Dagblaðið - 05.01.1976, Qupperneq 11

nagblaðið. Mánudagur 5. ianúar 1976.
11
verið leyft að fara til einhverra
skæruliðabúða Palestinumanna
og þar hafa þeir fengið frekara
leyfi til að halda áfram barátt-
unni.
Dagblaðið Kayhan i
Teheran sagði fyrir viku siðan, að
nokkrar rikisstjórnir hefðu þegar
sent skyttur sinar til Alsir til
að koma Carlos og mönnum hans
fyrir kattarnef um leið og þeir
yrðu látnir lausir.
Carlos er sagður hafa neitað að
ganga PLO á vald og segir ir-
anska blaðið — og vitnar i
diplómatiskar heimildir — að
Carlos hefði i samræðum sinum
við Bouteflika, utanrikisráðherra
Alsir, lagt handsprengju á borðið
á milli þeirra. Stjórn Alsir vildi
ekki — þegar allt kom til alls —
veita skæruliðunum pólitiskt
hæli, en losaði sig samt við þá.
„Munstur'Mortið
skæruliðans
Eins og flestir skæruliðar nú-
timans er „Sjakalinn” afsprengi
efri millistéttar, sem svo er köll-
verði á þennan veg. Ef velmegun
helzt hér á landi, nægilega at-
vinna handa öllum, þá mun kúa-
bændum fækka enn örar en verið
hefur. Unga fólkið sættir sig ekki
við þá bindingu sem mjólkur-
framleiðslunni fylgir, þótt svo að
tekjur yrðu sambærilegar og við
önnur störf. Þegar vegir batna,
þá verður auðveldara að stunda
atvinnu fjarri heimilum og það
mun verða gert i rikara mæli en
nú, þ.e.a.s. bjóðist vinna.
Mjólkurframleiðsla mun ekki
að neinu marki verða rekin með
aðkeyptu vinnuafli. Þó er hugsan-
legt að koma mætti i veg fyrir
stórfelldan samdrátt i mjólkur-
framleiðslu, ef komið væri á föstu
skipulagi i afleysingum innan
landbúnaðarins og aukinn verði
félagsbúskapur. Eins og nú horfir
eru verulegar likur á að flytja
verði mjólk sifellt lengra að til
Faxaflóasvæðisins, að minnsta
kostiyfir vetrarmánuðina. Haldið
er i horfinu i vetur, en nær öll
mjólk, sem berst til mjólkur-
búanna á svæði Mjólkursamsöl-
unnar fer beint til neyzlu.
Með þessari grein vil ég vekja
athygli lesenda Dagblaðsins á, að
þótt ekkert sé gert til að stuðla að
fækkun bænda eða stækkun bú-
anna, þá hefur þróunin verið i þá
átt og nægilega ör.
Ég vona að aðstandendur
blaðsins og lesendur þess geti
með hæfilegum skammti af
kristilegu hugarfari óskað bænd-
um gæfu og gengis á ókomnum
árum og meti að verðleikum
framlag þeirra til þjóðarbúsins.
Agnar Guðnason
ráöunautur

uð. Faðir hans er fyrrum kólumb-
iskur skæruliði, harður kommún-
isti, og nú auðugur lögfræðingur i
Venezuela. Móðir hans er fögur
og heimsleg.
Að sögn mikilsmetins sálfræð-
ings i London, er það einmitt
þessi fortið, sem oft veldur öfgum
siðar á lifsleiðinni. ,,Sem drengur
var hann alinn upp i sjónmáli við
fátækrahverfi Caracas-borgar,
þar sem hann gat auðveldlega
gert sér grein fyrir óréttlæti þjóð-
félagskerfis Venezuela-manna.
Siðar, til að skerpa þessa meðvit-
und, sendi faðir hans hann til
náms i Patrice Lumumba háskól-
anum i Moskvu.
Þannig þarf ekki að koma á
óvart, þótt viðbrögð hans hefðu
verið sterk. Fyrst i stað barðist
hann gegn öfgum auðlegðar og
örbirgðar i heimalandi sinu og
siðan gegn ihaldssemi kommún-
istaflokksins i landi sinu.”
Honum var visað frá Sovétrikjun-
um fyrir „andsovézka starfsemi”
1969.
Áhugi á IRA
Þessi skilgreining kemur heim
og saman við skoðun Davids
Montgomerys, ráðgjafa South
American Economic Review i
London, sem segir: „Ilich virðist
hafa tekið einhvers konar póli-
tiskum breytingum i kringum
1974. Hann sneri baki við ein-
strengingslegri Moskvu-linunni,
sem faðir hans var alltaf tryggur.
Við vitum ekki hvað það var,
sem hafði áhrif á hann. Aftur á
móti vitum við að á meðan hann
var i London fékk hann mikinn
áhuga á trska lýðveldishernum
(IRA). Hann virðist hafa fengið
samúð með ofbeldisstefnu
provisional-armsins. Hann sneri
baki við Moskvu. Með þvi var
hann að feta i fótspor fjölda-
margra félaga Kommúnista-
flokks Venezuela, sem hefur verið
hugmyndafræðilega klofinn i ára-
tugi. Annars vegar eru þeir, sem
vilja taka upp vopn og hefja
skæruhernað gegn auðvaldskerf-
inu og hins vegar þeir, sem trúa
þvi að byltingin geti verið þing-
ræðisleg.
Einnig kann að vera, að Rami-
rez hafi orðið fyrir vonbrigðum
með efnahagsstefnu Sovétstjórn-
arinnar, sem var að halda
efnahagstengslum við nær allar
rikisstjórnir Suður-Ameriku án
tillits til þess hvort þær voru mjög
hægrisinnaðar einræðisstjórnir
eða ekki.”
Lærði að meta bíla,
konur og veizlur
Að sögn háttsetts embættis-
manns alþjóðalögreglunnar
Interpol, Kólumbiumanns, sem
þekkti Ramirez er báðir voru
yngri, var „Sjakalinn” mjög
námsfús ungur maður. Til að
byrja með skorti hann kraft og
persónuleika, en siðar varð hann
mikill heimsmaður, hvarf að
heiman til útlanda i nokkur ár og
kom siðan aftur — þá þótti honum
vænt um hraðskreiða bila, fagrar
konur og glæsilega veizlusali.
Lögreglumaðurinn (nafni hans
er haldið leyndu af lögreglu Vene-
zuela) sneri aftur til Bogota, er
honum varð ljóst að hann þekkti
Sjakalann. Frásögn hans af
Ramirez var staðfest af brezkum
og frönskum leynilögreglumönn-
um, sem ræddu við Sjakalann i
Caracas.
Lögreglumaðurinn og Ramirez
hittust fyrst þegar þeir voru við
nám i Sorbonne i Paris. „Það
fyrsta, sem ég tók eftir, var hve
likur hann var Fidel Castro skegg
lausum. En hann var ekki mjög
eftirtektarverður maður. Hann
var feitlaginn, fámáll og klæddist
ekki sérlega vel. Hann virtist ekki
eiga mikla peninga.
„Byssukúlur eru
raunverulegar"
Við ræddum oft um stjórnmál
og Ilich var mjög róttækur. Ég
man að uppáhaldssetningin hans
var „Maður gerir hlutina með
byssukúlum — kúlurnar eru
raunverulegar. ” Stjórnmála-
skoðanir hans voru þó ekki mjög
augljósar og ég er sannfærður
um, að hann var ekki á þessum
tima orðinn atvinnuskæruliði.
En á næstu þremur árum
breyttist Ilich mikið. Áður hafði
hann verið fremur kærulaus, en
nú varðhann mjög sjálfagaður og
hinn mesti vinnuþjarkur. Hann
var ótrúlega stundvis og fór mjög
snemma á fætur, rétt eins og her-
maður.
Löng ferðalög
Svo voru það ferðirnar hans.
Stundum hvarf hann i tvo og þrjá
mánuði. Hann sagði vinum sinum
að hann væri að fara til Alsir, en
þegar hann kom aftur sagðist
hann hafa verið i Sviþjóð. Allt i
einu hafði hann það miklu betra
en áður. Hann fór að ganga i
klæðskerasaumuðum fötum og
jafnvel þótt hann eyddi aldrei fé á
nýja vini sina, þá var hann „flott-
ur i þvi”, borðaði á Maxim’s og ók
sportlegum bilum.”
1 sumar fór fyrst að bera á
Sjakalanum, en „ferill hans” nær
þó allavega aftur til jólamánaðar
1974. Þá var varpað sprengju inn i
verzlun i Paris. Tveir biðu bana
og rúmlega þrjátiu meiddust al-
varlega.
óvenjulegar gáfur
Siðan var það 27. júni 1975, eins
og áður er getið. Tveir franskir
gagnnjósnarar voru myrtir og
auk þeirra Libani nokkur, sem
sagður var hafa upplýsingar, er
leitt gætu til handtöku Sjakalans.
Franska lögreglan hefur nú
komið sér upp skrá yfir aðgerðir,
sem hann er talinn hafa átt mest-
an þátt i, og er ferillinn stórbrot-
inn. Hann bendir til þess, að á
ferðinni sé afburða snjall maður
með einstæða skipulagshæfileika.
Aðrar ákærur, sem á hendur
honum hafa verið bornar, er aö
skipuleggja hertöku japanska
Rauða hersins á franska sendi-
ráðinu i Haag, árásin á Orly-flug-
velli i Paris i sama mánuði og
samsetning lista yfir „dauða-
dæmda” frammámenn i stjórn-
málum og viðskiptum.
Rannsóknin á þrefalda moröinu
á Rue Toullier leiddi m.a. til þess,
að þremur kúbönskum sendiráðs-
starfsmönnum i Paris var visað
úr landi fyrir meint samband
þeirra við Ramirez.
Á fyrstu sex mánuðum 1975 er
sagt að Ramirez hafi búið i Vene-
zuela, Bretlandi, Frakklandi og
Vestur-Þýzkalandi. Heimilislifið
hentar honum liklega ekki.
Fimm tungumái
reiprennandi
„Carlos”, sem skaut sér leið
inn i OPEC-bygginguna i Vin,
varð aðdáunarefni fyrir gisla
hans vegna tungumálakunnáttu
sinnar. Þeir segja hann hafa talað
spænsku, ensku, frönsku, þýzku
og arabisku.
Ráðherrarnir og aðrir gislar,
sem voru um boð i austurrisku
flugvélinni, töluðu léttilega um
þolraun sina og lögðu á það
áherzlu, að foringi ræningjanna
hafi alltaf sýnt fyrirmyndarfram-
komu.
En eina fólkið, sem getur
endanlega skorið úr um hvort sá
„Carlos” er raunverulega hinn
eftirlýsti Ilich Ramirez Sanchez
eru Alsir-búarnir, sem fengu
skæruliðana til að gefast upp og
sleppa gislunum.
Þegar blaðamenn spurðu Abdel
Aziz Bouteflika, utanrikisráð-
herra Alsir um nöfn ræningjanna
sagði hann aðeins: „Mitt hlutverk
er ekki að uppljóstra.”
/
LIFI SÚRREALISMINN
r r
um bók Olafs Hauks Símonarsonar og Valdísar Oskarsdóttur „Rauði svifnökkvinn"
104 bls. Heimskringla
hvorki betra né verra en mann-
„Ég ber höfðinu við steininn uns steinninn eða höfuðið hverfur.” —
Mynd og texti úr bókinni.
Margir bókmenntafræðingar
vilja meina að skáldum megi i
stórum dráttum skipta i tvennt, i
þá sem skrifa hugrænan, beina-
beran skáldskap og þá sem skrifa
skyn og myndrænt. Ég stórefa að
þessi skipting geti verið algild og
held að i bestu skáldum hljóti
þetta tvennt að fara saman. En þó
fyrirhittir maður skáld sem falla
merkilega nett i annan hvorn
flokkinn. Ólaf Hauk Simonarson
tel ég t.d. að megi telja meðal
þeirra sem hingað til hafa lagt
meira uppúr skynrænu táknmáli
og mögnuðum myndlikingum
heldur en likingasnauðri lifs-
speki. Þó er aldrei hægt að segja
að lifsspeki komi ekki fram i ljóð-
um skálds af þvi tagi, þvi myndir
sinar og likingar hlýtur hann, sé
hann þroskaður, að velja i sam-
ræmi við ákveðna lifsskoðun.
Ólafur Haukur hefur ávallt lof-
sungið fmyndunaraflið, ástina og
manneskjulegheit en hatast við
múgmennsku, ihald og firringu
og eins og kemur fram i nýjustu
bók hans og Valdisar óskarsdótt-
ur „Rauða svifnökkvanum ”,
hefur sú lifsskoðun leitt hann á
svipaðar slóðir og höfuðpaur súr-
realismans, André Breton.
Breton hóf skáldferil sinn með þvi
að dásama imyndunaraflið en
kynni hans af marxisma sann-
færðu hann um að ætti fólk að
njóta huga sins og ímyndunar,
þyrfti það fyrst að losna úr viðj-
um efnahagslegrar kúgunar.
Þessi trúði Breton alla ævi, þrátt
fyrir háð og tortryggni bóna fide-
marxista sem töldu þetta versta
samsull.
En skáld fara ekki eftir neinum
dialektfskum reglum og Ólafur
Haukur segir alls óhræddur i
„Rauða svifnökkvanum”: varpið
af yður efnahagslegu og andlegu
áþjáni og opnið augu og huga.
Farartæki hansum eigin vitund
og samtimans er enginn Gulur
kafbátur, heldur logandi Rauður
svifnökkvi, tákn hugarflugs. í
honum kannar Ólafur Haukur
fyrst sitt eigið imyndunarafl i
gegnum tóna, ljós og linu en siðan
samsamast vitund hans hugar-
flugi stúlku og saman kanna þau
svo heiminn og hvort annað i
nautn, gamni og háði. Samband
þeirra verður ljóð og Ólafur
Haukur synir fram á að ljóðið er
fólkið sjálft.
Siðar i bókinni rennur þessi
samvitund yfir i hvatningu
skáldsins til lesenda: farið og
gjöriðhið sama og inn iyðurmun
blómgast nýtt hugarfar, eins og
Þórbergur segir. En Ólafur
Haukur erekki bjartsýnn á að orð
hans muni finna hljómgrunn þvi
siðast i bókinni er lýst baráttu og
örvæntingu einstaklings innan
gjörfirrtrar vélmenningar. Orðin
bregðast loks, en bókin endar á
ljósmyndum þarsem mann
vonska, hnignun, vélæði og kæru-
leysi ræður rikjum.
Liklega er Ólafi Hauki sama
hvort texti hans er nefndur ljóð
eða eitthvað annað. Stundum
nálgast hann spakmæli eða hlut-
lausa lýsingu, en annarsstaðar
hefur textinn til að bera hnitun.
margræði og myndauðgi sem
prýða mundu hvert ljóð, t.d. frá
bls. 37—45. Hugarflug hans sjálfs
er súrreaiskt i hæsta og besta
máta, likingar úr ólikum áttum
eru tengdar saman og úr verður
nýr skáldveruleiki:
Heit af sól
sigla sumarskip
hlaðin regni
yfir höfði þér.
Teygðu hönd þina upp
og opnaðu botnlokurnar
Ljósmyndir Valdisar Oskars-
dóttur vinna dyggilega með texta
Ólafs Hauks. Helsta bragð hennar
er yfirfelling (superimposition),
annaðhvort i negatifi eða með
klippingu, i samræmi við hinar
óliku likingar ólafs Hauks, og
eins og góðum súrreölskum ljós-
myndum sæmir, þá skiptir inntak
þeirra meira máli en tæknileg
fullkomnun. Sérstaklega eftir-
minnilegar eru myndir hennar á
bls. 22,,Fuglager i höfði mér”, á
bls. 82 „Ég ber höfðinu við stein-
inn” — og fleiri.