Dagblaðið - 18.08.1977, Blaðsíða 10

10
Dagblaðið hf
wBlABIB
frjálst, óháð dagblað
Framfcvaamdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson. Ritstjórí: Jónas Krístjánsson.
Frénastjón: Jón Birgir Pátursson. Ritstjómarfulltrúi: Haukur Helgason. Skrifstofus^órí ritstjórnar
Jóhannas Raykdal. íþróttir: Hallur Simonarson. Aðstoðarfróttastjóri: Atli Steinarsson. Safn: Jón
Savsr Baldvinsson. Handrít: Ásgrímur Pálsson.
Anna Bjarnasan, Ásgoir Tómasson, Bragi Sigurðsson, Dóra Stafánsdóttir, Gissur
Hallur Hallsson, Helgi Pótursson, Jakob F. Magnússon, Jónas Haraldsson, Katrín
k, Ólaftir Jónsson, ómár Valdimarsson, Ragnar Lár.
Ljósmywdir: Bjamleifur Bjvnleifsson, Hj^Aur Vilhjálmsson, Sveinn Þormóðsson.
Skrífstofustjóri: ólafur Eyjólfsson. Gjaldkerí: Þráinn Þorlaifsson. Droifingarstjórí: Már E.M
Wtst|óm Siðumúla 12. Afgraiðsla Þverholti 2. Áskríftir, auglýsingar og skrifstofur Þvarholti 11
i blaðsins 27022 (10 linur). Áskríft 1300 kr. á mánuði innanlands. i lausasölu 70 kr
og umbrot: Dagblaðið og Staindórsprant hf. Ármúla 5.
og plötugarö: Hilmir hf. Siðumúla 12. Prentun: Árvakur hf. Skeifunni 19-
Gengislækkun?
„tJlfur, úlfur,“ hrópa samtök
frystihúsaeigenda um þessar
mundir. Þau spá 3—4 milljarða
taprekstri húsanna á næstu
mánuðum, ef þeim verði ekki
komið til hjálpar. Að óbreyttu
ástandi verði frystihúsin á Suður-
og Vesturlandi að loka á næstunni, sum
jafnvel um næstu helgi.
Aróðursherferð frystihúsaeigenda er svo vel
skipulögð, að efasemdir hljóta að vakna. Menn
muna eftir mörgum fyrri ramakveinum fisk-
vinnslu og útgerðar og telja eigendur þessara
atvinnutækja vera sérfræðinga í að barma sér.
í sögunni um „úlfinn, úlfinn“ hafði stráksi
einu sinni rétt fyrir sér og vildi þá svo illa til,
að menn voru einmitt hættir að trúa endur-
teknum ýkjusögum hans. Við megum því ekki
skella skollaeyrum við hrópum frystihúsaeig-
enda, þótt við trúum þeim ekki í blindni.
Ein staðreynd styður fullyrðingar frystihúsa-
eigenda. Laun starfsfólks húsanna hækkuðu
verulega í síðustu kjarasamningum, án þess að
húsin hafi nokkra möguleika til að velta kostn-
aðaraukningunni á viðskiptavini sína í útlönd-
um. Sú er hin viðkvæma sérstaða útflutnings-
framleiðslunnar.
Enginn vafi er á, að það er gengislækkun,
sem eigendur frystihúsanna eru að biðja um.
Það er gamalkunnugt og áhrifamikið ráð, sem
oftast hefur átt fullan rétt á sér. Og í hjarta
sínu efast enginn kunnugur maður um, að um
þessar mundir sé krónan minna virði en gengis-
skráningin segir.
En ríkisstjórnin á einstaklega erfitt með að
verða við óskum frystihúsaeigenda að þessu
sinni. Hendur hennar voru óvenju rækilega
bundnar í síðustu kjarasamningum. Gengis-
lækkun mundi hafa í för með sér, að eins og
hálfs árs kjarasamningar yrðu samstundis
lausir. Og þá væri fjandinn laus.
Það er engin furða, þótt samtök launþega
vilji ekki sætta sig við gengislækkun. Á núver-
andi gengi eru lífskjör hér mun lakari en í
nágrannalöndunum. Til dæmis er í frásögur
færandi, að kjör í sjómennsku og fiskvinnslu
eru miklu betri í Færeyjum en hér á landi, þótt
færeyskir frystihúsaeigendur selji afurðir
sínar á sama verði og íslenzkir.
Gengislækkun mundi auka þennan lífskjara-
mun af fullum þunga. Þörfina á því er alls ekki
unnt að skilja, þrátt fyrir allar tölur og hag-
fræði. Þess vegna þurfa stjórnvöld nú að svara
nokkrum spurningum:
Eru íslenzkir sjómenn og fiskiðjufólk svona
verklítið í samanburði við Færeyinga? Eru
íslenzk útgerð og fiskvinnsla svona illa rekin í
samanburði við færeyska? Eða er skýringar-
innar að leita í óhóflegum rekstrarþunga og
afskiptasemi hins opinbera, sem meðal annars
hefur leitt til offjárfestingar í útgerð og fisk-
iðju?
Þegar svona dæmi verða örlagarík, er
kominn tími til, að stjórnvöld fari að taka mark
á kenningunni um auðlindaskatt og fari að
leigja aðgang að takmörkuðum auðæfum hafs-
ins á þann hátt, að sókn og veiðilíkur séu í
jafnvægi.
Ef hálfur flotinn nægði til að ná fullum afla,
mundi hann geta selt hann ódýrar til frystihús-
anna. Aðgerðir af því tagi eru varanlegri en
gengislækkun.
DAGBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 18. AGUST 1977.
r n
Glæpir rannsakaðir í Frakklandi:
Afbrotaunglingar
koma fremur úr
háhýsahverf um en
öðrum borgarhverfum
Ofbeldi á Vesturlöndum
hefur verið mikið til umtals og
rannsóknar að undanförnu.
Lönd eins og Ítalía hafa lýst því
yfir að ofbeldi og glæpir séu
víðar en þar, þrátt fyrir það að
alltaf séu sagðar þaðan nýjar
sögur af mannránum og
morðum. Vestur-Þjóðverjar
Skýrsla um rannsókn á glæpum
í Frakklandi hefur nýlega
komið út. Þar kemur m.a. fram
að háar íbúðarblokkir og fleiri
glæpir fara saman.
fara ekki varhluta af þeirri of-
beldisöldu sem gengur yfir
Vestur-Evrópu, þar hefur
bankastjóri verið skotinn á
heimili sínu nýlega og stúlka
er grunuð um verknaðinn og
hennar leitað. En hvernig er
Frakkland á vegi statt í þessum
málum? Ætli það sé alveg
‘3tTT.C|r,TT8mjijf-rff
HVERT SKAL HALDA?
Fjögurra stiga frost mæiaist
nýlega við jörðu í Reykjavík. í
Borgarfirðinum hefur verið
rigningarsuddi í allt sumar og
hráslagalegt. Pesetinn var
felldur, dollarinn féll.
Peningaflótti á sér stað ann-
ars staðar að úr heiminum til
Bandaríkjanna. Fjárfesting
Marshalláætlunarinnar er að
pkila sér. Evrópa er að gefa það
frá sér, sem reiknað var með,
og ef til vill verða peningarnir
notaðir til að tortíma henni á ný
til þess að geta endurtekið
leikinn. Það er von, að menn
séu ruglaðir og átti sig ekki á
þessari hringiðu og einnig á
þeirri staðreynd, að hérlendir
stjórnmálamenn skipuleggjs
yfirleitt ekki neitt til lang-
frama.
Landflótti er hafinn á nýjan
leik. Að mínum dómi mun hann
vera meiri en hér var fyrir um
það bil tíu árum.
Það er ávallt sagt, að menn
tolli ekki lengi erlendis, þá
langi ávallt heim til tslands á
ný. Það er vissulega sannleikur
í þessu, en undanfarin tíu ár.
hafa menn ferðazt það mikið
erlendis.að valið um að flytja til
annarra landa er ekki alveg
eins mikið út í bláinn og áður
fyrr, þvi miður.
Þau lönd, sem mest er rætt
Kjallarinn
Friðrik Á. Brekkan
um, eru Svíþjóð, Bandaríkin,
Noregur, Ástralía, Nýja-
Sjáland og Kanada.
Spilar þar margt inn í, pen-
ingar, veðurfar, vinnuaðstaða
en umfram allt frelsi frá ríkj-
andi kerfi.
Menn eru yfirleitt ekki á
móti tslandi sem slíku, enda
engin áóstæða til. Landið er fag-
urt og hér eigum við heima.
tsland býður upp á ótal mögu-
leika og margt er að gerast. í
miðri ótrúnni er samt trú og
reisn og nefni ég eitt jarðbund-
ið dæmi, EDDU-hótelin. Þau
eru dæmi um samhæfingu og
reisn, snyrtileg starfsemi í sí-
fellt betur byggðu húsnæði um
allt land.
Trú mín er, að sú starfsemi
eigi eftir að verða geysilega
arðbær strax á næsta ári, þegar
hin margumtalaða bílaferja
kemst í gagnið og mun starfs-
fólk hótelanna njóta góðs þar
af. En á Eddu-hótelunum er
starfsfólk nokkurs konar hlut-
hafar í gróðanum, gott dæmi
um sósialískan kapitalisma.
En ekki geta allir lifað á
ferðamannamóttöku, sérstak-
lega ekki menn með sérhæfða
iðnmenntun, nema að takmörk-
uðu leyti.
Það er leitt að sjá iðnaðar-
menn hverfa af landinu, en
þeir eru ófáir, sem undanfarið
hafa farið eða eru í þann veg-
inn að fara, og glatar þjóðin þar
mörgum vinnufúsum höndum.
Snúum vörn i sókn. Gerum
eangskör að nýrri uppbygg-
ingu. Finnum störf fyrir alla,
og’gleymið því ei, að kosningar
eru á næsta ári.
Friðrik Asmundsson-Brekkan.