Dagblaðið - 03.08.1976, Page 10
10
n aí:rt .Af)lf). — ÞRIÐJUDAGUR 3. ÁGÚST 1976..
BIAÐW
frfálst, úháð dagblað
riúi*r;m«li I);i.ul»l;u>iú hI.
I’iainkva'imlasi.jpii: Svumn K. Ky.n.lfsson. Kitstjóri: .lónas Knst jan.sson.
Króltast.ióri: lon liiriiir IN'tursson. Kitst.joinailulltnii: llauktir Iloluason. Aósloóarfrt'tta-
st.lori: Alli Sti'inarsson. I|)iottir llallur Siinonarson Ilónnun: .lóhannus Koykdal. Ilandrit
Asuriintir Kálsson.
Blaóaim'iin Anna B.jarnason. Asuuir Tóinasson. Burulind As.ui'irsdóttir. Brau* Siuurðsson
Krna \' Inuóll'silóttir. (l’.ssiir Siuurósson. Ilallur llallsson. IIului I’útursson. Jóhanna Biruis
dóttir. Katrin l’álsdóttir. Kristin I.ýósdóttir. Olafúr .lóusson. Ómar Valdimarsson. Ijósmyndir:
Arni l’all .lóhannsson. Bjarploifirr B.jarnloil'sson. B.jöruvin Píilsson. Kaunar Th. Siuurósson
O.ialdkori: hráinn horluifsson. Droifinuarstjóri: MárK.M. Ilalldörsson.
Askriftaru.jald l(MM) kr. á tnánuöi innanlands. I lausasöjú 50 kr. ointakió.
Kitst.iorn Sióúnuila 12. siíni s:{:522. aiiul\sinu.ir. áskriftir ou afuroiósla Pvorholti 2. simi 27022.
Sotninu ou uinhrot Dauhlaöiö hf. o,u Stoindórspront hf.. Árinúla 5.
M> nda-ou plöiuuorö: Hilmlr hf . Siöiimúla 12. Prontun: Arvakur hf.. Skoifunni 19.
Stórt gat ó prófínu
Astandió í efnahagsmálum er
uggvænlegt. Stjórnvöld eru í
þungu prófi. Sjaldan hafa jafnstór
viðfangsefni verió til meðferóar.
Athugun á stefnu stjórnvalda
leiðir í ljós, að þau falla á prófinu.
Menn geta sótt einhverja huggun í, að dregið
hefur úr viðskiptahalla og hrun gjaldeyris-
stöðunnar er ekki jafnhratt og í fyrra. En
miklu meira skiptir, hverjar horfurnar eru,
þegar litið er til lengri framtíðar.
Aðalviðfangsefnið er að takmarka veiði á
ofveiddum þorskstofninum. Ljóst er, að ella
gröfum við okkur gröf. Þetta er stærsta
verkefnið á prófinu. Það gnæfir yfir önnur. En
einmitt á þessu sviði mistekst stjórnvöldum
mest. Svar þeirra við upplýsingum fiski-
fræðinga um hættuna er að bjóða útsæðið í
matinn.
Þetta eitt nægir að sjálfsögðu til þess, að
stjórnvöld fái falleinkunn. En svör þeirra við
öðrum spurningum prófsins gera hlut þeirra
ekki betri.
Uppbygging iðnaðar stendur í tengslum við
framangreint atriði. Við getum ekki í jafn-
miklum mæli og áður treyst á sjávarútveg. Auk
þess verður iðnaður að geta tekið við miklum
hluta aukningar vinnuafls næstu árin. Þetta er
geysimikilvægt viðfangsefni, en því fer fjarri,
að stjórnvöld hafi brúgðizt við því sem skyldi.
Þau hafa haldið áfram fyrri stefnu ríkisstjórna
og haft iðnaðinn í öskustó.
Skuldasöfnunin erlendis mun halda lífs-
kjarabótum niðri á næstu árum. Um fimmta
hver króna, sem fæst í gjaldeyristekjur, fer í
lánagreiðslur. Hvort sem mönnum líkar betur
eða verr, neyðast ríkisstjórnir á næstunni til að
minnka byrðina af erlendu skuldunum á
kostnað lífskjaranna.
Á þessu sviði hlýtur stjórnarstefnan mikinn
mínus. Stjórnin hefur haft forgöngu um hina
geigvænlegu skuldasöfnun erlendis.
Nátengdur skuldasöfnuninni er feiknarlegur
halli á viðskiptajöfnuði gagnvart útlöndum,
sem mun líklega nema fimmtíu og sjö milljörð-
um króna á þriggja ára tímabili, 1974 til 1976.
Heldur mun draga úr þessum halla í ár, en
hann verður engu að síður mikill, fimm eða sex
af hundraði af þjóðarframleiðslunni, eða ellefu
til tólf milljarðar króna.
Stjórnvöld fá enn mínus á prófinu fyrir
frammistöðuna í þessum efnum. í nánustu
framtíð verður það óhjákvæmilegt verkefni að
eyöa viðskiptahallanum á kostnað lífskjaranna.
Enn eitt aðalviðfangsefni býður næstu ára,
að koma verðbólgunni niður á það stig, sem
hún verður á í nágrannalöndum okkar.
Stjórnarstefnan hefur í þessum efnum
einkennzt af útþöndu ríkisbákni, sem magnað
hefur verðbólguna ár eftir ár. Þessum
Hrunadansi er enn haldið áfram með aukinni
skattpíningu.
Frammistaða stjórnvalda á þessu mikilvæga
prófi er því með eindæmum léleg, hvert sem
litið er.
Alverst er, að gatió á prófinu verður pjóðinni
ekki aðeins dýrt í nútíð heldur um langt árabil í
framtíðinni.
Vaklaskipli hjá austur-þý/.kuni
landamæravöráum. Þrir nota
saina KÖiiKiilan i>k herir llillers
á sínuni tíma. — fía’sanaiif;.
og Vestur-Þýzkakinds
Sambandið milli Austur- og
Vestur-Þýzklands fer stöðugt
kólnandi þessa dagana. Varð-
menn við landamæragirðing-
una, sem skilur ríkin að, skutu
fyrir nokkru á ferðamenn og
handtóku þá, sem þeim þóttu
hætta sér of nálægt landamær-
unum. Skotgleði þeirra þykir
nú vera að keyra um þverbak á
nýjan leik.
Ástandið hefur farið hríð-
versnandi undanfarna mánuði.
Hvað eftir annað hafa stjórn-
völd ríkjanna sent hvert öðru
mótmæli. Þó kastaði fyrst tólf-
unum þegar landamæraverð-
irnir réðust þrisvar um sömu
helgi á óbreytta borgara, sem
komu til að skoða múrinn.
Fólkið villtist inn á austur-
þýzkt landssvæói og fékk þegar
i stað kúlnadembu á sig.
Deilt um, hverjum
sé um að kenna
Utanríkisráðherra Vestur-
Þýzkalands, Hans-Dietrich
Genscher hefur sagt, 'að hann
muni bráðlega fjalla um þetta
mál hjá Sameinuðu þjóðunum
og tilkynna að aðgerðir Austur-
Þjóðverja brjóti í bága við slök-
unarstefnuna (Detente) svo og
öryggissáttmála Evrópu, sem
var undirritaður i Helsinki á
síðasta ári. — Einn af liðum
öryggissáttmálans kveður ein-
mitt á um aukið frelsi almenn-
ings til að ferðast á milli
Austur- og Vestur-Þýzkalands.
Austur-Þjóðverjar hafa
svarað ásökunum nágranna
sinna og ásaka þá um að efna til
landamæradeilna og þar með
brjóta Helsinki-sáttmálann.
Málgagn austur-þýzka komm-
únistaflokksins, Neues
Deutschlánd, sagði fyrir
skömmu að stjórnin i Bonn yrði
að taka afleiðingunum af að
vanvirða öryggissáttmálann á
svo svíðvirðilegan hátt.
Viðburðaríkur
laugardagur
Atburðirnir, sem fyrr er
vikið að, gerðust allir laugar-
daginn 24, júlí síðastliðinn á
svæðinu milli landamæra
Austur-Þýzkalands, sem er
merkt með staurum, og landa-
mæragirðingarinnar sjálfrar.
Svæði þetta er víðast hvar um
60 metrar á breidd, og það er
varið með vaktmönnum í turn-
um og sjálfvirkum skotútbún-
aði. Þessar varnir voru aðallega
settar upp til að hindra Austur-
Þjóðverja í að síeppa yfir til
vesturhlutans.
Sá fyrsti af 24. júlí-
albúrðunum gerðist þá uni
mofguninn. Ferðamaður frá
Hamborg fór yfir landamærin
og gekk yfir að gaddavírunum.
Austur-þýzkir landamæra-
verðir kölluðu á hann og skýrðu
fyrir honum hvað hann væri að
gera. Hamborgarinn skeytti
hins vegar ekki neinu og kall-
aði á móti. Þá var ekkert tví-
nónað við hlutina — heldur
maðurinn skotinn.
1 tilkynningu frá V Berlín
segir, að verðirnir hafi þotið
yfir múrinn og náð í manninn,
sem reyndi að skríða til baka að
landamærum Vestur-Berlinar.
Hann er nú sagður vera að ná
sér eftir meðferðina í sjúkra-
húsi í Austur-Þýzkalandi.
Síðar um daginn handtóku
landamæraverðirnir Vestur-
Þjóðverja, dóttur hans og
Hollending sem fóru yfir
ómerktu landamærin. Þau sátu
i varðhaldi í nokkra klukku-
tíma.
Loks lenti tónlistarmaður frá
Hamborg í klóm landamæra-
varðanna. Hann reyndi að ræða
við a-þýzkan vörð um tónlist og
henti síðan dagblaði yfir til
hans, en fékk fyrir það væna
skotgusu. Bifreið tónlistar-
mannsins bilaði austan megin
landamæranna og var þegar
gerð upptæk.
Vestur-þýzka stjórnin hefur
oft ásakað kommúnistísku
landamæraverðina fyrir að
vera helzt til byssuglaðir.
Síðustu atvik þykja sýna það
betur en oft áður að það sé
ekkert fleipur. Svo virðist sem
aukinnar spennu hafi fyrir al-
vöru farið að gæta eftir svo
kallað Gartenschlaeger mál,
sem kom upp í enduðum apríl
síðastliðnum.
Gartenschlaeger-mólið
Michael Gartenschlaeger
gerði a-þýzkum yfirvöldum
tvisvar erfitt fyrir með því að
hætta á að laumast inn á a-þýzkt
land og rifa í sundur sjálfvirk
skotvopn og vélbyssur. sem er
þannig fyrir komið að þær
dreifa frá sér sprengikúlum ef
komið er við viðkvæma víra
sem tengdir eru við múrinn.
Hann sýndi síðan vestanmönn-
um útbúnaðinn, sem er strang-
asta leyndarmál.
Gartenschlaeger var fæddur
í Austur-Berlín og eyddi nærri
því 10 árum í fangelsum komm-
únista fyrir and-þjóðfélagslega
hegðun. Honum var ieyft að
fara vestur yfir og tók þá að
hefna sín á löndum sínum með
þvi að stela vopnaútbúnaði
þeirra. t þriðju ferð sinni yfir
landamærin var hann skotinn
til bana af a-þýzkum landa-
mæravörðum.
„Við teljum fullvíst að
Gartenschlaeger málið hafi or-
sakað þessa auknu aðgæzlu
kommúnista á landamærun-
um,“ sagði talsmaður vestur-
þýzku lögreglunnar um
ástandið. Og víst er um það að
tortryggnin í garð fólks, sem
lætur sjá sig á landamærunum
hefur sjaldan verið meiri.
Fleira angrar
A-Þjóðverja
Tvö önnur atvik hafa vafa-
laust einnig ýtt undir skotgleði
landamæravarðanna. Það fyrra
kom upp, þegar austur-þýzkur
landamæravörður flýði vestur
yfir fyrir nokkru. Kommún-
istar heimtuðu manninn fram-
seldan, þar eð hann hefði skotið
tvo félaga sína til bana á flótt-
anum. Vestur-þýzk yfirvöld
neituðu að framselja manninn.
Síðara tilfellið er það.að tveir
v&stur-þýzkir landamæraverðir
voru handteknir á austurhlut-
anum og hafðir í haldi í þrjá
daga. Þeir játuðu þegar að hafa
verið um 150 metra innan aust-
urhlutans, er þeir voru teknir.
Sérstök austur-þýzk herfylki,
sem hafa verið vandlega valin
af yfirvöldum vegna traust-
leika síns, sjást nú reglulega
við landamæragirðinguna við
eftirlitsstörf. Fylkin halda sig
mestmegnis á auða svæðinu
milli landamæranna sjálfra og
gaddavírsgirðingarinnar hræði-
legu, sem enginn á nú að
sleppa yfir nema fuglinn fljúg-
andi.
Versnandi
sambúð ó landa-
mœrum Austur-
Veslur-þýzkur landamæra-
vörður á verði. Skiltið sýnir
ótvírætt að hættustaður er í
grenndinni.