Dagblaðið Vísir - DV - 16.03.2002, Blaðsíða 12

Dagblaðið Vísir - DV - 16.03.2002, Blaðsíða 12
12 LAUGARDAGUR 16. MARS 2002 Helgarblað DV Umdeildar forsetakosningar í Simbabve gætu dregið dilk á eftir sér: Mugabe vann en Simbabve tapaöi REUTER-MYND Robert Gabriel Mugabe Gamli maöurinn Mugabe sigraöi meö nokkrum yfirburðum í forsetakosn- ingunum sem haldnar voru í Simbabve um síöustu helgi. Stjórnarand- stæöingar hafa sakaö hann um aö hafa tryggt sér sex ár til viöbótar í embætti meö víötæku svindli og kosningasukki. Leiötogar á Vesturlönd- um eru sama sinnis og hafa fordæmt úrslitin. Robert Mugabe má muna tímana tvenna. Maðurinn sem eitt sinn þótti fyrirmynd afrískra lýðræðis- sinna er nú stimplaður sem argasta afturhald og harðstjóri. Þá mun um- deildur sigur hans í forsetakosning- unum í Simbabve um síöustu helgi síst verða til að bæta ímynd hans. Mugabe var þar endurkjörinn til næstu sex ára. Með svikum og prett- um og í skjóli ofbeldis, segja inn- lendir andstæðingar hans og leið- togar á Vesturlöndum taka undir þær ásakanir. Samkvæmt opinberum tölum frá yfirkjörstjórn Simbabves fékk Mugabe 56 prósent greiddra at- kvæða en keppinautur hans, Morg- an Tsvangirai, leiðtogi stjómarand- stööuflokksins MDC, fékk 42 pró- sent atkvæða. Sigurinn er í höfn, eins og búast mátti við fyrirfram, og hvað svo? Vont fyrir Afríku Stjórnmálaskýrendur eru flestir sammála um að sigur Mugabes sé afleitur fyrir Simbabve, og ekki nóg með það, heldur geti hann komið sér afar illa fyrir Afríku sem heild. „Mugabe getur lýst yfir sigri en með sigri hans er það Simbabve sem tapar,“ segir prófessorinn og stjómmálaskýrandinn Masipula Sit- hole í samtali við fréttamann Reuters í Harare, höfuöborg Simbabves. „Simbabve tapar af því að deilt verður um þessar kosningar heima og heiman og þetta mun hafa víð- tæk áhrif á pólitískt andrúmsloft og efnahaginn." Stjórnarerindreki frá Afríkuríki sem hefur aðsetur í Pretoriu, höfuð- borg Suður-Afríku, gengur jafnvel lengra þegar hann metur neikvæö áhrif kosningaúrslitanna. „Þetta er sigur fyrir Mugabe og stjómarflokk hans. En er þetta í raun sigur fyrir þjóðina í Simbabve? Fyrir Afríku? Ef Afríku- riki leggja blessun sína yfir þessi úrslit mun það leiða tO árekstra við Vesturlönd. Þetta mun einangra Afríkuríki og hræða í burtu fjárfest- ingar sem mikil þörf er á. Afríku- ríkin kunna að þurfa að endurskil- greina tengsl sin viö Vesturlönd," segir stjómarerindrekinn sem vill ekki láta nafns síns getið. í bál og brand Öryggissveitir Simbabves höfðu þegar mikinn viðbúnað á miðviku- dag, daginn sem úrslit kosninganna voru tilkynnt, til að koma í veg fyr- ir uppþot andstæðinga forsetans. Tsvangirai hvatti stuðningsmenn sína til að sýna stillingu og hét því að reyna að fá úrslitunum hnekkt fyrir dómstólum landsins. Þá sögðu mannréttindasamtökin Amnesty Intemational að hætta væri á að stjómvöld létu til skarar skríða gegn þeim sem þau teldu andstæð- inga sína, þegar erlendir eftirlits- menn væru famir úr landi. Landvarnaráðherra Simbabves gaf sosum tóninn í viðtali við rík- isstjónvarpiö á miðvikudag þegar hann sagði að stjórnvöld vissu um ákveðna hópa sem væru tilbúnir að hleypa öllu i bál og brand. Hótanir forsetans Masipula Sithole prófessor segir að þrýstingur þjóða heims á Simbabve muni fara vaxandi á næstu mánuðum og að hann muni aukast enn ef Mugabe lætur til skar- ar skríða gegn andstæðingum sín- um, eins og hann hefur hótað. Mugabe sagði til dæmis i síðustu viku að hann myndi sækja Tsvangirai til saka fyrir landráö „þegar kosningarnar væru frá“, eins og hann orðaði það svo snyrti- lega í hita kosningabaráttunnar. Tsvangirai og aðrir háttsettir leiðtogar MDC, eða Hreyfmgarinnar fyrir lýðræðislegum breytingum, hafa neitað öllum ásökunum stjórn- valda um landráð og samsæri um að ráða forsetanum bana. Guölaugur Bergmundsson i Jpp blaöamaður Erlent fréttaljós „Mugabe hefur þegar komist upp á kant við almenningsálitiö, bæði heima og erlendis, vegna kosning- anna og hann mun eiga yfir höfði sér frekari refsiaðgerðir og meiri einangrun ef hann heldur áfram á þeirri braut ofsókna og kúgunar sem hann hefur fylgt undanfama tvo mánuði," segir Sithole. Kannski sáttfúsari Emmanuel Magade, lektor við lögfræðideild háskólans í Simbabve, segir Mugabe líklegan til að verða sáttfúsari bæði heima og heiman en hann hefur verið hingað til. „Mugabe veit sem er að ef hann heldur uppteknum hætti mun efna- hagslíf landsins sigla í strand. Hann veit að hann verður að milda af- stöðu sína og breyta ákveðnum hlutum," segir Magade, og bætir við: „Ég held að í kjölfar kosning- anna verði hann nægilega harður í horn að taka til að koma á pólitisk- um stöðugleika.“ Magade telur að Mugabe eigi ekki annarra kosta völ en að friðmælast við umheiminn vegna djúpstæðrar efnahagskreppu sem hefur staðið yf- ir í fjögur ár. Landið hafi einfald- lega ekki efni á því að ástandið versni frá því sem nú er. Fréttaskýrandi breska útvarpsins BBC segir að Mugabe kunni að leita eftir samvinnu við stjómarandstæð- inga i MDC, í stað þess að hundelta þá, til að reyna að binda enda á hat- rammar deilur þeirra í millum. Þær hafa staðið Simbabve fyrir þrifum á undanfórnum árum. Það myndi þó koma verulega á óvart, þó ekki nema vegna þess að Mugabe hefur stimplað Tsvangirai landráðamann. Skæruliði hinna hugsandi En Mugabe hefur áður rétt fram sáttahönd til óvina sinna. Það gerði hann þegar hvítu minnihlutastjórn- inni í Ródesíu, eins og Simbabve hét áður, var bolað frá í kosningum árið 1980, eftir nokkurra ára skæru- hernað. Á sjöunda áratug tuttugustu ald- arinnar var Mugabe þekktur meðal frjálslyndisaíla á Vesturlöndum sem „skæruliöi hins hugsandi manns". Hann var dæmdur til tíu ára fangelsisvistar árið 1964 fyrir baráttu sína gegn hvítu minnihluta- stjórninni. Skæruhernaður gegn stjórnvöldum hófst svo árið 1972. Bresk stjómvöld, sem voru ný- lenduherrar i Ródesíu, boðuðu til ráðstefnu allra flokka árið 1979, eft- ir að bardagar skæruliða og stjóm- arhersins höfðu harðnað mjög. Þar var samið um frið og um nýja stjórnarskrá fyrir sjálfstætt Simbabve. Flokkur Mugabes bar svo sigur úr býtum í kosningunum árið eftir og þessi fyrrum marxíski skæruliði tók við embætti forsætis- ráöherra. Mugabe breytti stjómarskránni árið 1987, lagði niður stöðu forsætis- ráðherra og gerði sjálfan sig í stað- inn að forseta landsins. Allar götur síðan hafa einræðistilburðir hans færst í aukana. „Mugabe virðist heldur betur hafa klikkast,“ sagði Desmond Tutu, erkibiskup frá Suður-Afríku, í janúarmánuði síðastliðnum, í að- draganda kosninganna. „Þegar maður virðir lögin að vettugi, þegar maður leyfir ekkert andóf og beitir ofbeldi til að þagga niður í gagnrýnisröddum er maður kominn á hála braut í átt að harð- stjórn," sagði Desmond Tutu erki- biskup. Menntafrömuðurinn mikli Robert Gabriel Mugabe, fæddur 21. febrúar 1924, er hámenntaður maður og hann hefur ávallt lagt mikla áherslu á menntamál i stjóm- artíð sinni. Árangurinn er sá að læsi er hvergi útbreiddara í gjörv- allri Afríku. Talið er að 85 prósent þjóðarinnar kunni að lesa og draga tn stafs. Mugabe segist vera sanntrúaður kaþólikki og fyrir kemur að hann sæki messu í kaþólsku dómkirkj- unni í Harare, með tUheyrandi ör- yggisgæslu og umstangi. Kaþólsk trú hans kom þó ekki í veg fyrir að hann héldi við ungan ritara sinn og ætti með henni tvö börn á sama tíma og eiginkona hans, Sally, sem naut mikUlar lýð- hylli, lá banaleguna, fársjúk af krabbameini. Mugabe og ritarinn Grace, sem nú er eiginkona forsetans, eignuð- ust svo þriðja barnið, sem hlaut nafnið Chatunga, fyrir fimm árum. Margir íbúar Simbabves, og fleiri ef út í það er farið, velta þvi fyrir sér hvers vegna i ósköpunum Muga- be sé að þessu brölti, orðinn 78 ára gamaU og búinn að standa í eldlín- unni í öU þessi ár, í stað þess að draga sig í hlé og verja meiri tíma með ungri eiginkonu sinni og börn- um. En Mugabe er stoltur maður og hann telur að „byltingunni" sem hann stóð fyrir sé ekki enn lokið. Fyrr mun hann ekki fara frá. Svo er líka seigt í karlinum. Grace segir að hann fari á fætur klukkan fjögur á hverjum morgni og byrji daginn á því að gera leikfimiæfmgar. Því er ekki útUokað að íbúar Simbabves þurfi að sitja uppi með Mugabe 1 sex ár til viðbótar. Byggt á efni frá Reuters og BBC. REUTER-MYND Lætur ekki deigan síga Morgan Tsvangirai, leiðtogi stjórn- arandstööunnar í Simbave, segist ætla aö fá dómstóla í landinu til aö hnekkja úrslitum forsetakosn- inganna um síöustu helgi. Hann vísar á bug ásökunum forsetans um landráö og morösamsæri. Erlendar fréttir vikunn: Mugabe endurkjörinn Robert Mugabe, forseti Simbabve, tryggði sér sex ár tU viðbótar á valda- stóli þegar hann vann yfirburðasig- ur í vafasömum forsetakosningun- um sem fram fóru um helgina. Stjómarandstæðingar köUuðu kosn- ingaúrslitin „rán um hábjartan dag“ og leiðtogar erlendra ríkja gagnrýndu niðurstöðuna harðlega. Minningarathöfn í NY Bandaríkjamenn minntust þess á mánudaginn að hálft ár var liðið frá hryðjuverkaárásunum á New York og Pentagon þann 11. september sl. Aðalathöfnin var í New York, þar sem kveikt var á öflugum ljósköst- urum sem mynduðu tvær geislasúl- ur sem lýsa hátt tU himins frá „Svæði 0“ sem tákn um Tvíbura- turnana sem þar stóðu áður. Þá var afhjúpað stórt kúlulaga listaverk tU minningar um þá fjölmörgu sem létu lífið en listaverkið stóð áður í gosbrunni framan við tumana. Ferðabanni aflétt Ariel Sharon, for- sætisráðherra ísra- els, tilkynnti um siðustu helgi að hannværi tUbúinn að létta ferðabann- inu af Yasser Ara- fat, leiðtoga Palest- ínumanna, en hann hefur undanfarið setið i gíslingu í höfuðstöðvum sínum í bænum RamaUah. „Arafat hefur nú loksins farið að kröfum mínum um að handtaka meinta moröinga Rehavams Zeevis, fyrrum ferðamálaráðherra, og því stend ég við mitt loforð um að aUétta ferðabanninu," sagði Sharon. Leyniskýrsla lak út Bandaríska dagblaðið LA Times sagði frá því að bandarísk stjómvöld hefðu fyrirskipað ráðuneyti varnar- mála í Pentagon að undirbúa áætlan- ir um hugsanlegar kjamorkuárásir á sjö þjóðir. Vitnað er í leyniskýrslu ráðuneytisins frá því í byrjun árs þar sem Kína, Rússland, írak, Norður- Kórea, íran, Líbýa og Sýrland eru nefnd sem hugsanleg skotmörk. Colin PoweU, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, sagði að skýrslan, sem gagnrýnd hefur verið harðlega víða um heim, væri aðems hug- myndalegs eðlis og aUs ekki hluti af stefnu eða áætiunum stjómvalda. Áframhaldandi Samkvæmt ný- legri skoðanakönn- um heldur fylgi norska Verka- mannaflokksins áfram að hrapa og er nú í fyrsta skipti komið niður fyrir 15% sem er það flokkurinn hefur mælst með frá upphafi. Þar með hefur fýlgi hans hrapað um 11,9 prósent frá því í þingkosningunum í haust og er hann nú aðeins fjórði stærsti flokkurinn í Noregi. Framfaraflokkur Hagens mælist eins og siðast stærsti flokkur landsins en hann fór upp um 3,1 pró- sent frá því í febrúar og er nú með um 24 prósenta fylgi en Hægri flokkurinn, sem er í öðru sætinu, fór niður um 1,6 prósent og er með 21,6 prósenta fylgi. Öryggisráðið ályktar Öryggisráð SÞ samþykkti í vikunni ályktun að frumkvæði Bandaríkja- manna um að öllum hernaðaraðgerð- um yrði strax hætt á átakasvæðunum fyrir botni Miðjarðarhafs eftir að ísraselsmenn hófu á mánudaginn viðamestu hernaðaraðgerðir á heima- stjórnarsvæði Palestínumanna í heila tvo áratugi eða frá innrás þeirra í Líbanon árið 1982. Ályktunin, sem einnig innihélt áætianir um viður- kenningu á ríki Palestínumanna, var samþykkt daginn fyrir brottfór An- tonys Zinnis tti óróasvæðisins, þar sem hann gerir þriðju ttiraun tti að kom á friði, nú í kjölfar blóðugustu daga ófriðarins frá því hann hófst fyrir sautján mánuðum. fylgishrun minnsta sem
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.