Dagblaðið - 02.12.1977, Qupperneq 8
8
DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 2. DESEMBER 197/.
Frá Ragnari Th. Sigurðssyni í Gautaborg:
STÓR HLUTIGAUTABORGAR STENDUR
Á SAMS KONAR JARDVEGIOG TUVE
nær 100 hús óíbúðarhæf, þar af 40
gjörónýt. Hús héldu áf ram
að síga í leireðjuna ígær
Sænsku blöðin voru í gær
undirlögð frásögnum af náttúru-
hamförunum í Gautaborg. Sum
voru með allt að soxtán síður af
frásögnum og myndum — sem
sumar hverjar þættu heldur
glannalegar á tslandi.
FJÖLMENNT LIÐ
Fjölmennt lið lögreglu- og
hermanna hefur haldið strangan
vörð um svæðið og engum blaða-
mönnum hleypt þar nærri. en
með smávægilegum brögðum
tókst mér að komast þar inn í
stutta stund í gær.
Undir kvöla höfðu fundizt tvö
lik til viðhótar þeim fjórum sem
fundin voru i gærmorgun. Voru
það kona og barn. þannig að
fundin eru nú lík þriggja kvenna
og þriggja barna. Lögreglan í
Gautaborg hefur ekki treyst sér
lil að segja til um hver margra er
saknað. 72 liggja á sjúkrahúsi
með meiðsli og af völdum losts, en
aðeins cinn var alvarlega
slasaður.Talið er að tekizt hafi að
bjarga flestum íbúum Tuve-
hverfisins úr rústum húsa sinna
og upp úr leireðjunni. Lögreglan
leitar týndra með aðstoð
sporhunda.
Undanfarið hafa verið miklar
rigningar í Gautaborg og
nágrenni. Þær hafa valdið því að
leirinn hefur losnað og runnið
undan, niður eftir dalshlíðinni,
með þeim skelfilegu afleiðingum
sem lýst hefur verið.
Ekki er ljóst hvaða — eða hvort
— einstakur atburður varð þess
valdandi að jarðvegurinn tók á
hafi komið af stað jarðhlaupinu
1951. Faiþegar í öftustu vögnum
lestarinnar skýrðu frá því eftir
atburðinn að þeir hefðu séð húsin
byrja að skjálfa og hreyfast þegar
lestin fór fram hjá.
jarðraskið varð i fyrradag, varð
sjúkrahús í nágrenninu óvirkt um
tíma og sömuleiðis skóþ þar
skammt frá. Hvort tveggja ér hins
vegar óskemmt og var að komast í
gang síðdegis í gær. Þá voru
nokkrir íbúar í nágrenninu að
flytja aftur heim, en fjölmargir
íbúar í grennd við Tuve voru
fluttir á brott þegar hamfarirnar
dundu yfir.
-ÓV/Ragnar Th. Sig. Gautaborg.
fyllilega ljóst hversu djúpt er
niður á klöpp, sem vitað er að
undir er.
Stór hluti Gautaborgar — og
allur gamli miðbærinn — er
byggður á samskonar jarðvegi og
Tuve á Hissingen-evju, þ.e. leir
Tuve-hverfið stendur efst á
dalbrún, en um þennan dal rann
Götaálven fyrir þúsundum ára, á'
járnöld, að talið er. Niður á
klöppina er 30-100 metra þykkt
leirlag og var byggðin þéttust þar
sem einbýlishúsahverfið í Tuve
/5
UOSMYNDIR
HAGNAR IH
SIGUROSSON
trrie Tfliooiwto rfAW VELTMAú
Þetta kort sýnir hvað gerzt hefur i jarðveginum i Kvilledalen, en svo
heitir dalurinn sem liggur fyrir neðan Tuve-hverfið. Efri teikningin
sýnir húsin efst í siakkanum og þá stefnu sem ieirinn tók eftir margra
vikna votviðri, en sú neðri ástandið eins og það er eftir hamfarirnar.
Húsin stóðu á 20-30 metra þykku leir- og sandlagi.
Talið er mögulegt að óvenjumikil umferð um götur Tuve hafi komið
jarðskriðinu af stað.
u
Fremst i hægra horni myndarinnar er vegkanturinn. 20 metrum neðar
vinna björgunarmenn við leit í húsarústum.
klóp p
Rafmagnsleiðslur slitnuðu í hamförunum og götur hreinlega slitnuðu, eins og sjá má í vlnstra horni
myndarinnar. Björgunarstarf hefur verið miklum erfiðleikum bundið af þessum sökum og auk þess
hefur ekki verið hægt að koma við stórvirkum vinnuvélum við björgunarstarfið.
Þá varð einnig samskonar
jarðrask í nágrannaþorpinu Surté
1957, þegar verksmiðja rann út >
Götaálv. Þá biðu þrír bana.
Einbýlishúsahverfið Tuve var
byggt í lok síðasta áratugs. Hafa
einkum búið þar betur stöndugir
borgarar. Flest húsanna voru
timburhús. Byggingarfyrirtækið.
sem byggði húsin, á fjölda auðra
ibúða í Gautaborg og hafa íbúar
Tuve nú fengið þær til afnota.
Trvggingarfélagið mun greiða
skaðann og treysti fulltrúi þess,
scm ég ræddi við í gær, sér ekki
til að fullyrða hvort félagið myndi
höfða skaðabótamál á hendur
byggingarfélaginu eða
arkitektum þess, enda var
bygging húsanna samþykkt af
bæjarfélaginu á sínum tima.
Tjónið á húsunum einum hefur
lauslega verið metið á 40-50
milljón sænskar krónur, eða um
tvo milljarða íslenzkra króna.
Þar sem rafmagn og vatn fór af
hverfinu og næsta nágrenni þegar
Aðkoman er ljót — tugir húsa gjörónýtir og aðrir tugir mikið
skemmdir. Óneitanlega minnir þetta nokkuð á myndir frá Heima-
eyjargosinu 1973.
I gær héldu húsin áfram að síga
mður i eðjuna. Eru nú nær
hundrað hús óíbúðarhæf, þar af
fjörutiú gjörónýt.
Þá var i gær rcynt að bora
niður á fast á því svæði sem
rifnaði og sökk niður þvi-ekki er
rás í þetta sinn. en 1951 gerðist
hliðstæður atburður nærri Gauta-
borg. Afleiðingar hans voru ekki
eins alvarlegar og nú: þá fórst
aðeins einn, gömul kona, sem
ekki komst út úr húsi sínu. Talið
er að titringur frá járnbrautarlest