Dagblaðið - 23.03.1977, Blaðsíða 4

4
DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 23. MARZ 1977.
Varnarliðið segir hylkin skaðlaus, en samt þurfti að sökkva þeim af öryggisástæðum:
Sjávarútvegsráðuneytið
hefði væntanlega leyft
losun hefði ósk borizt
— Áhöld um hvort losunin fellur undir Oslóar- eða Lundiínasamþykktina, segir aðstoðarsiglingamálastjóri
„Eftir greinargerð varnar-
liðsins að dæma um losun í sjó-
inn á hylkjum til að skjóta
hlustunarduflum frá flugvél-
um, sem framkvæmd var 17.
marz sl. tel ég áhöld um hvort
tiitekin losun falli undir
Oslóar- og Lundúnarsáttmálann
um losun úrgangsefna í sjó, og
ísland er aðili að,“ sagði Páll
Ragnarsson aðstoðarsiglinga-
málastjóri í viðtali við DB í
gær.
I áðurnefndri greinargerð er
fullyrt að hylki þessi séu full-
komlega skaðlaus. Hins vegar
hafi þau ekki verið sett á ein-
hvern ruslahaug hersins á
vallarsvæðinu af öryggisástæð-
um þar sem ekki sé hægt að sjá
hvort gashleðslur þeirra séu
brunnar eða ekki. Hylkin eru
með gashleðslu í öðrum enda í
lokuðu hólfi og kveikir raf-
neisti i henni. Myndast þá
þrýstingur út um gat á hólfinu
og þrýstir hlustunarduflinu út
úr hólknum.
Skv. upplýsingum varnarliðs-
ins er gastegund þessi óskaðleg
gróðri og dýrum og ekki
kviknar í því nema við raf-
neista. Auk þess átti að hella
hylkjunum úr umbúðunum á
áfangastað þannig að þau yrðu
nánast sem sjávarmöl.
Hins vegar kemur ekki fram
í greinargerðinni af hverju
þessi óvissa um hvort allar gas-
hleðslur væru sprungnar eða
ekki stafar. Mætti þó ætla að
viðkomandi flugleiðangurs-
menn viti á hverjum tíma hvort
hlustunardufl losna úr tiltekn-
um hylkjum eða ekki, bæði
strax á flugi og á jörðu eftir
flug.
Miðað við þessar öryggisráð-
stafanir varnarliðsins nú er
einnig óskiljanlegt það hirðu-
leysi varnarliðsins með
geymslu þessara hluta, eins og
Páll Ásgeir Tryggvason, for-
maður varnarmáladeildar, upp-
lýsti í viðtali við DB í fyrradag.
Þar segir hann að vandræði
stöfuðu af þessum hylkjum þar
sem börn væru að leika sér að
þeim og m.a. kasta þeim f bíla.
I fréttatilkynningu sjávarút-
vegsráðuneytisins í gær vegna
þessa máls segir m.a. að ráðu-
neytið telji ekki ástæðu til að
rengja þá staðhæfingu varnar-
liðsins að hylkin séu með öllu
skaðlaus. Hefði ráðuneytið því
væntanlega leyft losun 1 sjóinn
á hylkjum þessum ef eftir slíku
leyfi hefði verið leitað, eins og
vera bæri. Sem kunnugt er af
fyrri fréttum, var
leyfa ekki aflað.
tilskilinna
-G.S.
Unnið við að veiða upp skotfæri úr Njarðvfkurhöfn 1966. Eru
varnarliðsmenn þar að verki.
Varnarliðsmenn eru sannarlega ekki í vandræðum með að losa sig við „óskaðlegan úrgang" ef dsma
má af þessari mynd af veginum að einum ruslahaug þeirra. Þrátt fyrir að hylkin séu skaðlaus skv.
fullyrðingu varnarliðsins, datt engum stjórnanda þess í hug að nota einn hinna mörgu rusiahauga á
staðnum. DB-mynd: Hörður.
Hafnarstjórinn íNjarðvík:
Héðan var oft flutt sprengi-
ef ni til að sökkva í sæ niður
— var ekki látinn vita um flutningana ífyrri viku
„Það eru nú orðin mörg ár
síðan ég man eftir þessu síðast
en eftir að ég tók við hafnar-
stjórn 1950 man ég oft eftir að
verið var að skipa út sprengi-
efni og skotfærabirgðum í
Njarðvikurhöfn til að sökkva í
sæ og man ég þá sérstaklega
eftir bát sem hét Rifsnes í þeim
verkefnum," sagði Ragnar
Björnsson, hafnarstjóri í Kefla-
vik og Njarðvík í viðtali við DB
í gær.
Hann var ekki látinn vita
hvað stóð til nú fyrir helgi en
fór niður á bryggju til að
aðgæta hvaða farm væri verið
að setja um borð í Aðalbjörgu
HU. Þar var m.a. staddur einn
islenzkur starfsmaður varnar-
liðsins, Hreinn Garðarsson, og
tjáði hann Ragnari að þarna
væri um skaðlausan flutning að
ræða og sýndi honum eitt hylki.
Sagðist Ragnar hafa tekið
það trúanlegt enda lögregluvið-
búnaður á staðnum ekkert i lík-
ingu við það sem var þegar
verið var að skipa út sprengi-
efni áður.
Ragnar sagði að hættumerki
hefðu verið á sumum kössunum
en vildi ekki fullyrða að það
hafi verið á öllum. Þeir
voru mismunandi stórir en
farmurinn mun hafa vegið um
19 tonn.
Er Ragnar var spurður hvaða
skýringar hann hefði fengið á
þvi atviki í Njarðvíkurhöfn
1966 að mikið fannst þar af
öflugum vélbyssuskotum og
riffilskotum, kvaðst hann ekki
muna til að hafa fengið neinar
skýringar. -G.S.
Tvö bflhlöss skotfæra fund-
ust f N jarðvíkurhöf n 1966
— Varnarliðið tók þau ísína vörzlu — engar skýringar. Gæzlan ætti að
sjá um svona flutninga ef þeir eru nauðsynlegir, segir reyndur kafari
„Ef varnarliðið má á annað
borð flytja héðan sprengiefni
eða ann?ð til að sökkva i sæ hér
við land, á enginn annar að sjá
um það en Landhelgisgæzlan og
vísa ég þá til þess þegar ég
vann við köfun í Njarðvíkur-
höfn 1966 og fann þar um tvo
vörubílsfarma af öflugum
vélbyssu- og riffilsskotum
sem allflest voru virk,“ sagði
Kristbjörn Þorgrímsson kafari
í viðtali við DB 1 gær.
Hann sagði að er skotfærin
i’undust hafi lögreglunni verið
tilkynnt um það sem aftur til-
kynnti varnarliðinu og sendi
það þegar tvo kafara og búnað á
vettvang. Var fyrrnefnt magn
svo veitt upp og tók varnarliðið
það í sína vörzlu. Var talið að
skotfærin væru í hæsta lagi tíu
ára, eða síðan 1956.
Hann tók fram að svo grunnt
hafi verið í Njarðvíkurhöfn að
ekkert birgðaskip til hersins
hafi lagzt þar að svo skotfærin
hefðu sjálfsagt lent á sjávar-
botni á leið úr landi með
íslenzkum fiskibát.
Að sögn hans kom upp sá
kvittur að áhöfn viðkomandi
fiskibáts hafi sparað sér
siglinguna út og affermt út af
hinni hliðinni eða afturaf er
báturinn var enn í höfn, enda
ekki haft eftirlit með
hleðslunni.
Engin slys hlutust af þessu
og sagði Kristbjörn að varnar-
liðið gæti svo sem eins kallað
dynamit skaðlaust eins og
annað. Dynamíttúbur springju
ekki nema með aðstoð hvell-
hettna og rafstraums og dyna-
mithleðslur í skothylkjum
springju ekki nema við högg á
réttum stað á patrónuna.
Þá fordæmdi Kristbjörn þá
ráðstöfun að sökkva hlustunar-
duflahylkjunum nú um daginn
á Syðra Hrauni, þar sem dýpi
þar væri ekki nema 17 til 22 m.
Benti hann á að stór olíuskip
ristu nú allt að 18 metrum og
jafnvel meira.
-G.S.
Þannig Ieit innihald tveggja skotfærakassanna út I höfninni en
kassarnir höfðu morknað utan af. Myndir: Kristbjörn Þorgrfmsson.