Dagblaðið Vísir - DV - 07.02.2003, Blaðsíða 18

■•18______
Tilvera
FÖSTUDAGUR 7. FEBRÚAR 2003
DV
Myndbönd/DVD
Nueve reinas
k'k'k
Frímerki
Það er ekki oft
sem argentínskar
kvikmyndir rata á
kvikmynda- eða
myndbandamarkað-
inn hér á landi. Nu-
eve reinas (Níu
drottningar) er und-
antekning og vel þeg-
in þar sem hún er
skemmtileg sakamálamynd um smá-
krimma sem fara fram úr sér þegar
J- þeir sjá fram á auðtekinn gróða. Nu-
eve reinas virkar einfóld en hefur þó
dýpri söguþráð en í upphafi má ætla
og tekur hægri og vinstri beygjur
hvað eftir annað.
Aðalpersónurnar eru tveir smá-
krimmar sem verða á vegi hvor ann-
ars þegar annar þeirra er að svindla á
afgreiðslustúlku í kjörbúð. Þetta leið-
ir til þess að þeir ákveða að græða
saman á „heimsku samborgaranna".
Smásvindl verður að stóru svindli
þegar þeir hitta fyrir sameiginlegan
kunningja, sem er illa haldinn af veik-
indum. Hann segir þeim í trúnaði að
hann hafi falsað sjaldgæfa frímerkja-
örk sem kölluð er Níu drottningar og
hann sé með kaupanda. Sjálfur sé
v hann of máttfarinn og biður þá gegn
prósentugreiðslum að sjá um söluna.
Eftir nokkra byrjunarörðugleika ná
þeir samkomulagi við kaupandann.
Þá er eins og við manninn mælt, allt
fer að ganga á afturfótunum.
Nueve Reinas er skemmtilegust þeg-
ar áhorfandinn veit sem minnst um
efnið. Skal þó bent á að ekkert er eins
og það sýnist. Leikstjórinn og handrits-
höfundurinn, Fabian Belinsky, gerir
vel í sinni fyrstu kvikmynd. Handritið
er vel skrifað og er myndin lauflétt
blanda af spennu og gamni. -HK
Útgefandi: Myndform. Gefin út á mynd-
bandi. Lelkstjóri: Fabian Belinsky. Argent-
ína, 2000. Lengd: 114 mín. Bönnuö börn-
um innan 16 ára. Leikarar: Ricardo Darin,
Gaston Pauls, Leticia Bredice og Ignasi
Abadal
Joe Somebody
★* 4&Z.
W
Minna en
meðalmaöur
Tim Allen hefur
haldið tryggð við
leikstjórann John
Pasquin en kunnings-
skapur þeirra hófst
* með kvikmyndinni
Handlaginn heimilis-
faðir (Home
Improvement).
Pasquin leikstýrði Allen í The Santa
Clause og Jungle 2 Jungle og hann leik-
stýrir Allen í Joe Somebody. Nú bregð-
ur svo við að ekkert gengur upp hjá
þeim félögum. Myndin er misheppnuð
gamanmynd þar sem sjá má frá upp-
hafl hvað kemur næst og í hvaða átt
hún stefnir
Allen leikur Joe Scheffer sem hefur
starfað hjá sama fyrirtæki i mörg ár án
þess að fá stöðuhækkun. Ástæðan er að
Joe er einn af þeim sem aðrir hafa ein-
staklega gaman af að troða um tær og
sjálfur er hann klaufskur. Dag einn
~7 lendir hann í rimmu við starfsfélaga en
sá hafði lagt í bílastæði sem Joe telur
sig eiga rétt á. Joe er niðurlægður fyr-
ir framan vinnufélaga og dóttur sína.
Eftir nokkra daga í sjálfsvorkunn segir
hann við sjálfan sig hingað og ekki
lengra og breytir um stíl. Á skömmum
tíma tekst honum að breyta ímyndinni,
verður töffarinn Joe sem allir vilja
vingast við...
Tim Allen þarf ekki að hafa mikið
fyrir því að bregða sér í hlutverk Joe
Scheffers. Hann er vanur að leika hinn
seinheppna miðlungsmann og fer ágæt-
lega með hlutverk sitt. Best i myndinni
^ er samleikur hans og Haydens Panatti-
eri sem leikur bráðgáfaða dóttur hans
sem reynir að hafa vit fyrir fóður sin-
um. -HK
Útgefandl: Sklfan. Gefin út á myndbandi.
Leikstjóri: John Pasquin. Bandaríkin
2001. Lengd: 98 mín. Leyfö öllum ald-
urshópum. Leikarar: Tim Allen, Julie
\Bowen, Kelly Lynch, Greg German, Jim
Belushi og Hayden Panettieri.
Þvottavélin Þörf sló
í gegn á sínum tíma
- segir Alexander Einbjörnsson, uppfinningamaöur
Raflýsti með reiðhjóladínamó
Alexander kveðst mikið búinn að
bjástra í þessum skúr enda man hann
ekki eftir sér öðruvísi en að vera að búa
eitthvað til. „Það er einhver irrnri þörf,“
segir hann. „Maður fær allt i einu ein-
hvetja hugmynd og hún heldur fyrir
manni vöku þar til maður er búinn að
gera prufu og svo verður kannski ekk-
ert meira.“ Hann rifjar upp eitt það
fyrsta sem hann gerði sem hann var
reglulega ánægður með. Þá var hann
þrettán ára. „Ég bjó vestur á Snæfells-
nesi í gömlum bæ þar sem ekkert raf-
magn var og notast var við lampaljós.
Ég komst yfir reiðhjóladínamó, útbjó á
hann spaða og setti hann upp á bæjar-
burstina. Svo lagði ég spotta inn um
gluggann og þegar ég togaði í hann fór
vindmyllan að snúast og þegar ég
sleppti honum fór armur fyrir spaðann
þannig að hann stoppaði. Ég var með
peru við rúmið hjá mér tengda við dína-
móinn og gat lesið fram eftir allri nóttu
við ljósið. Þetta fannst mér voðalega
snjallt." Alexander brosir þegar hann
rifjar þetta upp.
Þvottavélin Þörf
Handsnúna þvottavélin Þörf er ein
af uppfinningum Alexanders. Auglýs-
ing um hana hangir uppi á vegg í
skúmum og þar stendur að hún sé
Kvikmyndagagnrýni
DV-MYND HARI
Uppflnnlngamaðurinn
„Ég fór að hugsa um það um kvöldiö hvort ekki væri hægt að útbúa eitthvað svona fyrir hitaveituvatnið og smíðaði
slíkan ofn þegar ég kom heim, “ segir Alexander.
nauðsynleg á hveiju rafmagnslausu
heimili. Hann kveðst hafa smíðað um
þúsund svona vélar í kringum miðja
síðustu öld og þær séu víða tii á söfh-
um. „Eitt sumarið fórum við í sumarfrí
nokkrir saman. Þá stakk ég auglýsinga-
blöðum á brúsapallana við veginn. Svo
rigndi yfir mig pöntunum þegar ég
kom heim. Ég fékk líka mörg þakkar-
bréf frá konum úti á landi. Það var svo
mikiii léttir að vélinni og þvagnaði al-
veg einkennilega vel í henni. Ég og
konan mín notuðum hana í byrjun
okkar búskapar."
Hugmyndinni stoliö
Alexander var tvö ár í smiðadeild
Handíða- og myndlistarskólans á
fimmta áratugnum og telur það nám
hafa nýst sér vel. Margt er hann búinn
að bralla. Hann sýnir blaðamanni for-
láta laxarotara með innbyggðum hníf,
myndir af kertakrónum sem hanga í
stafkirkjunni i Eyjum og Rauðamels-
kirkju á Snæfellsnesi. Líka mynd af
laxastiga og segir sögu af honum. „Al-
bert Guðmundsson efhdi til hugmynda-
samkeppni og sýningar á sínum tíma
þegar hann var iðnaðarráðherra og
þessi laxastigi var eitt af því sem var
talið einkaleyfishæft en þegar að því
kom að framleiða hann þá sat allt fast.“
Loks berst talið að handklæðaofnun-
um sem hann segist hafa verið heppn-
astur með. Hugmyndina fékk hann fyr-
ir 16 árum úti í Finnlandi er hann sá
handklæðaoftia sem tengdir voru raf-
magni. „Ég fór að hugsa um það um
kvöldið hvort ekki væri hægt að útbúa
svona fyrir hitaveituvatnið og smíðaði
Regnboginn - Frida ★★Á
slíkan ofti þegar ég kom heim. Var
búin að vera með hann í mörg ár áður
en kom honum á markað en nú hefur
Húsasmiðjan tekið hann í sölu og það
gengur ágætlega." Hann segist þó hafa
orðið fyrir skakkafóllum vegna þess að
hugmyndinni hafi verið stolið frá sér,
bæði hérlendis og erlendis, en segir
einkaleyfi svo dýrt að það svari ekki
kostnaði fyrir karla eins og sig.
Aðspurður kveðst hann hafa fengist
við smíðar alla tíð þótt mismikið væri
upp úr þeim að hafa. „Maður hefur
aldrei gert miklar kröfur um kaup eða
annað. Ég held það sé svo með marga
sem vinna að sínum áhugamálum að
þeir beri ekki alltaf mikið úr býtum
efhalega. En ég er svo heppbm að fjöl-
skyldan skilur þessa þrá
þessu vel.“
Listamannalíf
Hilmar
Karlsson
sknfar gagnrym
um kvikmyndir.
Sýning á uppfinningum íslendinga
verður opnuð í Hönnunarsafni íslands
við Garðatorg í Garðabæ á morgun.
Þar verða bæði ungfr og gamlir upp-
finningamenn meö myndir eða hluti til
sýnis og einn þeirra er Alexander Ein-
bjömsson sem meðal annars hefur
hannað og smíðað handklæðaofna af
ýmsum stærðum. Þeir fást í Húsa-
smiðjunni. Við hittum Alexander í bil-
skúmum sínum. Þar situr hann álútur
við að búta niður plaströr við eina af
sínum mörgu heimagerðu vélum því
að hann hefur búið til flestöll áhöld til
smiðanna sjálfur. Vélamar hefur hann
á hjólum til að geta auðveldlega rennt
þeim til því þær era þungar. „Maður
vandist því í sveitinni aö þurfa að
bjarga sér,“ segir hann.
Ekki er óalgengt að kvikmynda-
stjömur ali með sér draum sem tek-
ur þær síðan mörg ár að koma á
framfæri, ef þeim einhvem tfrnann
tekst það. Salma Hayek er ein slík
stjama. Allt frá því hún sló í gegn í
Hollywood hefur hana dreymt um
að gera kvikmynd um samlöndu
sína, Frida Kahlo myndlistarkonu,
sem var ekki aðeins þekkt listakona
heldur einnig þekkt fyrir að vera
eiginkona Diego Rivera, þekktasta
málara Mexikós á sínum tíma og
vemdara Trotskís. Segja má að
Rivera hafi mótað líf Fridu, eftir að
hún hafði lent í alvarlegu slysi, en
samband þeirra var stormasamt.
Frida varð ekki þekktur listmálari
fyrr en síðustu árin sem hún lifði;
var ávallt í skugganum af eigin-
manni sínum sem hún skildi við og
tók saman við aftur. Frida var upp-
reisnargjöm í eðli sínu og var ekki
síður í framhjáhaldi heldur en eig-
inmaðurinn og gerði hún ekki upp á
milli karls og konu í þeim málum.
Engan þarf því að undra að eins
metnaðarfull leikkona og Salma
Hayek skuli hafa löngun til að túlka
Fridu. Þetta er jú hlutverk sem gef-
ur færi á leik í öllum tilfinninga-
skölum. Hayek valdi sjálf leikstjór-
ann, hina hæfileikariku Julie
Taymor, sem þekktust er fyrir upp-
setningu sina á The Lion King á
Broadway. Taymor er mikill stilisti.
Það kom fram i hennar fyrstu kvik-
mynd, Titus, aö hún fer ekki troðn-
ar slóðir. Titus var mjög krefjandi.
Taymor lagði mikið upp úr sviðs-
mynd I þessu blóðugasta leikriti
Shakespeares og með aðstoð frá-
bærra leikara náði hún að senda frá
sér sterka og áhrifamikla kvik-
mynd.
Taymor fær ekki eins mörg tæki-
færi til að beita sínum helstu hæfi-
leikum i Fridu. Stundum má þó sjá
vörumerki hennar í frumlegum
sviðsetningum, aðallega þegar
kaflaskipti eru í lífi Fridu. Fyrir
utan það er leikstjóm hennar örugg
en án tilþrifa. Það er greinilegt að
Salma Hayek hefur átt frumkvæðið
í mörgum atriðum. Hún leikur
Fridu af miklum krafti og leggur
allt í hlutverkið. Við fáum í gegnum
leik hennar sanna mynd af konu
sem allt sitt líf mátti þola mikinn
sársauka, andlegan sem og líkam-
legan. Einhvem veginn er það samt
svo að það er of sýnilegt í leik
Hayek hvað hún reynir mikið. Leik-
ur hennar er aldrei áreynslulaus
sem gerir það að verkum að stund-
um er hún þvinguð í hlutverkinu.
Það liggur mikill metnaður á bak
viö gerð Fridu. Hayek tjaldar öllu
því sem tfl er; fær vin sinn, Anton-
io Banderas, í lítið hlutverk og sam-
býlismann, Edward Norton, í ann-
að. Og vissulega er Frida áhugaverð
lýsing á listamannalífi snemma á
síðustu öld. Myndin veldur samt
vissum vonbrigðum. Það er mikið
verið að rembast viö að koma til
skila mörgum áhugaverðum persón-
um. Vonbrigðin liggja ekki í leik
leikaranna, sem upp til hópa eru
góðir, heldur eru persónurnar ýktar
um of.
Lelkstjóri: Julie Taymor. Handrit: Clancy
Sigal, Diane Lake, Gregory Nava og Anna
Thomas. Kvikmyndataka: Rodrigo Prieto.
Tónlist: Elliot Goldenthal. Aðalleikarar:
Salma Hayek, Alfred Molina, Geofrey
Rush, Ashley Judd, Antonio Banderas,
Edward Norton og Valeria Golino.