Dagblaðið Vísir - DV - 23.12.2003, Qupperneq 3

DV Fréttir
ÞRIÐJUDAGUR 23. DESEMBER 2003 3
Lexus í eyðimörk
Spurning dagsins
Erfiðasta jólagjöfin?
Ég sat í aftursæti bifreiðar sem ók
á fleygiferð eftir hraðbraut í eyði-
mörk í Arabíu. Skyndilega dró öku-
maðurinn úr hraðanum og umferðin
þéttist. Framundan blasti við vold-
ugur jeppi á hvolfi úti í vegarkanti.
Sandryk hafði þyrlast upp í kringum
jeppann og hjólbarðamir snerust
enn - hægar og hægar. Slysið var
nýorðið. Kvíði ýfðist uppí huga mér,
þar sem bifreið okkar lullaði hægt og
rólega að vettvangi. Hópur manna
hafði safnast saman við jeppann -
sumir böðuðu út höndum í átt úl
himins, aðrir horfðu á forvitnir á
svip, á meðan enn aðrir lögðu sig
fram um að bjarga þeim sem bjargað
varð. Þrír eða fjórir líkamar lágu al-
blóðugir við vegarkantinn, og fleiri
söfnuðust í þá sveit. Við ókum hjá og
skyndilega grisjaðist umferðin -
hraðinn jókst og bílarnir komust á
fyrra skrið. Lífið hélt áfram.
Og þar sem við brunuðum frá for-
tíð til framtíðar forðaðist ég að h'ta
um öxl. Ég var felmtri sleginn - festi
beltið sem ég geri nær aldrei og hélt
mér fast næstu andartökin.
Alþjóðavæðingin fer í mann-
greinarálit
Á meðan óhugurinn leið um mig
velti ég fyrir mér hverfulleik tímans
og hversu lítilvægur dauði einstak-
lingsins er í stóru myndinni. Þá rifj-
aðist upp fyrir mér reglan sem var
við lýði og er líkast til enn hjá Frétta-
stofu sjónvarps þegar ég var þar
fréttamaður. Þumalputtaregla sú
miðar að því að ákvarða hversu mörg
dauðsföll á erlendri grundu teljist
fréttnæm á íslenskri grundu. Sam-
kvæmt reglunni jafngildir eitt ís-
lenskt mannslíf tveimur dönskum,
þremur norskum, fjórum sænskum,
sjö enskum, tíu frönskum, hundrað
indverskum, tvö hundruð afríkönsk-
um og svo framvegis eftir því sem
fjær dregur. Þannig var reglan í gróf-
um dráttum. Vitaskuld einskorðast
regla sem þessi ekki við Fréttastofu
sjónvarps enda fréttum gefinn tak-
markaður tfmi og dauðsföll mörg.
Hins vegar er það staðreynd að það
Linda Pétursdóttir Þakkarvert er að Linda
segi okkur sögu sina.
Hreinskilin
hjálpar
Sigrún Guömundsdóttir, skrifar.
Linda Pétursdóttir hefur stigið fram
á sjónarsviðið og greint heinskflnis-
Lesendur
lega frá veikindum sínum og erfið-
leikum sem hún mætti. Það er kalt á
toppnum og rósirnar sem virtust
vera allt um kring f lífi þessarar feg-
urstu konu heims voru með þyrnum
sem stungu illilega. Því er þakkar-
vert að hún segi okkur sögu si'na,
sem vísast verður mörgum til hjálp-
ar. Þá er mjög svo virðingarvert af
Lindu að hún leggi Hjálparsi'ma
Rauða krossins lið. Jólin eru árstíð
sem mörgum er þung í skauti, en ég
er sannfærð um að auðveldara er
fyrir fólk að bera sig eftir hjálp þegar
það hefur Lindu sem fyrirmynd. Ég
hvet því alla til að lesa bókina um
Lindu, sem hinn stílsnjalli og geð-
þekki blaðamaður, Reynir Trausta-
son, hefur skráð.
Bókin Einskonar ég eftir Þráin
skiptir máli hver á í hlut þegar
dauðsföll verða. Til dæmis fór ekki
mikið fyrir því í heimspressunni þeg-
ar um hundruðum þúsunda borgara
í Rúanda var slátrað í borgarastri'ð-
inu á mettíma - u.þ.b. tveimur vik-
um. Ég heyrði til dæmis ekki þau
ótíðindi fyrr en þau voru löngu liðin.
Alþjóðvæðingin fer augljóslega í
manngreinarálit.
OCHA, FAO, WFP, IDP, HIC,
UNICEF, IRC og UNHCR!
Hér í heimi Araba hefur mér gefist
tækifæri til að blanda geði og hlusta
á menn sem verja lífi sínu í að bjarga
nauðstöddu fólki. Þessir menn til-
heyra alþjóðabjörgunarsveitum eða
mannúðarsveitum ýmsum hvort
heldur sem er á vegum óháðra sam-
taka, ríkja eða alþjóðastofnana.
Þessir menn tala af ástríðu um iðju
sína og þeir voru allir saman komnir
í Mosambík, Sómalíu, Líberíu,
Kósóvó, Afganistan, Kongó, írak og
svo framvegis. Alls staðar þar sem
fólk verður fyrir áföllum, hvort held-
ur er af mannavöldum eða náttúru,
eru þessir menn komnir upp á dekk
með uppbrettar ermar.
Mér varð það fljótt ljóst að þessi
sveit manna var í þessum bisniss af
lífi og sál hvort sem þeir tilheyrðu
OCHA, FAO, WFP, IDP, HIC, UN-
ICEF, IRC, UNHCR eða öðrum app-
arötum hjálparinnar.
Ég fann til lotningar gagnvart
þessu fólki og ástríðu þess fyrir ævi-
starfi sínu. Allir voru þessir menn
galvaskir og klárir og vel í stakk bún-
ir. Þeir höfðu kosið sér þá iðju að
hjálpa náunganum handan heima-
hagans. Það er ekki bara homo
economus sem drífur samfélögin
áfram! Þrátt fyrir að sumir telji, að
Bertelsson er sömuleiðis frábær
lesning; saga drengs sem ekki átti
alltaf sjö dagana sæla á uppvaxtar-
tíma sínum á eftirstríðsárunum.
Margur situr uppi með kaun á sálu
sinni eftir erfiða æsku og ekkert okk-
ar kemst frá áföllum og erfiðleikum
af einhverjum toga. Bækur líkar
þeirri sem Þráinn hefur skrifað geta
hjálpað mörgum.
Fram á síðari ár tíðkaðist gjarnan
að ævisögur væru frásagnir af sigur-
göngu einstaklinga. Fullar af
sjálfsumgleði sögumanns og að því
leyti ósannindavaðall. Góðu heilli
eru slrkar bókmenntir á undanhaldi.
Lífið er stórbrotanara ævintýri en
svo að við getum komst frá erfiðleik-
um. En því nefni ég bækur Lindu og
Þráins að þær eru hreinskilnar og
geta hjálpað mörgum. Ekki síst nú
um jólaleytið, þegar mörgum er
svart í sinni.
Sameining þjóðar
Sigríöur Daníelsdóttir, skrifar. í
samfélagi fjölhyggjunnar er mikil-
vægt að til staðar séu þættir sem
halda þjóðinni saman. Oft eru
þetta hrein og klár smáatriði, sem
skipta engu að síður óskaplega
miklu máli. Ég nefni kveðjurnar
sem lesnar eru á Rás 1 á messu
heilags Þorláks. Til fólks á ystu
ströndum og í innstu dölum berast
hugheilar óskir um góðar stundir á
þeirri heilögu hátíð sem í garð er að
ganga. Og þjóðin hlustar - og finnst
þetta ómissandi þáttur í aðdrag-
anda hátíðarinnar.
Á aðfangadagskvöld fer undarleg
tilfinning um okkur þegar jólin heyr-
ast hringd inn. Klukkur Dómkirkj-
unnar óma á öldum ljósvakans, svo
heyrist um landsins breiðu byggðar.
Sr. Jakob og sr. Hjálmar flytja okkur
fagnaðarerindið, sem alltaf eru sem
nýjar fréttir. Og um það sameinast
þjóðin, sem er svo mikilvægt.
hin mikla flóðbylgja frumherjans
lyfti öllum skipum jafnt, ryðdöllum
sem glæsisnekkjum. Án undantekn-
inga eru það þó kaupsýslumennirnir
sem fyrstir yfirgefa sökkvandi skip.
Peningarnir flýja óeirðir og átök og
snúa ekki aftur fyrr en allt er orðið
með friði og spekt - kjörin kyrr.
Auðhyggja dugar ekki ein og
sér
Markaður þrífst ekki þar sem
ófögnuður og eymd ráða ríkjum. Þar
koma sveitir mannúðarsinna til sög-
unnar. Sá hópur er ekki mannaður
liflum mönnum sem orðið hafa und-
ir í hörðum heimi kapitalismans. Al-
deilis ekki. Þessir menn knýja áfram
alþjóðavæðinguna - ekki með því að
maka krókinn heldur með því að
plægja akurinn fyrir aðra. Björgunar-
sveitirnar endurspegla annað andlit
alþjóðavæðingarinnar sem ekki
myndast eins vel og auðhyggjan í
myndveri pressunnar.
Alþjóðavæðingin snýst um auð-
sköpun og frjálst flæði fjár og fólks.
En hið mikla flóð fjármagnsins brest-
ur ekki á án menntunar, vegakerfis,
sjúkrahúsa, eldsneytis og næringar.
Auðhyggja ein og sér dugar ekki til
auðsköpunar. Menn verða líka að
kenna til í stormum sinnar tíðar. Án
samkenndar er enginn markaður,
engin auðsköpun og engin alþjóða-
væðing.
Sumsé, ég fór bara að velta þessu
fyrir mér þar sem ég sat í leðurbólstr-
uðum Lexus á hraðferð í eyðimörk-
inni og ók framhjá jeppa á hvolfi.
DV tekur við lesendabréfum og
ábendingum á tölvupóstfanginu
lesendur@dv.is. DV áskilur sér rétt til að
stytta allt það efni sem berst til blaðsins
og birta það í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds.
Skötuveisla
oghíalín
„Oft hefur mér reynst erfitt aö kaupa
jólagjöfhanda konunni minni. Meðan
við bjuggum á ísafirði þrammaði ég
þó stundum í verslun að kvöldi Þor-
iáksmessu, eftir skötuveiziu hjá Hans-
inu Einarsdóttur vinkonu minniþar
sem vel var neytt afkæstri skötu og
alkahólblönduðum niðurbrotsdrykk,
og keypti gjöfsem gladdi; undirföt úr
híalíni. Þau glöddu mína góðu konu,
en taka ber fram að verð vörunnar var
i öfugu hlutfalli við hve stóran hluta
tíkamans hún hyiur."
Ólafur Helgi Kjartansson,
sýslumaður á Selfossi.
„Ætii það séu
ekki gjöfin
handa pabba,
ÞorgeirÁst-
valdssyni.
Hann vill ekk-
ert nema
klossa með tré-
hæi. Ég veit að skónúmerið er 43, en
alltafer erfitt að velja réttan stíl sem
honum hæfir."
Kristjana Þorgeirsdóttir,
heilsukona.
„Mér hefur oft
reynst erfitt að
kaupa jólagjöf
handa kærast-
anum. Ekki að
hann sé vand-
fýsinn, heldur
vil ég vanda
valið og
standa mig.
Oft hefég gef-
ið honum bækur, svo sem vísinda- og
tóniistarbækur. Ekkert er þægilegra en
glugga í bók á aðfangadagskvöid, þeg-
ar búið er að opna pakkana."
Ragnhildur Steinunn Jónsdóttir,
Ungfrú íslands.
„Meðan ég átti
hund, lítinn
kinverskan
plögg, var oft
erfitt að kaupa
jólagjöfina á
hann. Ein-
hverju sinni
fékk ég þó
stórfína
regnkápu sem
ég keypti í London. Nú er úrval hunda-
gjafa miklu meira og stundum kaupi ég
jólagjöf fyrir hundinn hennar mömmu."
Kristín Stefánsdóttir,
No Name á íslandi.
„Líklega hefég
aldrei verið að
leita að svo
sérstökum
hlutum að ég
hafi ekki fund-
ið neitt og lent
í svona
hremmingum. Ekki nema þá þegar ég
var barn og þá er ég búinn að gleyma
því."
Ari Trausti Guðmundsson,
jarðfræðingur.
Sumt sem gleður,er ekki auðvelt að kaupa.
&&m/ /nmmi' /ída/ áetur-
Tempur heilsukoddar
Tempur inniskór