Dagblaðið Vísir - DV - 16.03.2002, Qupperneq 26

26
LAUGARDAGUR 16. MARS 2002
Helgarblað
•my
Litlir englar
verða til
- Hildur Gísladóttir stofnar samtök forelda sem misst hafa mjög ung börn
„Að missa bamið sitt er án efa
einn erfiðasti atburður lífs okkar.
Eftirvæntingin eftir ófæddu bami
okkar er mikil og spennan vex með
degi hverjum og konan sem gengur
með bamið finnur alltaf einhverja
nýja tiifinningu sem hún deilir með
maka sínum. En því miður er ekki
öllum bömum okkar ætluð framtíð
í þeim heimi sem við búum í og eins
sárt og það er nú deyja þau frá okk-
ur. Eftir sitjum við með brostið
hjarta, tóma vöggu og milljón
spumingar sem oft getur enginn
svarað. Þessi lífsreynsla er erfið og
gott að geta talað við einhvern ná-
inn eða jafnvel einhvern hlutlausan
sem veitir huggun og það er gott að
geta talað mikið um tilfinningar
sínar þegar svo á stendur."
Þannig hljómar orðsending sem
ung kona í Reykjavík, Hildur Jak-
obína Gísladóttir, sendi frá sér þann
26. janúar síðastliðinn. Þann dag
stofnaði Hildur samtök sem hlotið
hafa heitið Litlir englar. Samtökin
eru ætluð þeim sem af einhverjum
ástæðum hafa misst börn sín í móð-
urkviði, í fæðingu sem og þeim sem
þurfa að enda meðgönguna vegna
fæðingargalla barns síns.
DV hitti Hildi Jakobinu í risíbúð
í Hlíðunum ásamt Agli Breka, tæp-
lega tveggja ára syni hennar. Egill
var lasinn og þurfti að vera heima
við. Hann var samt ósköp stilltur og
eins mikið ljós í húsi og snáði á
hans aldri getur verið.
Hildur er nýlega flutt heim til ís-
lands eftir fimm ára dvöl í Utrecht í
Hollandi þar sem hún lagði stund á
sálfræðinám en eiginmaður hennar,
Sigurpáll S. Scheving, var í fram-
haldsnám í læknisfræði.
Við spurðum Hildi fyrst hver
væri ástæða þess að hún réðst í
stofnun samtakanna Litlir englar?
„Við hjónin lentum í þessu 26.
janúar 2001. Þá missti ég stúlkubam
sem ég hafði gengið með í fimm
mánuði. Hún var nefnd Dagný til að
minna á nýjan dag sem kæmi eftir
þennan og við létum brenna hana
og hún var jörðuð í leiði föður míns
héma í Fossvoginum.
Þetta er mikil sorg sem maður
gengur í gegnum og úti í Hollandi
var þetta mikið rætt og fjallað um
þetta á eins eðlilegan hátt og hægt
er. Þá fann ég að það gerði mér gott
er frumburður hennar og var átta
mánaða þegar seinna bamið fædd-
ist. En gerði sá atburður eitthvert
boð á undan sér?
„Meðgangan hafði veriö mjög
eðlileg fram að þessu en svo missti
ég skyndilega hluta af vatninu og
Hildur með frumburðinn Egll Breka.
„Fólk hefur allt of lengi þurft aö bera harm sinn í hljóöi hvaö þetta varöar og þetta hefur ekki veriö mikið rætt. Þaö er
ekki hægt aö mæla sorg og allt sorgarferli tengt barnsmissi er eins, burtséö fré því hvað konan er komin langt á
leiö. Fólk gengur í gegnum sömu stigin í sorginni viö allan missi og þessa umræöu vil ég oþna enn betur. “
og eftir að hafa kynnst svipuðum
samtökum í Hollandi ákvað ég að
stofna hliðstæð samtök hérna
heima og valdi 26. janúar sem
stofndag þegar ár var liðið frá fæð-
ingu Dagnýjar."
Hildur hampar syninum Agli sem
tmhusgogn.
jj

Ein fyrir allt
- flott fyrir f er m i n g a r b a r n i ð
Hlynur og Beyki
Stærð skrifborðs! 55x70 s
Máa. - Ið*. lOJð • 1IJ0 * UmtanL 11JS • 1I.M * Suoaud. 13.00 • HJð
TM - HÚSGÖON
Sfcumóla 30 - Simi 5ö8 6822
- imvlntýri Hkntt
var flutt á sjúkrahús þar sem ég lá í
þrjá daga áður en ég missti allt
vatnið. Það reyndist ekki unnt að
stöðva fæðinguna sem fór af stað og
bamið fæddist. Það var svo ófull-
burða að það gat ekki lifað. Það var
22 vikna gamalt sem þýðir að lung-
un eru svo óþroskuð að þau geta
ekki andað. Það var ekkert hægt að
gera. Hún fæddist bara og dó í fæð-
ingunni."
Hildur kom heim til íslands
stuttu eftir fæðinguna og var hér
heima í nokkra mánuði og þegar
hún kom aftur til Hollands kynntist
hún starfi hollensku samtakanna
sem eru hennar fyrirmynd.
„Þau samtök starfa einkum á Net-
inu. Þar eru spjallhópar og fólk með
svipaða reynslu talar saman og
skiptist á reynslusögum og veitir
hvað öðru stuðning. Þarna er
greinilega annað viðhorf i gangi því
margir setja myndir af látnum böm-
um sínum inn á Netið sem mér
ftnnst kannski aðeins of langt geng-
ið. En við viljum reka okkar samtök
með likum hætti og þess vegna
finnst mér það vera forgangsatriði
að koma upp heimasíðu fyrir okkar
samtök. Með því móti yrði komið á
tengslum milli væntanlegra félaga."
Hildur segir að þegar séu átta
konur og fimm karlar félagar í sam-
tökunum Litlir englar og reiknað sé
með þvi að þeim fiölgi fljótlega. Hún
bendir á að hún hafi átt viðræður
við starfsfólk á kvennadeild Land-
spítalans sem sé í návígi við mál af
þessu tagi, bæði hjúkrunarfólk,
sjúkrahúsprest og lækni og hug-
myndin sé sú að samtökin Litlir
englar taki við þar sem þeirri
bráðaþjónustu sem spítalinn veitir
aðstandendum lýkur.
Það er sennilega sanngjamt að
segja að hugmyndir manna um sorg
og sorgarviðbrögð hafi breyst á und-
anfómum áratugum eins og fiöl-
mörg samtök um sorg og sorgarvið-
brögð bera með sér. En hefur sú
sorg sem bamsmissir á meðgöngu
hefur í fór með sér verið talin eins
„merkileg"?
„Nei, mér finnst það ekki. Fólk hef-
m- allt of lengi þurft að bera harm
sinn í hljóði hvað þetta varðar og
þetta hefur ekki verið mikið rætt. Það
er ekki hægt að mæla sorg og allt
sorgarferli tengt barnsmissi er eins,
burtséð frá því hvað konan er komin
langt á leið. Fólk gengur í gegnum
sömu stigin i sorginni við allan missi
og þessa umræðu vil ég opna enn bet-
ur.“
Hildur segir að það hafi komið sér
á óvart þegar bamið fæddist hve
„heilt“ það var.
„Fimm mánaða gamalt bam lítur
út eins og fullburða en er óskaplega
lítið. Það er eins og „miniature" bam.
Konan gengur með það og finnur fyr-
ir spörkunum og það er í hennar
huga ekki lengur fóstur heldur barn.“
Þegar fæðingin hófst var Hildi orð-
ið ljóst að barnið myndi ekki lifa.
Fyrst í stað vildi hún ekki sjá bamið
en svo ákvað hún að fá að halda á
henni og segist vera mjög fegin að svo
fór að lokum.
„Við áttum stund með henni hjón-
in og emm mjög þakklát fyrir að við
gerðum það og ég held að það sé mjög
mikilvægt. Það er í endurminning-
unni yndisleg stund. Við fengum svo
í rauninni val um það hvort við
skírðum hana eða nefndum og völd-
um seinni kostinn. Svo var hún
brennd og kerið flutt heim. Hún var
því aldrei skráð á íslenska þjóðskrá
en í Hollandi er miðað við 24 vikna
meðgöngu til þess að böm séu sett á
skrá svo hún er hvergi skráð.“
í Fossvogskirkjugarði er sérstakur
reitur fyrir fyrirbura og böm sem
deyja í fæðingu. Þar er haldin bæna-
stund einu sinni á ári.
„Ég fór á þess konar bænastund
síðast þegar hún var haldin og er
ánægð með það,“ segir Hildur sem
DV-MYNDIR GVA
Hildur Gísladóttir stofnaði Litla
engla 26. janúar.
Ári áðurgekk Hildur gegnum erfiöa
reynslu. „Þá missti ég stúlkubarn
sem ég haföi gengiö meö í fimm
mánuöi. Hún var nefnd Dagný til að
minna á nýjan dag sem kæmi eftir
þennan og viö létum brenna hana
og hún var jörðuö í leiði fööur míns
hérna í Fossvoginum. “
segir að hún hafi hins vegar ekki rætt
neitt við sálfræðing eða fagmann af
þvi tagi í eftirmálum fæðingar stúlku-
bamsins.
„Það var ekki vegna þess að ég
þyrfti ekki á því að halda heldur var
ég á ferðinni milli landanna tveggja
og alltaf með Egil Breka á handleggn-
um.
Ég býst ekki við fólk nái sér
nokkurn tímann til fulls en mér
finnst að núna, ári eftir fæðinguna, sé
ég komin í það sem kalla má emhvers
konar jafnvægi. Mér fannst ég vera
hálfdofin fyrstu sex mánuðina.
Ég vil gjaman eignast annað barn
en er auðvitað taugaósyrk gagnvart
þvi og fmnst ég alls ekki vera tilbúin
ennþá. Læknar hafa ekki getað sagt
mér nákvæmlega hvað olli því að
svona fór og þess vegna veit ég ekkert
hvað þarf að varast. En það er víst
hægt að gera sérstakar ráðstafanir
sem felast í því að setja hring á leg-
hálsinn á meðgöngunni sem kemur í
veg fyrir eða dregur úr hættunni á
fósturláti."
Hildur segist reikna með að bæði
karlar og konur verði félagar í sam-
tökunum Litlir englar en segist samt
halda að konur og karlar syrgi á mis-
munandi hátt. Konur hafi meiri þörf
fyrir að deila tilfinningum sínum
með öðrum en margir karlar leiti
skjóls í vinnunni.
„Við viljum með þessum samtök-
um veita skjól og fræðslu þeim sem
hafa upplifað þessa erfiðu reynslu."
Skilgreind markmið Lítilla
engla
Hildur valdi sjálf samtökunum
nafnið Litlir englar og í fréttatilkynn-
ingu sem send var út vegna stofnun-
ar þeirra voru markmið og tilgangur
samtakanna skilgreind sem hér segir:
Að styðja þá sem eiga um sárt að
binda.
Að koma á samböndum á milli for-
eldra sem lent hafa í svipaðri lífs-
reynslu.
Að fræða foreldra og aðra aðstand-
endur.
Að vera saman og minnast litlu
englanna okkar.
Að halda (fræðslu)fund einu sinni
á ári.
Að veita upplýsingar um lesefni
varðandi missi og sorg.
Að tjá okkur og tala um missinn og
hafa hlustendur sem skilja vegna
sömu lífsreynslu.
Að láta . okkur reynslu annarra
máli skipta og hjálpa þeim.
Að hjálpa öfum og ömmum og
systkinum og veita þeim athygli.
Að styrkja hvert annað og hvetja
þegar næsta meðganga er á döfmni.
Netfang samtakanna er litlirengl-
ar@hotmail.com og fyrir þá sem vilja
leggja félaginu lið með fiárframlagi til
þess að koma á fót heimasíðu
samtakanna er opinn reikningur nr:
0323-13-168572.
-PÁÁ