Dagblaðið Vísir - DV - 20.09.2003, Blaðsíða 26
26 DVmLGARBLAÐ LAUGARDAGUR 20. SEPTEMBER 2003
DRAUMALEIÐBEINANDI: Eitt öruggasta ráðið til að dreyma mikið er að fá sér draumamann eða draumakonu. Þetta er gert með því að biðja einhvern sem er um það bil að deyja að sjá um drauma sína.
í draumi sérhvers manns
Alla dreymir og frá ómunatíð hafa menn velt
fyrir sér gildi og merkingu drauma. Sumir leggja
trúnað á drauma sína og telja pá fyrirboða þess
sem framtíðin ber í skauti sérþví að efni drauma
getur verið atvik sem þarfað túlka. Grfski heim-
spekingurinn Aristóteles taldi að draumar væru
tengdir líkamsástandi og óháðir yfirnáttúrleg-
um öflum. Hann hafnaðiþví að draumar gætu
haft forspárgildi vegna þess að við gætum ekki
munað framtíðina.
Draumar höfðu mikla þýðingu í íslensku
sveitasamfélagi og tekið var mark á berdreymnu
fólki. Sagt var að draumar sem menn dreymdi á
vaxandi tungli rættust fljótt en að draumar sem
menn dreymdi á minnkandi tungli rættust seint.
Stundum var sagt að draumar rættust eins og
þeir væru ráðnir og því ætti alltaf að ráða þá já-
kvætt en einnig eru til máltækin stundum er
mikill draumur fyrir litlu efni og hryggan mann
dreymir sjaldan gleðilega drauma.
Jónas Jónasson frá Hrafriagili segir frá
nokkrum draumaráðningum í bók sinni Islenzk-
ir þjóðhættir. „Ef menn dreymir, að menn fari í
vatn eða kafi í því, er það fyrir veikindum. Ef
menn dreymir mikinn óþverra, til dæmis að
maður liafi gert í rúmið eða eitthvað því líkt, áður
en menn fara til sjóar, boðar það góðan afla.“ í
seinni tfð hefur hugmyndin um góðan afla
breyst í peninga því eins og alþjóð veit táJcnar
mannaskítur í draumi peninga eða happdrættis-
vinning.
Draumar geta ræst, jafnvel
blautir draumar
Jónas segir að ef menn dreymi brennivín eða
drykkjuskap á vetrum boði það hálku og að
menn séu valtir á fótunum. Ef menn dreymi að
þeir sjái margar sólir eða tungl á lofti boði það
mannslát. Þeir sem ljúga upp draumum eða
þegja yfir þeim missa draumgáfuna og hreyfi
menn höfuðið á undan fótunum eftir að þeir
vakna gleyma þeir draumum sínum.
I Stóru draumaráðningarbókinni eftir Símon
Jón Jóhannsson rekur hann merkingu þess að
dreyma ákveðna hluti og gerir grein fyrir því
hvað mannanöfn þýða í draumi. Kári er til dæm-
is fyrirboði um ríkidæmi, Þórður boðar bjarta
framtið en Ragnhildur er talið frekar slæmt nafn
í draumi og fyrirboði um erfiðleika og veikindi.
Afitur á móti þykir gott að dreyma Vilmund og er
nafnið tákn um ástríki og hlýhug.
Draumamenn
Eitt öruggasta ráðið til að dreyma mikið er að
fá sér draumamann eða draumakonu. Þetta er
gert með því að biðja einhvem sem er um það bil
að deyja að sjá um drauma sína.
Jónas frá Hrafnagili segir að það sé gömul trú
„að draumamenn og konur rotni að fullu í
kirkjugörðum nema augun; þau halda sér með
fullu lífi, sem lifandi væru". Hann segir einnig að
menn hafi stundum komið niður á slíkar höfuð-
kúpur í kirkjugörðum og það sé nóg að hylja aug-
un með mold til að slokkni á þeim.
í seinni tíð hefur hugmyndin
um góðan afla breyst ípen-
inga því eins og allir vita tákn-
ar mannaskítur í draumi pen-
inga eða happdrættisvinning.
Dreymi fólk sama drauminn oft er það vegna
þess að draumgjafinn færi því hann aftur og aft-
ur þar til viðkomandi hefur meðtekið skilaboðin
sem í honum felast. Vilji menn losna við draum-
gjafa sinn er nóg að reka hann burt því þá fyrtist
hann. Þegar draumgjafinn fer að ljúga í draumi
er maður feigur.
Merking drauma
ingu fyrir hvem og einn, sama atvikið í draumi
hefur ekki sömu merkingu fyrir alla. Samkvæmt
þessu verður hver einstaklingur að læra að túlka
sína eigin drauma og lítið gagn er í draumaráðn-
ingarbókum og ráðningaformúlum.
Algengt er að einstaklingar beri nöfn sem vitr-
ast hafa í draumi og mörg dæmi um að nöfnum
hafi verið breytt á síðustu stundu vegna drauma
því að ekki þykir ráðlegt að neita draumanöfn-
um.
I þjóðtrúnni hafa ákveðin fyrirbæri í draum-
um svipaða merkingu, til dæmis tákna blóm eða
tré yfirleitt afkomendur eða ætt viðkomandi.
Sólarupprisa eða skært sólskin boðar gott en sól-
myrkvi erfiðleika, lygnt og tært vatn táknar ham-
ingju og velgengni en úfið haf óstöðugleika,
ósætti og leiðindi.
Samdraumar
Suma dreymir meira en aðra og segir sagan að
þá dreymi mest sem hafa trú á draumum sínum
og sumir kunna þá list að dreyma það sem þá
langar til. Drauma-Jói var frægur um síðustu
aldamót fyrir að geta dreymt um fjarlæga staði
og atburði. Algengt var að Jói legðist til svefns og
fólk spyrði hann frétta af fjarstöddum ættingjum
eða týndum hlutum. f flestum tilfellum sagði Jói
rétt frá en hafði ekki neina hugmynd um hvem-
ig hann fór að því og mundi sjaldnast eftir spum-
ingunum. Hæfileikar Drauma-Jóa dofriuðu með
aldrinum og hann gerði lítið til að halda þeim
Sagt er að draumar hafi mismunandi merk-
LEGIÐ (LET1: Letidýr sofa stóran hluta ævinnar þannig að þau hlýtur að dreyma fallega.
við. Hæfileikar af þessu tagi em ekki óþekktir í
dag og annað slagið heyrast sögur af fólki sem
dreymir fyrir daglátum eða óorðna atburði.
Stundum kemur fyrir að nákomið fólk dreymi
sama drauminn eða svipaðan. í bók Finnboga
Bemódussonar, Sögur og sagnir úr Bolungarvík,
rekur hann draum ungs manns sem dreymdi að
hann var staddur í ókunnugu húsi þar sem
margt fólk var santan komið við dans og gleð-
skap. Manninum fannst hann vera vel til fara og
fór að svipast eftir dansfélaga. Sá hann þá gullfal-
lega dökkhærða stúlku og bauð henni í dans.
„Hún var snotur, hávaxin og þrýstin, og honum
fannst einhver straumur leggja frá henni yfir til
sín. Einkanlega tók hann eftir hve augun vom
dimm og seiðandi." Að dansleiknum loknum
fylgdi hann stúlkunni heim og bauð hún honum
inn. Ekki er að sökum að spytja, varir hennar
vom freistandi og hann spurði hvort hann mætti
gista. Stúlkan svaraði með þeim orðum: „Hvað
ætli þýði að fresta því sem fram á að koma,“ og
eyddu þau nóttinni saman.
Algengt er að einstaklingar
beri nöfn sem vitrast hafa í
draumi og mörg dæmi eru um
að nöfnum hafi verið breytt á
síðustu stundu því að ekki
þykir ráðlegt að neita
draumanöfnum.
Tveimur ámm síðar var maðurinn í kaupstað-
arferð og fór á dansleik. Sér hann þá draumstúlk-
una sína sitja við borð. „Hann bauð henni í dans-
inn og allt fór sem í draumnum. Hann fór með
henni heim og stúlkan sagði, er þau vom komin
inn til hennar: Ég þekki þig aftur, ég hefi sé þig
fyrr og kannski meira. Þá sagði hann henni
draum sinn. Hún brosti hýrt: Nákvæmlega þetta
sama dreymdi mig fyrir tveimur ámm og ég hef
alltaf sfðan beðið eftir pfltinum sem faðmaði mig
þá sælustu nótt ævi minnar." Draumar geta ræst,
jafrivel blautir draumar.
Mara skríður upp í
Stundum kemur fyrir að menn dreymir að
einhver þyngsli sitji ofan á þeim og kallast það
martröð. Samkvæmt þjóðtrúnni stafa martraðir
af einhvers konar kvikindi eða illum anda sem
sækir á menn í draumi.
í Færeyjum er mara kvenvættur sem birtist
mönnum á nóttunni f lfld fagurrar konu og finnst
þeim eins og þeir liggi glaðvakandi og mara komi
upp í til þeirra. Hún skríður síðan upp á brjóst
þeirra og þjarmar svo fast að þeim að þeir geta
hvorki náð andanum né hreyft legg né lið. Mara
leitast eftir því að stinga fingrunum upp í menn
og telja í þeim tennumar, takist henni það gefa
þeir upp öndina. Draumar og draumaráðningar
em sigUt umræðuefrii og allir hafa gaman af því
að láta ráða fyrir sig drauma. Freud hélt því fram
að með draumum uppfyllti fólk óskir sínar og
fengi útrás fyrir bælda kynóra. Hvort sem það er
rétt eða ekki leynist nokkur sannleiksbroddur í
spakmælinu: í draumi sérhvers manns er fall
hans falið. Mp@dv.is