Dagblaðið - 10.03.1978, Blaðsíða 17

DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 10. MARZ 1978.
_0G ÞÓ ER ALLT DANS”
— viðtal við Sveinbjörgu Alexanders ballettdansara sem heima er
milli sýninga í Þýzkalandi
misjafnlega góðir. Þannig er
það alltaf í ballett. Það geta
ekki allir verið jafngóðir, um
það er ekki að ræða.
Við sýnum mjög lítið í Köln
en förum út um allan heim og
sýnum þar. Þegar ég segi allan
heim þá á ég við allan heim.
Einu löndin sem eftir eru eru
Astralía og ísland. Mig langar
mjög til þess að við getum sýnt
hérna á Islandi en hvort af því
verður er óvíst. Núna er búið að
bjóða okkur til New York árið
1979.“
FRAM AÐ FERTUGU
— Nú er oft sagt að starfsævi
dansara sé stutt. Hvað er fólk
yfirléitt gamalt þegar það hætt-
ir að dansa og hvað getur það
þá gert?
„Það er hægt að dansa til
fertugs ef vilji er fyrir hendi.
En það fer eftir hverjum og
einum hvort svo er. Viljinn
hefur þar allt að segja.
Þegar maður hættir að dansa
er ýmislegt hæ.gt að gera.
Sumir kenna dans eða éru ball-
ettmeistarar. Aðrir semja ball-
etta. Um marga hef ég vitað
sem fara út i ljósmyndun með
góðum árangri því þeir hafa
yfirleitt gott auga fyrir slikum
hlutum. Enn aðrir fara að leika,
enda sviðsvanir.
Það má ekki gleymast þegar
rætt er um stutta starfsævi að
ef góður árangur á að nást
þurfa krakkarnir að byrja að
æfa ekki síðar en 8-10 ára.“
FÁIR KARLMENN HÉR
— Hér á landi eru sífelld
vandræði að fá karlmenn til
þess að dansa í ballettum og
enginn stundar dansinn sem
fulla atvinnu. Af hverju held-
urðu að þetta stafi?
„Ég veit það ekki. En mér
dettur í hug að þeir hafi ein-
faldlega rangar hugmyndir um
dansinn. Þeir vanmeta líklega
þá möguleika sem hann býður
upp á fyrir þá. Launin gætu
líka haft sitt að segja."
— Getur flokkurinn hér ein-
hvern tima orðið þannig að
góður dansari hyggi ekki frem-
ur á útlönd til starfa? Vísa ég
þá meðal annars til þín sem
kýst frekar að starfa erlendis
en hér.
„Vissulega getur flokkurinn
orðið góður ef rétt er á málum
haldið. Ef stúlkurnar eru
notaðar út i yztu æsar og fá
verkefni við sitt hæfi. Þær hafa
mjög mikinn áhuga og standa
sig mjög vel. Þær geta orðið
mjög góðar ef þessum málum
er sinnt eins og þarf.“
MANNESKJULEGRI
— Tanz Forum sýnir nútíma-
ballett fremur en klassískan.
Hvers vegna?
„Nútímaballett er mun
manneskjulegri en sá klassíski.
Ég veit ekki alveg hvernig ég á
að útskýra hvað ég á við en
hann er einhvern veginn nær
fólkinu. 1 nútimaballett er
engin tilgerð, hann er ekki eins
kaldur og langt frá jörðinni og
klassiski ballettinn."
SÉRSTAKT TÁKNMÁL
— Sagt er að ballettar séu
eftir einhvern og einhvern. En
hvernig eru ballettar varðveitt-
ir?
„Þeir eru skrifaðir upp á
nótur eins og tónlist. Hver
hreyfing og staða hefur sitt
tákn og jafnframt er tónlistin
einnig færð inn á.
A skólanum sem ég lærði við
í London var okkur kennt að
skrifa balletta og hefur það
hjálpað mér ótrúlega mikið. Ég
get farið til útlanda og horft á
balletta þar, skrifað þá niður
jafnóðum og svo byrjað strax að
æfa þegar ég kem heim. Þetta
sparar ótrúlega mikinn tíma.
Ég er sú eina í flokknum sem
kann þetta og þarf því miklu
meira að nota þetta en annars
EINN BALLÉTTINN SÝNDUR
Í ALLRA FYRSTA SINN
„Einn af þeim ballettum sem
er sýndur hérna núna er
sýndur í allra fyrsta sinn. John'
Ulrich samdi hann á meðan ég
var- úti og ég byrjaði að æfa
strax og blekið var þornað.
Þetta er Óðurinn til nætur
minnar og hann dansa ég alveg
ein. Annar ballett er einnig
sýndur eftir Ulrich, Sinfónísk-
ar Etíður, og byrjar Forum með
sýningar á honum á laugardags-
kvöldið. Um þessa tvo balletta
hefur Ulrich sett fram eftirfar-
andi hugleiðingar eða réttara
sagt ballettarnir eru samdir
vegna orðanna’
FYRRI GERÐ
Orð berast, tónar berast
einungis í tíma; en það sem
einungis er lifandi/
getur einungis dáið. Töluð orð
teygjast/
Þarna svífur Sveinbjörg léttilega um sviðið í ballettinum 3 og 16
eftir Halmut Baumman.
væri. Ekki nærri allir ballett-
dansarar kunna að skrifa slíkar
nótur.
Núna er ég sjálf að byrja að
semja ballett. Hann á að verða
tveir þættir sem eru algjör and-
stæða. Sá fyrri verður hraður
steppdans en sá seinni dramat-
ískur. Hann er gerður við
kvæði og er ég mjög spennt
fyrir að reyna það form. Ég
ætla i þessum ballett að reyna
að koma á samstarfi ' milli
söngvara, dahsara og leikara.
Við í Tanz Forum störfum
þegar mikið með söngvurum. Á
síðustu frumsýningu var til
dæmis einn ballett þar sem
sópransöngkona söng að
minnsta kosti hálftíma.- Annar
þáttur var þannig að þrír
sungu, bassi. tenór og sópran.
Tónlistin við fyrri ballettinrf ér
eftir Benjamín Britten en við
þann seinni eftir Sjostakovits
og heitir hann Dauðinn kemur
og fer. Eins og nafnið bendir til
er það mjög áhrifamikill
ballett."
inn í þögnina. Einungis fyrir
gerð sína og form,/
ná orð og tónar
inn I kyrrðina, einsog kinversk-
ur vasi er kyrr/
en hreyfist þó stöðugt í kyrrð
sinni./
Ekki kyrrð fiðlunnar meðan
tónninn varir/
ekki hún ein, heldur Sam-
tilveran/
eða hver veit nema endirinn
fari á undan upphafinu/
og endirinn og upphafið hafi
alltaf verið til/
á undan hverju upphafi og eftir
hvern endi,/
Og allt sé alltaf nú.
SEINNI GERÐ
I kyrrum punkti veraldar sem
snýst. Hvorki hold né holdlaust,
hvorki frá né til móts; í kyrrum
punkti, þar er dansinn, er
hvorki er það stanz né hreyfing.
Og kallaðu það ekki kyrrstöðu,
þar sem fortíð mætir framtíð.
Hvorki hreyfing frá né til móts,
hvorki rís það né hnígur. *Ef
ekki væri punkturinn, kyrri
Sveinbjörg gluggar þarna í ballettnótur sem hún hefur sjálf skrifað
niður. DB-mvndir Bjarnleifur.
punkturinn,
þá væri enginn dans, óg þó er
allt dans.
Þessi orð Ulrichs eru allt sem
segja þarf um ballett," sagði
Sveinbjörg Alexanders.
Ragtime-grínballett. Þarna er Sveinbjörg með 10 metra langa
silkislæðu ög sagði hún að við lægi að hún hengdi sig í henni á
hverju kvöldi.
✓