhrif
á dagskrárgerð RÚV, vegna starf-
semi SÍ og þeirra hljómlistar-
manna sem þar starfa, verið
ómetanleg fyrir Ríkisútvarpið.
Menningarskyldur og
skylduáskrift
Öllum íslendingum ber að greiða
áskriftargjöld til Ríkisútvarpsins. Það
er vel enda sinni RÚV margs konar
skyldum, þar á meðal menningarleg-
um. Framlagið til SÍ og útsendingar
tónleika var eitt mikilvægasta verk-
efnið á þessu sviði. Þar sem framlagið
virðist nú vera um það bil að falla nið-
ur hljóta þessi mál öll að verða skoð-
uð að nýju. Er skylduáskrift réttlæt-
anleg ef ekki er skýr skuldbinding um
menningarskyldur Ríkisútvarpsins.
Þetta er og verður nátengt hvort sem
okkur líkar betur en vel. Vel kann svo
að fara að nú, þegar svo virðist sem
verið sé að klippa á þann naflastreng
sem tengt hefur þessar tvær mikil-
vægu menningarstofnanir saman sé
verið að veikja Ríkisútvarpið veru-
lega til lengri tima séð.
Skylduáskrift verður ekki réttlætt
nema méð umtalsverðum skuldbind-
ingum útvarpsins, skuldbindingum
sem ná yfir víðara svið en veðurfréttir
og öryggismál og sem frjálsar útvarps-
stöðvar munu trauðla axla. Þar á ég við
Ríkisútvarpið sem menningarstofnun.
Þeir sem hafa réttindi bera einnig
skyldur.
Þröstur Ólafsson
„Greiðslur RÚV til hljómsveitarinnar áttu að koma í
staðinn fyrir greiðslur í menningarsjóðinn. Til þess hef-
ur þó ekki komið enn. “
Spurt og svarað____Er rétt að afnema vemdartolla af grœnmeti?
mannvirki sem eftir er að meta lög-
um samkvæmt og 20 m breið virkis-
gröfin lónmegin viö hann til að fanga
sandburð er ekki gerð að skilyrði af
hálfu ráðuneytisins vegna „meðal-
hófsreglu"!
Jóhanna bætti um betur
Ekki hallaðist á í málflutningi Jó-
hönnu Sigurðardóttur og formanns-
ins. Vegna ónógra undirtekta við til-
lögur Samfylkingarinnar um þjóðar-
atkvæði á undanfórnum þingum get-
ur hún ekki stutt framkomna tillögu
VG! Hugleiðingar hennar um þjóð-
garð þrátt fyrir Kárahnjúkavirkjun
voru ekki frumlegar í ljósi ályktunar
Alþingis um Vatnajökulsþjóðgarð 10.
mars 1999. Lökust var þó sú hug-
mynd hennar að láta Landsvirkjun
standa undir kostnaði við þjóðgarð
norðan jökla eins og ekki sé nóg
komið af aflátsgreiðslum frá því fyr-
irtæki.
Ekki sér fyrir endann á lánleysi og
stefnuleysi Samfylkingarinnar ef
marka má afstöðuna til Kárahnjúka-
virkjunar. Getur verið að einhverj-
um hafi komið í hug skoffin i þessu
sambandi?
Hjörleifur Guttormsson
IJmmæli
Stafrænt, kýrskýrt
og flott
„Hlutverk tölvunnar
er sífellt að breytast.
Hún er komin á þriðja
breytingaskeiðið í það
minnsta. Fyrst var hún
framleiðslutæki. Svo
varð hún líka gátt inn á
Netið með öllum þeim kostum og löst-
um sem því fylgdi. Núna er tölvan svo
að taka enn eina stefnuna og farin að
gera hosur sínar grænar fyrir öllum
öðrum rafmagnsgræjum sem nútíma-
maðurinn hefur sveipað um líf sitt.
Tölvan ætlar sér að sameina þetta allt
undir sinn hatt og þá verður til svona
stafræn afþreyingarmiðstöð. Slík mið-
stöð kemur til með að stjórna allri
tónlist á heimilinu, ljósmyndum og
kvikmyndum, sjónvarpi og Netinu,
tölvupósti, bankaviðskiptum, netvið-
skiptum og svona mætti lengi telja.
Allt stafrænt, kýrskýrt og flott.“
Gunnar Salvarsson á acotaeknival.is
Trúin skiptir máli
„Við eigum að virða trúfrelsi og
taka þátt í fjölmenningarlegu samfé-
lagi þjóðanna, en þar með er ekki
sagt að við verðum að kasta siðnum í
landinu. Þvert á móti eigum við að
efla fræðslu í kristinni trú og sið-
fræði á heimilum, i skólanum og í
kirkjum landsins. Besti grundvöllur
til að standa á til að meta önnur trú-
arbrögð og viðhorf er að kunna skil á
því sem við höfum byggt á í 1000 ár.
Menningarsaga þjóðarinnar er samof-
in trúararfinum. Sumir telja að hlut-
leysi í þessum efnum sé best, þannig
að börnin velji sjálf þegar þau hafa
aldur til. Hlutleysi á þessum nótum
er lika innræting, gefur þau skilaboð,
að trúin skipti ekki máli.“
Jón Dalbú Hróbjartsson á vef
Bústaöakirkju.
Guðjón Birgisson,
garðyrkjubóndi á Flúðum:
Vildi óbreytt
fyrirkomulag
„Helst hefði ég sem garð-
yrkjubóndi kosið að fyrirkomu-
lag þessara mála yrði óbreytt,
það er grænmetisframleiðslan nyti áfram vernd-
artolla. En greinilegt er að margir vildu breyt-
ingar, enda hefur verið kvartað yflr þvi að ís-
lenskt grænmeti sé dýrt. Leiða má rök að því að
breytingarnar komi í sama stað niður fyrir okk-
ur garðyrkjubændur þar sem við munum í stað
tollaverndar fá beingreiðslur frá ríkinu, þó síð-
arnefnda orðið hljómi ekki fallega i eyrum neyt-
enda. Vera kann að þessar breytingar leiði til
aukningar á grænmetisneyslu, sem þó hefur
verið í stööugri sókn undanfarin ár.“
Gísli Sigurbergsson,
kaupmaður í Fjarðarkaupum:
Ofurtollar
draga úr sölu
„Ég held að þetta sé hið besta
mál, enda vænti ég þess að þetta
muni lækka verð á þessum
þremur græmetistegundum til okkar viðskipta-
vina. Það hefur verið sérstakt á vorin þegar ís-
lenska grænmetið kemur inn á markaðinn að
við megum ekki flytja það inn nema með ofur-
tollum, sem dregur mjög úr allri grænmetissölu
- einmitt á þeim timum sem hún ætti að vera
hvað mest. En óskastaðan er hins vegar sú að ís-
lenskir garðyrkjubændur séu að fullu sam-
keppnishæfir við erlenda framleiðslu, sem ef til
vill tekst meö hagræðingu í greininni eins og til-
lögum stjórnvalda nú er ætlað að stuðla að.“
Margrét Frímannsdóttir,
þingmaður Samfylkingar:
Algjör sam-
staða ríkjandi
„Efnhags- og viðskiptanefnd
Alþingis tók þetta mál til um-
fjöllunar á síðasta ári og þar var
algjör samstaða ríkjandi um að leita allra leiða til
að afnema verndartolla og lækka jafnframt græn-
metisverð í landinu. Það yrði þó að gera í fullu
samráði við garðyrkjubændur. Sú leið sem nefnd
landbúnaðarráðherra hefur nú farið og var kynnt
í gær er sú sem vænlegust þótti, en hins vegar
má ekki stöðva við þennan áfanga. Áfram verður
að halda af hálfu rikisins í samstarfi við greinina
til að fmna hagkvæmustu leiðirnar í verðþróun á
þessu sviði, þá bæði fyrir neytendur og eins garð-
yrkubændur i landinu."
Jóhannes Gunnarsson,
formaður Neytendasamtakana:
Lokað fyrir
nýja aðila?
„Neytendasamtökin fagna þegar
verð á nauðsynjavöru lækkar, ekki
síst þegar hún hefur verið seld á of
háu verði. Hér er hins vegar of skammt gengið. Við höf-
um notið toUleysis á tómötum, agúrkum og papriku yfir
sumarið svo vissulega er til bóta að tollarnir fari líka af
yflr veturinn. Það hefur verið krafa Neytendasamtak-
anna að tollar á grænmeti verði felldir niður. Því miður
á að halda áfram magntollum á grænmeti sem skiptir
neytendur miklu. Ég vil minna á að áfram á að halda
með tollalækkanir í gegnum beingreiðslur til bænda
þannig að með þessu er verið að taka úr.hægri vasanum
og setja í þann vinstri. Við hljótum því að spyrja hvort
verið sé loka fyrir nýja aðila inn á markaðinn?"
4) Ríkisstjórnin hefur samþykkt aö afnema verndartolla af tómötum, papriku og agúrkum. Innkaupsverö á þessu grænmeti til íslenskra kaupmanna veröur sambærilegt heimsmarkaösveröi.
DV-MYND ÞOK
Heröubreiö skartar sínu fegursta er líöur að kvöldi.
Hrópandi ráðleysi
„í dag er 1. maí um land allt“,
voru einu sinni upphafsorð ræðu-
skörungs sem hvatti verkalýðinn til
dáða á baráttudegi sínum og þótti
öðrum litlum tíðindum sæta að sami
mánaðardagur væri samtímis fyrir
norðan og sunnan. En núna lítur
helst út fyrir að 25. mai nk. verði
kosningadagur í Reykjavík einni
saman, fremur en að landsmenn all-
ir gangi til sveitarstjórnarkosninga
þann dag. Umræðan í fjölmiðlum og
manna á meðal snýst nærfellt öll um
hvort Björn Bjarnason velti Ingi-
björgu Sólrúnu úr sessi borgarstjóra
eða hvort hún leiði sjálfa sig til sig-
urs í þriðja sinn og sitji þá í 12 ár til
að byrja með.
Þá eru uppi miklar vangaveltur
um hvað verður um Björn og hans
pólitísku framtíð ef hann tekur við
af Ingu Jónu sem leiðtogi áhrifalítils
minnihluta sem fæstir nenna að
fylgjast með hvað hefur fram að
færa, ef nokkuð. Um þetta er fjallað í
kunningjahópum og djúpvitrir
stjórnmálaskýrendur matreiða tor-
skilin rök fyrir því, að þetta skipti
ibúa byggðarlaganna og þjóðina aila
einhverju máli.
Greinilegt er að allt sveitarstjórn-
arbatteríið snýst um pólitíska framtið
tveggja einstaklinga, þ.e.a.s. ef mark
er takandi á umræðunni. En væntan-
lega er einhver áhugi í öðrum sveit-
arfélögum um kosningarnar á heima-
slóð þótt fjölmiðlaveldið i höfuðborg-
inni sýni því takmarkaðan áhuga.
Asnastrik
Björn Bjarnason hrapaði ekki að
ákvörðun sinni um að skipta um
pólitiskan vettvang. Ár leið frá þvi
að hann var nefndur sem borgar-
stjóraefni þar til hann tilkynnti um
framboð sitt. Um leið breytti hann
stíl sínum frá þvi að vera skörulegur
og atkvæðamikill ráðherra og vel lát-
inn i að verða smábæjarpólitíkus í
leit að stefnumálum og atkvæðum.
I ræðu sem hann flutti á fundi
með flokksfélögum og fjölmiðlunin
bar um leið til allra landsmanna til-
kynnti hann framboð sitt og stefnu
sem flestir eða allir eru búnir að
gleyma. Eitt stendur þó eftir, auðvit-
að hallærislegasti hluti boðskapar-
ins. - R stendur ekki fyrir Reykja-
vík. R stendur fyrir ráðleysi -. Þetta
átti að vera sneið til R-listans sem
svaraði um hæl: D stendur fyrir dáð-
leysi. Þar með báðar fylkingar
komnar á leikskólastigið.
Því verður ekki trúað að svo gáf-
aður maður sem Björn er, vel ritfær,
rökfastur og kemur vel fyrir sig orði,
hafl sjálfur samið svona asnastrik í
ræðu sem markaði upphaf kosninga-
baráflu. Þama er komið að atriði
sem er að gera stjórnmál
að lágkúrulegri mark-
leysu í augum þeirra sem
utan standa. Sérfræðingar
í auglýsingabrellum og
markaðssetningu jafnt
barnableia sem stjórn-
málamanna leggja þeim
orð í munn og semja slag-
orð sem eiga að ná til
fjöldans.
Menntamálaráðherra
fellur þarna í gryfju sem
samherjar eða aðkeypt
ráðgjöf hefur búið honum.
Slagorðabull af þessu tagi fer Birni
Bjarnasyni sérstaklega illa. Umflöll-
un hans um alþjóðamál og innlenda
pólitík er yfirleitt sett fram af þekk-
ingu og rökstudd að hans hætti.
Menn geta verið honum sammála
eða ósammála eftir atvikum en eng-
inn frýr honum vits eða þekkingar-
skorti á því sem hann ræðir hverju
sinni. Þess vegna fer honum sérstak-
lega illa að láta markaðsskrumara
fela skort á skýrum markmiðum.
Leit að ágreiningi
Sveitarstjórnarkosningarnar snú-
ast aðeins um tvær persónur og er
bágt að sjá að það skipti nein-
um sköpum fyrir Reykvík-
inga, hvað þá aðra, hver sigr-
ar. Báðar bjóða þær upp á
nær sömu lausnir á sömu úr-
lausnarefnum. Spurningin er
aðeins hvorum megin Vest-
urlandsvegar næstu dreifbýl-
isúthverfi eiga að rísa og
Vatnsmýrin verður áfram
undir yfirráðum þeirra sem
flærst henni búa. í Línu.neti
botnar enginn nema einhver
tæknifrík. Leitun mun að
Reykvíkingi sem lætur skuld-
ir borgarinnar halda fyrir sér vöku.
Samt halda núverandi og veröandi
borgarfulltrúar að þeir slái einhverj-
ar keilur þegar þeir þrefa um bók-
haldið. Ráðleysið er álíka á báða
bóga i leit að ágreiningsefnum.
Vindhöggið í byrjun kosningabar-
áttu getur orðið Birni og flokki hans
dýrkeypt. Merkingarsnauð slagorð
rýra trúverðugleika annars mark-
tækra stjórnmálamanna sem fer best
að koma til dyranna eins og þeir eru
klæddir og án skrautfiaðra auglýs-
ingabransans.
En hverjum má svo sem ekki
standa á sama?
„Því verður ekki trúað að svo gáfaður maður sem
Bjöm er, vel ritfœr, rökfastur og kemur vel fyrir sig
orði, hafi sjálfur samið svona asnastrik í rœðu sem
markaði upphaf kosningabaráttu. Þarna er komið að
atriði sem er að gera stjómmál að lágkúmlegri mark-
leysu í augum þeirra sem utan standa. Sérfrœðingar í
auglýsingabrellum og markaðssetningu jafnt bama-
bleia sem stjórnmálamanna leggja þeim orð í munn og
semja slagorð sem eiga að ná til fjöldans.“