Dagblaðið Vísir - DV - 28.05.2002, Blaðsíða 9

ÞRIÐJUDAGUR 28. MAÍ 2002
DV
Neytendur
9
Húseigendur
fram á betri
meö nýjum lögum um fasteignaviðskipti
Margar nýjungar í lögum um fasteignakaup
Til dæmis er réttarstaöa þeirra neytenda sem kaupa fasteignir af þeim sem
hafa atvinnu afþví aö byggja og selja íbúöarhúsnæöi bætt, enda oft ekki
jafnræöi meö einstaklingi sem er aö kaupa íbúöarhúsnæöi, e.t.v. í fyrsta
sinn, og stóru byggingarfyrirtæki sem selur tugi eöa fleiri íbúöir á ári.
Ný lög um fast-
eignakaup taka
gildi nú um mán-
aðamótin. 1 þeim
eru margar nýj-
ungar og í þeim
felst niikil réttar-
bót, bæði fyrir
kaupendur og
seljendur.
„í gegnum tíð-
ina hefur það
verið þýðingarmikill þáttur í hags-
munabaráttu Húseigendafélagsins
að stuðla að réttarbótum á þeim
réttarsviðum sem snerta fasteignir
og eigendur þeirra," segir Sigurður
Helgi Guðjónsson, formaður Húseig-
endafélagsins, sem segir það gleði-
leg tímamót þegar lögin taka gildi á
næstunni.
„Mjög mörg mál koma til kasta fé-
lagsins viðvíkjandi viðskipti með
fasteignu og vanefndir á þeim. Um
fasteignakaup hefur bagalega skort,

Fréttatilkynning:
Létt bragðbætt
súrmjólk
Gamla góða súrmjólkin fæst orðið
í ýmsum útgáfum og er sú nýjasta
bragðbætt léttsúrmjólk meö eplum
og perum. Hún inniheldur aðeins 42
hitaeiningar í 100 g og er án við-
bætts sykurs. Þar að auki hafa yfir
80% mjólkursykursins verið klofm
niður og hentar léttsúrmjólkin því
flestum þeim sem haldnir eru mjólk-
uróþoli. Þar með eru súrmjólkurteg-
undir frá MS orðnar sex talsins: Sú
sígilda, létt súrmjólk, þrjár bragð-,
bættar tegundir, jarðarberja-, kara-
mellu- og bláberja-, auk þeirrar nýju
léttu með eplum og perum.
Óhreinir pottar og pönnur
Fyllið óhreina potta eða pönnur
með heitu vatni og bætið þvotta-
dufti fyrir uppþvottavélar út í. Lát-
ið bíða um stund, eða yfir nótt ef
þeir eru mikið skítugir, og skolið.
Virkar mjög vel og má nota á ýmis
eldhúsáhöld, svo sem bökunarplöt-
ur sem orðnar eru svartar af notk-
un, þær verða skínandi við þessa
meðferð. Verið getur að aöeins þurfi
að skrúbba ef skíturinn er mjög
fastur. En af hverju virkar þetta
svona vel? Jú, duftið er fullt af ens-
ímum sem brjóta upp próteinið í
fæðunni sem er fost við eldhús-
áhöldin.
aö mati félagsins, löggjöf sem kveði
skýrt á um það hvemig slík kaup
skuli gerast og hver séu réttindi og
skyldur aðila og skilgreining á van-
efndum og hverju þær varði. Með
skýrri og ítarlegri löggjöf um fast-
eignakaup verða þessi viðskipti ör-
uggari og fækkar mjög ágreinings-
efnum og eftirmálum og dómsmál-
um, sem er sá dilkur sem réttar-
óvissan á þessu sviði hefur dregið á
eftir sér. Eru mörg sorgleg dæmi
um veruleg fjárhagsleg skakkafoll
aðila þegar slík mál hafa fariö fyrir
dómstóla og gildir þá oft einu hvort
menn „vinna“ eða tapa máli.“
Gallamálum mun fækka
I lögunum er m.a. tekið á galla-
málum en þau eru algeng í fast-
eignaviðskiptum hérlendis. T.d. eru
flest dómsmál sem rekin eru milli
kaupanda og seljanda fasteignar
vegna ágreinings um hvort fasteign
var gölluð eður ei. Ákvæðin þar að
lútandi skýra réttarstöðuna í því
efni. í lögunum er sú regla að galli
verði að rýra verðgildi eigna svo
nokkru nemi. Þetta ákvæði mun ef-
laust fækka gallamálum mjög mikið
þar sem nú verður girt fyrir mál
vegna smávægilegra galia sem hafa
verið allt of algeng.
„Allt of mikið hefur verið um að
kaupendur hafi uppi kröfur vegna
ágalla á fasteign, sem eru í raun
smávægilegir miðað við þá stað-
reynd að um notaðar eignir er að
ræða, oft eignir sem eru ára-
tugagamlar og eru óhjákvæmilega
famar að láta eitthvað á sjá vegna
eðlilegs slits. Hefur mikið borið á
óraunhæfum væntingum kaupenda,
sem óeðlilegt er að seljandi eigi að
þurfa að standa undir. Ástæðuiaust
er þó að láta seljanda losna undan
ábyrgð hafi hann sýnt af sér sak-
næma háttsemi og er því sá fyrir-
vari gerður að ágallaþröskuldur eigi
ekki við í þeim tilvikum," segir Sig-
urður Helgi.
Deponering
Settar eru skýrar reglur um fylgi-
fé fasteigna, upplýsingaskyldu selj-
enda og skoðun af hálfu kaupenda.
Skýrar reglur eru einnig um van-
efndir og úrræði aðila vegna þeirra.
Eins hafa lögin að geyma reglur um
rétt kaupenda tO að halda eftir
greiðslu ef eign er gölluð en það úr-
ræði hefur verið misnotað nokkuð
hingað til.
„Kaupendur mega ekki halda
meiru eftir en sem nemur öruggri
kröfu þeirra en þeir hafa oft ofmet-
ið gallakröfur sínar og haldið eftir
greiðslum í samræmi við það mat.
Bæði fasteignasalar og lögfræðingar
hafa ráðlagt kaupendum að
deponera slikum greiðslum, þ.e. að
greiöa geymslugreiðslu, sem er al-
gerlega rangt úrræði og stundum
háskalegt fyrir þann sem því beitir.
Deponering á bara við ef viðtakandi
greiðslu neitar að taka við henni
eða ekki næst til hans en á alls ekki
við þegar um er að ræða gallakröfu
í fasteignaviðskiptum. Menn mega
ekki halda eftir greiðslum nema
þeir eigi kröfu. Sé svo er þeim
frjálst að geyma greiðsluna hvar
sem þeir vilja, m.a. i rassvasanum
ef þeim sýnist svo,“ segir Sigurður.
Neytendakaup
Lögin munu gilda í öllum fast-
eignakaupum en eru frávíkjanleg
semjist svo um nema þegar um
svokölluð neytendakaup er að ræða.
Neytendakaup eiga sér stað þegar
keyptar eru fasteignir af þeim sem
hafa atvinnu af því að byggja og selja
íbúðarhúsnæði. Afar brýnt þótti að
bæta réttarstöðu neytenda við slík
kaup, enda oft ekki jaftiræði með ein-
staklingi sem er að kaupa ibúðarhús-
næði, e.t.v. í fyrsta sinn, og stóru
byggingarfyrirtæki sem selur tugi
eða fleiri íbúðir á ári. Reglur laganna
mimu því í þeim tilvikum veita neyt-
endum vemd sem ekki er heimilt að
víkja frá í samningum.
Fasteignasalar hafa verið á nám-
skeiðum vegna nýju laganna og í full-
um gangi er vinna á vegum Fasteigna-
matsins, Félags fasteignasala og Hús-
eigendafélagsins við að breyta og end-
urhanna kaupsamninga og önnur sKjöl
er varða fasteignaviðskipti. Má því bú-
ast við betri tíð og blómum í haga í
þeim viðskiptum á næstunni. -ÓSB
Kreditkortasvindl er auðveldara en margur heldur:
Þjófum nægir að
hafa kortanúmerið
- til að kaupa vörur og þjónustu í gegnum síma
Staðinn aö verki
Eigandi kreditkorts lætur hér sverfa til stáls og hefur uppi á manninum sem
komst yfír númer á korti hans. Lögreglan var kvödd á vettvang.
Maður nokkur hafði samband
við neytendasíðuna og vildi brýna
fyrir fólki að fara vel yfir kredit-
kortareikninga sína því ef óprúttn-
ir aðilar kæmust yfir númer kort-
anna virtist sem auðvelt væri fyr-
ir þá aö nýta sér þau. Hann tók eft-
ir því að á kortareikningi hans
voru samtals 14 færslur frá tveim-
in- pitsustöðum sem hann kannað-
ist ekki við að hafa átt viðskipti
við. „Einhver ormur hefur komist
yfir númerið á kortinu mínu og er
að nota það óspart, mest til að fá
sér í svanginn svo og til að greiða
fyrir eitthvað hjá fyrirtæki í Ástr-
cdíu.“
Hann segir starfsfólk Europay
hafa verið til sóma og brugðist
fljótt og vel við en þrátt fyrir það
fylgi því alltaf snúningar þegar
loka þarf korti og fá sér nýtt.
Hann er hins vegar ekki eins
ánægður með viðbrögðin hjá öðr-
um þeirra pitsustaða sem hinn
óprúttni aðili skiptir við. „Ertu
ekki bara alltaf svona fullur og
gleymir því að þú sért búinn að
panta pitsu?“ var svarið sem hann
fékk þegar hann hafði samband og
sagði þeim frá óförum sínum.
Hann undrast einnig að fólk sé
ekki beðið að sýna kortið þegar
varan er afhent og greitt hefur ver-
ið fyrir hana með kortanúmeri í
gegnum sima.
-ÓSB
Sigurður Helgi
Guöjónsson.
Tryggarl frambíð
þú færð ákveðna upphæð
tilað velja úrleikmanna-
hópi allra 32 þáttökuþjóða
sem keppa á HM, mest
3 leikmenn úr hverju liði.
Stofnaðu Einkadeild og
malaðu vinnufélaga
og vini! Sérvinningar
fyrir þá sem ná saman
10 manna hóp.
Pú færð Lífís tryggingar
hjá VÍS og Landsbankammv
Skraöu þig
á vefsvæðin
www.draumadeildin.is
Draumadeild
Lífís
og DV
Komdu á vefsíðuna
draumadeildin.is
íboði Lfffs og
settu saman þitt
draumalið úrhópi
stjarnanna á HM
ogþú gætirunnið
glæsilegverðlaun.
Ferð á
enska boltann,
keppnistreyjur
og sjúkrapúðar
íbílinn úröryggis-
verslun VÍS.